اصفهان با 5میلیون نفر جمعیت معمولا یکی از نخستین گزینه‌های گردشگری است و هفته ملی اصفهان از 25آبان آغاز می‌شود.

به گزارش همشهری آنلاین، اینطور که آمار نشان می‌دهد اصفهان در ایام نوروز امسال میزبان 4میلیون گردشگر بود. اصفهان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای فلات مرکزی ایران است و بنای اصفهان را به طهمورث، سومین پادشاه از سلسله پیشدادیان نسبت داده‌ و گفته‌اند که اقامتگاه سلطنتی پادشاهان هخامنشی بوده است‌.
اصفهان پر است از ماجراهای ریز و درشت تاریخی؛ از برگزاری نخستین جشن سده پس از اسلام به‌دست «مرداویج» تا باز شدن پای نخستین نقاشان اروپایی مثل «فیلیپ آنجل» به ایران در عصر صفویان. در زمان صفویان، اصفهان به شهرهای بزرگ اروپایی تنه می‌زد و شاه عباس آن را دوباره به‌عنوان پایتخت انتخاب کرد.
اصفهان روزگار پرفراز و نشیبی را از سر گذرانده و برگه‌های زیادی از تاریخ برای تورق دارد. روز اصفهان فرصت مغتمی است تا به جذابیت‌های کمتر شنیده شده اصفهان سری بزنیم.


پیشنهادهای یک طبیعت‌گرد

اصفهان قطب تولید آهن، فولاد، طلا و همچنین صنایع‌دستی در کشور، مجموعه‌ای از انواع گردشگری را در خود جای داده‌است؛ از گردشگری مذهبی گرفته تا بازدید از اماکن تاریخی و میراث فرهنگی و همچنین گردشگری طبیعی. مهراب صابری، طبیعت‌گرد و کوهنورد اهل سمیرم، چشمه «نول» را به‌عنوان منطقه کمتر شناخته‌شده از سوی گردشگران معرفی می‌کند و به همشهری می‌گوید: «چشمه نول، یک جاذبه طبیعی بسیار زیبا در روستای نول شهرستان سمیرم بوده و به تونل برفی نول هم معروف است. در پای کوه‌های دنا، در دل تابستان گرم هم این چشمه از کوه و از دل برفچال بیرون می‌زند.»
صابری روستای «خفر» سمیرم را هم برای گردشگری یک منطقه بکر پیشنهاد می‌کند و می‌گوید: «این روستا مرز بین اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد است که قدمتش به زمان ساسانیان می‌رسد و آبشار، غار یخی و تنگه دنا در این روستا بسیار دیدنی است.» این روستا به‌دلیل همسایگی با کوه‌های دنا همواره پوشیده از برف است و به نام‌های عروس دنا و جهنم سفید هم معروف شده‌ که به‌گفته صابری، گردشگرانی که برای دیدن جاذبه‌های طبیعی سمیرم راهی اصفهان شده‌اند نباید دیدن آبشار آب ملخ را از دست بدهند؛ آبشاری که هم دیدنی است و هم ترکیب شیمیایی آبشار می‌تواند به‌عنوان آفت‌کش برای ملخ‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
به‌گفته روستاییان، وقتی مزارع گندم آنها در سال‌های گذشته مورد حمله ملخ‌ها قرار گرفت، مردم ساکن مناطق اطراف از آب این آبشار برای دفع حمله ملخ‌ها و خلاص‌شدن از آفات محصولات زراعی به‌ویژه در مزارع گندم خود استفاده می‌کردند. حالا هم از این آفت‌کش طبیعی برای آبیاری زمین‌های کشاورزی استفاده می‌شود. محتوای خاص آب قادر است همه ملخ‌ها را یکباره از بین ببرد و به همین دلیل نام روستا و چشمه آن را آب ملخ گذاشته‌اند.

عمارت انگورستان

کاخ‌ها و ابنیه تاریخی اصفهان کم نیستند. به این فهرست می‌توان آتشکده‌ها و کبوترخانه‌ها را هم اضافه کرد، اما دیدن خانه‌های رجال تاریخی خالی از لطف نیست. خانه مجتهدزاده، خانه سوکیاس، خانه امین‌التجار، خانه تاریخی کشیش، خانه وثیق، خانه بخردی، خانه حقیقی، خانه مشیرالملک، خانه جواهری، خانه ملاباشی، خانه دهدشتی و خانه مشروطه از عمارت‌هایی است که معماری اصیل ایرانی آن نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند.
عمارت انگورستان ملک‌التجار به زمان نادرشاه برمی‌گردد و در آن مراسم تعزیه برگزار می‌شد. بخش‌های این باغ عمارت خارق‌العاده شامل حیاط بیرونی و اندرونی، شاه‌نشین‌های تابستانه و زمستانه، حوض خانه، اتاق زهرا خانم، زیرزمین، سفره‌خانه و آرامگاه هستند. گچبری، آینه‌کاری و کاشی‌کاری، در همه بخش‌های خانه مشترک است.

عبادتگاه‌های باشکوه

از شاهکارهای میدان نقش جهان ازجمله مسجد امام (مسجد جامع عباسی یا مسجد شاه) و مسجد شیخ لطف‌الله که بگذریم، مساجد دیگر اصفهان ازجمله مسجد حکیم هم دیدنی است. وجود کلیساها و عبادتگاه‌های بی‌شمار در اصفهان، گواه قرن‌ها همزیستی ادیان است. کلیساهای اصفهان هم به‌تنهایی یک جاذبه گردشگری حساب می‌شود.
در زمان شاه‌عباس صفوی، به دستور وی گروهی از ارمنیان به اصفهان و به‌خصوص محله جلفا نقل‌مکان کردند تا از تعقیب عثمانیان در امان بمانند؛ پس از سکونت در اصفهان، ارمنی‌ها تصمیم به ایجاد مراکز مذهبی و اجتماعی متعددی گرفتند که کلیساها جزو مهم‌ترین آنها به‌حساب می‌آیند. کلیسای وانک جزو شاخص‌ترین کلیساهای کشور و در فهرست ثبت جهانی یونسکوست که زمان ساخت آن به دوره شاه عباس دوم برمی‌گردد. کلیسای بیت‌اللحم، کلیسای هاکوپ و کلیسای مریم مقدس ازجمله کلیساهای باشکوه اصفهان هستند.
کنیسه‌های یهودیان اصفهان هم عبارتند از: کنیسه مُلا یعقوب، کنیسه ملا نیسان، کنیسه ملا ربیع، کنیسه بزرگ، کنیسه کوچک، کنیسه گلبهار، کنیسه جماعتی، کنیسه کتر داوود، کنیسه مدرسه، کنیسه شه‌گلی، کنیسه ملا الیاهو، کنیسه شموئیل، کنیسه شکری، کنیسه خورشیدی، کنیسه موشه، کنیسه یوسوف شموئیل شمعون، کنیسه سنگ بست که تاکنون 7کنیسه در اصفهان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

زاینده‌رود و پل‌هایش

پل‌های تاریخی اصفهان یکی از جذابیت‌های منحصر به فرد این خطه است. عبور رودخانه زاینده‌رود از وسط شهر اصفهان موجب شده است تا برای رفت‌وآمد راحت‌تر، پل‌های مختلفی را در طول مسیر این رودخانه بسازند. شیوه ساخت و قدمت این پل‌ها، آنها را به آثاری بسیار مهم و به‌نحوی جزو مناطق گردشگری اصفهان درآورده است.
موضوع وقتی جالب‌تر می‌شود که بدانید این پل‌ها فقط برای رفت‌وآمد راحت‌تر نبوده‌اند و برخی از آنها مخصوص عبور درباریان بوده‌اند و حتی برای هدایت مسیر آب هم استفاده می‌شدند. کارشناسان پل شهرستان را یکی از قدیمی‌ترین پل‌های زاینده‌رود می‌دانند که ساخت آن به سده‌های نخست اسلام مربوط می‌شود.
خبر خوش بازگشایی زاینده‌رود هم که با آغاز هفته دلگرم‌مان کرد که باز هم می‌شود صدای پای آب را از زیر پل‌های اصفهان از جمله سی‌وسه پل، پل خواجو، پل مارنان، پل چوبی یا پل شهرستان شنید.

نام‌آوران

بزرگان اصفهان که نامشان در تاریخ می‌درخشد، کم نیستند. تاریخ اصفهان مملو از نام مشاهیر اصفهان، مفاخر اصفهان و علمایی است که نام ایران و ایرانی را برای قرون متمادی بلند آوازه و مشهور کردند. استاد محمود فرشچیان، یکی از معروف‌ترین مشاهیر اصفهان، هنرمند و نقاش صاحب‌نام کشور است که ایشان را با تابلوی معروف عصرعاشورا می‌شناسیم.
استاد محمود دهنوی یکی دیگر از مشاهیر اصفهان است که شاهکارهای هنری قلمزنی خلق کرده‌است. گردشگران در گذر از این شهر به برخی از آرامگاه‌های مشاهیر اصفهان هم سر می‌زنند؛ مثل آرامگاه صائب تبریزی، شاعر عهد صفوی، بابا قاسم، عارف قرن هشتم و تخت فولاد که مقبره بیش از 2هزار عالم، عارف و مشاهیر است.
سهراب سپهری، شاعر، نقاش و نویسنده‌ معاصر هم که در کاشان آرمیده است‌.
در بافت تاریخی اصفهان، محله شهشهان و پشت مسجد عتیق، کنار بناها و خانه‌های تاریخی، خانه شیخ بهایی است که زیباترین خانه تاریخی آسیا لقب گرفته‌است. شیخ بهایی، مرجع تقلید و دانشمند نامدار عصر صفوی است که در علوم فلسفه، منطق، هیئت و نجوم، ریاضیات و معماری تبحر داشت و در عصر طلایی هنر اسلامی یعنی دوران صفویه، تعداد زیادی از بناها را با تکنولوژی فراتر از عصر صفوی طراحی و به اجرا درآورد. آثاری همچون مسجد امام اصفهان، منارجنبان اصفهان، نقشه شهر نجف‌آباد، مهندسی تقسیم آب زاینده‌رود، طرح‌ریزی کاریز نجف‌آباد، حمام شیخ‌بهایی، معماری حرم امام رضا(ع)، مجموعه کاخ‌های دولتی اصفهان (دولت خانه)، چینی‌خانه بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی و... که امروزه از او به یادگار مانده است.

نخستین‌ها

در گشت‌وگذار از اصفهان رد پای نخستین‌ها را هم می‌بینیم. اصفهان بر پایه پژوهش‌های باستان‌شناختی و کاوش‌های علمی که ازجمله در تپه‌های سیلک در 4کیلومتری باخترشهر کاشان انجام شده یکی از نخستین مراکز فرهنگی و محل زیست انسان پیش از تاریخ است. این خطه همواره پرچمدار هنرهای صنایع‌دستی از میناکاری تا قلمزنی بوده‌است.
در روزگار کنونی نیز نخستین موزه تخصصی صدف‌ها و حلزون‌های دریایی کشور در اصفهان است که کاپیتان حسن خواجه در مدت 25سال آثار آن را جمع‌آوری کرده است. این آثار که حدود 1600نمونه هستند و 700گونه را شامل می‌شوند، از خلیج‌فارس، دریای عمان، دریای خزر و سایر دریاها و اقیانوس‌های سراسر جهان جمع‌آوری شده‌اند. رنگ همه صدف‌ها و حلزون‌ها هم طبیعی هستند.

بیشتر بخوانید:
۱۲ جای دیدنی و تفریحی اصفهان که حداقل یکبار باید به آنجا رفت
اولین تصاویر از کشف یک شهر جدید در اصفهان