همشهری‌آنلاین: مجموعه کتاب چهار جلدی نظریه‌های ارتباطات در پانزدهمین نشست زرین قلم فرهنگسرای رسانه رونمایی شد.

این مجموعه به قلم پل کوبلی نوشته شده و توسط گروهی از مترجمان زیر نظر سعیدرضا عاملی، رییس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، به فارسی برگردانده شده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، این نشست 9 اسفند ماه با حضور علی اکبر علیخانی، رییس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، یونس شکرخواه، روزنامه‌نگار و استاد دانشگاه، حسن نمکدوست، مدیر مرکز آموزش همشهری و سید سعیدرضا عاملی، رییس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد.

در ابتدای این نشست، علی‌اکبر علیخانی با اشاره به این که مهم‌ترین ویژگی انسان که او را از سایر موجودات متمایز کرده، خرد، دانش، عقل و علاقه به علم اندوزی است، عنوان کرد: از ابتدای خلقت تاکنون انسان‌ها همیشه به دنبال کسب دانش بوده‌اند و برای پیشرفت در عرصه‌های علمی کوشیده‌اند. حال اگر برای تکمیل این دانش از تجربیات یکدیگر استفاده کنند، تجربیات بشر به صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند.

وی افزود: ترجمه این اثر، به نوعی، استفاده از تجربیات بشری است که به زبان فارسی ترجمه شده است. از آنجایی که انتشار چنین کتاب‌هایی و برگردان آنها به سرمایه‌گذاری نیاز دارد و ناشرخصوصی توان سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌هایی را ندارد، وظیفه ناشران و دانشگاه‌های دولتی است که در زمینه تولید و ترجمه آثار علمی سرمایه‌گذاری کنند.

علیخانی با بیان این که این کتاب در پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، یک سیر علمی را طی کرده است، گفت: شاید برخی افراد از ترجمه کتاب ایراداتی بگیرند، اما این مساله تنها به علت اختلاف سلیقه است، نه ضعف ترجمه، چنانچه در زبان فارسی نیز برای تبیین یک مفهوم، از واژگان متفاوتی استفاده می‌شود.

رییس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار کرد: در کشور ما به دلیل این که افراد آرمان‌گرایند، همیشه فعالیت‌های انجام شده با آرمان‌های 100 درصدی مقایسه می‌شوند. در صورتی که اگر این فعالیت‌ها را با واقعیت‌ها بسنجیم، متوجه میزان کارایی آثار می‌شویم. این کتاب نیز با ورود به حوزه علم و دانش، امکان اطلاع از مباحث مطرح شده در این کتاب را برای دانشجویان، بهره برداری محققان و دانشجویان، نقد و رد دیدگاه‌های مطرح شده و ارایه نظریه‌های جدید و متناسب با فرهنگ بومی ما را فراهم کرده است.

سپس دکتر یونس شکرخواه، با اشاره به این که اثر حاضر، بیشتر به پرسش‌های ضروری حوزه ارتباطات، پاسخ به متغیرها و رابطه میان متغیرها می‌پردازد، بیان کرد: بسیاری از متن‌های اصلی که در حوزه ارتباطات به آن نیاز داریم، در این کتاب آمده‌اند.

نویسنده کتاب‌های حوزه روزنامه‌نگاری اظهار داشت: این کتاب تئوری‌هایی را مطرح می‌کند که عادلانه، ضد سرکوب، سلطه و ظلم‌اند و با تئوری‌های شناختی رفتاری، رابطه خوبی ندارند، اما با تئوری‌های تعاملی رابطه خوبی دارند، زیرا معتقدند زبان به دنیا شکل می‌دهد.

استاد ارتباطات دانشگاه تهران، درباره نقص‌های این اثر گفت: ارتباطات جهان امروز دیگر ارتباطات کلاسیک نیستند، بلکه دنیای «سایبر» است، در نتیجه بیشتر نیاز به متونی داریم که به این حوزه‌ها می‌پردازند. همچنین تئوری‌ها باید به گونه‌ای مطرح شوند که بتوان میان فرهنگ رسانه‌ای و فرهنگ اینترنتی مرزبندی کرد.

در ادامه، حسن نمکدوست، مدیر مرکز آموزش‌های همشری، با اشاره به این که انسان موجودی ارتباط‌گراست و کنش‌های ارتباطی را می‌توان بی‌نهایت تفسیر کرد، گفت: ارتباطات، علمی میان رشته‌ای است و صاحب‌نظران حوزه‌های گوناگون نظیر روان‌شناسی، اقتصاد، مدیریت و سایر حوزه‌ها در این باره اظهار نظر کرده‌اند، این کتاب بیان ستیغ‌ها و اظهار نظر کسانی است که خارج از حوزه ارتباطاتند و در این زمینه اظهار نظر کرده‌اند.

وی عنوان انتقادی مقاله‌های این اثر را جزو اشکالات آن برشمرد و گفت: با طرح عنوان انتقادی، رویکردهای بر حق نظریه‌های ارتباطی، دیده نمی‌شوند. همچنین بیان نظریه بستگی به جغرافیا و زمان دارد و برای درک یک نظریه نیاز است شرایط اظهار آن نیز شرح داده شود. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم جلد پنجم این کتاب نیز در قالب معرفی نظریه‌پردازانی که در این کتاب به آنها اشاره شده است، نوشته شود.

در بخشی دیگر از این مراسم، سید سعیدرضا عاملی، رییس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، نگاه انتقادی در آثار علمی را مرتبط به قدرت اظهار نظر افراد دانست و گفت: کسی نگاه انتقادی دارد که می‌تواند نظریات جدید را مطرح کند و معمولا هنجارهای زمان خود را می‌شکند. به همین دلیل عنوان انتقادی مقالات، به معنای بیان نظرات جدید است. در این اثر کوبلی مجموعه‌ای خوب را گردآوری و سیر تطور علم ارتباطات را از 1930 تا کنون بررسی کرده است.

وی افزود: این کتاب محدود به یک جغرافیای مکانی نیست و نظریه‌های روس‌ها، آنگلوساکسون‌ها، نویسندگان آلمانی و سایر صاحب‌نظران نیز در این کتاب مطرح شده‌اند. این کتاب با دامنه وسیعی وارد ارتباطات شده و متغیرهای زیادی را برای درک بهتر واقعیت مطرح می‌کند.

رییس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، با بیان این که ما برای تولید علم نیازمند تعامل دانشمندان غربی و شرقی هستیم، عنوان کرد: نمی‌توان گفت متفکران غرب بسیار توانایند و متفکران شرق ضعیفند. در تولید علم نباید نسبت به دیگری با افراط و تفریط نگاه کرد. همچنین نمی‌توانیم دور خود را دیوار بکشیم و باب ترجمه را ببندیم، بلکه نباید به آثار دیگران با چشمان کور نگاه کرد.

برچسب‌ها