تاریخ انتشار: ۱۲ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۶:۰۴

اصغر بادپر: آن‌ها بخشی از زندگی ما هستند؛ مثل لباس یا کفش، شاید هم یک کیف و یا کوله‌پشتی. بله، به کوله بیش‌تر شبیه‌اند.

به یک کوله‌، ‌پر از وسیله‌های مختلف که بعضی از آن‌ها شاید اصلاً در طول روز به كارمان نيايند. ما فقط حملشان می‌کنیم و حواسمان هم نیست کوله‌های سنگین چه ضرری برای شانه‌ها و دست‌هایمان دارند...

استفاد‌ه‌ي زياد از گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها، علاوه بر عوارض اجتماعی و ذهنی، ما را دچار ناهنجاری‌های فیزیکی می‌کنند. البته راه‌ها و نرمش‌هایی برای پیشگیری از عوارض جسمی استفاده از این دستگاه‌ها وجود دارد.

دکتر بابک‌یکتاپرست، متخصص طب سوزنی و طب ورزشی در گفت‌وگو با هفته‌نامه‌ي دوچرخه از تاچ‌اسکرین‌ها يا گوشي‌هاي لمسي می‌گوید:

 

این شست‌های پرکار!

البته ما مي‌دانيم  بچه‌هایی که با دستگاه‌هايي مثل گوشي يا تبلت، کار می‌کنند با فناوری آشنا می‌شوند. الآن بسیاری از مراحل آموزشی با استفاده از این دستگاه‌ها صورت می‌پذيرد که علاوه بر جذابیت، آموزش را در همه‌ی زمینه‌ها آسان می‌کند؛ يعني وقتي در زمان آموزش يك موضوع، عكس و فيلم آن را هم ببينيم، حجم بيش‌تري از اطلاعات و دانش را در اختيار مي‌گيريم.

 اما باید توجه کنید که در زمان استفاده از این دستگاه‌ها، دائم نشسته‌اید و تحرك بدنی ندارید. در واقع همان دويدن‌های دوران کودکی و تحرک‌های دوران نوجوانی باعث رشد اندام‌ها می‌شود و تکرار این نشستن‌هاي بيش از حد، باعث اختلال در رشد بدن شما  مي‌شود. چون همه‌ي دنیایتان به همان فضای کوچک محدود می‌ماند.

بيش‌تر افراد در زمان استفاده از این گوشی‌ها،  در فرم‌های خاصی قرار می‌گیرند یا روی صندلی قوز می‌کنند و این در طولانی مدت باعث خستگی، اسپاسم و درد گردن، اختلالات کمر و درد ناحیه‌ي لگن مي‌شود.

وقتی گوشي تلفن‌همراه را دستتان می‌گیريد و دائم شست خود را روی صفحه‌ي آن حرکت می‌دهيد؛ دست، هم‌زمان وزن دستگاه و حركات شست را تحمل می‎کند؛ این حالت عوارضی دارد که غیر از فشار به گردن، به مفاصل آرنج، مچ دست و انگشتان هم فشار مي‌آورد و التهاب ایجاد می‌کند.

 

 

عروسك‌هاي خيمه‌شب‌بازي

عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی را دیده‌اید که بدنشان با نخ به‌هم وصل‌اند و برای هر حرکتي،  نخی جدا به عروسک متصل‌ است.

 هر دست ما هم 15 بند دارد که با رشته‌هایی به استخوان وصل‌ شده‌اند. اگر پنجه‌هايت را باز و بسته کنی در ناحیه‌ي عضلات آرنج حرکت‌هايي را حس مي‌كني.

تمام عضلاتی که پنجه‌ي دست را باز و بسته می‌کنند توسط تاندون‌ها به استخوان‌ها وصل می‌شوند. این رشته‌ها مثل جعبه‌ي تقسیم برق هستند. ما در ناحیه‌ي مچ دست غلافي داریم که مثل مچ‌بند عمل مي‌كند و به آن «تونل کارپال» مي‌گوييم. تمام رشته‌هاي اعصاب دست از  تونل کارپال رد می‌شوند.

در گذشته کسانی که بافتنی می‌بافتند، تایپ‌ می‌کردند و یا خیاط‌ها بعد از سال‌ها كار كردن، در ناحیه‌ي مچ دستشان التهابی ایجاد می‌شد و به سندروم تونل کارپال مبتلا می‌شدند.

این داستان حالا شکلش عوض شده و کسانی که زیاد از این تاچ‌اسكرين‌ها  استفاده می‌کنند، به‌خاطر جریان مغناطیسی و حرکاتی که انجام می‌دهند دقیقاً روی دستشان فشار وارد می‌کنند و این فرآیند، باعث التهاب می‌شود و فرد را مستعد  سندروم تونل کارپال مي‌كند.

اين بيماري احساس گزگز، خواب رفتگی و درد دارد و اگر درمان نشود می‌تواند باعث فلج از بین رفتن انگشتان دست شود. البته با تمرین‌های روزانه و حرکت درمانی و  انجام تمرین‌هاي مشخص، در زمانی که از این دستگاه‌هاي هوشمند استفاده می‌شود، مي‌توان از این بیماری پیشگیری كرد.

 

 

اي‌كيوي شما در خطر است

بررسی‌های مختلف نشان داده استفاده‌ی زیاد ازگوشي‌هاي هوشمند لمسي، خطرهاي زیادی براي فرد در پي دارد. اگر اين عوارض را به زبان ساده دسته‌بندی کنیم، بخشي از آن، به رشد ذهنی مربوط می‌شود.

چون در سنین پایین، مغز به شدت در حال ایجاد ارتباط، یادگیری و دسته‌بندی اطلاعات است و بخش زیادی از این دانسته‌هايي كه در مغزمان شکل می‌گیرد، بعدها در همه‌ي زندگی مورد استفاده است.

متأسفانه بچه‌هایی که از گوشي‌هاي تلفن همراه يا تبلت‌ها زياد استفاده مي‌كنند، ناخواسته خود را  گوشه‌گير می‌كنند؛ چون  به‌جای این‌که حواس پنج‌گانه‌شان را تقویت کنند، همه‌ی حواسشان را به یک صفحه‌ي نمايش محدود می‌کنند و بنابراین، آن مهارت‌‌هاي اجتماعي را که باید در آینده به‌كار ببرند، به همین اندازه محدود می‌ماند و از تجربه‌های محیطی محروم می‌شوند.

قبلاً می‌گفتند «آی‌کیو» مهم است، اما  الآن بحث هوش‌هیجانی یا «ای‌کیو» (EQ) مطرح است که به تجربه‌های فرد با محیط اطراف و ارتباط چشمی با اطرافیان مربوط می‌شود.

شما در یک مهمانی و یا در بازی وحتی از شناسایی خطوط چهره‌ی افراد و... نوع تعامل با آدم‌ها و حل کردن مشکلاتتان را در جامعه یاد می‌گیرید، اما بچه‌هايي که خيلي با این دستگاه‌ها درگیرند، نمی‌توانند هوش هیجانی‌شان را شکل بدهند و در مهارت‌های مکالمه و به کار بردن واژه‌ها دچار مشکل می‌شوند؛ چون در كودكي فقط روی دستگاه متمركز بوده‌اند.

نکته‌ي بعدی این است که حتی وقتی از بازی‌های آموزشی استفاده می‌کنید و یا با استفاده از این وسیله، کتاب می‌خوانید، تمرکزتان پایین می‌آید.

چون نسبت به بازي‌هاي فيزيكي و يا کتاب‌های فیزیکی تمرکز پايين‌تري داريد. از سوي ديگر تشعشعات اين دستگاه‌ها باعث می‌شود که هم عمق و هم طول خواب‌تان کم‌تر شود و این یک‌جور خستگی مزمن برای شما  ایجاد می‌کند.

  • راهكارها

در بسياري از كشورها استفاده از این ابزار برای كودكان زیر دو سال ممنوع است و برای زير پنج‌ساله‌ها، روزی یک ساعت و شش تا 17‌ساله‌ها، روزی دو ساعت استفاده از اين ابزارها، توصیه شده است.

بنابراين بهتر است علاوه بر محدودیت روزانه‌اي كه براي خودتان ايجاد مي‌كنيد، در مهمانی‌ها، مسافرت‌ها و فضاهای طبیعی و عاطفی، از این وسایل استفاده نکنید.

برای ورزش كردن، کتاب خواندن و... وقت بگذاريد تا دچار انزوا نشويد و ارتباط چشمي را فراموش نكنيد. در ضمن برای پیشگیری از عوارض فیزیکال، از گوشي‌های کوچک‌تر و سبک‌تر استفاده کنید یا دستگاه را روی پایه بگذارید و با انگشتانتان کار کنید.

اين درست نيست که هم‌زمان وسيله راروی دست بگیرید و با انگشت شست کار کنید. بعضی‌ها به‌صورت خوابیده از این دستگاه‌ها استفاده می‌کنند در صورتی که بايد هر فرمی را که شکل نشستن و دراز کشیدن شما را خراب می‌کند، اصلاح کنید.

چون بدنتان شکل می‌گیرد و نشستن طولانی به شکل نادرست باعث می‌شود به‌طور طبیعی قوز کنید و این مسئله در طولانی مدت عوارض دردناکی برای شما ایجاد می‌کند.