تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۳۸۹ - ۰۸:۳۸

ترجمه - راحله فاضلی: کشور کوچک بحرین در حاشیه خلیج‌فارس، سال‌هاست که تحت حکومت خاندان آل خلیفه قرار دارد.

این خاندان سنی بر اکثریت شیعه بحرین حکومت می‌کنند و این اکثریت را مورد تبعیض و بی‌عدالتی هم قرار می‌دهند. این شیوه حکومتی مدتی است که اعتراض مردم را برانگیخته‌است. در پی شدت گرفتن موج اعتراض‌های عربی در شمال آفریقا و کشیده شدن آن به خلیج‌فارس، بحرین هم از این موج در امان نماند. ده‌ها هزار نفر از مردم در روزهای گذشته با تجمع در میدان اصلی منامه خواستار تغییرات اساسی در حکومت سلطنتی بحرین شدند. ماه گذشته و یک هفته بعد از شروع اعتراض‌های مردمی در بحرین، ساعت 3 صبح بود که نیروهای امنیتی مزدور بحرین، ناغافل به میدان لولو در منامه حمله کردند و به روی معترضانی که خواب آزادی می‌دیدند آتش گشودند. این یورش خونین ناجوانمردانه دست‌های حمد بن عیسی ‌آل خلیفه، امیر بحرین را نیز به خون آغشته کرد و از او مکبثی ساخت که نامش در تاریخ خاورمیانه ثبت خواهد شد.

نیروهای امنیتی بحرین که از نظامیان پاکستانی، هندی، سوری و اردنی تشکیل شده‌اند به مردمی که خواهان تکرار رویداد میدان التحریر مصر بودند، رحم نکردند و در این قلع و قمع خونین، دست کم 5نفر کشته شدند که در میانشان یک کودک نیز جان خود را از دست داد. 2هزار نفر نیز مجروح شدند که بسیاری از آنها مورد هدف گلوله قرار گرفته‌اند. نکته عجیب اینجاست که پلیس ضد‌شورش، پزشکان را نیز مورد هدف قرار داد و از حرکت آمبولانس‌ها جلوگیری ‌کرد.

به گفته یکی از پزشکان در بیمارستان سلمانیه، ارتش مقابل این بیمارستان یک کامیون یخچال دار نگه داشته است که احتمالا برای حمل جنازه‌ها از آن استفاده می‌کند.

مریم الکواکه، یکی از اعضای مرکز حقوق بشر بحرین که در میدان لولو حضور داشته در مورد این حادثه وحشتناک می‌گوید: بسیار بی‌رحمانه بود. پلیس هیچ رحم و شفقتی از خود نشان نداد.


الکواکه تنها کسی نیست که به این حمله خونین اعتراض دارد. بسیاری از بحرینی‌ها این اقدام وحشیانه را که به سبک اسرائیلی‌ها اجرا شده، محکوم کرده‌اند. عده‌ای نیز به شبکه تلویزیونی الجزیره اعتراض دارند که چرا حوادث منامه را مانند قاهره به‌صورت مستقیم پخش نکرده و این قیام را به یک اعتراض شیعی محدود کرده است. این در حالی است که میدان لولو توسط 100 تانک محاصره شده و تمامی ورودی‌های آن مسدود شده‌بود.

ریم خلیفه، سردبیر ارشد روزنامه الوسط و یکی از مخالفان حکومت می‌گوید: نیروهای رژیم فقط آمده بودند مردمی را که در خواب بودند، قتل عام کنند. آنها نه به‌عنوان شیعه و نه به عنوان سنی بلکه به‌عنوان یک بحرینی شعار می‌دهند. این اتفاقی است که پیش از این هرگز شاهد آن نبوده‌ایم و دولت را بسیار نگران کرده است زیرا آنها همیشه تلاش کرده‌اند میان مردم تفرقه بیندازند. از این‌رو رژیم در مورد من و سایر روزنامه نگارانی که تلاش می‌کنیم حقیقت را آشکار کنیم، اخبار دروغ منتشر می‌کند.
ریم خلیفه در یک کنفرانس مطبوعاتی رسما به نخست‌وزیر و وزیر امورخارجه این کشور اعتراض کرده بود زیرا آنها ضمن ابراز تأسف از کشته شدن مردم، معترضان را فرقه‌گراهای مسلح خطاب کرده بودند.

در چنین شرایط آشفته‌ای این سؤال پیش می‌آید که اوضاع این کشور بسیار کوچک برای جهان چه اهمیتی دارد؟ بدون تردید آمریکا به دقت وضعیت بحرین را دنبال می‌کند و نگران شرایط حاکم بر این میدان نفتی است. تا جایی که هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه این کشور رسما نگرانی عمیق خود را اعلام کرد و خواستار کنترل اوضاع شد. پنتاگون نیز بحرین را یکی از شرکای اصلی خود خواند و رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا هم از ولیعهد سلمان خواست به آنها اطمینان دهد شرایط برای ناوگان دریایی پنجم این کشور که در بحرین مستقر است، خوب پیش می‌رود.

این پایگاه 2هزارو250 نفر پرسنل دارد که آنها در یک محوطه 24 هکتاری در مرکز منامه، پایتخت بحرین زندگی می‌کنند و طبیعی است که برای دولت آمریکا امنیت این شهر بسیار مهم باشد. سکوت آمریکایی‌ها در قبال حوادث اخیر بحرین حتی روزنامه نیویورک تایمز را نیز به واکنش واداشت. به نوشته این روزنامه، بحرین یکی از ستون‌های اصلی معماری امنیتی آمریکا در خاورمیانه به حساب می‌آید و در سیاست‌های این کشور در کل منطقه خاورمیانه و خلیج‌فارس نقش مهمی ایفا می‌کند.

به نوشته اسد ابوخلیل، یکی از اندیشمندان سیاسی لبنان، از آنجا که دیکتاتورهای حکومت‌های عرب در منطقه خاورمیانه به خاطر پشتیبانی نکردن اوباما از حسنی مبارک، خشمگین هستند، دولت آمریکا ناچار شده سرکوب بحرینی‌ها را طراحی کند.

شاهزاده طلال بن عبدالعزیز، پدر شاهزاده ولید بن طلال که از دوستان محبوب غربی‌هاست در گفت‌وگو با شبکه خبری
بی‌بی سی نسبت به گسترش موج اعتراض‌های مردمی بحرین به عربستان ابراز نگرانی کرده است. نکته قابل توجه این است که بیش از 15 درصد مردم عربستان را شیعیانی تشکیل می‌دهند که در استان‌های شرقی یعنی نقاط نفت‌خیر این کشور زندگی می‌کنند. بنابراین طبیعی است که عربستان سعودی از هیچ کمک نظامی و لجستیک برای سرکوب مخالفان رژیم بحرین فروگذار نکند. در این میان پایگاه دریایی آمریکا در منامه نیز در حکم پاسبان خلیج‌فارس است.

عربستان سعودی بر نفت بحرین که توسط شرکت عربستانی آرامکو از میدان نفتی مشترک ابو صعفا استخراج می‌شود نفوذ بسیاری دارد. البته میزان نفت استخراج شده در بحرین با سایر کشورهای تولید‌کننده نفت بسیار تفاوت دارد. طبق آمار، در سال 2010، عربستان سعودی روزانه 8/5میلیون بشکه نفت تولید کرده است که این آمار در امارات متحده عربی 2/4 و در کویت 2/3میلیون بشکه بوده است اما بحرینی‌ها تنها 200 هزار بشکه نفت تولید کرده‌اند.

این نکته موجب شده دولت در ایجاد تعادل در بودجه و میزان نفت تولید شده با مشکلات جدی روبه‌رو شود. بنابراین درصورتی که معترضان آل خلیفه بخواهند در سرنگونی این رژیم موفق شوند باید مشکلات اقتصادی به‌ویژه تجارت نفت را هدف قرار دهند.
نباید از این مسئله غافل شد که خانواده سلطنتی بحرین نیز دچار انشعاب و دودستگی شده‌ است؛ در یک سو، خالد بن احمد قراردارد که بسیار متعصب و فرقه‌گراست و تلاش کرده با وارد کردن سنی‌های سایر کشورها، نمودار جمعیتی بحرین را تغییر داده و میان شیعیان و سنیان تعادل ایجاد کند. یکی دیگر از برنامه‌های او کم‌رنگ کردن حق رأی بومیان شیعه بوده است. در مقابل او، پادشاه و ولیعهدش - سلمان - هستند که قدرتشان رو به افول است. در این صورت، عربستان تلاش خواهد کرد بن احمد را به جای او بنشاند و نصیر بن حمد یکی دیگر از پسران پادشاه کنونی را به‌عنوان ولیعهد معرفی کند.

همان طور که پیش از این نیز اشاره شد، شیعیان بحرین می‌توانند همتایان خود در عربستان را نیز به مبارزه برای دستیابی به برابری‌های مذهبی، اقتصادی و اجتماعی فرابخوانند. البته شیعیان بحرین انگیزه‌های بیشتری برای مقابله با رژیم حاکم دارند. در کشوری که هیچ حزبی فعالیت ندارد، از اتحادیه کارگری یا دانشجویی خبری نیست، هرگونه اعتراض و اعتصاب غیرقانونی است و اعضای شورای مشورتی یا همان مجلس توسط پادشاه انتخاب می‌شوند، معترضان دلایل کافی برای قیام دارند.

به نوشته روزنامه عرب نیوز، نسیم آزادی که از شمال آفریقا وزیده به‌زودی به عربستان سعودی نیز می‌رسد و جوانان بیکار را به‌خود خواهد آورد؛ شیعه یا سنی تفاوتی ندارد. جوانان به مرحله بیداری رسیده‌اند و قصد دارند بدون ترس، خواسته‌هایشان را فریاد کنند. قیام عربی بزرگ سال 2011 بدون لرزاندن پایه‌های آل سعود کامل نخواهد شد.

آسیا تایمز - فوریه 2011

برچسب‌ها