یکی از ویژگی‌های بارز پهنه غربی تهران وجود بزرگراه‌ها و شاهراه‌هایست که دسترسی به دیگر پهنه‌ها را سریع و آسان کرده است.

همشهری آنلاین_مهدی اسماعیل پور: این موضوع در کنار ویژگی‌های دیگری نظیر بافت مدرن و اغلب نوساز و همچنین مراکز متعدد تفریحی و تجاری غرب پایتخت را از دیگر قسمت‌ها متمایز می‌کند. با وجود اینکه مناطق غربی از نظر دسترسی‌ها شرایط نسبتاً خوبی دارند، اما خالی از مشکل و چالش هم نیستند. از نواقص و ضعف در معابر اصلی و فرعی تا فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و کمبود و نبود ایستگاه‌های مترو و بی. آر. تی. مسائل و مشکلات مهمی که ساکنان غرب تهران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این موارد و سؤالاتی از این دست را در گفت‌وگو با محمدعلیخانی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای‌شهر تهران مطرح و بررسی کرده‌ایم.  

  ارزیابی شما از وضع حمل‌ونقل عمومی شهر تهران چگونه است. به‌ویژه در پهنه غرب که شهروندان ساکن در آن از وضعیت مترو و بی. آر. ‌تی و فرسوده بودن ناوگان اتوبوسرانی این پهنه گلایه دارند؟  
با تکمیل شدن خطوط ۶ و ۷ مترو، وضعیت قطار شهری در کلانشهر تهران از منظر زیرساخت‌های عمرانی قطار شهری به سطح مطلوبی خواهد رسید و با افزایش تعداد ناوگان قطار شهری گام نهایی در افزایش سرانه استفاده شهروندان از قطار شهری برداشته می‌شود. هم‌چنین، شهرداری تهران فعالیت‌هایی درباره نوسازی ناوگان اتوبوسرانی انجام داده است که با به ثمر نشستن قراردادهای منعقده خرید اتوبوس، پیشرفتی مناسب در زمینه نوسازی ناوگان اتوبوسرانی صورت خواهد گرفت. به‌طور کلی، تمرکز شهرداری تهران باید بر توسعه حمل‌ونقل عمومی و تسهیل رفت‌وآمد شهروندان عزیز و کاهش مرارت‌های آنان برای‌ تردد در شهر تهران باشد.  

  برنامه‌ها و سیاستگذاری‌های کمیته و کمیسیون حمل‌ونقل شورای اسلامی شهرتهران بیشتر در چه زمینه‌ای بوده و چگونه است؟  
برنامه‌ها و سیاست‌های کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران حول محورهای توسعه حمل‌ونقل عمومی، جذب و تخصیص بهینه منابع به پروژه‌های عمرانی و ترافیکی، مدیریت جامع و هوشمند ترافیک و توسعه حمل‌ونقل پاک و کنترل کیفیت هوا شکل گرفته و به‌صورت کاملاً تخصصی تدوین و ابلاغ شده است. توسعه حمل‌ونقل همگانی انبوه‌بر با اولویت ارتقاء بهره‌وری خطوط مترو موجود از نظر تکمیل ایستگاه‌ها، دسترسی‌ها و پایانه‌ها و پارکینگ‌های خطوط موجود، کاهش سرفاصله زمانی، تکمیل هواکش‌ها و ورودی‌ها و... و. (ماده ۵۱ و ۵۲ برنامه) و ساماندهی زون‌های حمل‌ونقلی به شعاع ۶۰۰ متری ایستگاه‌های مترو و مجتمع‌های ایستگاهی (TOD)، اولویت اصلی ابلاغی است که در حال پیگیری مستمر برای تسریع در اجرا و رفع موانع اجرایی آن هستیم.  

  بزرگراه سازی، پارکینگ‌سازی یا توسعه حمل‌ونقل عمومی تهران امروز به کدام بخش نیاز ویژه دارد؟  
در مدیریت حمل‌ونقل و ترافیک در کلانشهر تهران، هر ۳ مورد ذکر شده به‌صورت مکمل مورد نیاز است. اما در شرایط کنونی در تهران به‌عنوان پایتخت با توجه به تراکم جمعیتی بالا و آلودگی هوای نگران‌کننده، به توسعه حمل‌ونقل عمومی بیشتر از سایر موارد نیاز داریم که این مهم به اهتمام بخش‌های مختلف اعم از شهرداری تهران و دولت محترم نیازمند است. ضمن اینکه برای اقتصادی شدن سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در توسعه پارکینگ‌های عمومی و ایجاد نظم عمومی در مدیریت پارک‌های حاشیه‌ای نیز مصوبات خوبی در دوره پنجم شورا به تصویب رسیده است.  
 

 با توجه به گستردگی بزرگراه در پهنه غرب و مشکلاتی که اغلب این بزرگراه‌ها دارند، برای مثال، ایرادهای طراحی و مهندسی یا نیاز به تعویض آسفالت و زیرسازی که وجود دارد با توجه به موضوع کمبود بودجه شهرداری‌ها، چه کارهایی می‌توان برای رفع این مشکلات انجام داد؟  
بخشی از مشکلات کنونی در بزرگراه‌های پهنه غرب از طریق اصلاح هندسی و اصلاح تابلوهای راهنمای مسیر که اقدامات هزینه بری نیست، با همکاری پلیس «راهور» در حال رفع شدن است. درباره موضوع زیرسازی و آسفالت بزرگراه‌ها، خوشبختانه در این دوره شورا، شهرداری تهران با راه‌اندازی کارخانه‌های آسفالت و کاهش چشمگیر خرید از شرکت‌های خصوصی از نظر مالی صرفه‌جویی قابل توجهی داشته و در ۲ سال گذشته نیز حجم پخش آسفالت با این کار به حدود ۳۳۰۰ تن در روز رسیده که رقم قابل توجهی است. بر اساس برنامه پنج ساله سوم شهر تهران، افزایش عمر مفید آسفالت معابر به حدود ۱۰ سال از طریق اصلاح کیفیت آسفالت و تناسب زیرسازی با بارمحوری خودروها به شهرداری تهران ابلاغ شده است که اقداماتی از طریق نظام فنی و اجرایی شهرداری تهران در حال انجام است.  

  درباره پروژه خاص ترافیکی به‌ویژه در غرب تهران که انجام شده یا در دست اجرا است مانند پروژه دوگاز چه نظری دارید و چه تأثیری در ترافیک تهران دارند یا خواهند داشت؟  
این تقاطع غیرهمسطح موجب سهولت بیشتری در سفرهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌شود و یکی از گره‌های ترافیکی غرب پایتخت یعنی تقاطع «دوگاز»   با بزرگراه شهید «لشکری» که به نام «سه‌راه اندیشه» شناخته ‌می‌شود و مسبب ایجاد اختلال ترافیکی در این بزرگراه است، برطرف می‌شود. پروژه دوگاز در ۲ فاز تعریف شده که در فاز نخست با ساخت تقاطع غیرهمسطح دو گاز، تنها چراغ قرمز محور بزرگراه شهید لشکری حذف و مهم‌ترین گره ترافیکی این محور گشوده شد. این تقاطع دسترسی بین محور «فتح» و بزرگراه شهید لشکری از شمال و جنوب و بزرگراه شهید «همدانی» و شهید «فهمیده» از شرق را تکمیل می‌کند. در فاز دوم، قرار است ادامه مسیر حرکتی به سمت شمال به بزرگراه شهید فهمیده (بزرگراه تهران –کرج) متصل شود که با اجرای آن، علاوه بر توسعه و تکمیل شبکه بزرگراهی منطقه ۲۱ و ایجاد ارتباط مؤثر و ارتقای سطح ایمنی بین بزرگراه فتح با آزادراه تهران ـ کرج، موجب سامان یافتن هرچه بیشتر جریان ترافیکی و کاهش بارگذاری در این بزرگراه به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین شریان‌های بزرگراهی در ورودی غرب کلانشهر تهران خواهد شد.  

  نقاط ضعف و نقاط قوت حمل‌ونقل تهران چه مواردی است؟  
نقاط ضعف، کمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی(مترو، اتوبوس)؛ فرسودگی ناوگان اتوبوسرانی و تاکسیرانی که این ۲ منجر به شدت یافتن آلودگی هوای ناشی از منابع متحرک در شهر تهران می‌شود است و تغییر سیاست خودرومحوری به سیاست‌های حمل‌ونقل انبوه بر مانند توسعه زیرساخت‌های قطار شهری. از نقاط قوت حمل‌ونقل تهران به حساب می‌آید.  

  • ضرورت همکاری همه نهادها برای عبور از شرایط کرونا

 علیخانی در پاسخ به این سؤال که حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه در این روزهای اپیدمی کرونا تا چه اندازه پاسخگوی نیاز شهروندان است یا نیاز به تقویت دارد؟ می‌گوید: «با توجه به بازگشایی کامل اصناف و اداره‌ها در شهر تهران، استفاده ضروری شهروندان از حمل‌ونقل عمومی به نسبت ابتدای شیوع «کرونا» افزایش یافته است. یکی از مشکلات در زمینه توسعه حمل‌ونقل عمومی در شهر تهران، بی‌توجهی دولت به تعهداتش درباره توسعه حمل‌ونقل عمومی است که کمبود ناوگان قطار شهری نشانه‌ای بارز از آن است؛ این کمبود به‌ویژه در زمان شیوع کرونا و لزوم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، لزوم توسعه حمل‌ونقل عمومی بیش از پیش نمایان شده است. چالش دیگر در این باره، کمبود تعداد کارکنان برای کنترل ورود افراد به مترو با ماسک و هم‌چنین حفظ فاصله اجتماعی در ایستگاه‌ها است که نیازمند اقدامات مکمل دستگاه‌های همکار شهرداری تهران برای عبور از این شرایط خاص هستیم.»