مطمئن، سریع، ارزان

 بر دلم ماند که روزی برسد که دوباره آسمان آبی شهرم را به نظاره بنشینم، نفسی تازه کنم و صبح خود را با آسمان آبی شهرم آغاز کنم اما حیف و صد افسوس که مدت‌هاست این خواسته من و شاید خیلی از شهروندان تهرانی محقق نمی‌شود و من دوباره زیر آسمان دودآلود این شهر زندگی می‌کنم، نفس می‌کشم و ریه‌های خود را پر از این دود سمی و غلیظ می‌کنم. بماند که حرف و حدیث در باب آلودگی هوا بسیار است که مجال گفتن نیست. پیاده که راه می‌افتم ناخودآگاه خود را در کنار ایستگاه بی‌آرتی ابتدای خیابان می‌یابم. بعد از آنکه کارت خود را روی کارتخوان می‌زنم وارد یکی از اتوبوس‌های دوکابین قرمز رنگ آزادی- خاوران می‌شوم، راننده خود را شهرام رضوی معرفی می‌کند. 29سال دارد و راننده اتوبوس است اما اکنون نزدیک به دو سال است که راننده خطوط اتوبوس‌های تندرو (بی‌آرتی خط 2) مسیر آزادی- خاوران است.

از او درخصوص نحوه کار در بی‌آر‌تی و مشکلات رانندگان آن می‌پرسم. در جوابم می‌گوید: بی‌آرتی از نظر جابه‌جایی مسافر برای راننده سخت است؛ به این دلیل که مسافر بی‌آرتی به‌دلیل استقبال مردم از این وسیله نقلیه بسیار زیاد است. از او سؤال می‌کنم چه ساعتی شروع به‌کار می‌کند و او می‌گوید: «از ساعت 5:30 استارت کار را می‌زنم تا ساعت 13:30شیفت من تمام می‌شود و در این مدت یکسره پشت فرمان هستم».

رضوی ادامه می‌دهد: از ایستگاه آزادی تا خاوران حدود یک ساعت و ربع پشت فرمان هستم. یک راننده بی‌آرتی باید هم مراقب ماشین باشد و هم مراقب مسافران و این کار بسیار پرمسئولیتی است اما من کار و حرفه خود را دوست دارم.

جابه جایی 600مسافر بی‌آرتی با یک کورس

وی در ادامه به تعدادزیاد مسافران بی‌آرتی اشاره کرده و می‌گوید: در هر کورس و یک رفت 300نفر مسافر را جابه‌جا می‌کنیم که با احتساب تعداد رفت و برگشت حدودا 600نفر مسافر را در یک رفت و برگشت به مقصدی می رسانیم. رضوی اضافه می‌کند: هر راننده در یک روز شش بار حرکت رفت و برگشت دارد که با این حساب در روزهای عادی بیش از سه‌هزار مسافر را در این مسیر جابه‌جا می‌کند.

رضوی در مورد مزایای بی‌آرتی و استقبال مردم از آن می‌گوید: تعداد زیاد مسافران بی‌آرتی خود گویای آن است که مردم استقبال بسیار خوبی از بی‌آرتی دارند و از همه مهم‌تر خیلی سریع و ارزان به مقصد خودشان می‌رسند.
به گفته رضوی در خط 2 سامانه تندرو بی‌آرتی(خط پایانه آزادی- پایانه خاوران) نزدیک به 200اتوبوس مشغول فعالیت و خدمات رسانی به شهروندان هستند.

بی‌آرتی باید گسترش یابد

مصاحبه‌ام که با راننده بی‌آرتی تمام می‌شود با یکی از مسافران خانم هم‌صحبت می‌شوم. او خود را زهرا مقدم معرفی می‌کند. شغلش پرستاری و یکی از مسافران پر‌و‌پا‌قرص بی‌آرتی است.
از او می‌پرسم به چه علت از بی‌آرتی و از همه مهم‌تر از حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کند، او هم در جوابم می‌گوید: من همیشه از بی‌آرتی استفاده می‌کنم به این علت که بسیار مطمئن است در ضمن هزینه‌هایش نسبت به مسیر و با توجه به افزایش هزینه‌های موجود در شهر بسیار مناسب است و با خیال راحت و بسیار سریع به مقصدم می‌رسم.

مقدم ادامه می‌دهد: قبل از اینکه بی‌آرتی وارد حمل‌ونقل عمومی شود ترافیک آدم را کلافه می‌کرد اما با راه‌اندازی خطوط بی‌آرتی در تمامی شهر شهروندان به راحتی می‌توانند به مسیرهای موردنظر خود از جنوب تهران گرفته تا شمال تهران با صرف هزینه کم و در زمانی مشخص و بدون ترافیک برسند. من به‌عنوان یک شهروند از رانندگان بی‌آرتی و از همه مهم‌تر از شهرداری تهران به‌خاطر راه‌اندازی چنین خطوطی سپاسگزارم.

او در پایان در مورد گسترش بی‌آرتی و استقبال مردم از حمل‌ونقل پاک می‌گوید: با توجه به اینکه من از بی‌آرتی استفاده زیادی می‌کنم شاهد هستم که مردم استقبال بسیار خوبی از ‌آن دارند و پیشنهاد می‌کنم که سامانه تندروی بی‌آرتی در تمامی نقاط پایتخت گسترش یابد.

کم هزینه و سریع

از مقدم جدا شده و با مینا آقابزرگی مشغول صحبت می‌شوم. او خانه‌دار است و گویا تنها گاهی از بی‌آر‌تی استفاده می‌کند و اکثر اوقات با ماشین شخصی خود در شهر تردد دارد. از او سؤال می‌کنم به چه دلیل سوار بی‌آرتی شده است. پاسخش همانی است که مسافر قبلی گفته بود: بی‌آرتی کم‌هزینه و سریع است و من تازه به این نتیجه رسیده‌ام که چرا زودتر از این وسیله نقلیه استفاده نکرده‌ام اما تصمیم گرفته‌ام از اتومبیل شخصی خود در مواقع لزوم استفاده کنم و به دیگر شهروندان نیز پیشنهاد می‌کنم که با توجه به آلودگی هوا و رعایت بسیار از مسائلی که باید همه ما در زندگی شهری از آن پیروی کنیم از اتومبیل شخصی خود استفاده نکنند و تنها از وسایل حمل‌ونقل عمومی چون بی‌آرتی و مترو استفاده کنند.

او در مورد مزیت‌های خطوط بی‌آرتی نسبت به حمل‌ونقل‌های گذشته می‌افزاید: در گذشته که خطوط بی‌آرتی راه‌اندازی نشده بود اتوبوس‌ها مدت‌ها در ترافیک می‌ماندند و این مسئله معضل بزرگی را برای ما به‌وجود آورده بود. اگر همه مردم از حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند و خودروهای تک‌سرنشین در شهر تردد نکنند قطعا از آلودگی هوای تهران کاسته می‌شود. وی در مورد صحبت‌های راننده در مورد میزان جابه‌جایی مسافر از طریق بی‌آرتی می‌گوید: اگر قرار باشد تمام مسافرانی که سوار بی‌آرتی می‌شوند از خودروی شخصی استفاده کنند چه بلایی بر سر این شهر خواهد آمد و مضافا اینکه آلودگی هوای تهران نیز بیشتر و بیشتر خواهد شد. به پایانه آزادی می‌رسم و صحبت من با مسافران تمام می‌شود.

اطلاع‌رسانی در اتوبوس‌های بی‌آرتی

عامل ایستگاه در ابتدای ایستگاه ایستاده است و کارت‌زدن مسافران را کنترل می‌کند. البته کسانی هم که کارت ندارند به‌صورت نقدی کرایه خود را پرداخت می‌کنند. در این فکرم که اگر تمامی مسافران از کارت‌های شارژی،که مشترکا در مترو و بی‌آرتی می‌توان از آنها استفاده کرد، بهره ببرند هم در وقت و هم در هزینه‌های خود صرفه‌جویی می‌کنند و حتی برای لحظه‌ای هم‌زمان را به‌خاطر معطلی برای پرداخت کرایه از دست نمی‌دهند.

اتوبوس‌های قرمز رنگ ردیف شده‌اند. بالاخره سوار اتوبوس می‌شوم و روی صندلی در کنار مسافری می‌نشینم. سر که می‌چرخانم می‌بینم که روی دیواره اتوبوس نوشته‌ای نصب شده است«مسافر گرامی با احترام جای خود را به سالخوردگان بدهیم» این جمله آموزشی به دلم می‌نشیند. یاد گذشته‌های دور می‌افتم؛ زمانی که ما این مفاهیم را فراموش نکرده بودیم.
نظر مسافر شناور چیست؟

مسافر کناری ام خود را نفیسه قادری معرفی می‌کند. 45ساله است و گویا از پرند به تهران آمده و به نوعی جزو مسافران شناور تهران محسوب می‌شود. قادری در پاسخ به سؤالم که چرا از بی‌آرتی استفاده می‌کند می‌گوید: بی‌آرتی را ترجیح می‌دهم به‌دلیل اینکه بدون ترافیک و بسیار امن و راحت به مقصد خودم می‌رسم.

قادری در ادامه می‌افزاید: با توجه به ازدحام جمعیت در تهران و ترافیک حاصل از تردد خودروها در این کلانشهر، مسئولان باید با خودروهای تک‌سرنشین برخورد کنند یا حداقل قوانینی وضع کنند که از این معضل رهایی پیدا کنیم. تعجب می‌کنم با وجود اینکه بنزین گران شده است به چه علت هنوز هستند افرادی که با این وضعیت اقتصادی از خودروی شخصی خود استفاده می‌کنند. به‌نظر می‌رسد که این امر نیازمند فرهنگسازی‌ است و مسئولان باید این مسئله را به‌صورت جدی پیگیری کنند.

بی‌آرتی باید زودتر از اینها به تهران می‌آمد

از روی صندلی بلند می‌شوم و به سمت راننده بی‌آرتی می‌روم. ضمن معرفی خود، نظرش را درباره بی‌آرتی جویا می‌شوم. راننده بی‌آرتی که خود را علی طاهری معرفی می‌کند در این خصوص می‌گوید: به جرأت می‌گویم که 95درصد مردم از خطوط بی‌آرتی راضی هستند و این یک موفقیت برای شهرداری تهران است. خیلی از مسافران خطوط بی‌آرتی از کسانی که بی‌آرتی را به ایران آورده‌اند تشکر می‌کنند؛ به این دلیل که دیگر با ترافیک سرسام‌آور گذشته روبه‌رو نیستند. راننده خط 10سامانه اتوبوس‌های تندرو معتقد است که بی‌آرتی باید خیلی زودتر از اینها به تهران می‌آمد.

اشتغال‌زایی در خطوط سامانه تندرو

به ایستگاه صادقیه که می‌رسم، از اتوبوس خارج می‌شوم و با یکی از عاملان ایستگاه که سرش بسیار شلوغ است به گفت‌وگو می‌پردازم.
عامل ایستگاه خود را رحیم یزدانی معرفی می‌کند. او استقبال مردم از خطوط بی‌آرتی را بسیار عالی توصیف می‌کند و در ادامه می‌گوید: در ایستگاه قبلی(ایستگاه آذری) که کار می‌کردم حدود دوهزار و در برخی روزها سه‌هزار مسافر به‌صورت روزانه از بی‌آرتی استفاده می‌کردند که این تعداد رقم قابل‌توجهی است.

یزدانی ضمن ابراز خوشحالی از اینکه بی‌آرتی سبب اشتغال‌زایی شده است، می‌گوید: با توجه به معضل بیکاری که در جامعه ما زیاد است، این خطوط تا حدودی جلوی بیکاری را گرفته است.
نظرش را درخصوص حمل‌ونقل عمومی جویا می‌شوم و اینکه به‌نظرش بی‌آرتی چه مشکلاتی را از شهر کم کرده است. او در جوابم می‌گوید: بی‌آرتی باعث شده که ترافیک در شهر شلوغی چون تهران کمتر شود.
عامل ایستگاه ادامه می‌دهد: همین که ما از طریق بی‌آرتی، به‌عنوان مثال خط ویژه مسیر آذری تا آزادی را خیلی سریع طی می‌کنیم بسیار حائز اهمیت است و این نشان‌دهنده سرعت همراه با دقت در این خطوط است.

از عامل ایستگاه خواستم بی‌آرتی را در یک جمله برایم تعریف کند. او در جوابم لبخند زد و گفت: بی‌آرتی کار سخت را آسان‌تر کرد.
نزدیک ظهر است. از میان مسافرانی که ایستاده‌اند تا اتوبوس بیاید می‌گذرم. عده‌ای از دانشجویان در انتظار بی‌آرتی هستند تا به دانشگاه بروند، به جمع آنان اضافه می‌شوم و از آنان می‌خواهم که با من گفت‌وگو کنند. آنقدر
پرشر و شورند که با روی باز مرا می‌پذیرند. نظرشان را درباره بی‌آرتی می‌پرسم. یکی از آنان در جوابم می‌گوید: بی‌آرتی وسیله حمل‌ونقل بسیار خوبی است و همین که دیگر در ترافیک تهران نمی‌مانیم بزرگ‌ترین مزیت آن است.