پروژه هاي عمراني از جمله مسايل مهم شهري هستند كه اين روزها اخبار متفاوتي از آنها شنيده مي شود.
در برنامه ارايه شده از سوي شهرداري در پايان سال ۸۲، اجراي ۱۵ پروژه براي ترميم تقاطع ها و نقاط مهم ترافيكي و بهبود خدمات شهري آغاز شده است.
جنوب، حدفاصل آزادگان 
يكي از خيابان هايي كه همواره در آن با مشكلات اساسي مواجه بوده ايم، تقاطع جوانمرد قصاب - بزرگراه آزادگان است. كه هزينه تقريبي اصلاح و ترميم اين تقاطع ۲۰ميليارد ريال پيش بيني شده است،
در همين محدوده پيش بيني شده بود از تقاطع كمربندي آزادگان تا فداييان اسلام پروژه ديگري در تاريخ ۲۰ دي ماه آغاز به كار كند. هزينه كل اين پروژه حدود ۶۵ ميليارد ريال در نظر گرفته شده است. تقاطع بزرگراه كمربندي آزادگان با بلوار شهرزاد نيز از پروژه هايي است كه با هزينه تقريبي ۴۰ ميليارد ريال در اين محدوده در نظر گرفته شده است.
شرق، سه راه تهرانپارس، سه راه افسريه 
سه راه تهرانپارس به سمت سه راه افسريه از محدوده هايي است كه با توجه به احداث مترو در آن پروژه هاي عمراني در حال راه اندازي است.
در اين محدوده با توجه به احداث بزرگراه سرخه حصار از سه راه تهرانپارس تا سه راه آزمايش و تقاطع هاي مربوط به آن قرار بود پروژه اي با هزينه ۱۷۷ ميليارد ريال از تاريخ ۲۷/۱۰/۸۲ راه اندازي و اجرا شود.
همچنين پروژه پل تقاطع بزرگراه بسيج با ميدان كلاهدوز با هزينه اي بالغ بر ۷۴ ميليارد و ۱۱۵ ميليون ريال راه اندازي شده است.
تقاطع غيرمسطح بزرگراه افسريه با خيابان هجرت با هزينه تقريبي ۴۰ ميليارد ريال و ادامه بزرگراه دارآباد از رسالت تا مسيل باختر و تقاطع غيرمسطح دارآباد و باختر با هزينه تقريبي ۹۶ ميليارد ريال از جمله پروژه هايي است كه در اين محدوده اجرا مي شود.
غرب، پل آزمايش 
از پروژه هاي ديگري كه در سال گذشته در مناطق مختلف تهران كلنگ آنها زده شده است مي توان به احداث مجموعه پل هاي سه راه آزمايش با هزينه ۶۸ ميليارد ريال، بزرگراه همت تا وفادار و پل هاي مربوطه با هزينه ۱۲۴ ميليارد ريال و همين طور احداث باقيمانده بزرگراه نيايش حدفاصل كردستان تا سئول با هزينه ۳۶ ميليارد ريال اشاره كرد.
احداث تقاطع بزرگراه كردستان و نيايش با هزينه ۳۵ ميليارد ريال و تقاطع غير مسطح ميدان نور، پاركينگ وصال و طالقاني و مجتمع تجاري - اداري لعل با هزينه هاي تقريبي ۵۴۶۰، و ۸۰ ميليارد ريال از جمله پروژه هايي است كه در ماه هاي پاياني سال گذشته راه اندازي شده اند.

از يك طرف خوشحال شديم و از طرف ديگر ناراحت. خبر اين بود كه قرار است معتادان بيمه شوند. مخالفان طرح معتقدند با اجراي اين طرح ديگر خيال معتادان راحت خواهد شد. اما موافقان طرح بر اين باور بودند كه بيمه معتادان گامي است در جهت ترك اعتياد. اما ماجرا به اينجا ختم نشد. شركت هاي بيمه خواستار آن شدند كه اول بايد مشخص شود معتاد مجرم است يا بيمار!؟
شايد همين ابهام موجب بسياري از پيامدهاي ديگر در برخورد با معتادان شده است. مراكز توانبخشي مانند مراكز زير نظر بهزيستي معتاد را بيماري مي دانند كه نيازمند درمان و بازتواني است و از سويي قانون صريحا حكم به جرم بودن اعتياد داده، گو اينكه ماده ۱۵ قانون مصوب مجمع تشخيص مصلحت نظام نيز خود دچار نوعي تناقض آشكار است. در اين ماده آمده است «اعتياد جرم است» و اصلاحيه سال ۱۳۷۶ اضافه مي كند، «ولي به كليه معتادان اجازه داده مي شود به مراكز مجازي كه از سوي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مشخص شده، مراجعه و نسبت به درمان و بازپروري خود اقدام كنند.» با اينكه اين ماده قانوني اعتياد راجرم مي داند، با اين حال در بخش دوم به او به مثابه يك بيمار اجازه داده نسبت به درمان خود اقدام كند. حال آنكه مجرم مجازات مي شود، نه درمان.
بگذريم. غرض از اين مقدمه پيش كشيدن اختلاف نظر چندين ساله صاحب نظران بر سر مفهوم مجرم يا بيمار بودن معتاد نيست. چندي پيش خبري از قول مدير كل درمان و بازتواني ستاد مبارزه با مواد مخدر منتشر شد كه حكايت از بيمه قريب الوقوع معتادان داشت، با اينكه پاي اين خبر پيش از هماهنگي كامل با سازمان هاي بيمه گذار به روزنامه ها باز شد، جلسه هاي متعددي با سازمان ها و نهادهاي متولي اين امر ترتيب داده شد. با اين حال نشاني از توافق سازمان هاي بيمه گذار و ستاد مبارزه با مواد مخد به چشم نمي خورد. نهايت اينكه ابهام ماده قانوني ۱۵ به سازمان هاي بيمه گذار امكان داد تا از بيمه كردن معتادان سر باز زده و طرح در آستانه راه عقيم ماند.
دكتر صفاييان مديركل درمان و بازتواني ستاد مبارزه با مواد مخدر ماه گذشته در اعلامي رسمي گفت: «بيمه درمان معتادان از اولويت هاي برنامه هاي سال جاري اين ستاد است. ستاد، فعاليت گسترده اي را براي تغيير نگرش مجرمانه به اعتياد آغاز و گزارش هايي را در اين زمينه تهيه كرده است.» دكتر صفاييان تامين دارو به ويژه متادون براي معتادان و آموزش به پزشكان را نيز از ديگر اولويت هاي برنامه هاي سال ۸۳ دانست. پيگيري هاي ما از ستاد مبارزه با مواد مخدر و سازمان هاي بيمه گذاري نظير سازمان تامين اجتماعي حكايت از اين داشت كه توضيحات ستاد نتوانسته سازمان هاي بيمه گذار را متقاعد كند و اين سازمان ها با اين دليل كه معتاد مجرم است، آنان را بيمه نكردند. يكي از كارمندان روابط عمومي ستاد مبارزه با مواد مخدر مي گويد: «مشكل، مشكل قانون گذار است. با اين وجود، قانون هم تصريح كرده كه اگر معتاد به درمان روي آورد، از پيگيري قضايي در امان خواهد بود. اما همين نكته بسياري از طرح هاي مختص معتادان و مبارزه با مواد مخدر را با شكست روبه رو مي كند.» به گفته وي تغيير نگرش نسبت به معتاد لازمه مبارزه اصولي با مواد مخدر است.
گذشته از بيمه معتادان، برنامه هاي ديگري مي تواند به كاهش نرخ اعتياد در ايران كمك كند كه شايد چندان هم به گير قانوني گرفتار نشود. دكتر صفاييان آموزش پزشكان براي درمان اعتياد را يكي از برنامه هاي ستاد دانسته از سوي ديگر به گفته وي به منظور اشتغال معتادان، حرفه آموزي آنها نيز در صورت تصويب بودجه پيشنهادي براي سازمان آموزش فني و حرفه اي اجرا مي شود.
جداي از اشتغال مجدد معتادان هنوز هم درمان آن تعدادي كه شاغل هستند، بخشي است كه نظارت خاصي بر آن اعمال نمي شود. بسياري از مراكز خصوصي كه باآگهي هاي پرطمطراق، معتادان را به ترك اعتياد تشويق مي كنند، تنها سم زدايي را محور كار خود قرار داده اند و بازتواني اجتماعي و رواني معتادان مهجور مانده است. اما همين ترك اعتيادهاي ۳ روزه هم مورد استقبال بسياري از معتادان قرار مي گيرد، به ويژه آن عده كه به لحاظ اعتبار اجتماعي نمي خواهند خدشه اي به موقعيتشان وارد شود. شايد به همين دليل آمار سازمان بهزيستي حكايت از افزايش ۵۰ درصدي مراجعان به مراكز خصوصي ترك اعتياد داشته است. به گفته دكتر روشنك وامقي معاون پيشگيري سازمان بهزيستي، سال گذشته ۴۰ هزار معتاد به مراكز خصوصي درمان سرپايي اعتياد مراجعه كرده اند. دكتر وامقي نيز در كنار بيان آمار و ارقامي از مراجعات مراكز دولتي و خصوصي، اولويت ديگري از برنامه هاي سازمان بهزيستي را به اطلاع مردم مي رساند كه شايد اگر در واكاوي دقيق قرار گيرد، آن هم مانند طرح بيمه معتادان تنها به اعلامي بدون عمل خلاصه شود. وامقي مي گويد: «ايجاد مراكز پاتون و درمان با متادون براي معتادان تزريقي، غيرقابل درمان از برنامه هاي اجرايي امسال در ۱۵ استان كشور است.»
با اين حال به نظر مي رسد طرح هاي فراگيري براي جلوگيري از روي آوري مجدد معتادان درمان شده به اعتياد وجود ندارد. آمار رو به افزايش معتادان و كاهش سن اعتياد در برخي از استان ها گوياي اين مطلب است. هنوز هم نگرش ها در مورد اعتياد متفاوت و متناقض است. هنوز هم برخي عقيده دارند، معتادان را بايد به دريا ريخت و هنوز هم برنامه ها غيرمنسجم و ناهماهنگ است و هنوز هم بسياري از طرح ها، ارايه نشده، عقيم مي ماند. با اين حساب مقابله با معضل اعتياد احتمالا محدود به سطور طرح ها و روزنامه ها خواهد ماند. متاسفانه!

سينا-اقدام يك انجمن زيست محيطي در نمايشگاه بين المللي محيط زيست ايران منجر به درگيري در يكي از سالنهاي نمايشگاه شد.
انجمن حمايت از حيوانات در غرفه اختصاصي خود با گذاشتن تعدادي هندوانه و ترازو اقدام به فروش نمايشي هندوانه در نمايشگاه كرده بود.
در غرفه اين انجمن دستنوشته هايي با عناوين «هندوانه مي فروشيم» ، «تخفيف هندوانه به مناسبت روز جهاني محيط زيست» ، « به دليل عدم توجه سازمان حفاظت محيط زيست و عدم پاسخگويي، انجمن اقدام به تغيير شغل كرده است» نصب شده بود.
مسوولين اجرايي نمايشگاه پيش از افتتاح نمايشگاه توسط مسوولين سازمان حفاظت محيط زيست و آغاز بازديد از غرفه ها با مسوولين غرفه مذكور برخورد كرده و اقدام به برداشتن دستنوشته ها از روي ديوار غرفه كردند.
اين امر به درگيري مسوولين غرفه با مسوول اجرايي نمايشگاه منجر شد كه ساير انجمنهاي زيست محيطي حاضر در نمايشگاه نيز در حمايت از اين انجمن در اطراف غرفه تجمع كردند.
با وجود اصرار مسوولين اجرايي نمايشگاه ، مسوولين انجمن حمايت از حيوانات هندوانه ها را از غرفه خارج نكردند.
مسوول انجمن حمايت از حيوانات گفت: در دو سال پيش در نمايشگاه محيط زيست انجمن غرفه اش را در عزاي محيط زيست سياه پوش كرده بود و نسبت به آيين نامه ويژه شكار اعتراض كرد.
«جاويد آل داود» فزود: در سال گذشته غرفه انجمن با مقداري زباله و مجسمه اي از رييس سازمان حفاظت محيط زيست تزيين شده بود. در طول شش سال فعاليت اين انجمن مكاتبات، طرحها و اقدامات اعتراضي مختلفي توسط انجمن ابراز شد و متاسفانه هيچ تاثيري در روند برنامه ريزي هاي تخريب گر محيط زيست نداشته است. به عقيده او سازمان حفاظت محيط زيست به تشكل هاي زيست محيطي و طرحها و برنامه هاي آنها كاملا بي توجه است.
رييس انجمن حمايت از حيوانات تاكيد كرد: در طول اين شش سال هيچ گاه پاسخ منطقي به مسايل مطرح شده توسط اين انجمن نداشتيم و در اين نمايشگاه تصميم گرفتيم در اعتراض به بي توجهي سازمان، ما هم نشان دهيم كه در راستاي سياست هاي دولت، به محيط زيست بي توجه هستيم و غرفه اين انجمن را به نمادي از يك فعاليت اقتصادي و غير زيست محيطي اختصاص دهيم.
يكي از مسوولين نمايشگاه نيز گفت : هندوانه ها از اين غرفه تخليه شد و درگيري خاتمه يافت.
مسوول غرفه تخريب شده انجمن حمايت از حيوانات گفت: اين انجمن به عنوان اعتراض به عدم پاسخگويي مسوولين محيط زيست و افزايش روند تخريب محيط زيست قصد داشت در يك حركت نمادين اين اعتراض را نشان دهد.
آذري ادامه داد: متاسفانه اين اقدام با مخالفت مجريان نمايشگاه روبرو شد و آنها اجازه ندادند كه ما مخالفت خود را به اين شكل نشان دهيم.

ميراث خبر- جلسه مطبوعاتي انجمن تعزيه خوانان ايران با حضور اعضاي هيأت مديره اين انجمن برگزار شد.
داوود فتحعلي بيگي رئيس هيأت مديره انجمن تعزيه خوانان ايران با اشاره به سابقه هنر تعزيه در ايران گفت: هنر تعزيه در شكل فعلي آن بيش از دويست سال است كه در ايران برگزار شود و مي توان گفت يكي از هنرهاي اصيل ايراني است كه متاسفانه مورد بي مهري قرار گرفته و شما حتي در دايره المعارف بزرگ تئاتر در ارائه نام ايران به تعزيه مي رسيد و نام تعزيه با تئاتر ايراني پيوند خورده است.
رئيس هيأت مديره انجمن تعزيه خوانان ايران اضافه كرد: در همه جاي دنيا مراكزي براي حفظ و آموزش نمايش سنتي وجود دارد و اين نياز در ايران هم احساس مي شد و لازم بود ما براي اين ميراث خود اقدام كنيم.
وي افزود: ميراث فرهنگي تنها در بناهاي تاريخي خلاصه نمي شوند. هرچند اين بناها مهم هستند اما ما براي حفظ و نگهداي ميراث معنوي خود بايد تلاش كنيم. اما هيچ يك از سازمانهاي و نهادهاي كه تشكيلات فرهنگي دارند در اساسنامه هاي خود موظف به حفظ اشاعه تعزيه و هيچ يك از گونه هاي نمايشي نيستند و اگر اين هنر تا امروز باقي مانده در اثر كوشش هاي فردي بوده است.
در ادامه محمد حسين ناصر بخت به عنوان بازرس انجمن با اشاره برخي از اهداف انجمن مندرج در اساسنامه را چنين برشمرد: تلاش در راه حفظ هنر ديني و مذهبي تعزيه، آموزش و ترويج هنر تعزيه زير نظر اساتيد اين رشته، تهيه آرشيويي از اسناد و نسخ تعزيه، تلاش براي بيمه نمودن تعزيه خوانان، تلاش براي شناخت تكاياي تعزيه، تبادل نظر بين گروههاي شبيه خوان، برگزاري جشنواره ها مسابقات و سمينار بوسيله اساتيد، تلاش به جهت چاپ فصلنامه و...
در قسمتي از اين جلسه فتحعلي بيگي گفت: ما بر اساس آنچه در اساسنامه آمده است در صدد داير كردن يك تكيه مركزي در تهران هستيم خاص تعزيه كه در طول سال به طور دائمي تعزيه در آن اجرا شود.
وي با ابراز تاسف از اين نكته كه مهمترين و كامل ترين مجموعه مجالس تعزيه ما در كتابخانه واتيكان نگهداري مي شود گفت: اگرچه بيشتر اين مجالس مخصوص در ايران است اما آنچه جمع آوري شده بسيار كم است.
ناصر بخت در مورد مكان تكيه دائمي تعزيه گفت:ما در تهران به دنبال جايي هستيم مانند آنچه در گذشته به نام تكيه دولت معروف بود.
در حال حاضر با شهرداري تهران و نمايندگان مجلس صحبت هايي شده است تا اين مكان را در تهران وجود بياوريم.
وي مهمترين مشكل تعزيه را در مناسبتي بودن آن دانست و گفت: اگر شرايطي براي اجراي غير مناسبتي آن فراهم شود در حفظ آن مؤثر خواهد بود.
وي در پاسخ اين سئوال كه در صد جمع آوري يك گروه منسجم ملي براي ايفاي تعزيه مانند آنچه در گذشته وجود داشته نيستيد گفت: اگر آن تكيه دائم فراهم شود حتما چنين امري تحقق خواهد يافت.

مهرداد مشايخي 
عدد اساسي ، از جنس اعدادي مثل اعداد گنگ، اعداد اول، اعداد زوج و نظير اينها نيست. عدد اساسي به تنهايي براي شهروندان بي معناست و تنها هويت رياضي آن، عدد بودن اش است، يعني اينكه به عنوان يك عدد نشانگر كمي يا فراواني يك كيفيت، تعداد، حجم و مشخصه هايي نظير اينهاست. بار اول كه سردبير يكي از هفته نامه ها موضوع اعداد اساسي و قابل طرح را عنوان كرد تلاش كرد تااعدادي را از ميان خبرها بيرون بكشد كه تاكيد و توجه به آنها به نتيجه گيري جالبي منتهي شود و در يك كلام با ديدن آن اعداد خواننده ناخودآگاه ابروهاي خود را از بالا بيندازد.
اعداد اساسي واقعيت هاي هستند كه گاه در ميان حجم انبوه خبرها و اطلاعات جنجالي گم مي شوند و وقتي متوجه نقش شان در زندگي روزمره مي شويم كه يا تعداد صفرهاي جلوي آنها قابل شمارش نيست و يا تبديل به عدد منفي شده است.
۸۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
اگر كار همين طور پيش برود صفرهاي اين عدد بيشتر هم خواهد شد اين عدد مبلغي است كه شهرداري تهران و سازمان هاي تابعه آن ظرف ۳۰ سال خرج تعويض و ساخت جدول هاي كنار خيابان مي كنند، همين جدول هايي كه ظاهر بي ارزشي دارند. هفته پيش معاون فني و عمراني شهرداري تهران گفت كه سالانه ۱۰ ميليارد تومان از منابع شهرداري هزينه تعويض جداول خيابان ها مي شود، اين ارقام درشت به اين دليل هزينه مي شود كه توليد كنندگان جدول هاي بتوني تن به استانداردهاي توليد جدول نمي دهند، از مصالح نامرغوب استفاده مي كنند و با دستگاه ها و قالب هاي دستي جدول توليد مي كنند. عمر اين جدول ها از يك تا پنج سال است در حالي كه اگر اصولي ساخته شوند چند برابر عمر مي كنند. خدا مي داند با اين ۸هزار و۶۰۰ميليارد تومان مي شود چه كارهايي كرد.بنابراين موافقيد كه به شهرداري اعلام كنيد از خير جدول كشي خيابان ها بگذرد و به جاي آن اين مبلغ را بين شهروندان تقسيم كند؟
۷۰۰۰۰
اگر عدد را به كل دنيا تعميم دهيم شايد رقم چشمگير به نظر نيايد،  اما بايد توجه كنيد كه اين عدد تعداد مرگ دختران نوجوان بر اثر زايمان را نشان مي دهد. سن نوجواني بين ۱۵ تا ۱۸ تعيين شده است و بنابراين دختراني كه در اين سن و سال ازدواج مي كنند بهتر است فكر باردار شدن را از سر خود بيرون كنند، چرا كه نه تنها احتمال مرگ خودشان مي رود، بلكه نوزادشان هم در معرض خطر مرگ است. مشخص شده است كه بيش از يك ميليون نوزاد به دليل اينكه مادر نوجوان دارند مي ميرند. اين هشدار به اين خاطر جدي است كه درآمار آمده است از هر ۱۰ نوزاد در جهان يكي مادر نوجوان دارد.
ظاهرا حتي در كشورهاي در حال توسعه هم دوره زندگي در شرايط سخت و كشيدن بار اين زندگي در سنين پايين سرآمده است و تنها در ايلات دور افتاده مي شود دختران بالغ را كمتر در معرض خطر يافت.
۷۰
باز هم هفتاد، منتها اين دفعه بدون هزار. يادتان هست كه كلي بحث شد كه چرا وقوع زلزله در تهران باعث مرگ و مير فراوان مي شود و بعد كه معلوم شد به خاطر بافت فرسوده بناهاي آن است بحث شد كه چرا بناهاي فرسوده ترميم نمي شود؟ ظاهرا مثل هميشه اين كندي پيشرفت كار به خاطر نبود منابع مالي است، البته حساسيت روي بافت هاي فرسوده وقتي بيشتر مي شود كه اين بافت ساختماني متعلق به بيمارستان ها باشد در تهران بيش از ۷۰ بيمارستان فرسوده اند و نياز به بازسازي دارند و اين موضوع وقتي به كل كشور تعميم داده مي شود تعداد بيمارستان هاي فرسوده به۷۰ مي رسد.
مدير كل دفتر منابع فيزيكي و امور فني وزارت بهداشت اعلام كرد كه دولت ۱/۱ ميليارد تومان در سال ۸۲ و حدود ۲ ميليارد تومان درسال ۸۳ براي مقاوم سازي بيمارستان ها اختصاص داده است و اين يعني اينكه مقاوم سازي بيمارستان ها ۲۰ سال طول مي كشد حالا برگرديم به عدد ۷۰ كه ظاهرا به اين سادگي ها كم نمي شود. اگر به طور متوسط در هر بيمارستان ۷۰۰ نفر بيمار تيم پزشكي، پرستاري، خدمات همراه بيمار و متفرقه حضور داشته باشند، چيزي نزديك به ۵۰ هزار نفر فقط در اين بيمارستان هاي ناامن در معرض خطر آسيب از زلزله احتمالي هستند. رقم بالاي ستون كه يادتان هست همان ساليانه ۱۰ ميليارد تومان هزينه تعويض جدول هاي خيابان، اعتبار مقاوم سازي بيمارستان ها يك پنجم اعتبار تعويض جدول خيابان ها است، يك نفر تشخيص بدهد كدام مهمتر است.
۴۰
جوانان افسرده اند. اين را تحقيقات سازمان ملي جوانان نشان داده است اما افسردگي آنها نه به نگراني از زلزله مربوط است و نه مشكلات عاطفي حاد. تحقيقات سازمان ملي جوانان نشان داده كه ۴۰ درصد جوانان ايران به خاطر كنكور افسرده اند. رئيس اين سازمان گفته است كه جوانان آينده  اي روشن پيش روي خود نمي بينند و نگراني از موفقيت كنكور، اختلافات والدين با يكديگر، عدم دستيابي به شغل مناسب و عدم توانايي در تهيه مسكن از دغدغه هايي است كه باعث افسردگي مي شود. اگر خوشبينانه سهم ۴۰ درصدي افسرده ها دربين جوانان را بپذيريم حدود ۸ ميليون جوان سردر گريبان مغموم داريم كه بخشي از نيروي قابل اتكاي جامعه براي پيشرفت محسوب مي شوند.

هوا كه گرم مي شود، تابستان كه از راه مي رسد همه به ياد آب تهران و كم و زياد بودن آن مي افتند. اينكه آب جيره بندي مي شود يا نه، كم مصرف كنيم يا با خيال راحت و بدون عذاب وجدان توي استخر شيرجه بزنيم. اين بار هم اخبار مربوط به آب تهران از نيمه خرداد شروع شد. دو روز پيش آب منطقه اي تهران اعلام كرد كه براي تامين آب شرب شهروندان طرح انتقال آب حوزه البرز جنوبي را اجرا مي كند. او گفت كه به خاطر جابجايي جمعيتي شديدي كه در تهران وجود دارد اين شركت آب آشاميدني شهروندان را از ديگر مناطق كشور تامين مي كند.از فعاليت هاي اين شركت براي تامين آب شمال شرق تهران انتقال آب از قمرود، گلپايگان، محلات، اراك و لوارك و سوهانك به اين منطقه است و براي جنوب شرق تهران هم ايجاد سدهاي بزرگ مانند امرود، طالقان، دامغان و كمالزاده از اقدامات لازم است.

باز هم زلزله و اين بار تكذيب شايعه اي كه همه چشم ها را به آسمان خيره كرده بود تا از لرزش زمين خبري به دست بياورند. همه مي گفتند اين ابرهاي قرمز و خاكستري و اين توفان و صداهاي هول انگيز به زلزله مربوطند. اما دو روز پيش خبر رسيد كه مردم بي خود نگران اين تغييرات جوي نباشند و توفان و ابر و باد ربطي به زلزله ندارد.
داوود پرهيزكار مديركل پيش بيني سازمان هواشناسي گفت: …ارتباط تغييرات آب و هوايي به ويژه پديده توفان با زلزله مبناي علمي و منطقي ندارد و ادعاها و اظهارنظرهاي به ظاهر علمي و كارشناسي برخي در اين باره بي اساس و در حد شايعه است. … او در ادامه همزماني زلزله مازندران و قزوين را با تغييرات جوي اتفاقي دانست. او گفت: ،انرژي كه از زلزله آزاد مي شود مقياس محلي دارد در صورتي كه انرژي توفان هاي اخير در بسياري از مناطق كشور مقياس بسيار بزرگ داشته اشت. … پس ديگر نگران باد و توفان نباشيد، بدشگون نيست.

زماني كه ضعف مديريت، مانع جمع آوري بهينه زباله هاي پايتخت شود، بايد دنبال راه چاره بود. معاون خدمات شهري شهرداري تهران، ضعف در مديريت و نبود مديريت كارآمد و واحد را مهمترين مانع جمع آوري بهينه زباله پايتخت در گذشته دانست.
مهندس محمد جواد محمدي زاده ابراز اميدواري كرد كه در آينده نه چندان دور تحول بنيادين و اساسي در حوزه نظارت شهر صورت گيرد.وي افزود: با هماهنگي هاي هرچه بيشتر سازمان هاي درگير در امر نظارت شهر، مي توان انجام اين مهم را به حداقل زمان كاهش داد. وي به اعتبار ۸۵ ميليارد ريالي در نظر گرفته شده در سال جاري براي احداث و بهينه سازي مجموع ۹ ايستگاه خدمات شهري در پايتخت اشاره كرد و گفت: اعتبارات، منابع مالي و نيروي انساني لازم براي نظافت مكانيزه و مطلوب تهران فراهم شده و آنچه مي طلبد مديريت علمي، بالا و با دقت است تا مشكل نظافت شهر به نحو مطلوب حل شود.

سهيلا بيگلرخاني 
زنگ ها به صدا درآمده است. حالا مردم پايتخت به اين فكر افتاده اند كه خانه هايشان را تعويض كنند.
گو اينكه اين تنها راه براي كساني است كه خانه اي فرسوده دارند يا آني كه در طبقه هفتم برجي زندگي مي كند كه هيچ اختياري براي استحكام بناي خود ندارد. حالا بخشي از مردم پايتخت در جست وجوي نقشهx هستند، نقشه اي كه به آنها بگويد گسل هاي تهران كجاست؟
مگر شايعه زلزله گوش به گوش ميان اهالي پايتخت بپيچد، تا بسازوبفروش ها به خود بيايند كه آپارتمان سازي نمي تواند آنقدرها هم منبع درآمد سرشاري باشد. شايعه زلزله در تهران جداي از آنكه برخي از مردم را براي چند شب به خيابان ها كشاند، جداي از آنكه نور بالا را با لباس فرم هلال احمر به پشت دوربين هاي شبكه دو تلويزيون آورد، جداي از آنكه مسوولان را وادار كرد، دلايل جديدي براي احتمال خرابي هاي پس از زلزله بتراشند، كار و كاسبي بخشي از پركارترين كسبه تهران را كساد كرد. روزهاي اخير براي بسياري از آژانس هاي املاك، روزهاي خلوتي بود. گو اينكه برخي از اين كسبه مدعي بودند، شايعه زلزله هيچ تاثيري بر كسب و كار آنان نداشته است.
لرزه بر اندام غرب 
گويا غرب تهران در زمين لرزه جمعه دو هفته قبل بيش از نقاط ديگر لرزيد، يا لااقل مردم اين را مي گويند. چندي پيش رانش در منطقه فرحزاد خرابي هايي در اين منطقه به وجود آورد. اين حادثه پس از حادثه زلزله بم بيش از پيش توجه مسوولان را به خطرات زلزله احتمالي در تهران جلب كرد. هنوز تب ماجراي فرحزاد فروكش نكرده بود كه لرزش بلده، دامان تهران را هم گرفت. اينكه ساخت و سازهاي غرب تهران كم بنيه تر است، يا اينكه گسل ها در غرب تهران لرزنده تر هستند و يا اينكه تنها نزديك بودن غرب تهران و كرج به كانون زلزله باعث لرزه بيشتر اين منطقه شد، فرقي نمي كند. حاصل در ميان عامه يك چيز بود؛ «غرب تهران ناامن تر است.»
نجف زاده جوان ۲۱ ساله اي است كه به تازگي وارد عرصه خريد و فروش املاك شده، او در آژانس املاك تهران حوالي صادقيه مشغول به كار است. به گفته وي زلزله اخير، غرب تهران را بيشتر تحت تاثير خود قرار داده. «قيمت ها ثابت است. با اين حال ممكن است در روزهاي آينده قيمت پايين بيايد.» نجف زاده مي گويد: «بيشتر مردم براي فروش خانه مراجعه مي كنند. به خصوص خانه هاي فرسوده. همه خانه ضدزلزله مي خواهند. مشتريان كمتر طالب خانه هاي سمت آزادي هستند. مستاجرهاي خانه هاي قديمي هم براي تعويض محل سكونت خود مراجعه كردند.» او هم باور پيدا كرده كه زلزله در منطقه آزادي خرابي بيشتري به بار مي آورد.
نارمك روي گسل نيست 
مردم نقشه هاي منتشره از سوي مراكز جغرافيايي شهري پايتخت را مي كاوند تا نقطه اي به دور از گسل را براي سكني برگزينند. دست شستن از پايتخت نشيني ساده نيست، گو اينكه لرزه يكي از گسل هاي تهران كافي است تا تمام پايتخت را به هم بريزد، حتي نقاطي كه با گسل فاصله بسيار دارند.
نادري از آن كاركشته هاي آژانس املاك است. ۱۰ سال كار براي مردي ۵۳ ساله كافي است تا به سرعت وضعيت بازار را ارزيابي كند. « شايعه زلزله روي قيمت ها تاثير نداشته، اما مراجعات۵۰ درصد كاهش يافته است.» به گفته وي علاقه مردم براي خريد خانه كمتر شده و اغلب خانه ضد زلزله مي خواهند كه اين جور آپارتمان ها و خانه ها هم در منطقه نارمك وجود خارجي ندارد مگر آنكه نقشه هاي اين خانه ها به تاييد مهندس ناظر رسيده باشد. « نارمك روي گسل زلزله نيست به خاطر همين درخواست اجاره در اين مناطق بيشتر است.»
هراس شمال شهري 
گويا جنس هراس شمالي ها هم با جنوبي ها متفاوت است. مشايخي كارمند املاك آشيان سپيد واقع در خيابان شريعتي البته بالاي سيدخندان مي گويد:« آيتم ضد زلزله بودن بنا هميشه براي خريد و فروش مطرح بوده و زلزله اخير تاثير چنداني بر اين مورد و بر مراجعات نگذاشته است.»
به گفته وي برگه پايان كار بنا كه همراه آن نامه اي از آتشنشاني و شهرداري ضميمه مي شود وگواهي مي كند كه بنا ضد زلزله است مدرك محكمي دال بر استحكام بنا است و اين مدرك در خريد و فروش هاي بناهاي نوساز مورد استناد قرار مي گيرد « درمورد خانه هاي قديمي، قديمي بودن بنا خود گواه به خوب ساخته شدن آن است.»
كمي پايين تر از شرق
بازار شايعات اغلب ميان مناطق جنوبي داغ تر است شايد به اين دليل كه حاشيه امنيت رفاهي ناخودآگاه براي شهروندان مرفه تر نوعي امنيت خاطر در مقابل زلزله را نيز به ارمغان آورده. به هر تقدير ظاهر خانه هاي لوكس مناطق شمالي شهري سبب شد، شايعه زلزله چندان جدي گرفته نشود. شايعه زلزله به ادعاي آژانس هاي املاك آن نواحي تاثيري بر مراجعات مشتري ها نداشت، امادر مناطق جنوبي مردم دست نگه داشتند حال آنكه شايد تنها شمردن تعداد آجرهايي كه در آپارتمان هاي كم مساحت و جمع و جور جنوب شهر به كار رفته و مقايسه آن با خانه هاي درندشت شمال شهر براي ارزيابي ميزان خطر كافي باشد.
عطارزاده در يكي از آژانس هاي منطقه پيروزي شاغل است.
مدتي است مراجعات براي خريد كاهش يافته در عوض مردم بيشتر مايل به فروش خانه هايشان هستند. « پيش از اين شايعه مراجعات براي فروش روزي ۲-۳ مورد بود اما حالا به روزي ۱۰-۱۲ مورد رسيده.» اين كارمند ۴۰ ساله آژانس املاك نيز به تغييري در وضعيت قيمت ها اشاره نمي كند. مردم چندان هم به دنبال خانه ضد زلزله نيستد. «چون در اين منطقه بناي ضد زلزله وجود ندارد. اگر هم كسي بگويد، خانه اش ضد زلزله است در حد حرف است.» به هر حال مردم جنوب شهر ترجيح داده اند به قول معروف جانشان را بردارند و فرار كنند، تا آنكه به دنبال خريد خانه ضد زلزله باشند.
فرصتي ناب براي مسوولان
«اگر شايعه زلزله بر قيمت مسكن درتهران تاثير گذاشته آن را بايد به فال نيك گرفت.» اين را دكتر محمد تقي رهنمايي استاد جغرافياي شهري دانشگاه تهران و مدير گروه جغرافياي انساني مي گويد. وي وضعيت بازار مسكن در تهران را در حال حاضر حاصل نوعي اقتصاد بيمار ارزيابي مي كند كه به خاطر رواج جذب سرمايه هاي سرگردان در اين بازار تبعات وسيعي در اقتصاد ملي دارد.
« اگر اين شايعات باعث تعديل افزايش قيمت مسكن شود يك مراد نطلبيده است.»
به گفته دكتر رهنمايي تاثير زلزله بر روي مسايل شهري از دو نظر قابل ارزيابي و مشاهده است يكي آنكه اين مساله مي تواند مسوولان را وادار كند در شرايط ملتهب كنوني تدابير نظارتي محكم تري براي شيوه ساخت و ساز برگزينند و موضوع را جدي بگيرند.« ايمن سازي ساختمان، مستقيم با سرنوشت مردم و شهرهاي كشور درارتباط است.»
وي تاثير ديگر شايعه زلزله را به منزله نهيبي بر بساز و بفروش ها به حساب مي آورد:« شايد سرانجام كساني كه در حرفه ساخت و ساز و فروش مسكن فعال هستند. به افكار و رفتار انسان گرايانه تري هدايت شوند و به خود بيايند كه آنچه را مي سازند براساس اصول ايمني باشد وبيشتر به وجدان كاري وكسب و كارحلال بينديشند.»
دكتر رهنمايي در عين حال تاثير شايعات زلزله بر روي قيمت و بازار مسكن را گذرا ارزيابي مي كند با اين حال دولت مي تواند از اين فرصت استفاده كرده و حركتي جديد را در كنترل ساخت و سازها در تهران آغاز كند. گو اينكه اين كار ساده  اي نيست و بايد سازمان ها و نهادهاي مختلف دولتي و غير دولتي براي اين منظور به ياري يكديگر بيايند.»
به هر صورت اين عادت آدمي است كه در زمان بحران اغلب راحت ترين راه حل و كوتاه ترين راه فرار را مي جويد. مالكان خانه هاي فرسوده به دنبال فروش ملك خود، اجاره نشين ها به دنبال اجاره خانه اي نوساز ومطمئن، برخي به دنبال خانه هاي ضد زلزله و همه در جست وجوي نقشه اي كه نقاط ايمن را مشخص كند، برخي نيز در اين ميان بي دغدغه آينده، تسليم سرنوشت اند.

مسافربرهاي شخصي يا بايد سازماندهي شوند و يا ۱۳هزار تومان جريمه به پليس بپردازند.
ظاهرا راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي مصمم است كه اين بار به طور جدي با مسافركش هايي كه مجوز ندارند و طبق تعرفه دلخواه كرايه مي گيرند به طور جدي برخورد كند.
نسبت نامتوازن جمعيت تهران و ناوگان حمل و نقل عمومي شهر بسياري از مسافران را به سمت مسافركش هاي شخصي كشانده است و امروزه اين شغل خدماتي به نوعي يكي از مشاغل پردرآمد براي برخي از رانندگان محسوب مي شود.
رشد چشمگير مسافربرهاي شخصي و افزايش سالانه كرايه خودروها معاونت راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي را بر آن داشت تا فكري براي ساماندهي انبوه مسافربرهاي شخصي بكند.
سردار انصاري معاون راهنمايي و رانندگي از تصميم جديد اين معاونت براي مسافربرهاي شخصي خبر داد. وي اعلام كرد كه از تيرماه امسال ماموران راهنمايي و رانندگي با مسافربرهايي كه مجوز تاكسيراني ندارند برخورد خواهد كرد. ۱۳ هزارتومان جريمه مزد تاكسي هايي است كه بدون مجوز تاكسيراني مسافركشي كند. مهر گزارش داد كه ساماندهي مسافربرهاي شخصي از جمله طرح هاي مشترك تاكسيراني، شهرداري و راهنمايي و رانندگي است و در همين راستا تمامي مسافربرهاي شخصي بر اساس اعلام سازمان تاكسيراني تا تيرماه فرصت دارند كه تحت پوشش سازمان تاكسيراني قرار بگيرند. در غير اين صورت كار آنها غيرقانوني بوده و از اول تيرماه جريمه نويسي آغاز مي شود.
سازمان تاكسيراني نيز پيش ترها طي يك اعلام سراسري راننده هاي مسافربر را دعوت به كسب مجوز از اين سازمان كرده بود.
با پايان مدت ثبت نام مسافركش ها در سازمان تاكسيراني در اواخر خردادماه دبير شوراي عالي ترافيك كشور از احتمال تمديد مهلت ثبت نام خودروهاي شخصي مسافركش فاقد مجوز مسافركشي تا پايان تيرماه خبر داد.
اگرچه اين فقط يك احتمال است اما چنانچه شوراي عالي ترافيك تمديد يك ماهه مدت ثبت نام را بپذيرد، راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي نيز براي اعمال مقررات و جريمه خودروهاي شخصي فاقد مجوز مسافركشي به جاي تيرماه از مردادماه سال جاري اقدام خواهد كرد.
با اظهار نظرات متفاوت متوليان امور مسافركشي تهران در خصوص مدت زمان تمديد مهلت ثبت  نام و آغازمدت اعمال محدوديت راهنمايي و رانندگي به نظر مي رسد مرجع واحدي براي تعيين تكليف مسافركش هاي سطح شهر تهران وجود ندارد.هرچند سازمان تاكسيراني در صدد ساماندهي وضعيت مسافركشي درتهران است اما جايز است كه براي جلوگيري از سر در گمي متقاضيان ثبت نام، تصميم گيري نهايي هر چه زودتر اعلام شود.

خانه را كه تحويل مي گيريد، هيچ اطلاعي از سيستم لوله كشي، سيم كشي و ... آن نداريد. اگر يك لوله بتركد، مجبوريد ساختمان را زير و رو كنيد تا منشا آن پيدا شود، ولي اگر طرح شناسنامه دار شدن ساختمان ها به اجرا درآيد ديگر از اين بابت نگراني نداريد.
در اكثر كشورهاي پيشرفته جهان، عبارتي وجود دارد با نام «Check List »چك ليست، براي تمام دست اندركاران كارهاي ساختماني، نامي است آشنا. خصوصا آن دسته از تحصيل كردگان رشته عمران كه در كشورهاي پيشرفته به اين حرفه اشتغال دارند. وقتي خريدار براي خريد منزلي به صاحب آن مراجعه مي كند فروشنده تنها با ارايه «چك ليست» مي تواند اميدوار باشد كه معامله تمام شده. در چك ليست، تمام مسايل ريز آن منزل نوشته شده است، مسايلي نظير سال اتمام احداث بنا، نوع مصالح به كار رفته، جاي لوله ها، متراژ مفيدو غيره.
خريدار پس از خريد خانه، هر وقت كه با مشكلاتي چون تركيدگي لوله، پر شدن چاه و اشكالاتي ازاين دست روبه رو شود، با مراجعه به «چك ليست» محل دقيق آن مورد را پيدا مي كند.
چك ليست فعلا كه در نظام مهندسي ما وجود ندارد يا هنوز تعريف دقيقي از آن ارايه نشده است. خسرو دانشجو سخنگوي كميسيون شهرسازي پيش بيني مي كند كه طرح شناسنامه دار شدن ساختمان ها ظرف يك يا دو ماه آينده در صحن علني شوراي اسلامي شهر تهران مطرح شود.
دانشجو معتقد است كه اين طرح هنوز فراموش نشده و همچنان در دستور كار كميسيون عمران شوراي شهر قرار دارد. وي با اشاره به اهميت اين طرح مي گويد: «پيشنهادهايي به كميسيون توسعه از سوي كميته ايمن سازي و عمران مطرح و پس از بحث و بررسي در اين كميسيون جهت پاره اي اصلاحات به كميته ايمن سازي برگشت داده شد. طرح مذكور پس از جمع بندي نهايي در كميته ايمن سازي توسعه وعمران و حصول نتيجه قطعي در صحن علني شوراي اسلامي شهر تهران مطرح مي شود. »
اگر اين طرح بعد از كش و قوس هاي فراوان به مرحله اجرا برسد، خريد و فروش مسكن بدون شناسنامه نيز در دستور كار قرار مي گيرد، ولي اين كار در حيطه وظايف شوراي شهر نيست كه مراجع قانون گذاري چون مجلس شوراي اسلامي بايد در اين زمينه تصميم نهايي را اتخاذ كنند. شوراي شهر تنها مي تواند پيشنهاد خود را در اينباره به مجلس ارايه كند. سخنگوي كميسيون شهرسازي شوراي شهر موارد ثبت شده در شناسنامه را نوعي ضمانت اجرايي براي ساختمان ها مي داند و مي گويد: «تمام مسايل مربوط به ساخت و ساز اعم از نام ناظر، طراح نقشه معماري، مجري، نوع مصالح، كيفيت بنا، سن فرسودگي ساختمان و همه عوامل و اطلاعات مورد نياز مربوط به ساختمان در اين شناسنامه ثبت مي شود. در حال حاضر اين نياز در سطح جامعه وجود دارد و پاسخ مناسب، در حقيقت بهترين ضمانت اجرايي اين طرح است. فكر مي كنيد اين طرح عملي باشد؟

درست است كه زيبايي دردسر دارد اما بعضي از اين دردسر ها قابل جبران نيستند از جمله اين زيباسازي هاي دردسرساز تاتوي ابروست چرا كه اين كار امكان انتقال بيماري هاي عفوني را در آرايشگاه ها بالا مي برد.
همين موضوع باعث شده است تا تاتو (كاشت ابرو) در آرايشگاه هاي زنانه ممنوع شود و مردم مي توانند در صورت مشاهده اين عمل خلاف قانون، متخلفان را به مسوولان معرفي كنند. رييس اداره بهداشت مواد غذايي و اماكن وزارت بهداشت هم مي گويد: «در صورت مشاهده انجام تاتو (كاشت ابرو) در آرايشگاه ها مسوولان آرايشگاه براي بار نخست ۲ هزار و ۵۰۰ تومان تا ۵۰ هزارتومان جريمه مي شوند و در صورت تكرار اين عمل خلاف قانون آرايشگاه بسته خواهد شد.»

مطمئنم اگر شما هم تحصيل در مدرسه را تجربه كرده باشيد زنگ انشاء از ساعت هاي خاطره اي تان بوده است، چه آن وقت كه انشاء ننوشته بوديد چه آن زمان كه براي نگارش انشاء تان آن قدر تلاش كرده و قلم فرسايي كرده بوديد كه دل تان مي خواست معلم اسم شما را بخواند. چه آن وقت كه دفتر را جلوي چشمتان مي گرفتيد و چون انشاء ننوشته بوديد في البداهه انشاء مي خوانديد.حالا فكرش را بكنيد انشاء هم مكانيكي شده باشد. به زودي در آمريكا نرم افزاري مورد استفاده قرار مي گيرد كه پس از خواندن انشاي دانش آموزان به آنها نمره مي دهد. اين نرم افزار رايانه اي كه ۲سال به طور آزمايشي براي ارزيابي انشاي بيش از ۴۸ هزار دانش آموز در ايالت ايندياناي آمريكا به كار گرفته مي شود به طور خودكار انشاهاي انگليسي دانش آموزان را مي خواند و پس از ارزيابي به آنها نمره مي دهد.

خبر احتمال وقوع زلزله كار خودش را كرد. حداقل فايده اش هم اين بود كه معابر شمال تهران ايمن سازي مي شود. چندي پيش، پيش بيني شده بود كه در صورت وقوع زلزله در تهران بسياري از معابر و پل هاي هوايي تهران تخريب مي شود و در اين راستا و به منظور ايمن سازي و جلوگيري از بروز خطرات احتمالي در معابر شهري شمال تهران با هزينه اي بالغ بر ۳ ميليارد ريال ديوار حايل بتوني و سنگي در سطح منطقه در حال احداث است. ايمن سازي معابر شهري با احداث ۴۰۰ متر ديوار بتوني نقش دار در بلوار كاوه برآورد مبلغ ۲ ميليارد و ۵۰۰ ميليون ريال، احداث ۴۰ متر ديوار بتوني ساده در قيطريه با برآورد ۵۰۰ ميليون ريال و احداث ۳۰ متر ديوار سنگي نقش دار در ولنجك با برآورد ۲۰ ميليون ريال در سطح معابر منطقه يك در حال اجراست.

كودكان بي سرپرست بمي هم داراي حساب پس انداز مي شوند و علاوه بر اينها بيمه عمر و آتيه براي كودكان بي سرپرست بم نيز راه اندازي مي شود.
تاكنون ۸۰۰ كودك بي سرپرست تحت پوشش حساب آتيه بيمه عمر و پس انداز قرار گرفته اند كه بر اساس توافق بهزيستي با شركت هاي بيمه ماهانه مبلغي طبق مقررات بيمه و با همان شرايطي كه در بيمه عمر و پس انداز كودكان عادي وجود دارد تا پايان عمر به حساب اين كودكان واريز خواهد شد و در هنگام رسيدن به ۱۸ سالگي، بيمه مبلغي بالاي ۵ ميليون تومان براي اشتغال، ازدواج و يا تحصيل اين كودكان به آنها پرداخت مي كند.

اين سنت حسنه ما ايراني ها كه وجدانمان قبول نمي كند كه مرده روي زمين بماند حالا شكل مدرن تري به خودش گرفته است، به طوري كه قرار است هزينه كفن و دفن افراد بيمه شده توسط سازمان تامين اجتماعي پرداخت شود.
هزينه كفن و دفن بيمه شدگان و مستمري بگيران سازمان تامين اجتماعي بر اساس جمعيت شهر سكونت بيمه شده تعيين و پرداخت مي شود.
مدير كل امور فني بيمه شدگان سازمان تامين اجتماعي گفت: «دو تعرفه متفاوت در خصوص كفن و دفن شهرهاي پرجمعيت و كم جمعيت تعيين شده است كه بر اساس اين تعرفه ها هزينه كفن و دفن بيمه شدگان از سوي سازمان تامين اجتماعي پرداخت مي شود.»

كاهش زمان تدريس معلمان از آنجا كه فشار به دولت محسوب مي شود امكان پذير نيست.
بر اساس مصوبه شوراي عالي استخدامي كشور معلمان ۲۲ ساعت در هفته بايد تدريس كنند، اما در زمان جنگ به دليل موقعيت خاص زماني ساعت كاري معلمان توسط وزير آموزش و پرورش،وقت دو ساعت اضافه شده، اما از آنجايي كه اين مساله پس از جنگ به روال عادي خود بازنگشت اعتراض شماري ازمعلمان را در پي داشته است.
بر اساس قانون، هر نوع تصميمي كه سبب افزايش بار مالي دولت شود ممنوع است. بنابراين وزارت آموزش و پرورش تا زماني كه نتواند براي كاهش ۲ ساعتي ساعت كار معلمان تامين اعتبار كند قادر نيست ساعت تدريس معلمان را كاهش دهد.