این حملات که هنوز حرف‌های نگفته بسیاری درباره آن وجود دارد سرمنشأ 2جنگ طولانی و بزرگ در دنیا شد؛ جنگ‌هایی که هنوز هم ادامه دارد و خود آنها هم سرمنشأ تحولات مهمی در منطقه و جهان شده‌اند. نام 11 سپتامبر، دولت جورج بوش را به ذهن می‌آورد. اما شخصیت‌های دیگری هم هستند که نامشان با این رویداد گره خورده و بر تحولات بعد از آن تأثیرگذار بوده‌اند یا از آن تأثیر گرفته‌اند.
گزارشی که از نظرتان می‌گذرد نگاهی دارد به شخصیت‌هایی که با 11سپتامبر مشهور شده و به خاطر اقدامات و تصمیماتی که بعد یا قبل از این واقعه گرفته‌اند، به نقش‌آفرینان 11سپتامبرشهرت یافته‌اند. این گزارش بیشتر به شرایط کنونی این شخصیت‌ها می‌پردازد و اینکه این نقش‌آفرینان جنجالی اکنون کجا و در چه وضعیتی هستند.
ملاعمر: معمای غایب
در مورد ملاعمر اخبار زیادی منتشر شده است و آخرین خبر این بود که او در سال 2001 توانست با کمک یکی از مردانش با موتورسیکلت فرار کند و از بمب‌های آمریکایی جان سالم به در برد.از آن زمان دیگر خبری در مورد او که مایل نبود در انظار عمومی ظاهر شود منتشر نشد. این پرسش هنوز هم مطرح است که ملاعمر واقعا کجاست و در حال حاظر رهبر واقعی طالبان کیست؟ایالت متحده آمریکا برای کسی که در مورد ملاعمر خبری بیاورد که بتوان او را دستگیر کرد جایزه‌ای 10میلیون دلاری در نظر گرفت و پس از آن جایزه را به 25میلیون دلار رساند.
تا سال2006 کسی از محل اختفای ملاعمر اطلاعی نداشت ولی در این سال که محـمد حنیف، سخـنگوی طالبان دستگیر شـد گفته شد که ملاعمر زیر نظر سازمان اطلاعات پاکستان در شهر کویته زندگی می‌کند و حامد کرزی نیز همین مطلب را عنوان کرد ولی مسئولان پاکستان آن را رد کردند.بیانیه‌های صـادره به نام ملاعمـر هـرگز متوقف نشده‌است. او در آخرین بیانیه‌اش بر افزایش عملیات انتحاری علـیه نیروهای آمریکایی در افغانستان تأکید کرده است.اعضای طالبان با تأکید می‌گویند که احساس درونی به آنها می‌گوید ملاعمر نزدیکشان است حتی اگر او را به چشم نبینند.
الظواهری: مرد بیانیه‌ها
نفر دوم سازمان القاعده با اینکه چندین بار با سی‌دی‌های تصویری ظاهر شده و انتقاد و تهدید کرده‌است، ولی توانسته طی 9 سال ارتش آمریکا را دچار حیرت کند. ایمن الظواهری دست راست بن‌لادن است و گفته می‌شود که طـی جنگ آمریکا علیه افغانستان، جنگنده‌های آمریکا منزل او را به‌شدت بمباران کرده و زن و فرزندانش را به قتل رسـانده‌اند. ولـی او در آن موقع در خانه نبود و از آن زمان تا به‌حال کسی از او خبری نشنیده است.الظواهری که در بسیاری از حملات علیه منافع آمریکا در همه نقاط جهان در ارتباط بوده در رأس فهرستی قرار گرفته که آمریکا خواهان دستگیری آنهاست.الظواهری از زمانی که به افغانستان رفت و توانست با اسامه بن‌لادن ارتباط برقرار کـند در سـازمان القاعـده جایگاه برجسته‌ای را اشغال کرد.او آخرین بار در سـال2001 در شهر «خوست» افغـانستان دیده شـد ولی پس از آن دیگر هیچ کس او را ندید. سازمان اطلاعـات آمریکا می‌گوید ممکـن است که الظواهری به شمـال آفریقا یا به مـنطقه‌ای در خاورمیانه گریخته باشد منتها بسیاری گمان دارند که او در منطقه‌ای در مرزهای پاکستان و افغانستان که القاعده هواداران زیادی در آن دارد مخفی شده است.
گفته می‌شود که او سازمان‌دهنده اصلی حملات 11سپتامبر بوده ولی اکنون مسئولیت نظارت بر امور مالی القاعده و خصوصا تأمین سلاح و مواد انفجاری را دارد.موردی که تأیید می‌کند الظواهری هنوز زنده است، ظهور همیشگی او پس از هر رخداد است و اینکه او در کنار بن لادن است یا نه، باید گفت که آن دو بنا به یک دلیل ساده نمی‌توانند در کنار یکدیگر باشند: ماهواره‌های جاسوسـی آمریکا به طرز ویژه‌ای بر مـناطق قبایل پاکستان متمرکز شده‌اند و آن دو برای حفظ جان خود بهتر دیده‌اند که دور از یکدیگر باشند.در سال2008 گزارش‌هایی مبنی بر اینکه الظواهری به‌شدت مجروح شده مـنتشر شد ولـی سخنگوی جنبش طالبان پاکستان این موضوع را نفی کرد.در سپتامبر همان سال نیروهای پاکـستان اعـلام کردند که مکـان اختفای الظواهری و همسرش را یافته‌اند ولی پس از جست‌وجوی فراوان اثری از او به دست نیامد و او تا این لحظه همچنان سـرنوشتی نامعلوم دارد.
خالد شیخ محمد: عقل کل
نیروهای آمریکایی زمـانی کـه خالد شیخ محمد را دستگیر کردند او را شکاری ارزشمند و عقل کل حملات 11سپتامبر توصیف کردند.آمریکایی‌ها می‌گویند او سومـین کسـی بود که به‌کارگیری هواپیماها برای تهاجم به اهداف درونی آمریکا را مطرح ساخت.خالد شیخ محمد پاکستانی تبار از پدر ومادری پاکستانی در کویت متولد شد. نیروهای آمریکایی می‌گویند او سومین فرمانده برجسته سازمان القاعده است. او در سال2003 دستگیر شد و به زندان گوانتاناموبرده شد.شیخ محمد در 15 مارس2007 اعـتراف کرد کـه مسئول اصلـی حملات 11 سپتامبر است. او همچنین گفت29 عملیات مسلحانه را برنامه‌ریزی کرده که حمـله به ساعت بیگ بن و فـرودگاه هیثرو در لندن از جمـله آنهاست. او می‌گوید تلاش برای منفجر ساختن هواپیماهای مسافـربری برفراز دریای آتلانتیک شمـالی با قرار دادن مواد منفجره درکفش و انفجار در مکان‌های تفریحی در جزیره بالی اندونزی و تهاجم به مرکز جهانی تجارت در سال1993 از جمله کارهای او بوده است.
شیخ محمد در روز پنجشنبه 5ژانویه 2008 هنگـام مـحاکمه به اتفاق 4 تن از هـمکارانش گفت که وکیل مـدافعی کـه آمریکایی باشد و رئیس‌جمهورش جورج بوش باشد را نمی‌خواهد و خودش دفاع را بر عهده می‌گیرد.قاضـی به او گفت: می‌دانی که ممکـن است با مجازات اعدام روبه‌رو شوی و او گفت: این همان چیزی است که آرزویش را دارم و من از زمان جنگ با روسیه در افغانستان این آرزو را داشتم.شیخ محمد گفت که او در زندان گوانتانامو توسط بازجویان شکنجه شده است.دولت آمریکا در ژانویه 2010 اعـلام کـرد که اتهام نظامـی علیه شیخ محمد لغـو شـده و می‌توان او را در دادگاه‌های غیرنظامی در شهر نیویورک محاکمه کرد.از فوریه همان سال سخنگوی کاخ سفید گفت که شیخ محمد به‌زودی اعدام خواهد شد و مطرح شدن این موضوع انتقادهای زیادی را برانگیخت زیرا هـمه بر این باور هستند که تا زمانی که جرم ثابت نشود هر شخصی می‌تواند بیگناه باشد و تبرئه شود.
رامسفلد: معاون جنگ
دونالد رامسفلد در میان رهبران جناح راست محافظه‌کار در دولت آمریکا پس از دیک چنی، معاون رئیس‌جمهوری، به مرد دوم اشتهار داشت.او همانند دیک چنی باید مسئولت راه‌اندازی دو جنگ پی‌درپی در افغانستان و عراق پس از تهاجم 11سپتامـبر را بپذیرد. دونالد رامسفلد به‌عنوان وزیر دفـاع باید مسئولیت تجـاوزهای حـقوقـی در زنـدان گوانتانامو و انجام محاکمه‌های پنهانی و تخلفات وحشتناک ضداخلاقی در زندان ابوغریب عراق را متحمل شود.رامسفلد از سال2001 تا سال 2006 وزیر دفـاع بود و در این سـال به‌دلیل شکست در عراق ناگزیر شد از پست وزارت کنار رود و رابرت گیتس به جای او بنشیند.رامسفلد تباری آلمانی دارد و مسن‌ترین وزیر دفاع آمریکا در طول تاریخ آمریکا بوده‌است. او در دوره جرالد فورد، رئیس‌جمهوری اسبق آمریکا نیز مسن‌ترین وزیر دفاع محسوب می‌شد.شیوه رفتاری او به شیوه فرمانداران پیمان‌های نظامی طی جنگ دوم جهانی شباهت بسیار دارد. او به این باور رسیده بود که ایالت متحده آمریکا باید بزرگ‌ترین امپراتوری جهان را تشکیل دهد.
اگر در میان رهبران راست محافظه کار شخصی همچون دیک چنی وجود داشت که افکار تندروانه خود را مطرح می‌ساخت، بی‌شک باید کسی نیز وجود داشته باشد که آن افکار را به مرحله اجرا گذارد و آن شخص فقط دونالد رامسفلد می‌تواند باشد.او در طول دوره خدمتگزاری، ایفای نقش خدمتگزاری پادشاه یا فرمانده نظامی را به خوبی آموخته بود. او همیشه تلاش داشت طوری رفتار کند که با دیدگاه‌های فرمانده بزرگ کمترین تضادی به‌وجود نیاید.دونالد رامسفلد برای انجام خـدمتگزاری، عـرف، قانون و اخلاق را زیر پا گذاشت و نتیجه آن شد که نفرین مردم آمریکا را به‌خود جلب کرد و نامش در تاریخ به‌عنوان کسی که در زندان ابوغریب عراق بدترین فجایع اخلاقی را مرتکب شد، جاودان خواهد شد! از دیگر یادگاری‌های فراموش نشدنی رامسفلد زندان گوانتانامو ورسوایی زندان‌های مخفی و منتقل ساختن زندانیان به دیگر کشورهای تحت سلطه برای محاکمه و شکنجه است.
بن لادن: سرنوشت مبهم
از زمان تجاوز آمریکا به افغانستان در سال 2001، سرنوشت اسامه بن‌لادن، رهبر سازمان القاعده هـمچنان مبهم است.از آن تاریخ او فقط از طریق نوارهای صوتی با هواداران صحبت می‌کند منتها در مورد مرگ او اخبار زیادی منتشر شده است. برخـی حـتی در مـورد نوارهـای صـوتی منتسب به او شـک دارند و می‌گـویند که این کار آمریکایی‌هاست زیرا آنها نمی‌خواهند بگویند که
بن لادن مرده است چون در آن صورت دیگر بهانه‌ای برای ماندن در افغانستان و عراق نخواهند داشت.گفته‌های اخیـر آصف زرداری، رئیس‌جمهوری پاکستان، شایعه مـرگ بن لادن را تقویت می‌کند. او گفت آمریکایی‌ها مرتبا می‌گفتند که بن‌لادن در کوه‌های تورابورا مخفی شده است ولی این بار به او اعلام کردند که از بن لادن اثری نیست.
آصف زرداری در ادامه می‌گوید: سازمان اطلاعات پاکستان نیز چنین نظری دارد ولی این موضوع هنوز قطعیت نیافته است.برخی اخبار حاکی است که بن‌لادن به مرگ طبیعی مرده است ولی این خبر تأیید نشده است.در اخبار آمده که اسامـه بن‌لادن و معاونش در مناطق قبیله‌ای شمال غرب پاکستان مخفی شده‌اند ولی بسیاری اعتقاد دارند کـه مناطق کوهـستانی کـشمیر و کوه‌های یمن مـناطق احتمالـی اخـتفای او هستند.آیا واقعا مردی که به انفجار و انهدام 2برج تجارت جهانی در نیویورک متهم است به‌دلیل بیماری کلیه درگذشته است؟آیا سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا نوارهای منسوب به بن‌لادن را دستکاری می‌کند؟اگر او زنده است در کجا زندگی می‌کند؟ پاکستان، افغانستان یا در جایی دیگر؟شـاید هـرگز نتوانیم به این پرسش‌ها پاسخ دهیم و نتیجه این پرسش‌ها، همـانند پرسش در مـورد یافتن اثری از آدولـف هیتلر شود. اگر او آنطور که بیشتر سازمان‌های اطلاعاتی عقیده دارند زنده است، آیا واقعا نزد گروهی از هواداران خودمخفی شده است؟برخی می‌گویند او در مناطق قبیله‌ای پاکـستان است و برخـی دیگر می‌گویند او در شمـال یا شـرق افغانستان است اما این احتمال به‌دلیل وجود پایگاه‌های آمریکایی قابل‌قبول نیست.
بوش: بازنشستگی در مزرعه
جورج بوش پسر که در 20ژانویه 2009 کاخ سفید را ترک کرد از همان زمان، بیشتر وقت خود را در کنار همسرش لورا در مزرعه‌‌اش در کراوفورد تگزاس می‌گذراند.او برعکس دیگر رؤسای جمهور آمریکا که معمولا پس از ترک کاخ سفید جذب مراکز پژوهشی و دانشگاه‌ها می‌شوند و از سراسر دنیا برای ایراد سخنرانی از آنها دعوت به عمل مـی‌آید، به‌دلیل نداشتن محبوبیت، که با هیچ‌یک از رؤسای جمهور آمریکا قابل قیاس نیست، از مزرعه‌‌اش خارج نمی‌شود.نکته قابل توجه این است که آمریکایی‌ها و البته جهان نمی‌توانند خطر حـضور او در مکانی را ارزیابی کنند و به عبارت دیگر هیچ مسئول دانشگاهی حاضر نیست با دعوت از او خود را با خطر مواجه سازد.جورج بوش پسر اگر در مزرعه نباشد حتماً می‌توان او را در خانه جدیدش که در محله سطح بالای «بریستون هولو» در شمال غربی دالاس واقع شده، پیدا کرد. خانه او ویلایی و دارای 4 اتاق است که با سنگ‌های سفالــی سال1959 ساخته شده است. خانه بوش از نظر امنیتی کاملاً تامین است و برای جلوگــیری از ورود غریبه‌ها پست بازرسی مقابل خانه وجود دارد.این خـانه به خانه قبلی بوش، زمانی که در سال1994 فرماندار تگزاس شد و همچنین به مرکز بریستون که بوش در آنجا دفتر موقتی دارد، کاملاً نزدیک است.جورج بوش مورد تمسخر آمریکایی‌هاست.
کایل والترز، رئیس و مدیر اجرایی فروشگاه‌های «الیوت» در آگهی استخدامی که در نشریات محلی به چاپ رساند، خطاب به جورج بوش پسر چنین نوشت:«ما مطمئن هستیم که شخصی با مهارت بالا همچون شما که سال‌های زیادی با شخصیت‌های خارجی در تماس بوده می‌تواند به‌عنوان مأمور پذیرایی، کار خود را به نحو احسن به انجام برساند.» طنزهایی از این دست درباره بوش کم نیستند. اکنون شایع شده که جورج بوش پسر نوشتن خاطرات 8سال ریاست‌جمهوری و زندگی در کاخ سفید را آغاز کرده است ولی نشانه‌ها حاکی است که او تا به‌حال نتوانسته برای انتشار کتابش، ناشری بیابد و این، در حالی است که کاندولیزا رایس، وزیر خارجه دولت بوش برای چاپ خاطرات خود با انتشارات کراون قراردادی 5/2میلیون دلاری امضاء کرده است.
دیک چنی: در پی جنگ جهانی
دیک چنی، معاون جورح بوش که ستاره و موتور حقیقی دولت آمریکا در آن دوران بود اکنون بیماری بازنشسته است که نمی‌تواند راه برود و فعالیت سیاسی قابل ذکری ندارد زیرا شرایط جسمی‌‌اش این اجازه را نمی‌دهد.او اقبالی هم در تاریخ سیاسی آمریکا ندارد زیرا آمریکایی‌ها به این علت که او آنها را درگیر جنگ‌های ناخـواسته و پرهزینه کـرده و افزون بر آن وجهـه آنها را لکـه‌دار کرده به‌شدت او را ملامت می‌کنند. آنها می‌گویند حتی امنیت مورد نظر را نیز از دست داده‌اند.دیک چنی سیاستمداری زیرک و وزیر دفـاع اسبق رهبربازهای تندروی دولت جمهوریخواه به رهـبری جـورج بوش بود. او از جمله کسانی بود که پس از تهاجم 11سپتامبر به‌شدت خـواستار راه‌اندازی جـنگ علـیه جهان اسلام بود.چنی آمریکا را وارد باتلاق افغانستان کـرد و پس از آن موضوع عراق پیش آمد که نهایت آن پرتاب کفش به سوی رئیس دیک چنی، یعنی جورج بوش در بغداد بود.
نکته بسیار جالب توجه این است که تونـی بلر، اخـیرا از رازی پرده برداشته است. او می‌گوید: دیک چنی خواستار توسعه جنگ علیه تروریسم بود طوری که کشورهای ایران، سوریه و حزب‌الله و حماس را در برمی‌گرفت و بی‌شک در چنین جنگی، اسرائیل می‌توانست نقش آفرینی کند.منتها گردبادی که ارتش آمریکا در افغانستان و عراق بدان گرفـتار آمد موجب شد که برنامه‌های فاجعه بار دیک چنی که خواستار راه‌اندازی جنگ جهانی سوم بود با شکست مواجه شود.دیک چنی که خواستار جنگ سـوم جهانـی بود ظاهرا فـراموش کرده بود که آمریکای ابرقـدرت در عـراق و افغانستان زمین گیر شـده است و اگـر واقعا جنگـی جهانی شکل می‌گرفت معلوم نبود آمریکا به چه گرفتار می‌شد.اگر خواستار بیان واقعیت باشیم باید بگوییم که ریچارد بروس چنی که همان دیک چنی مشهور و اکنون 70ساله است، می‌خواست از طریق این جنگ‌ها، مجموعه شرکت‌های لیبرتون- که خـود ریاست آنهـا را بر عهده داشت- از جنگ عراق بیشترین سهم را داشته باشد. حملات 11سپتامبر برای دیک چنی فـرصتی مـناسب پدید آورد کـه بتـواند با بالا رفـتن از شـانه‌های آمریکایی‌ها آرزوهای توسعه طلبانه نظامی یا منافـع شخصـی خـود را مـحقق سازد.
