کاهش قیمت نفت، کشورهای تولید‌کننده نفت را با خطر کسری بودجه مواجه کرده است. با تداوم روند نزولی قیمت نفت در ماه‌های اخیر، کشورهای نفتی مجبور شده‌اند چندین بار در قیمت پایه نفت برای محاسبه در بودجه سال آینده خود تجدیدنظر کنند

این کشورها قیمت پایه نفت در بودجه سال آینده خود را نسبت به بودجه امسال کاهش چشمگیری داده‌اند و عمدتا در حال تدوین بودجه‌های خود بر مبنای نفت 40 تا 45دلار هستند.

در کشورمان نیز دولت مجبور به کاهش قیمت پایه نفت در بودجه سال آینده است و با توجه به کاهش چشمگیر درآمدهای ارزی کشور، بدیهی است دولت در سال آینده مجبور خواهد بود هزینه‌های خود را به‌شدت کاهش دهد. گفتنی است، بودجه سال 86 براساس قیمت پایه نفت 48دلار اجرا شد و با توجه به افزایش قابل ملاحظه منابع ارزی بودجه امسال، رقم پایه نفت از 50دلار بیشتر است.

کاهش قیمت پایه نفت در سایر کشورها

با ادامه روند نزولی قیمت نفت، تقریبا تمامی کشورهای تولیدکننده نفت طی روزهای اخیر اعلام کرده‌اند که قیمت پایه نفت در بودجه سال آینده‌شان را کاهش خواهند داد.

دولت نیجریه اعلام کرده که برای سال 2009 بودجه خود را بر مبنای نفت هر بشکه 45دلار می‌بندد. به گزارش بلومبرگ، ونزوئلا نیز که 90درصد درآمد ارزی آن از فروش نفت خام حاصل می‌شود، بودجه سال 2009 خود را بر پایه نفت هر بشکه 60دلار تنظیم کرده است.


روسیه نیز تاکنون به‌علت ادامه روند نزولی قیمت‌ها در بازار نفت، 2بار برآوردهای خود را درخصوص قیمت نفت در بودجه سال 2009 تغییر داده است.

روسیه ابتدا قصد داشت بودجه سال آینده را بر مبنای نفت 90 دلار ببندد که آن را به 70 دلار کاهش داد و اکنون نیز صحبت از نفت زیر 50دلار است.

این در حالی است که کارشناسان روس بارها تاکید کرده‌اند که با کاهش قیمت نفت به کمتر از 70دلار، دولت روسیه سال آینده حتما با کسری بودجه مواجه خواهد بود. بنابراین، با قیمت کنونی نفت، روسیه از هم‌اکنون باید به فکر کسری بودجه سال آینده باشد.

نگرانی عراق

وزیر اقتصاد عراق نیز اعلام کرده است که دولت این کشور به‌منظور کاهش کسری بودجه ناشی از روند نزول قیمت نفت، سال آینده مجبور خواهد بود صادرات نفت را تا 25درصد افزایش دهد. دولت عراق هم‌اکنون قصد دارد بودجه سال 2009 را برمبنای نفت پایه 62دلار ببندد که این مسئله موجب می‌شود حجم بودجه از 80میلیارد دلار به 67میلیارد دلار کاهش یابد.

دولت کویت نیز محاسبات تدوین بودجه سال آتی خود را بر مبنای نفت هر بشکه 50دلار آغاز کرده است. این در حالی است که روز جمعه هر بشکه نفت کویت 6/38دلار فروش رفت و درصورت ‌افزایش‌نیافتن قیمت نفت، کویت برای نخستین بار در 10سال اخیر با کسری بودجه روبه‌رو خواهد شد.

عمان هم برآورد خود از قیمت نفت در بودجه سال 2009 را 45دلار اعلام کرده است. درصورتی که روند کاهش قیمت نفت همچنان ادامه پیدا کند کشورهای تولید‌کننده با کسری بودجه مواجه خواهند شد.

براساس بررسی‌های مؤسسه فیچ که کشورها را براساس اعتبار مالی رتبه‌بندی می‌کند، قیمت مناسب نفت برای ایجاد توازن اقتصادی در عربستان 50 دلار برای هر بشکه، در کویت 42 دلار، در امارات 31 دلار و در بحرین 74 دلار است.

سهم نفت در تولید ناخالص داخلی ایران

براساس گزارش ماه گذشته صندوق بین‌المللی پول، در میان کشورهای صادرکننده نفت، سهم نفت در تولید ناخالص داخلی ایران از کشورهای دیگر کمتر است.

براساس این گزارش، طی سال‌های 1990 تا 2007 به‌طور متوسط فقط 18درصد تولید ناخالص داخلی ایران به درآمدهای نفتی وابسته بود.

این در حالی است که در کویت، عربستان، لیبی و عمان بیش از 40درصد اقتصاد کشور به نفت وابسته است.

براساس گزارش صندوق بین‌المللی پول در میان کشورهای صادرکننده نفت، ایران، نروژ، یمن، الجزایر، امارات، نیجریه، عربستان، لیبی، عمان و کویت به‌ترتیب کمترین وابستگی را به درآمدهای نفتی دارند.