براساس وعده‌های مکرر ارسلان فتحی پور این قانون قرار بود هفته گذشته در کمیسیون اقتصادی به تصویب برسد، اما تا‌کنون این کمیسیون حتی فرصت بحث‌کردن در این‌باره را نیز پیدا نکرده است؛ ضمن اینکه این طرح کماکان مخالفانی جدی در کمیسیون اقتصادی دارد. با محمدرضا پورابراهیمی در این‌باره گفت‌وگو کرده‌ایم.
- در حال حاضر بررسی طرح مالیات بر خانه‌های خالی در مجلس در کدام مرحله قرار دارد؟
در هفته‌های گذشته با توجه به اهمیت مسائل ارزی، پولی و بانکی دستور کاری با این عنوان نداشته‌ایم، اما ممکن است این بحث در آینده نزدیک جمع‌بندی شده و به کمیسیون ارائه شود؛ ضمن اینکه موضوع مالیات بر خانه‌های خالی گرچه یک بحث قابل‌قبول است و می‌تواند به حل بخشی از مشکلات مسکن کشور کمک کند اما صرفا یک درمان مقطعی است و نمی‌تواند به‌عنوان راهکار و علاج قطعی محسوب شود.
- پس ظاهراً اختلاف نظرها پیرامون این مسئله در مجلس هنوز تمام نشده است.
به‌هرحال باید توجه داشت که قیمت‌ها در بازار مسکن براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها در این بخش باید به این فاکتور توجه ویژه‌ای صورت گیرد. در حال حاضر به‌طور متوسط سالانه یک میلیون واحد مسکونی نیاز داریم و بررسی میزان تولید مسکن نشان می‌دهد که این میزان با نیاز واقعی در کشور برابری نمی‌کند.
این نبود تعادل در عرضه و تقاضای واحد مسکونی مهم‌ترین عامل اثرگذار در افزایش قیمت مسکن است که باید برای این مسئله فکری شود. درباره مالیات بر خانه‌های خالی هم برخی برآوردها نشان می‌دهد که در ایران با توجه به اینکه مسکن هم‌اکنون یک کالای سرمایه‌ای است، حدود پنج‌درصد از واحدهای مسکونی خالی است که این میزان در تهران حداکثر 400هزار واحد می‌شود.
بنابراین وضع مالیات در این بخش می‌تواند حداکثر همین تعداد خانه را وارد بازار کند که این میزان نمی‌تواند پاسخگوی نیاز بلندمدت ساکنان پایتخت به‌عنوان یکی از کانون‌های اصلی نابسامانی بازار مسکن باشد. به اعتقاد برخی اعضای کمیسیون این مسئله موضوع اصلی نیست و باید برای حل ریشه‌ای مشکل مسکن، در رابطه با عرضه و تقاضا دستورالعمل‌هایی را تدوین کرد.
- آیا کمیسیون اقتصادی مجلس درباره همین بحث، یعنی تولید مسکن جلساتی داشته است؟
البته در رابطه با موضوع مسکن تا‌کنون جلسه‌ای تشکیل نشده اما می‌توان راهکارهایی را برای آن پیشنهاد کرد و مورد بررسی قرار داد. سیاست‌های حمایتی که دولت در تولید مسکن مهر داشته سیاست‌های خوبی بوده که البته باید نقاط ضعف آن در جلسات کمیسیون استخراج و برطرف شود؛ به شکلی که بتوان نقاط قوت همین برنامه را مبنا قرار داده و براساس آن تصمیماتی را اتخاذ کرد که بتوانیم بخشی از جامعه را که اقشار آسیب پذیر هستند تحت پوشش قرار دهیم.
بخش دیگر هم با توجه به شرایطی که امروز در اقتصاد کشور وجود دارد گروه‌هایی غیراز اقشار متوسط هستند که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق از سوی دستگاه‌های تصمیم‌گیر و مجری هستند. بسته جامع حمایت از مسکن باید با این رویکرد تدوین شود تا علاوه بر مباحث مالیاتی شاهد به‌کارگیری ابزارهای کنترلی در سایر بخش‌های بازار مسکن هم باشیم.
