تاریخ انتشار: ۸ شهریور ۱۳۹۳ - ۰۵:۵۲

مرضیه موسوی: می‌گویند ما ایرانی‌ها اساسا آدم‌های کوچ‌نشینی هستیم و مثل اجداد آریایی‌مان سقف را تاب نمی‌آوریم.

 براي همين است كه تابستان‌ها رختخوابمان را در بهارخواب پهن مي‌كنيم و به هر بهانه‌اي به دشت و دمن مي‌زنيم تا از شر مدرنيته و دستاوردهايش كه انگار كمر به قتل سنت‌هايمان بسته‌اند، خلاص شويم. از طرفي شما جزو افرادي هستيد كه خيلي حال و حوصله راه دور و دراز و مسافرت طولاني را نداريد. در ضمن مي‌دانيد كه تابستان با طبيعت گره خورده و براي همين هم رسما سر آنها كه برنامه‌اي براي گردش و تفريح در طبيعت ندارند حسابي كلاه مي‌رود. در حاشيه‌هاي هر شهر مي‌توان طبيعت بكري پيدا كرد كه جان مي‌دهد براي يك گردش يك روزه. بهترين پيشنهاد براي گردشگري كوتاه‌مدت باقيمانده تابستان اين است كه يك كوله سبك از وسايل مورد نياز روزانه‌تان جمع كنيد و راهي ارتفاعات اطراف شهرتان شويد. بي‌خود بهانه پدر و مادر‌ها و پا به‌سن گذاشته‌هاي فاميل را هم نياوريد كه نمي‌توانند از صخره‌ها و سنگ‌ها بالا بروند. اگر مسير‌هاي مناسبي براي كوهنوردي انتخاب كنيد آنها هم مي‌توانند همراهي‌تان كنند.يا اين‌كه مي‌توانند حداقل از طبيعت دامنه كوه بهره‌مند شوند. اين راهنماي ما هم كمك‌تان مي‌كند تا بهتر اين مسيرهاي كوهنوردي اطراف تهران را بشناسيد.

دركه

مسير: اين مسير از دركه شروع شده و به ايستگاه پلنگ‌چال مي‌رسد.

نكته‌ها: با اينكه مسير دركه داراي شيب زيادي است و جزو مسيرهاي سخت براي كوهنوردي به‌حساب مي‌آيد اما زيبايي‌هاي طبيعي‌اش باعث شده كه جزو مسيرهاي پرطرفدار براي تهراني‌ها باشد. نكته جالب اين مسير اينجاست كه يك جاهايي از مسير، جنگلي مي‌شود و حسابي محيط متفاوتي را براي كوهنوردان ايجاد مي‌كند. آبشارهاي كارا، بندعبدالله و جوزك جزو زيبايي‌هاي اين مسير است. قهوه‌خانه‌ها هم در طول مسير وجود دارند، البته نه به اندازه مسير دربند. اگر اهل آبتني هم هستيد، در آبگيرهاي زيبا و خنك مسير مي‌توانيد تني به آب بزنيد و حسابي در گرماي تابستان خنك شويد.

نكته ويژه: تمام شاخه‌هاي غرب دره دركه، از خط الرأس قله پلنگ‌چال، سياه‌سنگ، دوشاخ و چين كلاغ داراي شيب‌هاي تند بهمني و سنگي هستند و عبور از آنها به انتهاي دره بسيار خطرناك است و فقط يال اصلي آن ايمن به‌حساب مي‌آيد.

كلكچال

مسير: اين مسير از پارك جمشيديه شروع شده و به قله كلكچال مي‌رسد.

نكته‌ها: مگر مي‌شود از پارك جمشيديه عبور كرد و بي‌خيال آلاچيق‌هاي زيباي اين پارك شد، مي‌توانيد صبحانه را داخل يكي از اين آلاچيق‌ها ميل كنيد و راه بيفتيد. هر خوردني هم كه براي مسير نياز داريد از بوفه‌هاي همين پارك يا از بيرون پارك تهيه كنيد. چون فاصله ايستگاه‌هاي اين مسير زياد است و قهوه‌خانه‌هاي سرراهي چنداني هم در انتظارتان نخواهد بود. چون شيب حركت در اين مسير چندان زياد نيست، جزو مسيرهاي ساده براي كوهنوردي به‌حساب مي‌آيد. مجتمع كلكچال در ارتفاع ۲۹۸۰متري را هم مي‌توان يكي از جذابيت‌هاي اين مسير به‌حساب آورد. در اين مجتمع هم نمازخانه وجود دارد و هم زمين بازي و هم بوفه و امكانات مختلف ديگر. زيارت قبور شهداي گمنام را در مجتمع كلكچال فراموش نكنيد كه حال و هواي معنوي خاصي دارد.

نكته ويژه: اردوگاه يا مجتمع كلكچال با منظره‌اي زيبا از شهر، فضاي جذابي را براي گرفتن چندعكس يادگاري فراهم مي‌كند. چند بوفه فصلي با منوي ساده از خوردني‌ها هم در خدمت‌تان است.

دربند

مسير: اين مسير از ميدان دربند شروع شده و نهايتا به قله توچال ختم مي‌شود.

نكته‌ها: معروف‌ترين مسير كوهپيمايي براي تهراني‌ها همين مسير دربند است كه در ابتداي آن كلي رستوران و قهوه‌خانه وجود دارد. اگر صبح زود كوهنوردي‌تان را شروع مي‌كنيد مي‌توانيد روي خوردن صبحانه در اين قهوه‌خانه‌ها حساب كنيد. به‌طور كلي اين مسير براي كوهنوردهاي غيرحرفه‌اي مسير مناسب‌تري به‌حساب مي‌آيد. براي شروع هم مي‌توانيد بخشي از مسير را با تلي‌سي‌يژ(وسيله‌اي شبيه تله‌كابين) طي كنيد. البته در بين مسير هم دوراهي‌هاي زيادي وجود دارد كه شما را به سمت بند يخچال، دره اوسون، مجتمع كلكچال، قله اسپلت، ايستگاه ۵ توچال و ... هدايت مي‌كند. حتما براي انتخاب مسير در اين دوراهي‌ها بايد از كوهنوردهاي حرفه‌اي كمك بگيريد. عكس يادگاري با مجسمه كوهنورد كه در ابتداي مسير قرار دارد هم فراموش نشود.

نكته ويژه: شما مي‌توانيد در حوالي پس‌قلعه از آبشار دوقلو ديدن كنيد. همچنين زير يال پيازچال، رستوران‌ها و كافه‌هاي كوچك و دنجي وجود دارد.

توچال

مسير: اين مسير از خيابان ولنجك شروع و به قله توچال ختم مي‌شود.

نكته‌ها: مهم‌ترين ويژگي اين مسير، تله‌كابين آن است. يعني در هر يك از ايستگاه‌هاي هفتگانه مسير كوهنوردي توچال كه خسته شديد، مي‌توانيد بقيه مسير را با تله‌كابين برويد. چون هرفردي- چه حرفه‌اي و چه غيرحرفه‌اي- مي‌تواند با اين وسيله به ايستگاه آخر برود، تقريبا از نظر بكر بودن، در رتبه آخر مسيرهاي كوهنوردي تهران قرار دارد. مگر اينكه بخواهيد از ايستگاه ۷ بالاتر برويد كه ديگر نياز به تجهيزات ويژه و راهنما دارد. جاده سلامتي ابتداي ورودي تا ايستگاه اول كه آسفالت شده، جان مي‌دهد براي يك برنامه پياده‌روي روزانه، در مجموعه توچال امكاناتي مثل بانجي‌جامپينگ، زمين پينت‌بال، زمين تيراندازي با كمان و ايستگاه گل و گياه وجود دارد كه مي‌تواند علاوه بر كوهپيمايي، از آنها هم استفاده كنيد. امكان اقامت شبانه در هتل كوهستان ايستگاه ۷ توچال هم وجود دارد.

نكته ويژه: از ايستگاه دوم تا ايستگاه پنجم، هيچ ايستگاه يا رستوراني وجود ندارد. در اين بخش از مسير كه حدود ۳ ساعت طول مي‌كشد، خطر ريزش بهمن، سقوط، گم شدن و تحليل انرژي وجود دارد.

دارآباد

مسير: ا ين مسير از دارآباد آغاز شده و نهايتا به قله دارآباد مي‌رسد.

نكته‌ها: كوهنوردي در اين مسير يكي از پيشنهادهاي ويژه ماست، چرا؟ چون تقريبا بكرترين مسير كوهنوردي شمال تهران همين مسير دارآباد است. تازه اين يك طرف ماجرا محسوب مي‌شود، اين مسير پر از جاذبه‌هاي طبيعي و ديدني است. اگر دلتان براي ديدن يك چشمه طبيعي يا آبشار كوچك و باغ و دره‌هاي سرسبز لك زده است، حتما اين گزينه را براي كوهنوردي انتخاب كنيد. يك كافه كوهستاني هم در ابتداي مسير وجود دارد كه مي‌توانيد روي آن براي استراحت و توقف كوتاه‌مدت حساب كنيد. اگر از كوهنوردي به‌دنبال آرامش آن هستيد هم حتما به دارآباد برويد، چون به‌طور معمول از ديگر مسيرهاي كوهپيمايي خلوت‌تر است. البته اين ويژگي مسير دارآباد شايد براي كساني كه خيلي حرفه‌اي نيستند، يك خصوصيت منفي به‌حساب بيايد.

نكته ويژه: كساني كه به‌طور حرفه‌اي به اين ورزش نمي‌پردازند بهتر است اين مسير را براي فصول گرما انتخاب كنند و در فصل سرد راهي مسير دارآباد نشوند چون در تابستان‌ها صعود به‌راحتي انجام مي‌شود اما در زمستان، زمين پوشيده از يخ و باد شديد است.

چه بپوشيم؟

براي علاقه‌مندان به كوهپيمايي تابستاني داشتن پوشاك سبك، خنك و مقاوم بسيار ضروري است. پوشاك كوهپيمايي پيراهن، شلوار و كلاه را شامل مي‌شود كه همگي از الياف پنبه و كتان بافته شده‌اند. توصيه مي‌كنيم از لباس‌هاي روشن استفاده كنيد چرا كه تعريق شما را كاهش مي‌دهند و از طرفي بازخورد آثار گردوغبار را كم مي‌كنند. درضمن در برنامه‌هاي كوهپيمايي يك باتوم ساده مي‌تواند شما را از ليزخوردگي نجات دهد. براي اين منظور مي‌توانيد از باتوم‌هاي سر تخت يا دسته عصايي استفاده كنيد.

چه بخوريم؟

از آنجا كه ورزش كوهنوردي كالري بسيار زيادي مصرف مي‌كند تنها راه توليد انرژي و افزايش قواي جسمي خوردن منظم و متنوع موادغذايي است. تقريبا اين اتفاق نظر ميان همه ورزشكاران وجود دارد كه تغذيه براي اجراي يك برنامه كوهنوردي شامل 3مرحله است: تغذيه قبل از برنامه، تغذيه در زمان اجراي برنامه و تغذيه پس از اجراي برنامه. قبل از اجراي برنامه كوهنوردي بهتر است با مصرف متناوب مواد غذايي حاوي انرژي شامل چربي، پروتئين و كربوهيدرات، انرژي را در بافت‌هاي ماهيچه‌اي و كبد به شكل تركيبي به نام گليكوژن ذخيره كنيد.

حين اجراي برنامه مصرف ماكاروني، سيب‌زميني آب پز، خلال سيب‌زميني كم‌نمك، پوره سيب‌زميني، برنج، نان، فرني، حلوا، كنسرو ذرت، لوبيا و سوپ‌ها را فراموش نكنيد و پس از پايان برنامه از ريزه‌خواري و مصرف خشكبار كمك بگيريد. فراموش نكنيد كه براي تأمين آب و نمك مورد نياز خود مي‌توانيد از نوشابه‌هاي ورزشي، آبليمو و آب پرتقال استفاده كنيد.
بهتر است براي رفع تشنگي از شربت‌هاي رقيق استفاده كنيد كه هم املاح از دست رفته بدنتان را تامين مي‌كند و هم ديرتر دفع مي‌شود.