لطفاً میز را کتک نزنید!

 نخستين عامل بالا بودن دعوا در ايران بازتوليد يك مدل ذهني است كه از كودكي در بچه‌هاي ما شكل مي‌گيرد.براساس اين انگاره، ما مي‌آموزيم كه هرگاه درگيري يا برخوردي براي ما پيش بيايد، بايد عامل خارجي را تنبيه كرد. براي مثال وقتي كودكي هنگام بازي پايش به ميز گير مي‌كند و زمين مي‌خورد، براي آرام كردن بچه، ميز را كتك مي‌زنيم. در حالي كه اين موقعيت يك فرصت طلايي است كه به او بياموزيم ميز شعور و چشم ندارد و اين تو هستي كه بايد مراقب خودت باشي، با زدن ميز بچه را ساكت مي‌كنيم چون حوصله‌اي براي آموزش دادن نداريم. اين عامل مهم از همان كودكي در ما ايراني‌ها نهادينه مي‌شود. انتقادناپذيري دليل ديگر بالا بودن دعوا در ايران است.به اين معنا كه ما آماده پذيرفتن اشكالات و عيوب خودمان نيستيم و آن را به گردن ديگران مي‌اندازيم. در حقيقت با يك فرافكني حاضر به پذيرش اشكالي كه در خودمان هست، نيستيم. سومين دليل، لكنت ما در زبان گفت‌وگوست. عادات و مهارت‌هاي گفت‌وگو در ما پرورش داده نمي‌شود و به همين دليل خيلي زود درگير مي‌شويم.

اين دعواها و درگيري‌ها هم در 3ساحت اتفاق مي‌افتد؛ ساحت اول درون خودمان است كه با عده‌اي مشكل داريم. اين مشكل‌ها را الزاما بروز نمي‌دهيم اما در ذهن‌مان با افراد مختلفي درگيري‌هاي روزانه و حتي لحظه‌اي داريم. ساحت دوم حوزه زباني است كه ما اين درگيري را با تهمت، غيبت و دشنام بروز مي‌دهيم. ساحت آخر هم رفتار است كه به شكل كتك‌كاري و درگيري بروز پيدا مي‌كند. آستانه صبر ما به دلايل مختلفي پايين آمده است. زياد بودن مشكلات مختلف و نبود دورنمايي از بهبود اين مشكلات در كنار پايين بودن اميد به آينده باعث كاهش آستانه صبر شده است. از طرفي مهارت‌هاي مربوط به هوش هيجاني در ما كمتر تقويت مي‌شود كه ياد بگيريم احساسات خود را كنترل كنيم.

سلامت جسمي، سلامت روحي و رواني و سلامت اجتماعي فرهنگي هم در خيلي از افراد پايين است. مثلا ترافيك، آلودگي هوا و تغذيه نامناسب باعث فشار فيزيكي و در نتيجه درگيري بيشتري مي‌شود. بسياري از عارضه‌هاي روحي را اگر حل نكنيم تبديل به بيماري‌هاي روحي و رواني مي‌شوند كه از اين نظر هم ما مشكلات زيادي داريم. وقتي يك تصادف ساده منجر به درگيري مي‌شود، شايد يكي از دلايل اين باشد كه فرد زيان‌ديده مي‌داند هم در بيمه و هم در اداره پليس بايد چه گرفتاري‌هايي را تحمل كند. شايد دور از ذهن باشد اما مشكلات و بوروكراسي اداري در ايران هم مي‌تواند يكي از بالابودن آمار نزاعي باشد كه جناب وزير اعلام فرموده‌اند.