مقامات عالیه دولت دهم از رئیس‌جمهور گرفته تا وزیران راه، در طول یک‌سال اخیر بارها اعلام کرده‌اند که آزاد راه تهران- شمال تا پایان دولت دهم، یعنی شهریور سال 1392 به بهره‌برداری می‌رسد.به گفته احمد صادقی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل، با ورود یک کنسرسیوم ایرانی به پروژه آزادراه تهران - شمال، این مسیر تا پایان فعالیت دولت دهم به‌طور کامل مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
- ابتدا یک توضیح کلی در باره آزادراه تهران - شمال بدهید و بفرمایید در حال حاضر این پروژه در چه وضعیتی قرار دارد؟
همانطور که می‌دانید این آزادراه 4 منطقه است که طی سال‌های‌گذشته مورد بی‌مهری قرار گرفته و به آن اولویت داده نشده و دولت‌ها حداقل اعتبار را به آن تخصیص داده‌اند ولی آنچه مجموعه وزارت راه و شهرسازی در این مدت کوتاه طی بررسی‌های کارشناسی به آن رسیده این است که منطقه 4 حدفاصل مرزن‌آباد تا چالوس به طول حدود 20کیلومتر در سال‌جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
- در سال‌جاری چه میزان اعتبار برای این آزادراه در نظر گرفته شده و چه تضمینی برای افتتاح این منطقه از مسیر تهران - شمال وجود دارد؟
در لایحه بودجه سال‌جاری رقمی معادل 20 میلیارد تومان برای این پروژه پیشنهاد شده بود که پس از کسر 19 درصد از کل لایحه، این رقم به 16 میلیارد تومان کاهش پیدا کرد. البته با وجود اینکه این رقم باید تا پایان سال به‌تدریج به پروژه تزریق شود، ابتدای سال پرداخت شد. همچنین براساس توافقات انجام شده بخشی از اعتبارات مورد نیاز این پروژه نیز از فروش سهام شرکت‌های دولتی پرداخت خواهد شد. بنابراین به‌نظر می‌رسد که برای اتمام این منطقه از لحاظ منابع مالی مشکلی وجود نداشته باشد.
- آیا طبق قرارداد قبلی مبلغ هزینه بنیاد مستضعفان نیز در سال‌جاری معادل رقم مدنظر وزارت راه و ترابری خواهد بود؟
بله این نهاد نیز از آنجا که موظف به تأمین 50 درصد از اعتبارات مورد نیاز پروژه است، در سال‌جاری حداقل 16 میلیارد تومان در آزادراه تهران - شمال هزینه خواهد کرد و به این ترتیب در بدترین حالت امسال شاهد تزریق 32 میلیارد تومان به این پروژه خواهیم بود. قطعا با آوردن سهام شرکت‌های دولتی به این پروژه، اعتبارات آن در سال‌جاری بیش از پیش‌بینی‌ها خواهد شد. عملیات آسفالت لایه اول منطقه 4 به اتمام رسیده و در مرحله آسفالت‌های دوم و سوم هستیم و بنابراین به احتمال 99 درصد در سال‌جاری افتتاح خواهد شد و مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت. منطقه یک این آزادراه هم از تهران شروع و تا شهرستانک به طول 32کیلومتر ادامه دارد. طبق برنامه زمانبندی شده و توافقی که با بنیاد داشته‌ایم تا پایان سال 91 به بهره‌برداری خواهد رسید. این قطعه مهم‌ترین منطقه آزادراه تهران - شمال است که افتتاح آن حدود 60کیلومتر طول این مسیر 121کیلومتری را کوتاه می‌کند.
- در مناطق دو و سه تا‌کنون چه فعالیت‌هایی صورت گرفته است؟
در این مناطق کارهای کمتری انجام شده به‌نحوی که می‌توان گفت در منطقه سه اصلا هیچ کاری نشده است. این مناطق در مجموع 74 کیلومتر از طول مسیر را تشکیل می‌دهند. در منطقه2 هم تنها یک تونل آزمایشی یا دسترسی احداث شده است.
- منظورتان همان تونل 6 هزار متری تالون است؟
بله همان تونل است اما کاری از تونل اصلی انجام نشده و فقط بخشی از تونل دسترسی احداث شده است. به همین خاطر وزارت راه و شهرسازی به بنیاد اعلام کرده است که قطعات دو و سه را از آنها خواهند گرفت.
- آیا چینی‌ها هم‌اکنون در این مناطق نیزحضور دارند؟
خیر، پیمانکار چینی فقط در قطعه اول فعالیت می‌کند و کار آنها تا سال 91 به اتمام خواهد رسید. اما در مورد قطعات دو و سه به‌علت فعالیت بسیار ضعیف بنیاد و همچنین اتمام دوران مشارکت وزارت راه و شهرسازی تصمیم به قطع همکاری با بنیاد در این مناطق گرفته و به‌عنوان جایگزین با یک کنسرسیوم ایرانی مذاکراتی انجام شده است. این کنسرسیوم متشکل از چند شرکت مجرب در زمینه احداث آزادراه است که احداث چندین آزادراه موفق برای کشور را در کارنامه خود دارند. بر همین اساس تفاهمنامه‌ای با این کنسرسیوم به امضا رسیده و عملیات ساخت مناطق دو و سه در مدت حداکثر 3سال توسط این بخش انجام خواهد شد.
- چه میزان از 40کیلومتر تونل واقع در این مناطق طی سال‌های گذشته ساخته شده است؟
در واقع باید گفت که از این تونل‌ها در این مدت هیچ‌چیزی ساخته نشده است.
- بنابراین آیا فکر می‌کنید توان مهندسی موجود در داخل کشور، امکان ساخت 40کیلومتر تونل در مدت 3سال را دارد؟
بله؛ این تونل‌ها با دستگاه‌های پیشرفته و به روز و بدون مشکل خاصی ساخته می‌شوند. تنها مشکلی که داشتیم این بود که بتوانیم این مناطق را از بنیاد بگیریم و با توجه به سرمایه‌گذاری خوب و توان بالای فنی و مهندسی که این شرکت‌های خصوصی دارند، انتظار داریم بسیار موفق‌تر از بنیاد عمل کنند. این امر کمک می‌کند تا احداث کامل آزادراه تهران - شمال هر چه سریع‌تر به اتمام برسد.
- تا‌کنون چه میزان اعتبار صرف آزادراه تهران - شمال شده و به‌طور خاص در همین مناطق دو و سه چقدر منابع مالی خرج شده است؟
از ابتدای اجرای پروژه تا‌کنون حدود 200میلیارد تومان هزینه شده که 100میلیارد تومان سهم وزارت راه و همین میزان نیز سهم بنیاد بوده است. این رقم هم عمدتا به مناطق یک و چهار اختصاص یافته و مناطق دو و سه رقم بسیار اندکی دریافت کرده‌اند. همین امر هم سبب شده که طی این سال‌ها شاهد انجام هیچ‌گونه فعالیتی در منطقه سه نباشیم و در منطقه‌دو هم فعالیت‌های بسیار اندک و جزئی انجام شده که اصلا نمی‌توان آن را در یک حد مطلوب ارزیابی کرد.
- چه برآوردی از اعتبارات مورد نیاز، برای تکمیل آزادراه تهران - شمال دارید؟
هنوز مطالعات در این خصوص کامل نشده و این کار باید توسط طرف مشارکت انجام شود. اما براساس یک برآورد تقریبی به این نتیجه رسیده‌ایم که حدود 1500میلیارد تومان برای قطعات دو و سه احتیاج داریم که هر کدام از طرفین مشارکت باید 750 میلیارد تومان آورده داشته باشند.
- یعنی کنسرسیومی که برای احداث این مناطق وارد عمل خواهد شد، این میزان اعتبار را دارد؟
این رقم برای 3سال است. بنابراین در هر سال باید حدود 250میلیاردتومان توسط هر کدام از طرفین به این پروژه وارد شود. از آنجا که این کنسرسیوم هم متشکل از 3کنسرسیوم است به‌نظر نمی‌رسد که مشکلی از نظر تأمین این میزان اعتبار داشته باشند. وزارت راه و شهرسازی هم با توجه به مذاکراتی که با سازمان خصوصی‌سازی داشته و قولی که دولت در این باره داده است، از محل فروش سهام شرکت‌های دولتی 500 میلیاردتومان برای این پروژه دریافت خواهد کرد.
- این اعتبار دولت هم برای یک سال است یا اینکه در طول 3سال به‌تدریج پرداخت خواهد شد؟
به هرحال دولت قول این رقم را داده و محل آن را نیز مشخص کرده است. موافقت‌نامه این مسئله هم از معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری اخذ شده و برای اخذ این اعتبار هم باید با سازمان خصوصی‌سازی رایزنی‌هایی صورت بگیرد. وزارت راه و شهرسازی در سال‌های 91 و 92 هم برای استفاده از اعتبارات دولتی فرصت دارد و امیدواریم بتوانیم یک رقم درخور و شایسته‌ای به این پروژه تزریق و این آزادراه حیاتی و بسیار مهم را تعیین تکلیف کنیم.
- به‌عنوان یک وعده قطعی چه زمانی را برای افتتاح کامل این پروژه اعلام می‌کنید؟
منطقه چهار تا پایان سال‌جاری افتتاح می‌شود و برای اتمام عملیات منطقه یک تا سال 91 برنامه‌ریزی شده است. همچنین با توجه به آغاز فعالیت کنسرسیوم ایرانی و تعهد آنها به تکمیل مناطق دو و سه تا 2سال آینده، می‌توان گفت که این آزادراه تا پایان دولت دهم به‌طور کامل مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
