هلموت اشمیت پس از آنکه به عضویت حزب سوسیال دمکرات آلمان در آمد؛ وزیر داخله ایالت هامبورگ شد و در سال ۱۹۶۲، زمانی که سیل این شهر را فراگرفت و جان هزاران نفر را به خطر انداخت، بی‌درنگ وارد عمل شد و در مدیریت بحران، کارنامه‌ای درخشان از خود برجای گذاشت. همین باعث شد که شهرت او از مرزهای هامبورگ فراتر رود و در سراسر آلمان نامی آشنا پیدا کند.
سال ۱۹۶۹، هلموت اشمیت وزیر دفاع کابینه ائتلافی سوسیال - لیبرال آلمان شد و به این ترتیب، دومین جهش در زندگی سیاسی او به وقوع پیوست.
با شروع دور دوم زمامداری ائتلاف یادشده در سال ۱۹۷۲، اشمیت به وزارت دارایی گماشته شد.
تجربه ریاست بر وزارت دفاع و دارایی اشمیت را در موقعیتی قرار داد که با استعفای ویلی برانت، به بخت اول برای جانشینی او بدل شد و به کاخ صدراعظمی آلمان راه یافت
او در ماه مه ۱۹۷۴صدر اعظم آلمان شد و از ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۲ صدراعظم این کشور بود. او در نوامبر 2015 درگذشت.