اما وزیر آموزش و پرورش دولت دهم اعلام کرده که برخی از این معاونتها مجددا احیا میشوند. وزیر آموزش و پرورش در اظهارات اخیر خود در این باره اعلام کرد: «درصدد هستم 3معاونت برای دورههای تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه در آموزش و پرورش ایجاد کنم.»
حمیدرضا حاجیبابایی بر این باور است که دوره دبستان رکن اصلی در آموزش و پرورش است. اگر در این دوره خوب فعالیت کنیم در سایر مقاطع تا دانشگاه موفق خواهیم بود.
4 سال اصرار بر تغییرات اشتباه
هر فردی که به مسند وزارتخانه منصوب میشود، درباره تغییر سیستم آموزشی و یا تغییرات ساختار آموزشی سخن میگوید؛ نمونه بارز آن در دولت نهم رخ داد. تعداد معاونتها در آموزش و پرورش از 12 به 5 معاونت کاهش یافت؛ هرچند اکنون به این نتیجه رسیدهاند که این طرح نه تنها گرهای از مشکلات باز نکرده بلکه این وزارتخانه را با انبوهی از مشکلات اقتصادی، پرورشی و تربیتی روبهرو کرده است.
ایجاد تغییرات در وزارت آموزش و پرورش در دوره فرشیدی، با تشکیل «ستاد تحول بنیادین» در آموزش و پرورش آغاز شد که باتوجه به برکناری وی ناتمام ماند.
علیرضا علیاحمدی دومین وزیر آموزش و پرورش دولت نهم، از بدو ورود به این وزارتخانه، ساز تغییرات را کوک کرد. وی بر این باور بود که «در حال تجدید طراحی ساختار سازمانی وزارت آموزش و پرورش هستیم.»
طلایهدار تحولات بنیادین یا...
باتوجه به این دیدگاه بود که چند معاونت در هم ادغام و مراکز مشاوره ایجاد شد. تغییر بسیاری از مدیران و مشاوران وزارت آموزش و پرورش سبب شد تا علی احمدی خود را «طلایهدار تحولات بنیادین» بنامد. غافل از اینکه آموزش و پرورش یک سیستم پیچیده و تو در توست که آثار تغییرات در آن دیرتر به منصهظهور و بروز میرسد.
ادغام معاونت آموزش و پرورش عمومی با معاونت نظری و مهارتی، یکی از این تغییرات است. در دوران وزارت فرشیدی نیز قرار بود معاونتهای آموزش و پرورش عمومی و نظری و مهارتی ادغام و معاونت آموزشی ایجاد شود که در دوره علیاحمدی انجام شد.
جالب اینکه تاکنون 4 بار معاونتهای آموزش و پرورش عمومی و نظری و مهارتی در وزارت آموزش و پرورش ادغام و جدا شدهاند.همان زمان که علیاحمدی بهدنبال تغییرات ساختاری گسترده در آموزش و پرورش بود، کارشناسان تاکید میکردند که مشکلات این وزارتخانه ساختاری نیست.
آنان بر این نکته پا فشاری میکردند؛ چون تأثیراتی که آموزش و پرورش از خود برجای میگذارد، تأثیراتی عمیق بر لایههای زیرین جامعه است و تغییر ساختار باید با دقت و ظرافت خاصی انجام شود.
هنگامی که علیاحمدی در اندیشه سبکبال کردن آموزش و پرورش بود، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به صراحت اعلام کرد: «تغییر ساختار آموزش و پرورش و تزریق افراد جدید به بدنه این وزارتخانه اشتباه است.»
علی عباسپور تهرانیفرد با ابراز نگرانی از وضعیت آموزش و پرورش گفته بود: باتوجه بهمدت باقیمانده از عمر دولت نهم، پیشبینی میشود وزیر جدید- علیاحمدی- با این تغییرات نتواند در این وزارتخانه کار مهمی انجام دهد.
اگر چه بعد از انقلاب اسلامی توسعه کمی نظام آموزش کشور تحول بسیار زیادی داشته است ولی این تحول در کیفیت آنطوری که میبایست برنامهریزی میشده انجام نگرفته است. آخرین تغییرات ساختاری وزارت آموزش و پرورش در خرداد ۸۲ و در زمان وزارت مرتضی حاجی و با تأیید رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی وقت انجام شد.
وزیر جدید، اصلاحات جدید
رضا محمودی، استادیار دانشگاه در این باره به همشهری گفت: قبل از اینکه تغییرات ساختار آموزشی مورد توجه قرار گیرد، ما نیازمند نگرش نو هستیم. ما در نظام آموزشی نیازمند یک دکترین بومی هستیم که این دکترین اکنون دیده نمیشود. امید است که وزیر جدید آموزش و پرورش به این نکته توجه کند.
وی معتقد است: مسائل آموزشی، کاری آییننامهای و بخشنامهای، آمرانه و دستوری از بالا به پایین نیست. مسئله آموزش، مسئلهای داوطلبانه با انتخاب و مشارکت افراد است. پس باید هر نوع تغییر با دقت و درایت خاصی انجام شود. در دوره علیاحمدی افرادی بهکارهای بزرگ گمارده شدند که خارج از مجموعه آموزش و پرورش بودند و البته کمی هم دانشگاه پیام نوری و...
تغییرات، بحث همه دورهها
بهروز سلطانی، کارشناس مسائل آموزشی نیز بر این باور است که در همه دورهها و دولتها آموزش و پرورش و تغییرات در آن همیشه موضوع بحث و جدل بوده است. به گفته وی، برنامههای درسی، آموزشهای ضمن خدمت معلمان و سایر مواردی که در ارتباط با به روز کردن محتوای نظام آموزش و پرورش است از نظرها دور مانده است.
سلطانی تصریح کرد: اکنون وزارت آموزش و پرورش از موضوع اصلی که همانا تعلیم و تربیت آیندهسازان این مرز و بوم است غافل شده و توجهی به جریان امور در سطح مدارس نمیشود.
این کارشناس آموزش و پرورش با اشتباه خواندن تغییرات گسترده در دولت نهم گفت: «علیاحمدی، بدون توجه به نیازهای اصلی آموزش و پرورش و بدون درنگ شروع به تغییر ساختار کرده است و تا پایان دوره وزارت هم از این موضوع غافل بود که مشکلات آموزش و پرورش، مشکلات ساختاری نیست. دلیل آن هم این بود که وزیر سابق آموزش و پرورش نگاه آموزشی نداشت.»
وی درباره روند کنونی امور در وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: اکنون همه امور در وزارت آموزش و پرورش تحتالشعاع تغییر ساختار، متوقف شده است یا به کندی پیش میرود. انتظار از وزیر آموزش و پرورش - که با مسائل اصلی این وزارتخانه آشنایی دارد - این است که این نقاط ضعف را برطرف کند.
سلطانی در پایان تاکید کرد: برای ایجاد یک تحول بنیادین و روبه رشد نیاز به بررسیهای کارشناسانه و همه جانبه است تا بدون آسیب رساندن به امر تعلیم و تربیت و تغییر ناگهانی رویه بتوان به شرایط مطلوبتری دست یافت.