گاهی اوقات هرچقدر زوجین برای داشتن فرزند تلاش میکنند به نتیجه نمیرسند و درمانهای دارویی هم مشکلی را حل نمیکند. در چنین شرایطی راهی جز آی وی اف و به هم رساندن اسپرم و تخمک در محیط ازمایشگاه باقی نمیماند. شاید با پروسه لقاح مصنوعی آشنایی نداشته باشید و ندانید آی وی اف چیست. آی وی اف همان لقاح اسپرم و تخمک در محیط آزمایشگاه و انتقال یا کاشت جنین تشکیل شده به رحم است. در این روش تخمک و اسپرم در محیط مناسب کنار هم قرار میگیرند تا اسپرم بتواند تخمک را بارور کند. اما اگر اسپرم شرایط خوبی نداشته باشد، باز هم ممکن است نتواند تخمک را بارور کند. در چنین شرایطی اسپرم را به صورت مستقیم به درون تخمک تزریق میکنند که به آن میکرواینجکشن یا ICSI گفته میشود. با میکرواینجکشن زوجین شانس بیشتری برای بارداری خواهند داشت. در ادامه این مطلب اطلاعات بیشتری در مورد این روش در اختیار شما قرار خواهیم داد.
میکرواینجکشن چیست؟
میکرواینجکشن یکی از اصلیترین و مهمترین روشهای کمک باروری است؛ به ویژه در مواردی که مشکل ناباروری مردانه باشد. استفاده از روش تزریق اسپرم به داخل تخمک یا همان میکرواینجکشن از سال ۱۹۹۲ آغاز شد. در آن سالها میکرواینجکشن هنوز یک روش جدید بود که میزان موفقیتش مشخص نبود. امروزه اما بعد از گذشت بیش از دو دهه از زمان اولین استفاده از میکرواینجکشن، هنوز هم استفاده از آن رایج است.
در این روش، در محیط آزمایشگاه یک اسپرم به طور مستقیم داخل تخمک تزریق میشود و به دنبال آن لقاح و تقسیم سلولی صورت میگیرد. سپس جنین یا جنینهای تشکیل شده به رحم خانم انتقال داده میشوند.
تفاوت آی وی اف با میکرواینجکشن
مراحل میکرواینجکشن شبیه مراحل IVF است، با این تفاوت که ممکن است فرایند جمعآوری اسپرم متفاوت باشد و اسپرم به صورت مستقیم به تخمک تزریق میشود. اگر در آزمایشهای آنالیز اسپرم مشکلی وجود نداشته باشد، نمونهگیری اسپرم مطابق روش آی وی اف یعنی از طریق استمنا است. اما اگر آزمایشها، اسپرم با کیفیتی را در مایع منی نشان ندهد، برای جمعآوری اسپرم ممکن است پزشک روش جراحی را توصیه کند.
مراحل میکرواینجکشن در مرکز مام
در صورت نیاز به کمک گرفتن از روشهای کمک باروری، یکی از بزرگترین چالشهایی که زوجین با آن درگیر هستند، این است که نمیدانند با چه پروسهای رو به رو هستند و چه مراحلی را باید طی کنند. برای همین آگاهی از نحوه انجام این روش میتواند کمک کننده باشد تا با آرامش بیشتری مراحل میکرواینجکشن را طی کنید. مراحل میکرواینجکشن به صورت زیر است:
- انجام بررسی های اولیه توسط متخصص زنان و نازایی و اورولوژیست به منظور تشخیص ضرورت استفاده از این روش؛
- در صورت مناسب بودن این روش، وارد کردن خانم به سیکل درمان (مصرف داروهای محرک تخمک گذاری)؛
- تحریک تخمدانها: در مرحله تحریک یک چرخه ICSI، تقریباً ۸ تا ۱۴ روز از داروهای هورمونی تزریقی برای تحریک تخمدانها و تولید تخمک استفاده میشود. این داروها به تخمکهای در حال رشد کمک میکنند تا فرآیند بلوغ را تکمیل کنند و قبل از زمان مورد انتظار تخمکگذاری، عمل تخمککشی یا پانکچر انجام شود؛
- عمل تخمک کشی یا پانکچر: تخمککشی حدود یک ربع طول میکشد. در طول عمل، پزشک تحت یک بیهوشی سبک یک سوزن باریک را به داخل هر تخمدان هدایت میکند تا مایع حاوی تخمک را از هر فولیکول خارج کند.
- لقاح: پس از بازیابی تخمک، نمونه اسپرم همسر توسط جنینشناس بررسی میشود. سپس جنین شناس یک اسپرم را به هر تخمک بالغ زیر میکروسکوپ تزریق میکند.
- رشد جنین در آزمایشگاه: رشد جنین پس از لقاح آغاز میشود. یک جنین شناس، هر جنین در حال رشد را طی ۳ تا ۵ روز بررسی میکند؛
- انتقال جنین: انتقال جنین یک روش ساده است که تنها حدود ۵ دقیقه طول میکشد. نیازی به بیهوشی یا دوره نقاهت نیست. جنین شناس لوله باریک مخصوص انتقال را در آزمایشگاه جنین شناسی با جنین پر میکند و سپس پزشک لوله را وارد رحم می کند و جنین را با مقدار کمی مایع به داخل رحم انتقال میدهد.
میکرواینجکشن به چه افرادی توصیه می شود؟
در صورت وجود شرایط و مشکلات زیر، میکرواینجکشن روش مناسبتری خواهد بود.
علت ناباروری، مردانه باشد یعنی:
- غلظت اسپرم پایین باشد؛ (کمتر از ۱۵ میلیون اسپرم در هر میلیلیتر)
- اسپرم تحرک کافی نداشته باشد؛
- اکثر اسپرمها شکل غیرطبیعی داشته باشند؛
- انجام وازکتومی در گذشته؛
- در صورت استفاده از تخمکهای منجمد؛
- در صورتی که عمل IVF در چرخههای قبلی موفق آمیز نبوده باشد؛
احتمال موفقیت میکرواینجکشن
موفقیت آمیز بودن یا نبودن روشهای کمک باروری از جمله میکرواینجکشن قابل پیشبینی نیست و بسته به علل و شرایط مختلفی همچون سن خانم، وضعیت اسپرم و تخمک، علت ناباروری، وضعیت سلامت جنینهای تشکیل شده، سلامت سیستم باروری خانم، شرایط آزمایشگاه و مهارت پزشک متفاوت خواهد بود. اما در هر صورت شانس اینکه یک زوج با میکرواینجکشن به نتیجه برسند، بیشتر از آی وی اف است؛ به خصوص اگر مشکل ناباروری مربوط به اسپرم باشد. یعنی حتی با وجود تعداد کم اسپرمهای با کیفیت، همچنان میتوان با احتمال بیشتری شاهد موفقیت آمیز بودن انتقال جنین بود.
مزایای میکرواینجکشن
میکرواینجکشن در مواردی که حتی با درمان دارویی و جراحی هم وضعیت اسپرمها بهبود پیدا نمیکند، روش کارآمد و موثری خواهد بود.
معایب میکرواینجکشن
نمیتوان گفت که میکرواینجکشن و یا بقیه روشهای کمک باروری با هیچ عارضهای همراه نیستند اما این عوارض آنقدر چشمگیر و جدی نیست که مانع کمک گرفتن از این روشها شود. از معایب میکرواینجکشن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- زمان بر بودن این روش درمانی؛
- احتمال وقوع عارضههای کوتاه مدت ناشی از مصرف داروهای هورمونی مانند تهوع، لکه بینی، برهم خوردن سیکل قاعدگی و... ؛
- در موارد نادر بروز سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (که در صورت تحت درمان بودن در مراکز معتبر و تخصصی باروری و مصرف درست داروهای تجویزی، این احتمال به حداقل میرسد)
هزینه میکرواینجکشن
هزینه میکرواینجکشن بسته به مرکزی که انتخاب میکنید، متفاوت خواهد بود. هزینههای میکرواینجکشن به سه بخش هزینههای دارو، هزینه اقدامات تشخیصی مثل سونوگرافی و هزینه جراحی تقسیم میشود.
کلام آخر
میکرواینجکشن یکی از روشهای کمک باروری اثربخش در سراسر جهان است. در میکرواینجکشن که با نام ICSI نیز شناخته میشود، از سوزنی کوچک برای تزریق اسپرم به داخل تخمک کمک گرفته میشود. در این مطلب در مورد روش انجام میکرواینجکشن، اثربخشی، مزایا و معایب آن صحبت کردیم.
تمامی آی وی اف هایی که در مرکز مام انجام میشود، از طریق میکرواینجکشن صورت میگیرد تا بیشترین اثر بخشی را داشته باشد. برای اطلاعات بیشتر میتوانید با مشاورین مرکز مام در ارتباطی باشید.