|
عكس بالگرد گره حادثه آزادي را مي گشايد ؟
و كيل بالگرد عليه وكيل نورافكن
|
|
|
يك روز پس از حادثه. اين تصويري است كه به تازگي به دست ما رسيده است؛ زماني كه هليكوپتر از محل خود جا به جا نشده بود. البته آثار قربانيان در صحنه وجود ندارد!
پرونده از دقيقه 90 به علا وه نمي دانيم چند آغاز شد. از آن وقت اضافه خبرساز 25 روز مي گذرد و هنوز سوت پايان به صدا در نيامده. از حادثه تلخ ورزشگاه بزرگ شهر حرف مي زنيم. روزي كه 7 نفر در آزادي جان سپردند. از آن روز چند روز مي گذرد؟ تقويم مي گويد 25 روز و ما منتظريم. ديروز زاويه اي تازه از اين ماجراي تلخ به دستمان رسيد. اصلا هميشه همين طور است، اينجا هر ماجرايي براي به انتها رسيدن، ذره ، ذره زواياي پنهانش را نشان مي دهد. ديروز عكس تازه اي از ورزشگاه آزادي در آن روزي كه شيرين آغاز شد و تلخ به پايان رسيد، به دست آورديم؛ هلي كوپتري كه در خوشبينانه ترين فرض حداقل بخشي از دليل حادثه را به خود اختصاص خواهد داد. ديروز با دو وكيل پرونده هم صحبت شديم. عبدالصمد خرمشاهي و غلا معلي رياحي، دو وكيل مشهور كه اين پرونده، آنها را به نوعي روبه روي هم قرار داده است. حاصل حرف هاي دو وكيل و عكسي كه به دستمان رسيد گزارشي ديگر از روز تلخ آزادي است. امروز جلسه ديگري براي پيگيري پرونده برپا مي شود. شايد خبرهاي تازه اي در راه باشد، شايد صداي سوت پايان را بشنويم و آرام بگيريم؛ گرچه دل بازماندگان آرام نمي شود.
عبدالصمد خرمشاهي، وكيل نيروي انتظامي:
هلي كوپتر بخشي از ماجراست
شايد بتوان يكي از عوامل عمده حادثه ورزشگاه آزادي را هلي كوپتر نيروي انتظامي عنوان كرد، در حالي كه محل استقرار و فرود هلي كوپترها جايي غير از آن محل بوده است...
ظاهر ماجرا شايد به شكلي بوده كه اين تصور ايجاد مي شود علت اصلي حادثه هلي كوپتر است، در حالي كه اين حادثه به عوامل متعددي مربوط مي شود. اين ظاهر قضيه است، اما اين هلي كوپتر بسيار كوچك بوده و درصد زيادي از معبر را اشغال نكرده است.
اما نرده هايي كه حفاظ هلي كوپتر محسوب مي شوند، تقريبا سد راه تماشاگران بودند.
اين حفاظ هاي فلزي هيچ ربطي به هلي كوپتر نداشته و از قبل وجود داشتند. هلي كوپتر حين بازي روي زمين نشست، پس مسلما در اين زمان محدود توان نصب حصارهاي فلزي وجود نداشت.
هلي كوپتر بخشي از ماجراست، تاريكي معبر خروجي روبه روي تونل، جمعيت خسته و متراكم كه به خروجي 7 متري هدايت شدند و وجود پله ها و ... همه از عوامل تاثيرگذار هستند.
يعني عواملي كه رفع نواقص آنها به عهده سازمان تربيت بدني بوده است؟
ما نمي خواهيم تقصيرها را متوجه سازمان خاصي كنيم. اين موضوع اتفاقي است كه افتاده و هيچ عمدي هم در كار نبوده و هيچ كس هم دوست نداشت اين حادثه دلخراش اتفاق بيفتد، اما سهل انگاري هاي صورت گرفته منجر به بروز اين حادثه شد.
قسمت عمده سهل انگاري ها مربوط مي شود به عدم جمع آوري نرده ها و حفاظ ها. مسوول جمع آوري، سازمان تربيت بدني است يا نيروي انتظامي؟
بر اساس مصوبات شوراي تامين وظيفه نصب و جمع نرده ها به عهده تربيت بدني است و هيچ تكليفي در اين زمينه براي نيروي انتظامي تعريف نشده است. حتي در نيمه دوم بازي هم فرمانده نيروي انتظامي ورزشگاه آزادي نسبت به جمع آوري اين نرده ها اخطار داده بود، حتي تربيت بدني هم اين موضوع را منكر نمي شود.
هر دو وكيل روي اين نكته كه هلي كوپتر براي فيلمبرداري به محل اعزام شده بود اتفاق نظر دارند . اختلا ف بر سر سهمي است كه هر يك از اين دو ارگان در اين حادثه دارند
اما شنيده شده ممكن بود با برداشتن نرده ها و هجوم جمعيت به سمت هلي كوپتر انفجار يا آسيب ديدگي، هلي كوپتر و جمعيت تماشاچي را تهديد كند و به همين دليل ميله ها جمع آوري نشده است؟
همانطور كه گفتم آن نرده ها به لحاظ حمايت از هلي كوپتر نبودند.
پس به چه علتي بوده است؟
آن طور كه گفته شده بود براي تفكيك خروجي جمعيت تماشاچي ها بود.
خب! پس چرا مسوولا ن امر يعني سازمان تربيت بدني اقدام به جمع آوري نرده ها نكردند؟
آنچه كه تربيت بدني توضيح مي دهد اين است كه باز كردن اين نرده ها كه به زمين از طريق پيچ متصل شده بود، از توان ما خارج بود. آنها مي گفتند اينها را پيمانكار نصب كرده و باز كردن آن هم از عهده خودشان برمي آيد.
دور نرده هايي كه پشت آنها هلي كوپتر واقع شده بود، گارد ويژه اي قرار داشت، آيا آنها براي حفاظت از هلي كوپتر آنجا مستقر شده بود؟
در خصوص اين حادثه شايعات زياد است، درحالي كه براي حفاظت از هلي كوپتر بر اساس اظهارات عنوان شده و شهود مطلعان نياز به اين تعداد گارد وجود نداشت.
پس اين افراد براي چه موردي آنجا مستقر بودند؟
براي هدايت تماشاچي ها.
چرا هلي كوپتر در محلي كه محل استقرار هلي كوپتر نبود فرود آمد؟
اين مساله در جلسه غيرعلني توسط خلبان هلي كوپتر پاسخ گفته شده است، اما از آنجايي كه جلسه غير علني بوده است، مجاز نيستيم تا موارد مطرح شده را ذكر كنيم.
شنيده شده است كه سردار قاليباف سرنشين اين هلي كوپتر بوده است و به همين دليل در آنجا فرود آمده است.
خلبان گفته بود كه خبرنگاران سوار بر هلي كوپتر بوده اند. كارشناسان بايد اين موضوع را بررسي كنند، گرچه ما در زمينه انتخاب كارشناسان براي تحقيق ماجرا اعتراض داريم. نظر ما اين است كه كارشناسان اين مورد بايد از متخصصان آتش نشاني امنيتي - ورزشي يا تاسيسات و برق باشند كه صلا حيت بررسي اين موضوع را داشته باشند، اما كارشناسان انتخاب شده كارشناسان حوادث ناشي از كار هستند كه تخصص آنها در امور كارگري است نه حادثه اي با اين ابعاد گسترده. مواردي مثل اين در كشورهاي خارجي هم رخ مي دهد. ما بايدكاري كنيم تا زمينه هاي بروز چنين حوادثي كمتر شود.
به نظر شما كه وكيل مدافع نيروي انتظامي هستيد، آيانيروي انتظامي در بروز اين حادثه مقصر بوده است؟
مجموعه عوامل از جمله تاريكي معابر، وجود پله، بحث هلي كوپتر و موانع فيزيكي باز نكردن محور مقابل رمپ جنوب غربي در بروز اين حادثه موثر بوده است.
بايد مسوولا ن بررسي درخصوص هريك از موارد تحقيق كنند و وظيفه ذاتي سازمان تربيت بدني، فدراسيون و نيروي انتظامي و آتش نشاني را بررسي كنند كه مشخص شود تكليف هر كدام از اين افراد چه بوده است؟
به هرحال فيلم و عكس هاي متعددي از آن حادثه وجود داردكه از ناحيه دادگاه بايد مورد بررسي قرار گيرد و هر كس كه در اين مورد كوتاهي كرده است، بايد مطابق قانون مجازات شود... البته با توجه به اينكه اين حادثه ناخواسته اتفاق افتاد.
غلا معلي رياحي ،وكيل سازمان تربيت بدني:
هلي كوپتر، تمام ماجراست
برداشتن نرده برعهده چه كسي بود؟ آقاي خرمشاهي مي گويند سازمان تربيت بدني؟
خير، به موجب مصوبه شوراي تامين، رفع هرگونه موانع در مسيرهاي رفت و برگشت، برعهده فرمانده ميدان است. اينجا بايد توضيح بدهم كه منظور از فرمانده ميدان، فرمانده انتظامي تهران بزرگ است. آنها مي گويند ورود و خروج در مصوبه نوشته نشده و ... كه اين طور نيست اما به نظر ما مسيرها و موانع برعهده نيروي انتظامي بوده. اين چيزي است كه در مصوبه آمده و نظر شخصي ما هم نيست. در ثاني اگر فقط مساله داربست 64 متري بود و از اين داربست به عنوان حفاظي براي جلوگيري از نزديكي به هلي كوپتر استفاده نمي شد، موج جمعيت مي توانست اين داربست را به آرامي كنار بگذارد و مسير طبيعي خروج را به سمت غرب ادامه دهد، اما ماموراني كه از هلي كوپتر حفاظت مي كردند، بنابر گزارش كارشناسان، عمدا جمعيت را به سمت دري كه عرض آن نسبت به معبر اصلي خروجي بسيار كمتر بود و اصولا راه معمولي و عادي خروج نبود، هدايت كردند. در نتيجه ازدحام جمعيت و تنگي معبر و گشوده نبودن صحيح درها موجب بروز سانحه شد. اين چيزي است كه به طور خلا صه در نظر كارشناسان منعكس شده است.
اين كارشناسان چه كساني هستند؟
۳ كارشناس رسمي دادگستري، متخصص در اينگونه موارد از طرف بازپرس براي تعيين علت اصلي سانحه و معين كردن مسوولا ن مربوطه انتخاب شده اند و در نظريه اي كه اعلا م كرده اند، فقط 10درصد قصور، آن هم به علت كمي نور محل را متوجه مسوولا ن تربيت بدني دانسته اند كه چون بازديد كارشناسان در روز انجام شده بود و هنگام شب، يعني همزمان با زمان وقوع حادثه، محل را مشاهده نكرده بودند، نسبت به اين قسمت قضيه اعتراض و درخواست كرديم همان هيات مجددا هنگام شب از محل بازديد و گزارش خود را تكميل كند.
ظاهرا به اين كارشناس ها اعتراض شده؟
طبيعتا بايد اعتراض بكنند، كار ايشان همين است. البته از قول من چيزي ننويسيد. من فقط درباره موكل خودم حرف مي زنم.
خب، درباره موكلتان بفرماييد.
اشكالا تي كه در مورد وجود پله يا كمي نور مطرح مي شود، باتوجه به اينكه طراحي ورزشگاه توسط صلا حيت دارترين گروه مهندسي زمان خود در سال 1353 صورت گرفته و در مدت 31 سال گذشته بارها جمعيتي بيش از اين حد را نيز در خود جاي داده و با ترتيبات صحيح اين جمعيت را به خارج هدايت كرده، به هيچ وجه نقايص سخت افزاري و ساختماني كه مطرح مي شود، قابل ترتيب اثر نيست، زيرا از نظر علمي علت آن چيزي است كه با بودن آن، معلول (يعني حادثه) ايجاد مي شود و با نبود آن اتفاقي نمي افتد. پله موردنظر (كه تعبير صحيح آن سكوي پيست دوچرخه سواري است) و همچنين سيستم نور (ورزشگاه 30 سال است كه به همان صورت بدون كاهش و افزايش به كار خود ادامه مي دهد) دلا يل اين حادثه نيستند. اين بار هم اگر جمعيت مسيرعادي خود را به سمت غرب بدون وجود مانع، يعني هلي كوپتر ادامه مي داد و مجبور نمي شد كه از معبر نامناسب و ناهموار گذر كند، حادثه اي اتفاق نمي افتد.
از اين بابت مطمئنيد؟
بله صددرصد. اظهارات شهود و خلبان و نظر كارشناسان همين است. هلي كوپتر نيروي انتظامي نمي تواند بدون محافظ باشد. والا اگر محافظ نبود، اي بسا مردم از بغل هلي كوپتر رد مي شدند. هلي كوپتر از نظر فيزيكي حجم قابل توجهي نداشت. احتياط هاي انتظامي و محافظتي كه از هلي كوپتر مي شد، باعث شده مسير معمولي و عادي عبور تماشاگران در اين مسابقه بخصوص تغييركند. دلا يل زيادي وجود دارد كه روشنايي محل كافي بوده، علا وه بر اين پنجم فروردين ماه مصادف است با چهاردهم ماه صفر كه ماه در قرص كامل است. اگر هم به فرض محال بپذيريم كه هيچ چراغي در محل روشن نبوده باشد، همان روشنايي نور ماه به تنهايي كفايت مي كرد. اين درحالي است كه به دلا يل زياد، چراغ هاي استاديوم حتي بيش از يك ساعت پس از اتمام بازي و وقوع حادثه نيز روشن بوده است.
هوا ابري نبود؟
خير.
هلي كوپتر براي چه آنجا بوده؟
براي فيلمبرداري از نماي بالا ي ورزشگاه. به همين جهت ما درخواست كرديم طبق اعلا م رسمي، خبرنگار، عكاس و فيلمبردار را احضاركنند تا قضيه روشن بشود. هلي كوپتر ظاهرا از قلعه مرغي بلند شده، خبرنگار را بلند كرده، يك دوري روي ورزشگاه زده، بعد غروب شده و نشسته. البته با محافظ...
اما حرف هاي ديگري در اين مورد مي زنند.
خلبان، فرمانده اي را كه به او دستور داده معرفي كرده، اما چون بازپرسي جنبه محرمانه دارد، نمي شود آن را به شما گفت. بازپرس بايد تحقيقات خود را بكند و حرف هاي من ممكن است به روند قضائي خلل وارد كند.
پيش بيني شما از روند پرونده چيست؟
ما به هيچ وجه درمقام متهم كردن ارگاني حتي نيروي انتظامي نيستيم، فقط از اتهامي كه به صورت فرعي يعني كمبود نور محوطه متوجه مسوولا ن شده است، دفاع مي كنيم، والا تعيين مقصر يا مقصران و تشخيص سبب يا مسببان به عهده كرسي دادستاني است كه در اين مورد با توجه به شكايت شكات و احيانا جنبه هاي عمومي قضيه مشغول رسيدگي است.
اگر جرمي ثابت بشود، چه مجازاتي دارد؟
اگر شخص يا اشخاصي در اين حادثه مقصر شناخته بشوند، قدر مسلم اين است كه هيچ گونه عمدي در كار نبوده، بلكه قصور تا تقصيركه مصداق خطا تشخيص داده شود، نهايتا مي تواند موجب اتهامي به عنوان قتل يا ضرب و جرح شبه عمدي براي مسبب تشخيص شود كه مجازات آن در قانون عمدتا پرداخت ديه و مقداري حبس تعزيري است.
تا به حال از خانواده قربانيان دلجويي شده؟
در مورد خانواده قربانيان و مجروحان، سازمان تربيت بدني تلا ش خود را براي استفاده از پوشش بيمه اي به منظور پرداخت ديه و خسارات مصدومان و مجروحان به كار گرفته و در اين مورد تا حدودي توفيق نسبي دارد. اين اقدام سازمان تربيت بدني در جهت ايفاي وظيفه انساني خود است، بي توجه به اينكه چه مقدار از مسووليت حادثه به عهده زيرمجموعه تربيت بدني بوده يا ديگران.
شايد به دليل شرايطي است كه در حال حاضر در آن قرار داريم. به هرحال انتخابات نزديك است.
تصور شخصي من اين است كه اين مرحله، بازپرس رسيدگي كننده صرفا بر اساس ملا ك هاي قانوني و داده هاي اطلا عاتي در پي كشف حقيقت امر است و مي توانم بگويم تا اين مرحله، روند رسيدگي ها جرياني قانونمند و منطقي داشته و اميدواريم همين روال تا پايان رسيدگي ها ادامه يابد.
نتيجه دادرسي كي اعلا م مي شود؟
جلسه بعدي سه شنبه (امروز) و تصور بر اين است كه يك مقدار از ابهامات فعلي پرونده رفع بشود و جهت گيري عمومي پرونده با اقدام بازپرس شكل خودش را نشان بدهد.
|
