شاید وقتی از بزرگ‌راه حقانی عبور کنی، ساختمان زیبای خورشیدواری ببینی که با رنگ‌های آبی و سبز می‌درخشد، ساختمانی شبیه گل آفتابگران، شبیه خورشید... این ساختمان گنبد مینا است؛ بزرگ‌ترین آسمان‌نمای خاورمیانه.

گنبد شیشه‌ای این سازه به‌رنگ سبز و گلبرگ‌های فلزی آن، نقره‌ای رنگ است. در کاشی‌کاری‌های اطراف این ساختمان تقریباً مدور، کاشی‌های لاجوردی و طلایی با معرفی دانشمندان برتر ایران و جهان خودنمایی می‌کنند.‏

فكر ساخت گنبد مينا درزمين‌هاي  عباس‌آباد از سال 87 شکل گرفت، از سال 88 ساخت آن آغاز شد و سرانجام آخر شهریور 1393 كار ساخت آن به پایان رسید. بنای گنبد مینا با وسعت نزدیک به 1800 متر مربع، یک سالن نمایش شیب‌دار هم دارد.

نماي اصلي آسمان‌نما

يكي از كارشناسان اين مجموعه به خبرنگار هفته‌نامه‌ي دوچرخه مي‌گويد: «اين بنا شامل ساختمان آسمان‌نما، موزه، رصدخانه، سالن نمايش فيلم و... است.

چرخش در اين فضا شايد يك‌ساعت و نيم طول بكشد. صبح‌ها  براي بازديدهاي گروهي دانش‌آموزان و دانشجويان و... در نظر گرفته شده است و بازديدهاي غير گروهي معمولاً بعد ازظهرها انجام مي‌شود.»

به نقل از سايت گنبد مينا، اين بنا به شکل یک خورشید سمبلیک و با الهام از نشانه‌های معماری ایرانی‌اسلامی به‌دست مهندسان ایرانی ساخته شده است و تولید تجهیزات فضای داخلی آن برعهده‌ي شرکت‌های ژاپنی، آلمانی و فرانسوی بوده است.

موزه‌ي علوم

 

گنبد مینا در واقع یک مجموعه با دو کاربرد است. یک شبیه‌سازي  از جهان شناخته‌شده‌ي هستی، شامل کلیه‌ي کرات، اجرام آسماني، کهکشان‌ها و ستاره‌ها. هم‌چنین سالن نمایش سه بعدی که در آن فیلم‌های علمی و اغلب با موضوع‌هاي نجومی پخش می‌شود.

در دیوارهای اطراف راهرو اصلی ساختمان آسمان‌نما با ویترین شیشه‌ای، موزه‌های کوچکی ایجاد شده و از جمله در موزه‌ي نجوم، «اسطرلابی» به‌عنوان اجداد آسمان‌نما، به نمایش درآمده است. در بخشی دیگر ساعت نجومی بزرگی که به طرز خاصی برروی چاهی نصب شده به چشم می‌خورد.

در قدیم اين ساعت كاربردهاي متفاوتي داشته است. در موزه‌ي «سحر و جادو» هم درباره‌ي کتاب «الحلیل» توضیحاتی ارائه شده است و این که سه برادر از خراسان قدیم توانسته بودند با به‌کارگیری علوم ریاضی، شیمی، فیزیک و طراحی ماشین‌های ساده، به کارهای عجیب دست بزنند.

کار برجسته‌ي دیگر این برادران این بوده است که سفیرانی به کشورهای دیگر می فرستادند و علوم عصر خود را جمع‌آوری می‌کردند و با دانشمندان دیگر کشورها دیدار و گفت‌وگو داشتند تا بتوانند از علم آن‌ها بهره‌مند شوند.

حاصل این تلاش‌ها و طراحی ماشین‌های سحر و جادوی آن‌ها در کتاب «الحلیل» جمع‌آوری شده است که می‌تواند برای علاقه‌مندان به کارهای عجیب، جالب و تماشایی باشد.

دراین موزه، نمونه‌هایی از ماشین جادوگری آن‌ها نيز به نمایش درآمده است. درموزه‌ي دیگری، نمونه‌هایی از «پیل اشکانی» یا «پیل تیسفون» که قدمت آن به دوهزار سال قبل برمی‌گردد و در حوالی شهر باستانی تیسفون کشف شده، به نمایش درآمده است.

به گفته‌ي دانشمندان، اين می‌تواند نخستین پیل الکتریکی‌شیمیایی جهان باشد که به نظر می‌رسد برای آئین‌های سنتی یا شوک، از آن استفاده مي‌شده است.

اتاق تاریک آسمان نما

در فضای داخلی آسمان‌نما 155 صندلی راحتی در چند ردیف که بالای آن‌ها سقفی گنبدی شکل به قطر 5/18 متر، طوری تعبیه شده است که بازدیدکنندگان به راحتی با نشستن و خواباندن پشتی آن، بتوانند با تمرکز بر سقف تمامی زوایای آسمان را تماشا کنند.

چهار پروژکتور از دو سوی این سالن شیب‌دار با بهره‌گیری از نرم‌افزار رایانه‌ای، آسمان شب را بر پرده نمایشی که از ورقه‌ای خاص ساخته شده است، به نمایش در می‌آورند. این سالن طوري تعبیه شده است که صداها با فناوری خاصی از پشت این پرده به گوش می‌رسد و فضا را بسیار عجیب‌تر و رؤیایی‌تر می‌سازد!

 براي اطلاعات بيش‌تر و حضور در اين گنبد و چرخش در آسمان، حتماً به اين سايت مراجعه كنيد.

gonbademina.tehran.ir

 

پيل اشكاني

سالن سينماي آسمان‌نما

 

عكس‌ها: سايت گنبد‌مينا