همشهری آنلاین: کارشناسان می‌گویند توصیه‌ها برای کاهش مصرف قند ممکن است با یک مانع اساسی روبرو شود- تمایل ذاتی انسان‌ها برای مزه شیرین.

به گزارش خبرگزاری فرانسه به گفته این کارشناسان قند مملو از انرژیی است که به طور ژنتیکی تمایلی ذاتی به آن وجود دارد- اشتیاقی که صنعت غذایی برای حفظ مشتریانش آن را تقویت کرده است.

سازمان جهانی بهداشت روز چهارشنبه ۴ مارس (۱۳ اسفند) بر توصیه‌اش در این باره که قند افزوده‌شده باید کمتر ۱۰ درصد دریافت کالری روزانه‌ را تشکیل دهد، تاکید کرد اما در عین حال یادآور شد که مصرف‌کنندگان باید در شرایط ایده‌آل این میزان را به نصف یعنی ۵ درصد برسانند.

اما کارشناسان درباره امکان دستیابی به این اهداف را با توجه به میزان قندی که این روزها به هر چیزی از سس‌های گوجه‌فرنگی گرفته تا نان و انواع گوشت‌های ساندویچی افزوده می‌شوند، تردید دارند.

ژان - میشل لسرف، رئیس بخش تغذیه در انستیتو پاریس لیل در شمار فرانسه در این باره می‌گوید: «یک تبانی در این باره میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان وجود دارد» و به «مسئولیت مشترک» این دو در افزایش شدید قند افزوده به غذاها اشاره می‌کند.

«تولیدکنندگان دوست دارند که فراورده‌های‌شان را بفروشند و مصرف‌کنندگان دوست دارند که مزه شیرینی را حس کنند.»

اصول راهنمای سازمان ملل درباره به اصطلاح «قندهای آزادی» اعمال می‌شود که بوسیله تولیدکنندگان، آشپزها یا مصرف‌کنندگان به غذاها افزوده می‌شوند، و به طور طبیعی در عسل، شربت‌ها، آب‌میوه‌ها و کنسانتره‌های آب میوه وجود دارند.

گفته می‌شود که این قندها در افزایش جهانی چاقی، دیابت، بیماری قلبی-عروقی و سایر مشکلات بهداشتی دخالت دارند.

کارشناسان می‌گویند که تولیدکنندگان غذا به شدت تحت فشار هستند که تشدیدکننده طعم سهل‌الوصول‌تر و محبوبتری را بیابند.

قند نه تنها یک تقویت‌کننده سریع انرژی است، بلکه به طور طبیعی خلق و خو را بالا می‌برد.

  • ماده معجزه‌آسا

لاسرف می‌گوید: «ما قند را می‌خواهیم، زیرا از آن لذت می‌بریم. این ماده هنگامی که دچار غم و انده هستید، اثری روانگردان بر شما دارد.»

میشل موس، برنده جایزه پولیتزر برای کتابش با نام «نمک، قند، چربی: چگونه صنایع بزرگ غذایی ما را به دام انداخته‌اند»، قند را «ماده‌ای معجزه‌آسا برای صنایع غذایی» می‌خواند.

او می‌گوید: «تولیدکنندگان برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها از قند استفاده می‌کنند. هنگامی سس گوجه‌ تولید می‌کنید، می‌توانید به جای استفاده از گوجه‌های به طور طبیعی قرمز و رسیده، از گوجه‌های سبز و نرسیده ارزان استفاده کنید و با افزودن قند طعمی طبیعی برای آن بسازید.»

ماس می‌گوید که صنعت غذایی برای اینکه مطمئن باشد که مصرف‌کنندگان همیشه در حالتی بمانند که قند بیشتری بخواهند، معیاری برای «نقطه لذت» برای میزان ایدئال قند در محصولات ایجاد کرده است- نه خیلی کم و نه خیلی زیاد»

او می‌گوید یکی از بزرگترین مشکلات مصرف‌کنندگان قند پنهان‌شده در فراوردهای باب دندانی مانند نان‌ها و گوشت‌های فرآوری‌شده است.

«کاری که افزودن قند می‌کند، ایجاد این میل مورد انتظار است که هر چیزی که می‌خورید باید شیرین باشد.»

سازمان ملل در اصول راهنمایش میزان قند موجود در میوه‌ها یا سبزی‌های تازه را پوشش نمی‌دهد.

اما به نظر نیتا فروهی، پژوهشگر اپیدمیولوژی تغذیه در دانشگاه کمبریج، نوشیدنی‌های شیرین‌شده ممکن است «شیوه‌ای آسان» برای دستیابی به هدف سازمان ملل باشند.

یک قوطی متوسط نوشابه گازدار حای ۱۰ قاشق چایخوری قند است، بنابراین جایگزین کردن آن با آب یا یک نوشیدنی شیرین‌نشده به سرعت میزان دریافت قند را کاهش می‌دهد.

امه به گفته تام ساندرز، استاد ممتاز تغذیه کینگز کالج لندن، دستیابی به هدف بعدی، یعنی رساندن دریافت قند افزودنی به کمتر از ۵ درصد، برای کاهش پوسیدگی دندان «بسیار سخت‌تر خواهد بود.»

او در این باره می‌گوید: «برای این کار باید از خوردن کیک‌ها، بیسکوئیت‌ها، شیرینی‌‌ها و همه نوشیدنی‌های با قند شیرین‌شده از جمله آب‌میوه‌ها خودداری کرد.»

  • رویکردی متناسب با وضعیت شخصی افراد

الگوهای مصرف قند در میان کشورها بسیار متفاوت است. برای مثال در نروژ و مجارستان قند حدود ۷ تا ۸ درصد از کالری روزانه دریافتی بزرگسالان را تشکیل می‌دهد، اما در اسپانیا و بریتانیا میزان قند مصرفی دو برابر این مقدار است.

مصرف‌کنندگان آمریکای جنوبی به طور میانگین دو و نیم برابر توصیه ۱۰ درصدی سازمان جهانی بهداشت قند افزودنی دریافت می‌کنند، اما در کشورهای آفریقای زیر صحرا این میزان کمتر از هدف ۵ درصدی است.

در مقاله‌ای که ماه گذشته در ژورنال لنست منتشر شد، آمده است: «محیط‌های غذایی امروز، از حساسیت‌های زیست‌شناختی، روانشناختی، اجتماعی و اقتصادی مردم بهره‌برداری می‌کنند تا خوردن غذاهای ناسالم را برای آنها آسانتر کنند.»

«اقدامات نظارتی از سوی دولت‌ها و افزایش تلاش‌های از سوی صنعت و جامعه مدنی برای گسیختن این چرخه معیوب ضروری است.»

در جنگ جهانی بر ضد چاقی، اکنون بیش از ۵۰ کشور زدن برچسب‌های اجزای تغذیه‌ای بر روی غذاهای بسته‌بندی‌شده را الزامی کرده‌اند، و مکزیک که به شدت تحت تاثیر اثرات زیانبار مصرف بیش از حد قند بوده است، بر روی نوشابه‌های شیرین‌شده با قند مالیات وضع کرده است.

اصول راهنمایی که سازمان ملل اعلام کرده است، برای کشورهای عضو الزام‌آور نیست.

از طرف دیگرِ «شورای بین‌‌المللی انجمن‌های نوشابه‌ها»  (ICBA) روز چهارشنبه اعلام کرد که هدف پنج درصدی تعیین‌شده بوسیله سازمان جهانی بهداشت، غیرعلمی است.

اما این شورا در بیانیه‌اش گفت که اقداماتی را «... برای کمک به مصرف‌کنندگان برای رسیدن به تعادل دریافت کالری از راه اندازه کوچکتر قوطی‌های یا شیشه‌های نوشابه، نوشابه‌های بی‌کالری یا کم‌کالری، و اطلاعات تغذیه‌ای مبتنی بر شواهد» به اجرا خواهد گذاشت.

برچسب‌ها