دیروز این خبر را ابتدا خبرگزاری رویترز به نقل از برخی دیپلمات‌های غربی اعلام کرد و سپس سایت ایران هسته‌ای با تایید این خبر، از این اتفاق به‌عنوان واکنش ایران به درخواست‌های غیرمعمول غربی‌ها در آستانه مذاکرات بغداد تفسیر کرد.با وجود این، منابع غربی نوشته‌اند که افزایش سانتریفیوژها به معنای افزایش سرعت یا حجم غنی سازی در نطنز نیست و این پارامترها در ماه‌های اخیر روندی ثابت را طی کرده است؛ یعنی تولید اورانیوم با غنای 20درصد در ایران در ماه‌های اخیر روند ثابتی را داشته است؛ موضوعی که ظاهرا ایران نیز آن را تأیید کرده است.گنجایش تاسیات فوردو 3000ماشین سانتریفیوژ است اما تا کنون حدود1000 ماشین از نوع اول بهبود یافته در آن نصب شده است.
اگر شکست بخورند
تحلیلگران عقیده دارند سرعت گرفتن روند نصب ماشین‌های سانتریفیوژ در فوردو و در عین حال ثابت ماندن سرعت و حجم غنی‌سازی 20درصد، به این معنی است که ایران میان 2 موضوع فوردو و غنی‌سازی 20درصد تفکیک قائل شده است تا عملا اعلام کند موضوع نصب سانتریفیوژها لزوما ربطی به مسئله غنی سازی 20درصد ندارد.
پیش از آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای که 26فروردین ماه در استانبول برگزار شد، رسانه‌های غربی از تمایل گروه 1+5 برای طرح پیشنهاد تعطیلی سایت هسته‌ای شهید علیمحمدی (فوردو) خبر داده بودند. در استانبول این موضوع مطرح نشد اما ظاهرا برخی رسانه‌های غرباز جمله لس‌آنجلس‌تایمز بر طبل تعطیلی سایت شهید علیمحمدی می‌کوبند که ایران با افزایش تعداد سانتریفیوژهایش در این سایت از همین حالا به چنین پیشنهادی پاسخ منفی داده است.
لس آنجلس تایمز نوشته است در آستانه نشست بغداد در 3خرداد، گروه 1+5 توافق کرده‌اند در نشست هفته آینده خود با ایران یک پیشنهاد مشترک ارائه کنند. دیروز رویترز نوشت که آمریکا خواهان تعطیلی فوردو خواهد شد اما روس‌ها و چینی‌ها می‌دانند که این مسئله بعید خواهد بود. در این گزارش با تاکید بر وجود اختلاف‌های جدی میان اعضای گروه 1+5 درباره کاری که باید در مقابل ایران انجام بدهند ، آمده است:« این گروه به هیچ وجه آماده مواجهه با شکست مذاکرات بغداد یا مواجه‌شدن با یک ابتکار عمل از جانب ایران نیست.»
پیش از این سعید جلیلی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان و مذاکره‌کننده ارشد ایران با گروه 1+5 اخیرا به کشورهای غربی هشدار داد که راهبرد فشار در مذاکرات هسته‌ای پاسخ نخواهد داد و دقت کنند که دچار اشتباه محاسباتی درباره ایران نشوند.
پیام‌های یک سفر
با تمام کارشکنی‌هایی که مقامات غربی بعد از مذاکرات استانبول انجام دادند و گاردین از آن انتقاد کرده و سعید جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان نسبت به‌آن هشدار داده است، اما سفر یوکیاآمانو دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران، تحلیلگران را به پیشرفت مذاکرات هسته‌ای امیدوار کرده است. آمانو امروز وین را به سمت تهران ترک می‌کند تا در خلال مذاکرات آژانس با ایران و مذاکرات گروه موسوم به 1+5 با ایران، دیداری با سعید جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان انجام دهد.
تاکنون 3دور از مذاکرات ایران و آژانس که از 26 اردیبهشت شروع شده، انجام شده است و بنا به گفته علی اصغر سلطانیه دور چهارم آن اول خرداد در وین پیگیری می‌شود. این مذاکرات در راستای حل و فصل مسائل باقیمانده میان ایران و آژانس و در چارچوب همکاری‌های دوجانبه است. با وجود اینکه گفته می‌شد بازدید از پارچین که مورد اختلاف ایران و آژانس بود یکی از محورهای این مذاکرات است، اما مقامات ایران گفته‌اند، ابتدا رسیدن به یک چارچوب برای حل و فصل مسائل باقیمانده، مد نظر طرفین بوده است. علی‌اکبر صالحی دیروز در گفت‌وگو با ایسنا درباره سفر غیرمنتظره یوکیا آمانو به تهران گفت که ایران پیش از این از یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای سفر به ایران دعوت به عمل آورده بود، اما وی خواستار سفر به تهران و گفت‌وگو با مقامات کشورمان پیش از مذاکرات بغداد شده است.
تیمی که آمانو را همراهی می‌کند؛ متشکل از هرمان ناکارتس مدیرکل امور پادمان‌های آژانس و رافائل ماریانو گروسی دستیار ویژه مدیر کل هستند، اما این هیات برای بازرسی از تاسیسات هسته‌ای وارد ایران نمی‌شود و سفر هیات آژانس به سرپرستی آمانو برای دیدار و گفت‌وگو با مقامات کشورمان ازجمله سعید جلیلی و فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی است. بنا به بیانیه‌ای که آژانس انرژی اتمی صادر کرده است آمانو درباره مسائل مربوط به منافع متقابل با مقامات بلندپایه ایران گفت‌وگو می‌کند.
تحلیل ولایتی از نشست بغداد
علی اکبر ولایتی درباره فشارهای احتمالی بر ایران پیش از آغاز مذاکرات بغداد اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران هیچ فشاری را تحمل نمی‌کند و در کمال اختیار در رابطه با سرنوشت خودش در موضوع هسته‌ای تصمیم می‌گیرد. مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری درباره نتیجه احتمالی مذاکرات سوم خردادماه 1+5 و ایران به مهر گفت: در بخشی که با جمهوری اسلامی ایران است، ما تصمیم داریم در چارچوب مقررات بین‌المللی و حقوقی ایران گفت‌وگوها انجام شود. او افزود: از طرف دیگر اگر کشورهای عضو 1+5 حسن نیت داشته و پایبند به مقررات بین‌المللی باشند و درصدد تحمیل غیرقانونی نظرات خودشان نباشند، امیدواری به اجلاس بغداد وجود دارد.
