معاون فرهنگی وزارت ارشاد نگران و کاغذ به دست، طول و عرض سن را طی می‌کند تا از هماهنگی همه چیز مطمئن شود. دم به دم بر تعداد میهمانان افزوده می‌شود و آرام آرام بالکن‌های طبقات دوم و سوم تالار وحدت پر می‌شود. غلامعلی حداد عادل (رئیس مجلس شورای اسلامی)، محمدحسین صفار هرندی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) و دکتر حسن حبیبی (رئیس بنیاد ایرانشناسی) به‌طور همزمان وارد سالن می‌شوند و مراسم بیست و پنجمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی و پانزدهمین دوره جایزه جهانی کتاب سال، با ورود محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به تالار وحدت آغاز می‌شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی میزبان مراسم کتاب سال، اولین سخنران مراسم بود. وی ضمن خیرمقدم به رئیس‌جمهوری، رئیس مجلس شورای اسلامی و همه شرکت‌کنندگان گفت: «هر سال با گشوده شدن دفتر جشن‌های سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، یاد امام
عظیم الشان و شهدای فجرآفرینان در دل‌های ما دوباره زنده می‌شود. دهه فجر فرصتی است برای اینکه کارنامه بخشی از فعالیت‌های فرهنگی و هنری مرور شود که کتاب بر پیشانی تمامی آنها صاحب جایگاه ویژه‌ای است.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از توافق میان وزارت ارشاد و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حبر داد و افزود: «قرار است در هر خانه بهداشت یک کتابخانه کوچک پیش روی مراجعه‌کنندگان قرار بگیرد ؛ با این دید که بیماری‌های ما فقط جسمانی نیست و برای علاج بیماری‌های روحی نیازمند به کتاب هستیم.»
دکتر منوچهر اکبری دبیر بیست و پنجمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ضمن قرائت بیانیه بیست و پنجمین دوره کتاب سال، گفت: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با افتخار و غرور، سرآمد مأموریت‌های خطیر خویش را، حمایت از کتاب و کتابت و اصحاب قلم می‌داند، هم از این روست که هر سال از میان هزاران کتاب که به زیور طبع آراسته شده اند، برترین‌ها را با تمام سختی و دشواری برمی‌گزیند.»
وی افزود: «تقدیر از پدیدآورندگان آثار موجب دلگرمی و تشویق کسا نی است که به قیمت صرف عمر به خلق اثر پرداخته‌اند و هم انگیزه‌ای در نسل‌های روشن و نکته سنج فردا ایجاد می‌کند.»
به گفته اکبری، از میان 7990 اثر رسیده به دبیرخانه کتاب سال، در مرحله نخست 7560 اثر بنا به رأی داوران حذف شد و 430 اثر به مرحله داوری راه یافت. در بخش جهانی نیز 233 اثر در موضوعات مطالعات اسلامی (153 اثر) و مطالعات ایرانی (80 اثر) به مرحله دوم داوری راه یافتند. اکبری گفت: «به مناسبت سال اتحاد ملی و انسجام اسلامی و سال مولانا دو بخش اتحاد ملی و انسجام اسلامی و مثنوی پژوهی نیز به بدنه کتاب سال افزوده شده است.»
اهدای جوایز
جوایز بیست و پنجمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی و جایزه جهانی کتاب سال با حضور ریاست‌جمهوری، رئیس مجلس شورای اسلامی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اهدا شد.
در ابتدا در بخش پژوهشگران برتر در حوزه «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» از دکتر حسن حبیبی، آیت‌الله محمدعلی تسخیری، آیت‌الله واعظ‌زاده خراسانی، حجت‌الاسلام والمسلمین بی‌آزار شیرازی، مولوی اسحاق مدنی، مولوی نظیر احمد و سید محمد شیخ الاسلام تقدیر به عمل آمد و سپس پژوهشگران برگزیده انسجام اسلامی در خارج از کشور (شیخ احمد الخلیلی مفتی اعظم عمان، آیت‌الله شیخ آصف محسنی رئیس علمای شیعه افغانستان، شیخ احمد الزین رئیس انجمن علمای اسلامی لبنان، دکتر سلیم العوا دبیر کل اتحادیه علمای اسلام، دکتر حالد الزهری عضو انجمن حکمت مغرب و عضو مجمع تقریب بین مذاهب و دکتر محمد دسوقی محقق و اندیشمند مصری) معرفی شدند.
جایزه جهانی
جایزه جهانی کتاب سال در بخش‌های مطالعات اسلامی و مطالعات ایرانی به برگزیدگان اهدا شد. «شیدایی جان؛ شهود جذبه معنوی در فتوحات ابن عربی» نوشته پروفسور جیمز موریس از آمریکا، «عرفان در تفسیر کشف الاسرار» نوشته پروفسور آنابل کیلر از انگلستان، «هنر رسم الخط اسلامی» نوشته پروفسور شیلا بلر از آمریکا، «شکوه درخشان خطوط قرآن؛ هنر خط و تذهیب‌های قرآنی» اثر پروفسور مارتین لینگز از انگلستان، «عدالت و جاودانگی؛ معرفی معنویت امام علی(ع)» اثر دکتر رضا شاه کاظمی از انگلستان، «معرفت انسان به خداوند در اندیشه اسلامی» نوشته پروفسور ماها الکایزی از ایرلند، «ترجمه قرآن کریم به زبان ترکی آذری» ترجمه دکتر رسول اسماعیل‌زاده دوزال از جمهوری آذربایجان، «ترجمه قرآن کریم به زبان گرجی» ترجمه دکتر گیورگی لوبژانیدزه از گرجستان» و «مجموعه ده جلدی موسوعه الامام عبدالحسین شرف الدین» تالیف جمعی از پژوهشگران پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیروت، برندگان این بخش از جایزه جهانی کتاب سال بودند.
کتاب «مایستر اکهارت؛ فلسفه اسلامی، جان مایه زایش عرفانی آلمان» نوشته پروفسور کورت فلاش از آلمان نیز از برندگان این بخش بود.
در بخش مطالعات ایرانی نیز کتاب‌های «ترجمه و شرح دیوان حافظ به زبان فرانسه» (پروفسور شارل هانری دوفوشه کور از فرانسه)، «تاریخ عمومی صفویه» (پروفسور اندرو نیومن از انگلستان)، «الاثر الاسلامی فی المحمله الایرانیه» (دکتر عبدالحفیظ محمد ابراهیم حجاب از مصر) و «ترجمه منتخب التواریخ» به زبان ژاپنی (محمد حکیم خان از ژاپن) به‌عنوان کتاب‌های برگزیده معرفی شدند. دکتر لئونارد لویزون و دکتر کریستوفر شاکل از انگلستان نیز به خاطر کتاب «عطار و سنت تصوف ایرانی» دیگر برگزیدگان جایزه جهانی کتاب سال بودند.
جایزه کتاب سال بیست و پنجم
برگزیدگان جایزه کتاب سال (داخلی) در بخش دیگری از این مراسم معرفی شدند. در حوزه کلیات دو کتاب «دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی» به سرویراستاری دکتر ابراهیم افشار و «فرهگ اعلام تاریخ اسلام» تالیف دکتر سید غلامرضا تهامی» و «فرهنگ تاریخ اندیشه ها» از انتشارات سعاد به‌طور مشترک برگزیده شدند.
در حوزه فلسفه و در شاخه تالیف «فلسفه اخلاق در تفکر غرب از دیدگاه مک اینتایر» تالیف دکتر حمید شهریاری و «زمینه و زمانه پدیدارشناسی» تالیف دکتر سیاوش جمادی به‌عنوان آثار برگزیده معرفی شدند و در شاخه ترجمه و تصحیح نیز به ترتیب از کتاب‌های «زیبایی شناسی و ذهنیت» ترجمه دکتر فریبرز مجیدی و «رسائل الشجره الالهیه فی علوم الحقائق الربانیه» با تصحیح دکتر نجفقلی جبیبی به‌عنوان آثار برگزیده نام برده شد.
در حوزه دین و در شاخه علوم قرآنی «تفسیر قرآن کریم برگرفته از آثار امام خمینی‌س» از مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام، در شاخه فقه و اصول «دایره المعارف فقه متقارن» تالیف آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، در شاخه کلام، کتاب «دانشنامه عقاید اسلامی» ترجمه دکتر مهدی مهریزی، حجت‌الاسلام عبدالهادی مسعودی، علی نقی خدایاری و دکتر حجت‌الاسلام رضا برنجکار و در شاخه ادیان نیز کتاب «قرآن و کتاب مقدس؛ درون مایه‌های مشترک» ترجمه دکتر فاطمه سادات تهامی، به‌عنوان آثار برگزیده معرفی شدند.
همچنین کتاب‌های «آشنایی با زبان لاتینی و کاربرد گیاهشناسی آن» تالیف دکتر موسی ایرانشهر، «معاینه بالینی دام‌های مزرعه» ترجمه محمدرضا مخبر دزفولی، دکتر علی رضاخانی، دکتر محمدقلی نادعلیان و دکتر محمود بلورچی، به ترتیب در رشته‌های زیست شناسی و دامپزشکی، اثر برگزیده شناخته شدند. در حوزه مکانیک نیز دو اثر «تهویه و سرمایش طبیعی در ساختارهای سنتی ایران» تالیف دکتر مهدی بهادری نژاد و دکتر محمود یعقوبی و «مهندسی تولید و فناوری» ترجمه دکتر محمدکاظم بشارتی گیوی، عنوان اثر برگزیده را از آن خود کردند.
حوزه مهندسی عمران نیز دو برگزیده داشت: «سازه‌های بتون آرمه» تالیف دکتر داوود مستوفی نژاد و «مصالح ساختمانی» تالیف دکتر حسن رحیمی. در حوزه مهندسی کشاورزی نیز کتاب «زعفران ایران با نگاه پژوهشی» تالیف دکتر حسن ابراهیم زاده، دکتر طیبه رجبیان، دکتر‌رؤیا کرمیان، دکتر پروانه ابریشم چی و دکتر عذرا صبورا اثر برگزیده شد.
سپس برگزیگان حوزه هنر معرفی شدند.
در حوزه هنر و در شاخه‌های معماری و هنرهای نمایشی به ترتیب کتاب‌های «استاتیک کاربردی برای دانشجویان رشته‌های معماری و مهندسی عمران» تالیف دکتر محمود گلابچی و «ریشه‌های رومانتیسم» ترجمه دکتر عبدالله کوثری به‌عنوان آثار برگزیده معرفی شدند.در حوزه ادبیات، دو کتاب «از این باغ شرقی(نظریه‌های نقد شعر کودک و نوجوان)» تالیف دکتر پروین سلاجقه و «صهبای خرد: شرح احوال و آثار حکیم عمر خیام نیشابوری» ترجمه دکتر مجدالدین کیوانی به ترتیب در شاخه‌های تاریخ و نقد و متون کهن برگزیده شدند.
در حوزه تاریخ «تاریخ برمکیان» تصحیح و تالیف دکتر سید صادق سجادی، در حوزه جغرافیا «قلمرو فلسفه جغرافیا» تالیف دکتر احمد پوراحمد و در حوزه محیط‌زیست «اطلس مناطق حفاظت شده ایران» تالیف دکتر علی اصغر درویش صفت و «توسعه پایدار» ترجمه دکتر احمدرضا یاوری (به‌طور مشترک) به‌عنوان آثار برگزیده معرفی شدند.
در بخش کودک و نوجوان در سه شاخه داستان تالیفی، ترجمه داستان و علوم و فنون، به ترتیب کتاب‌های «قصه ما مثل شد» تالیف دکتر محمد میرکیانی، «رمان‌های سه‌گانه چرخ گردون»تر جمه زنده یاد حسین ابراهیمی (الوند) و «فرهنگنامه نوجوان کلید دانش» اثر گروهی از مولفان به‌عنوان آثار برگزیده معرفی شدند.
مولانا پژوهان برتر و پژوهشگر و مترجم برتر
در بخش مولانا پژوهان برتر از زنده یاد دکتر سید جعفر شهیدی، دکتر محمد استعلامی، کریم زمانی و دکتر توفیق سبحانی به خاطر یک عمر تلاش و کار علمی روی آثار مولانا تقدیر به عمل آمد و جایزه مولف و پژوهشگر برتر نیز از آن استاد عبدالرحمن العلوی از عراق شد.