هرچند زمانبندی اعلامیه گسترش همکاری مسکو با ایران در زمینه انرژی (هفته گذشته) بیشتر سیاسی بهنظر میرسد اما به عقیده تحلیلگران، موفقیت غول گازی روسیه –گازپروم- در به دست آوردن چندین طرح عظیم نفت و گاز در ایران، فرایندی طولانی مدت بود و نشانگر اهداف جاهطلبانه و نگاه راهبردی این شرکت است. گازپروم–بزرگترین تولیدکننده گاز جهان- از این پس نقش مهمی در تولید گاز در میدان پارس جنوبی ایران بر عهده خواهد داشت و از دیگر سو، فعالیتهای اکتشافی نفت نیز در این کشور انجام خواهد داد. رونالد اسمیت، استراتژیست ارشد آلفا بانک میگوید: دولت روسیه بر خلاف آمریکا خواستار گسترش روابط با ایران است.
این مسئله، گازپروم را نسبت به خواستههای سیاسی آمریکا بیتفاوت ساخته است. او میافزاید: سرمایهگذاری گازپروم در ایران، به این شرکت کمک میکند تا به هدف اعلامشده خود در گسترش فعالیت در عرصه بینالمللی برسد.
روسیه پیش از این نیز در طرح راهاندازی نیروگاه هستهای بوشهر، به فشارهای آمریکا توجهی نکرده بود. گازپروم در حال گسترش فعالیت و سرمایهگذاری در ایران است، حال اینکه فشارهای آمریکا موجب تاخیر در اجرای طرحهای گازی شرکتهای اروپایی همچون شل و توتال در ایران شده است و برخی بانکهای اروپایی نیز تامین مالی قراردادهای نفتی ایران را لغو کردهاند.
بدینترتیب، گازپروم میتواند بدون رقابت با شرکتهای اروپایی و آمریکایی در طرحهای توسعه ذخایر گاز دومین کشور بزرگ دارنده این ذخایر یعنی ایران شرکت کند. تحلیلگران معتقدند ایران میتواند کمبود سرمایهگذاری شرکتهای غربی را با سرمایهگذاری شرکتهای روسی پر کند. گازپروم همچنین میتواند از اشتیاق ایران برای پیشبرد توسعه طرحهای خود در شرایط تحریمهای آمریکا و سازمان ملل بهره ببرد. کارشناسان متفقالقولند که روابط تجاری میان تهران و مسکو از لحاظ راهبردی کاملاً معقول است. مهمترین بازار گازپروم، اروپاست و یک چهارم گاز این قاره را تامین میکند. از سوی دیگر، اروپا در آینده مهمترین مقصد تولیدات گازی ایران نیز خواهد بود.
احتمال اعمال تحریمهای آمریکا علیه گازپروم بهعلت حضور در بخش انرژی ایران نیز بسیار ناچیز است، زیرا هرگونه تحریم واشنگتن علیه گازپروم به معنای به خطر افتادن امنیت انرژی اروپاست و این مسئله مطمئناً روابط اروپا و آمریکا را نیز تیره خواهد ساخت.
بهعلاوه، گسترش هماهنگی میان ایران و روسیه در زمینه سیاستهای سرمایهگذاری و قیمتگذاری در زمینه گاز، احتمال تشکیل سازمانی متشکل از صادرکنندگان گاز مشابه اوپک را افزایش میدهد، مسئلهای که حتی سخن گفتن از آن موجب آشفته شدن خواب سیاستمداران اروپایی شده است.
گازپروم همچنین میتواند به ایران در گسترش شبکه خطوط لوله آن کمک کند و احتمال اتصال خطوط شمالی ایران به میادین گازی آن در جنوب را افزایش میدهد. این طرح، وابستگی ایران به واردات گاز از ترکمنستان را کاهش میدهد.
تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۸۶ - ۱۸:۱۴
گاردین: در حالی که آمریکا به جهانیان نسبت به همکاریهای تجاری با ایران هشدار میدهد، گسترش مشارکت مسکو در بخش انرژی ایران نشان دهنده رویکرد متفاوت مسکو نسبت به ایران است.