همشهری آنلاین_ مرضیه موسوی: وجود همین درختان بالابلند در کوچهها و خیابانهایش بود که نام محله را به دنبال خود آورد. گرچه این روزها اسم این محله به «سپهر» تغییر پیدا کرده است اما اهالی منطقه ۲ همچنان این محله را به نام درختی میشناسند. محلهای که ساختمانهایش قدمت چندانی ندارند و عمرشان به زحمت به بیش از ۳۰ سال میرسد. وجود بوستان نهجالبلاغه در جنوب غربی محله و مراکز خریدی مثل اریکه ایرانیان، این محله را به مقصدی برای آخر هفتههای تهرانیها تبدیل کرده است.
- کارخانه میخ سازی
باغ و گندمزار قدیمیترین تصویری است که اهالی محله درختی از گذشته این محله در ذهن دارند؛ قبل از قد کشیدن نخستین ساختمانها در این محله و حلقه زدن بزرگراههای تهران در اطراف آن. روددره فرحزاد در امتداد جنوبی این محله قرار دارد و تا قبل از آغاز ساختوساز شهری در این نقطه از تهران، اینجا تفرجگاهی برای اهالی شهر در روزهای پایانی هفته بود. «محمدحسن نوروزی» از اهالی قدیمی محله درختی است و از اعضای شورایاری این محله. او میگوید: «تا قبل از ساختوسازهای جدید در این محله، اینجا بیشتر، زمینهای بایر بود و باغ. به دلیل وجود درختان متعدد این محله به درختی معروف شد. هنوز هم درختان قدیمی این محله در بلوار درختی باقی مانده است که اغلب درختان چنار بودند. او از کارخانه میخسازی میگوید که تا قبل از تخریب، قدیمیترین ساختمان مهممحله درختی بود و تعدادی از اهالی محله در همین کارخانه مشغول کار بودند: «تهران که گسترش پیدا کرد و اینجا بافت شهری به خود گرفت، ساختمان کارخانه میخسازی هم تخریب شد و به جای آن ساختمانهای بانک ملی ساخته شد. »
چند سالی است که محله درختی به سپهر تغییر نام داده است. دلیل این نامگذاری وجود ساختمانهای نیروی هوایی در این محله است.
- آخر هفته به دره بقا میرفتیم
دهه ۷۰ بود که سر و کله بزرگراه یادگار امام(ره) در غرب تهران پیدا شد و این بزرگراه راهش را به محله درختی هم باز کرد. تا قبل از ساخته شدن این بزرگراه، محله درختی بیشتر تفرجگاه بود و زمینهای کشاورزی و باغهای شخصی در آن وجود داشت. دهه ۷۰ زمان تغییر شکل و بافت این محله بود. تغییرات خیلی زود خودشان را نشان دادند. «بتول تاجیک» از سال ۱۳۷۰ ساکن محله درختی است. او که این روزها بهعنوان مدیر محله درختی در سرای محله فعالیت میکند میگوید: «بوستان نهجالبلاغه بخشی از روددره سرسبزی بود که در غرب محله قرار داشت. ما به آن دره بقا میگفتیم و معمولاً روزهای آخر هفته همراه خانواده به آنجا میرفتیم. آب و هوای خوبی داشت و درختان سایه گستری که فرصت خوبی برای استراحت به اهالی تهران میدادند. اما بعد از ساخته شدن بزرگراه یادگار امام(ره) اینجا کمکم بافت بومی خود را از دست داد و به بافت شهری تبدیل شد. »
اواسط دهه ۸۰ بود که با ساخته شدن مجتمع تجاری اریکه ایرانیان، نخستین مرکز تجاری بزرگ این محله سربرآورد و بهانه جدیدی برای رفتوآمد اهالی تهران به این محله تراشید؛ بهانهای که به دلیل مشکلات ترافیک و شلوغی بیش از اندازه محله، اهالی چندان دل خوشی از آن ندارند. محله درختی محدودهای دارد که در بین ساکنان به «جزیره» معروف است؛ بلوکی که در میان خیابانها و بزرگراههای نیایش، دره فرحزاد، حافظیه، و دادمان محصور شده و رفتوآمد به آن با مشکلات زیادی همراه است. تاجیک میگوید: «توسعه ساختوساز در این محله با سرعت زیادی انجام میشود و از طرفی محله در میان بزرگراهها محصور شده است. فضای سبز محله جای خود را به ساختمانهای بلند قامت و برجها میدهد و دیگر نام محله درختی برای این نقطه از تهران محلی از اعراب ندارد. »
- در امتداد دره فرحزاد
محصور ماندن در میان بزرگراهها و نداشتن دسترسیهای محلی به دیگر نقاط شهر یکی از مهمترین مشکلاتی است که اهالی محله درختی با آن روبهرو هستند. مسئلهای که باعث شده اهالی محله برای راحتی رفتوآمد خود نیاز اساسی به خودروهای شخصی داشته باشند.
عمر ساختمانهای این محله به زحمت به ۳۰ سال میرسد و گرچه خبری از بافت فرسوده مرکز تهران در این محله نیست اما بسیاری از ساختمانها از نو ساخته میشوند و این بار تراکم و طبقاتی بیشتر از ساختمان قبلی دارند. تجاری و اداری شدن ساختمانهای نوساز این محله دردسرهایی برای اهالی به وجود آورده است. مدیر محله درختی میگوید: «یکی از مهمترین مسائلی که ما این روزها با آن مواجه هستیم افزایش تعداد ساختمانهای اداری و تجاری در محله است. ساختمانهای جدید اغلب با مجوزهای اداری و تجاری ساخته میشوند و این مسئله بافت مسکونی محله را تحت تأثیر قرار داده است. علاوه بر اینکه اهالی دیر یا زود مجبور به ترک محله میشوند، خانوادههای باقیمانده در محله هم آرامش خود را از دست میدهند. ترافیک روزهای پایانی هفته در این محله بیداد میکند. رفتوآمد از حد گذشته و محله دیگر مکانی دنج و آرام نیست که بتوان در آن راحت زندگی کرد. »
امتداد شمالی دره فرحزاد در غرب محله درختی قرار دارد و مشکل تجمع معتادان و کارتنخوابها در این نقطه برای اهالی محله درختی مشکلاتی را به وجود آورده. تکمیل فاز ۳ بوستان نهجالبلاغه یکی از مطالبات این روزهای اهالی این محله مدتی است از حرکت ایستاده. به گفته اهالی محله با تکمیل این فاز و بهرهبرداری از آن معتادان و کارتنخوابها مجبور به کوچ از غرب محله میشوند.