تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۱ - ۱۸:۲۷

غلامرضا کریمی* با شکار پهپاد آمریکایی توسط نیروهای نظامی ایران این خبر به سرعت مورد توجه رسانه‌ها و مطبوعات بین‌المللی قرار گرفت و بازتاب وسیع و کم‌سابقه‌ای داشت.

این پهپاد(پرنده هدایت‌پذیر از راه دور) مشغول جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات از منطقه خلیج‌فارس بود که با ورود به حریم هوایی ایران شکار شد. این پهپاد با سرعت 139کیلومتر در ساعت می‌تواند بیش از 20ساعت به‌صورت پیوسته پرواز کند. علاوه بر این، این وسیله دارای تجهیزات مدرن جاسوسی و دوربین‌های پیشرفته‌ای است که می‌تواند از فاصله‌ای در حدود 12کیلومتر روی هدفی به اندازه یک اتومبیل کوچک زوم کرده و آن‌را زیرنظر بگیرد و همچنین می‌تواند به ارسال تصاویر زنده برای هر نقطه‌ای از جهان اقدام کند.

این قابلیت از آن جهت مهم است که حتی درصورت ساقط شدن، اطلاعات و تصاویر ضبط شده تا لحظه نابودی به مرکز مورد نظر ارسال می‌شود، البته ایران در یک‌ماه گذشته درست چند روز قبل از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا به یک پهپاد آمریکایی شلیک کرده بود که مجبور به ترک منطقه شده بود ولی خبر آن تا چند روز پس از انتخابات فاش نشد؛ علاوه بر این ایران یک‌سال پیش هم یک فروند پهپاد بزرگ‌تر و پیچیده‌تر یعنی RQ170 آمریکایی متعلق به سازمان سیا را که از مرز شرقی وارد ایران شده بود وادار به فرود کرده و توانست آن‌را در اختیار بگیرد و حتی با بررسی نحوه ساخت آن موفق شد مشابه آن را طراحی و تولید کند که این اقدام شکست بزرگی برای نیروهای نظامی آمریکا بود.

در واقع رویارویی ایران با پهپادهای آمریکایی به یک موضوع جدید در ادبیات نظامی جهان تبدیل شده و روند تحولات نظامی را در سطح منطقه خاورمیانه تحت‌تأثیر قرار داده است؛ اگر نگاهی به سابقه سه‌دهه رویارویی ایران و آمریکا به‌ویژه در عرصه نظامی داشته باشیم که شروع آن عمدتا در سال‌های پایانی جنگ تحمیلی بود، در آن شرایط قایق‌های تندرو ایران به مقابله با ناوهای آمریکایی می‌پرداختند ولی توانمندی نظامی ایران در این عرصه بالا نبود و برخی ناوچه‌های ایرانی توسط نیروهای آمریکایی غرق شدند و حتی آمریکایی‌ها هواپیمای مسافربری ایران را با 290سرنشین در خلیج‌فارس ساقط کردند.

ولی شرایط آن روزها با امروز تفاوت زیادی کرده است به‌طوری که امروزه نیروهای نظامی ایران این توانایی را دارند که ضمن رصد لحظه‌ای تحرکات و اقدامات نیروهای آمریکایی در منطقه خلیج‌فارس درصورت ورود هر نوع جسم پرنده به خاک کشورمان آن‌را سرنگون کرده و حتی می‌توانند آن‌را سالم در اختیار گرفته و مدیریت کنند و این حاکی از تجهیز نیروهای نظامی ایران به رادارهای کشف و شناسایی دقیق است و مسلما این موضوع چهره برخوردهای نظامی احتمالی در آینده را در منطقه خلیج‌فارس و حتی کل خاورمیانه تغییر خواهد داد.

اگر چه با هدف قرار‌دادن پهپاد آمریکایی ممکن است تنش‌های نظامی موجود در منطقه خلیج‌فارس افزایش پیدا کند ولی حداقل آمریکایی‌ها می‌توانند ارزیابی واقع‌بینانه‌تری از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های نظامی ایران به‌دست آورند. البته با فرستادن هواپیمای بدون سرنشین حزب‌الله لبنان در عمق 50کیلومتری خاک رژیم صهیونیستی که با حمایت فنی ایران ساخته شده بود روند تحولات نظامی در آن منطقه بحران زده به‌شدت تحت‌الشعاع این اقدام قرار گرفت به‌طوری که گنبد آهنی در معرض تردید و ابهام جدی واقع شد و تعجب نیروهای نظامی غربی و اسرائیلی را از این توانمندی شگفت‌انگیز برانگیخت.

به هر حال واقعیت این است که ایران در شرایط پیچیده و حساس خاورمیانه که مرتبا مورد تهدیدهای نظامی قرار می‌گیرد می‌بایست ظرفیت‌ها و توانمندهای نظامی خود را به‌طور روزافزون افزایش دهد تا بتواند بازدارندگی نظامی لازم را برای جلوگیری از هرگونه تجاوز و حمله نظامی به کشور فراهم کند.

* استاد دانشگاه خوارزمی

 

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها