نظام سلامت ایران همچنان درمان‌محور است و سهم پیشگیری، آموزش و پژوهش ناچیز مانده تا هزینه‌های سنگین بیماری‌هایی مانند سرطان و نارسایی کلیه بر دوش مردم و دولت سنگینی ‌کند. به همین دلیل کارشناسان بر ضرورت سرمایه‌گذاری در بهداشت به ویژه از سوی خیرین تأکید دارند.  

همشهری آنلاین - مریم سرخوش: دکتر جواد رفیع‌نژاد، رئیس دانشکده بهداشت در نشست هم‌اندیشی «خیرین به‌اندیش سلامت» بیان کرد: نظام سلامت ما درمان‌محور است در حالی که راه نجات مملکت بهداشت و خودمراقبتی و سواد سلامت مردم است. این در حالی است که چیزی تحت عنوان ‌پیشگیری در کشور نداریم و حتی یک ماده غذایی سالم هم در کشور وجود ندارد، معلوم است که سرطان‌ها بیداد خواهند کرد. سالانه ۱۷ هزار سرطان پستان و ۷ هزار مرگ ناشی از سرطان داریم.

به گفته رفیع‌نژاد خیرین سرطان ‌هم در حوزه درمانی حرکت می‌کنند که کار ارزشمندی است اما اگر به دنبال نجات کشور هستیم باید به آموزش، پژوهش، زیرساخت و مراکز تربیت کننده نیروی انسانی اهمیت دهیم.

او تاکید کرد: در وزارت بهداشت هم آخرین‌ دغدغه دانشجو و استاد است چون بحث تجهیزات، دارو، شیرخشک و… را دارند و فرصتی برای فکر به این موضوع نیست.

۱۰ درصد هزینه برای بهداشت و آموزش و پژوهش

دکتر علی‌اکبر فضائلی، معاون آموزشی دانشکده بهداشت هم در ادامه بیان کرد: گردش مالی نظام سلامت حدود۱۵۰۰ همت توسط دولت، بیمه‌ها و مردم تامین مالی می‌شود. از این مبلغ حدود ۴۰درصد را مردم به شکل مستقیم پرداخت می‌کنند.

او درباره هزینه‌کرد این مبلغ عنوان کرد: ۹۰ درصد این پول در بخش بیمارستان‌ها (۴۰ درصد)، مطب‌ها و پارکلینیک‌ها (۳۰ درصد)، دارو و تجهیزات پزشکی (۲۰ درصد) هزینه می‌شود، ۱۰ درصد هم برای بهداشت و آموزش و پژوهش.

فضائلی با تاکید بر بحث پیشگیری ادامه داد: در سال‌های اخیر به دلیل افزایش سن جامعه و بیماری‌ها ضریب اشغال تخت افزایش پیدا کرده است.

این مسئول با اشاره به بحث اصلاح فرآیندها، بیان کرد: یکی از این‌ موارد پزشکی خانواده است که منجر به هدفمند شدن هزینه‌ها می‌شود و پرتی منابع را حذف می‌کند. سرمایه‌گذاری در حوزه سلامت و تحقیق و اصلاح فرآیندها باعث می‌شود که با پول موجود هزینه‌کرد بهتری داشته باشیم. در حوزه درمان هزینه‌ها بالاست و سرمایه‌گذاری در بحث تحقیق و پژوهش می‌تواند از هزینه‌های گزاف آینده پیشگیری کند و خدمات غیرضرور را کاهش دهد.

۱۹ همت برای ۴۳ هزار نفر

بهنام هوشیاری‌پور، فعال حوزه آموزش هم با تاکید بر این که باید خیرین‌ را به سمت بهداشت سوق دهیم، درباره ارتباط پیشگیری و کاهش نیاز به دیالیز بیان‌ کرد: نارسایی کلیه ۵ مرحله دارد و در آسیب ۵ فرد نیازمند دیالیز می‌شود. اگر در ۴ استیج ‌قبلی به داد بیمار برسیم نیازی به درمان دیالیز و هزینه‌های هنگفت آن‌ نخواهد داشت. در حال حاضر ۸۵۰ میلیون نفر در جهان مبتلا به نارسایی کلیه هستند ۳.۵ میلیون نفر هم دیالیز می‌شوند. در ایران آمار واقعی نیست اما آخرین آمار ۷۶ هزار بیمار نارسایی کلیه را اعلام کرد که در حال حاضر ۴۳ هزار نفر تحت درمان دیالیز قرار دارند.

به گفته هوشیاری‌پور نرخ رشد نارسایی کلیه در جهان ۵ تا ۶ درصد و در ایران ۶ درصد است. ۴ درصد پیوند کلیه در جهان و ۸.۸ درصد در ایران‌ وجود دارد که به خاطر تصادفات جاده‌ای رخ داده است.

اوبا بیان‌ اینکه ۷۰۰ بخش دیالیز در کشور داریم، ادامه داد: تعداد ماشین‌های دیالیز کشور ما امروز ۹۵۰۰ عدد است که آمار خوبی است اما ۲ هزار ماشین باید تعویض شود که هزینه آن چهار همت است. در حال حاضر تعداد بیماران دیالیز خونی ۴۳ هزار نفر هستند که عدد پایینی است و طی سه چهار سال ثابت سالم‌ مانده. این مساله نشان دهنده عدم غربالگری است چون نارسایی کلیه بیماری خاموش است. ۳ درصد در دنیا مرگ دارد و این‌عدد در ایران ۳۰ درصد است.

هوشیاری‌پور درباره هزینه‌کرد درمانی این‌حوزه هم بیان کرد: سالانه ۶، ۳۰۰ میلیون خدمت دیالیز درمانی داریم که هزینه هر بیمار دیالیز برای هر جلسه ‌۴میلیون و ۲۰۰ تومان خواهد بود. هر فرد سالانه به ۱۴۸ جلسه دیالیز نیاز دارد که رقمی حدود ۸۰۰ میلیون تومان می‌شود. این مساله باعث شده هزینه مستقیم ۱۹ همتی برای ۴۳ هزار بیماری دیالیزی روی دست نظام سلامت داشته باشیم که می‌توان‌ با اقدامات پیشگیرانه آن را کاهش داد.

او ادامه داد: ۷۵ درصد عامل نارسایی کلیه، دیابت و فشار خون است. از هر ۴ نفر یک‌نفر نمی‌داند دیابت دارد و فشار خون بالا بعد از دخانیات دومین عامل مرگ است. به همین دلیل پیشگیری مهم است که باید در سطوح مختلف انجام شود. اول دولت است که البته در این حوزه کاری انجام نمی‌شود و بیشتر به دنبال کوچک‌سازی و واگذاری به بخش خصوصی است. اما در بخش بهداشت، آموزش و امنیت نباید نگاه خصوصی‌سازی داشت چون ‌امنیت و آینده کشور را تامین می‌کند. سازمان‌های مردم نهاد هم سطح دیگر است و باید کلام مردم را به کلامی که دولت متوجه می‌شود تبدیل کنیم. البته این سازمان‌ها آمادگی ورود به حوزه بهداشت را دارند.

ادامه دارد…

منبع: همشهری آنلاین