به گزارش همشهری آنلاین، در بامداد نخستین روز سال نو میلادی، بازارهای جهانی کالا دفاتر معاملاتی سال ۲۰۲۵ را با روندی عمدتاً نزولی بستند. این کاهش همزمان با پیشبینی افزایش عرضه جهانی و نگرانیها نسبت به رشد آهسته تقاضا در سطح بینمللی رخ داد. شاخصهای اصلی انرژی و فلزات گرانبها در آخرین روز کاری سال گذشته، رنگ قرمز به خود دیدند.
نفت تحت سلطه عرضه، گاز در چنگال آبوهوا
بازار انرژی در پایان سال با حرکتهای متضادی روبرو بود. قیمت نفت برنت با کاهش جزئی ۰.۰۱ درصدی به حدود ۶۱.۳۳ دلار در هر بشکه رسید. این رقم، سال ۲۰۲۵ را به عنوان شدیدترین سال کاهشی قیمت نفت از زمان همهگیری کووید-۱۹ به ثبت رساند. تحلیلگران دو عامل اصلی را برای این روند نزولی ذکر میکنند. اول، انتظار برای مازاد عرضه جهانی در سال آینده به دلیل افزایش تولید، و دوم، رشد ضعیف تقاضا به ویژه از جانب اقتصادهای بزرگ. با این حال، تنشهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و اوکراین همچنان به عنوان عوامل حمایتی از سقوط بیشتر قیمت جلوگیری میکنند.
در سوی دیگر، قیمت گاز طبیعی با کاهشی چشمگیر ۵.۴۹ درصدی مواجه شد که عمدتاً ناشی از پیشبینی هوای گرمتر از حد معمول و کاهش تقاضا برای گرمایش بود. علیرغم این کاهش پایانسال، گاز طبیعی در مجموع سال ۲۰۲۵ با افزایش حدود ۴ درصدی روبرو شد که دومین سال متوالی رشد آن محسوب میشود. این رشد مدیون جریان بیسابقه صادرات گاز طبیعی مایع از آمریکا به بازارهای جهانی است.
طلای آرام در آستانه سال نو
فلزات گرانبها نیز از ریزش کلی بازار مصون نماندند. قیمت طلا ۰.۲۰ درصد کاهش یافت و به زیر ۴۳۳۰ دلار رسید. این در حالی است که طلا در سال ۲۰۲۵ عملکرد درخشانی داشته و نقش خود را به عنوان پناهگاه امن در برابر تورم و نااطمینانی تقویت کرده است. کارشناسان بر این باورند که طلا در آستانه ورود به عصر جدیدی است و انتظار میرود در سال ۲۰۲۶ نیز مورد توجه سرمایهگذاران نهادی و خرد برای حفظ ارزش دارایی قرار گیرد.
نقره اما با کاهش شدید ۵.۵۱ درصدی مواجه شد که بیشترین افت روزانه در بین کالاهای اصلی محسوب میشود. این احتمالاً به دلیل حساسیت بیشتر نقره به نوسانات صنعتی و کاهش ریسکپذیری در پایان سال است.
بازتاب نگرانیهای اقتصادی
در بخش فلزات صنعتی، قیمت مس ۰.۶۷ درصد کاهش یافت. این فلز که اغلب به عنوان دماسنج اقتصاد جهانی شناخته میشود، با افت خود نشاندهنده نگرانیها نسبت به کاهش احتمالی فعالیتهای صنعتی و ساختوساز در سطح جهانی است.
بازار محصولات کشاورزی مانند گندم و سویا تغییرات کمی داشتند که حاکی از تعادل نسبی بین عرضه و تقاضا در این بازارها است. قیمت چوب نیز کاهش یافت که ممکن است نشاندهنده تعدیل در بخش مسکن باشد.
چشمانداز و عوامل کلیدی برای سال ۲۰۲۶
ورود به سال ۲۰۲۶، بازارهای کالا تحت تأثیر چند عامل کلیدی خواهند بود. سیاستهای اوپکپلاس در قبال میزان عرضه نفت، تعیینکننده اصلی مسیر آتی قیمت نفت خام خواهد بود. از سوی دیگر، روندهای آبوهوایی، به ویژه در نیمکره شمالی، تقاضا برای حاملهای انرژی مانند گاز طبیعی و نفت گرمایشی را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد.
رشد اقتصادی جهانی به عنوان موتور محرک تقاضا برای نفت، مس و دیگر کالاهای صنعتی، عاملی تعیینکننده است. هر نشانهای از شتاب یا کندی رشد، بازتاب فوری در این بازارها خواهد داشت. همچنین، تنشهای ژئوپلیتیکی در نقاط حساس جهان همواره به عنوان عاملی برای ایجاد جهشهای مقطعی قیمت، به ویژه در بازار انرژی و طلا، عمل میکنند. در نهایت، قدرت دلار آمریکا به عنوان ارز مبادله اصلی اکثر کالاها، بر قیمت آنها تأثیر معکوس میگذارد.
جمعبندی و پیشبینی روندها
بازارهای جهانی کالا در حال وداع با سال ۲۰۲۵ هستند. سالی که در آن، عوامل بنیادی عرضه و تقاضا بر نفت سلطه داشتند و گاز طبیعی تحت تأثیر صادرات قوی و نوسانات فصلی قرار گرفت. در سوی دیگر، طلا نقش خود را به عنوان دارایی محافظتی تثبیت کرد.
پیشبینی برای سال ۲۰۲۶ حاکی از تداوم این دوگانگی است. بازار نفت همچنان در میدان تضاد بین مازاد عرضه و تنشهای ژئوپلیتیکی گرفتار خواهد بود. گاز طبیعی با وجود کاهش کوتاهمدت، با افزایش تقاضا برای برقرسانی و تولید برق حمایت میشود. طلا و نقره نیز در محیطی که انتظارات تورمی و نااطمینانیهای سیاسی کماکان حضور دارند، شانس خوبی برای حفظ جذابیت خود به عنوان دارایی امن دارند.
در نهایت، سال ۲۰۲۶ نیز سالی چالشبرانگیز برای سرمایهگذاران و تحلیلگران خواهد بود؛ سالی که در آن، هوشمندی در تشخیص لحظههای تعادل بین تحلیل بنیادی و مدیریت ریسکهای ژئوپلیتیکی، کلید موفقیت در بازارهای پرهیاهوی کالا است.