عميد نمازي خواه
سالهاست كه در اخبار و مطبوعات صحبت هاي فراواني از غول هاي مخرب مي شود. غول هايي كه توانايي پرواز دارند و با هر پروازشان مي توانند شهري را نابود سازند. همچون غول هاي رعب انگيز ديگر، اينها هم حاصل تكنولوژي مدرن بشر است كه با ائتلاف جمعي از مهندسان تراز اول رشته هاي گوناگوني چون هوا فضا، برق، مخابرات، مكانيك، مواد و ... ساخته مي شوند. حتما نام آنها را شنيده ايد، زيرا يكي از ابزار تهديد ابرقدرت ها محسوب مي شوند. نامشان موشك هاي بالستيك است كه ساختشان باعث به وجود آمدن انقلابي در عرصه نظامي و صنعتي بعضي كشورها شد.
هر گاه حرف از صنعت هوا فضا مي شود، بايد در ابتدا دو كشور روسيه (شوروي سابق) و آمريكا را بررسي كرد كه در حدود 60 سال پيش شروع به ساخت و گسترش اين غول هاي مخرب كردند.
در اين مقاله سعي مي كنيم تا نگاهي گذرا بر نحوه عملكرد وضعيت موشك هاي بالستيك داشته باشيم.
كلمه بالستيك در لغت به معناي علم حركت اجسامي كه در هوا پرتاب مي شوند، است و در اصل به معناي منحني مسير گلوله است. موشك هاي بالستيكي، موشك هايي هستند كه در پرتاب صعودي هدايت مي شوند، ولي در هنگام نزول آزادند. در واقع در قسمت اوليه مسير كه موتور آنها روشن است، قابل كنترل هستند و تغيير مسير تنها در اين مرحله كه زمان اوجگيري و صعود است، امكان دارد و وقتي موتور خاموش مي شود، موشك به مرحله خود پرتابي رسيده و فاز دوم عملياتش شروع مي شود. در اين مرحله موشك در مسير بالستيكي قرار گرفته و بقيه راه را به صورت طبيعي و برابر اصول ديناميك مي پيمايد. موشك هاي بالستيكي بر اساس مدل ساخت به دو گروه موشك هايي كه از خشكي پرتاب مي شوند و موشك هايي كه از شناور پرتاب مي شوند، تقسيم مي شوند. (گروه دوم شامل موشك هايي هستند كه از زيردريايي ها پرتاب مي شوند.)
البته تقسيمات ديگري نيز وجود دارد، مانند موشك هاي بالستيكي ميانبرد يا موشك هاي بالستيكي ميانبرد قاره اي كه در گروه اول بردي از 965 تا 5 هزار و 600 كيلومتر و براي موشك هاي قاره اي بردهاي بيشتر از 5 هزار و 600 كيلومتر لحاظ شده است.
موشك هايي كه از زيردريايي ها پرتاب مي شوند به اس.ال.بي.ام (Submarine Launched ballistic missiles) معروفند كه برد آنها نيز بين 965 تا 5 هزار و 600 كيلومتر است.
مي دانيم كه در هر جنگي اصل كاربرد جنگ افزارها بر توانايي بيشتر نيروها در ميدان رزم استوار است، بنابراين پيش از پرتاب موشك، اصل حداكثر بهره گيري و سودمند واقع شدن آن مورد نظر است. يكي ديگر از مشكلات اين غول ها، پرتاب  آنهاست، در صورتي كه هر دو كشور روسيه و آمريكا از سال 1960 ميلادي كوشش كرده اند تا تغييراتي در نحوه به كارگيري و سيستم هاي پرتابي آنها بويژه در مورد سكوهاي آنها اعمال كنند. تاسيسات پرتابي اين موشك ها را سيلو مي نامند كه در بعضي از آنها براي دقت و صحت بيشتر در هدف گيري اين سيلوها روي اجسام متحرك (خودروهاي مخصوص) نصب مي شوند. براي ساخت سيلوها هزينه هاي بسياري مي شود. موشك هاي مزبور به وسيله نيروي احتراق درون سيلو به سوي اهداف موردنظر پرتاب مي شوند. اكثر سيلوهاي موشك هاي آمريكايي براي يك بار مصرف ساخته شده اند و به دليل ايجاد گرما و احتراق در درون سيلو قسمتي از آن از بين مي رود تا راكت پرتاب شود. در ابداع روس ها اين عمل همراه با ايجاد سرما انجام مي شود و موشك با بيرون دادن گاز با فشار زياد سرماي شديدي را ايجاد مي كند و سپس موتور موشك واقع در درون سيلو روشن شده و راكت از سيلو جدا مي شود. با استفاده از اين روش سيلو مجددا با اندك تعميراتي آماده به كار مي شود و در واقع مانند موشك هاي پرتابي از زيردريايي ها عمل مي كند.
موشك هاي بالستيك در طول پرتاب سه مرحله را مي گذرانند. در ابتدا موشك به وسيله موتور راكت و با چندين موتور ديگر كه آنها نيز داراي دو يا سه مرحله اند به دقت و به درستي به بالا صعود مي كند. در مرحله دوم نيروي محركه اي لازم است تا موشك را در مسير بالستيكي قرار دهد و پس از آن در مرحله سوم، موتورها رها مي شوند. مرحله سوم در ماوراي جو زمين انجام مي شود. از اين به بعد تنها فاز حمل محموله ها مورد نظر است. جالب است بدانيد كه وزن محموله كمترين مقدار وزن كل موشك را تشكيل مي دهد و اين همان وزني است كه موشك با آن در مسير بالستيكي قرار مي گيرد.
تمامي تغييرات در فواصل معين در مسير پروازي به ترتيب صورت مي گيرد كه مهمترين مرحله آن ورود دوباره به جو زمين (RVS) و مرحله مهم ديگر در نزديكي هاي هدف موردنظر است. پيشينه و پيش درآمد موشك هاي بالستيكي امروزي موشك هاي V-2 يك مرحله اي آلماني بود. اين موشك ها بالدار بوده و نيروي محرك آنها به وسيله اكسيژن مايع و تركيبي از اتيل الكل تامين مي شد و داراي بردي حدود 321 كيلومتر بوده اند. يكي از بزرگترين مشكلات تكنيكي موشك هاي V-2، برد آنها بود، به همين دليل وزن هر يك از آنها بيش از 12 تن بود.
اولين موشك V-2در تاريخ 6 سپتامبر 1944 به سوي پاريس پرتاب شد و دو روز پس از اين تاريخ، بيش از يكهزار موشك روي شهر لندن فرود آمد. اين موشك ها تا ارتفاع 80 كيلومتري بالا مي رفتند و داراي كلاهك هايي به وزن 725 كيلوگرم بودند.
از اين زمان به بعد كشورهاي روسيه و آمريكا شروع به تحقيقات در اين زمينه به صورت گسترده اي كردند و در سال 1957، اتحاد جماهيرشوروي با پرتاب نخستين موشك بالستيكي چند مرحله اي گام بزرگي را در فرستادن انسان به ماوراي جو زمين برداشت. اين كار، شكاف موجود بين دو كشور روسيه و آمريكا را از نظر تكنولوژي موشكي نمايان كرد.
با تلاش ها و هزينه هاي فراوان، آمريكايي ها اين فاصله را پر كردند و توانستند دو مدل موشك بالستيك با نام هاي اطلس و تايتان-1 را بسازند كه موتورهاي آنها با سوخت مايع تغذيه مي شدند و مي توانستند وزن 16 هزار و 300 كيلوگرمي را حمل كنند. اين پيشرفت باعث افزايش برد آنها هم شده بود، به طوري كه موشك هاي اطلس E و F بردي حدود 12 هزار كيلومتر دارند. شايد باور نكنيد، ولي هر دو مدل موشك مزبور در سال 1959 ساخته شده اند.
تمامي توضيحات اين مقاله در مورد پيشرفت موشك هاي بالستيك تا سال 1960 است و متاسفانه ديگر مجال بحث نيست. هم اكنون چنان پيشرفتي در زمينه ساخت موشك ها ديده مي شود كه قادر به حمل چندين كلاهك با خود هستند. به عنوان مثال موشك پيس كيپر (Peace keeper) يا MX كه در حدود سال 1986 توسط ايالات متحده آمريكا ساخته شده، توانايي حمل 10 فروند سرجنگي (كلاهك) را دارد كه هر يك قدرت 300 كيلوتن مواد منفجره را دارند. اين موشك ها بردي معادل 11هزار و۲۶۳ كيلومتر دارند.

گلوب اندميل
روزنامه گلوب اندميل خبر و عكس اول خود را به اختلاف دانمارك و كانادا بر سر جزاير خالي از سكنه در شمال گرينلند اختصاص داده است.اين روزنامه در بخشي از اين خبر نوشته است: ديدار بيل گراهام، وزير دفاع كانادا از جزاير هانس واكنش شديد دولت دانمارك را برانگيخت. در اين ارتباط مقامات كپنهاگ كه ادعا دارند اين جزاير به دانمارك تعلق دارد با احضار سفير كانادا مراتب اعتراض خويش را به وي اعلام كردند.
عرب نيوز
روزنامه عرب نيوز تيتر اول خود را به دستگيري تعدادي از مظنونان تروريست در عربستان سعودي اختصاص داده است.
اين روزنامه همچنين موضوع عدم دخالت پاكستاني ها در انفجارهاي مصر را براي خبر دوم خود برگزيده است.
اين روزنامه عكس اول خود را نيز به آزادي سمير جعجع – فرمانده فالانژهاي سابق لبنان- از زندان اختصاص داده است.