شنبه ۱۵ شهريور ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۱۵۹
جيره بندي بنزين : ديدگاه مخالفان و موافقان
اجراي  طرح  گاز سوز كردن  خودروها معادل ۴ ميليارد دلار صرفه جويي  خواهد داشت 
001275.jpg
درحاليكه  برخي  ازمسئولان  جيره  بندي  بنزين  رابراي  تعديل  مصرف  ضروري  عنوان مي  كنند، بسياري  از صاحب  نظران  اين  راهكار را مناسب  نمي دانند.
آنان  معتقدند درشرايطي  كه  خودروهاي  ايراني  چندين  برابر خودروهاي  خارجي  بنزين  مصرف  مي كنند، طرح  گازسوز شدن  خودروها علي  رغم  استقبال  از سوي  مردم به  مرحله  اجرا نگذاشته  شده  است .
با توجه  به  تردد خودروهاي  پر مصرف  فرسوده  اجراي  طرح  جيره  بندي  بنزين  كه اخيرا ازسوي  برخي  از مسئولان  مطرح  شده  است  نمي تواند مشكلي  را رفع  كند.
گزارش  خبرنگار خبرگزاري  جمهوري  اسلامي  حاكي  است ، در حاليكه  گفته  مي شود كشورمان  به دليل  افزايش  مصرف  بنزين  امسال  ناچار به  واردات  ۵/ ۱ ميليارد دلاربنزين  است  ، اجراي  طرح  گاز سوز كردن  خودروها معادل ۴ ميليارد دلار صرفه جويي  خواهد داشت .
ازسوي  ديگر درحال  حاضر بيش  از ۲/ ۱ ميليون  دستگاه  خودروي  با پيش  از ۲۰سال  سن  دركشور تردد مي كنند كه  حذف  آنها كمك  زيادي  به  صرفه  جويي  در مصرف سوخت  خواهد داشت  . متوسط مصرف  بنزين  در خودروهاي  ايراني  ۷۵/ ۱۰ ليتراست  كه از ميانگين  مصرف  بنزين  در بسياري  از كشورهاي  جهان  بالاتر است .
مديرعامل  شركت  ملي  پخش  فرآورده هاي  نفتي  ايران  در اواخر هفته گذشته  بااشاره به  رشد ۱۲ درصدي  مصرف  بنزين  در پنج  ماه  گذشته  ، جيره  بندي  اين  فرآورده نفتي  را اجتناب  ناپذير توصيف  كرد.
حسين  كاشفي  در جمع  خبرنگاران  با اشاره  به گاز سوز شدن  ۴/ ۱ ميليون  خودرو افزود : مصرف  روزانه  بنزين  در خرداد ماه  امسال  از مرز ۶۰ ميليون ليتر گذشت .
ازسوي  ديگر شواهد نشان  مي دهد كه  باتوجه  به برنامه  خودروسازان  براي  توليد۷۰۰ هزار خودرو در سال  جاري  تيراژ توليد در بسياري  از كارخانه ها افزايش قابل  ملاحظه اي  يافته  است .
نماينده  شيروان  در مجلس  شوراي  اسلامي  و رئيس  كميسيون  انرژي  مجلس  در اين باره  عقيده  دارد ، مصرف  سوخت  در ايران  در مقايسه  با فرانسه  چند برابر است  چرا كه  فن  آوري  خودروهاي  ايراني  بسيار قديمي  و كهنه  است .
وي  گفت  : درمواردي  فن آوري  مذكور ۵۰ سال  قدمت  دارد در حاليكه  در كشورهاي  توسعه  يافته  فن  آوري  ساخت  خودرو به  روز است .
وي  با تاكيد به  تدوين  الگوي  مصرف  انرژي  اضافه  مي كنند ، در حاليكه  در كشورمان  خودروهاي  بالاي  ۲۵ سال  فرسوده  به  شمار مي آيند در كشورهاي  توسعه يافته  خودرو با عمر پيش  از ۵ سال  فرسوده  است .
وي  مي گويد آمار مصرف  سوخت  در كشور به  مرز خطرناكي  رسيده  است  و به  همين علت  مجلس  و دولت  درصد هستند، راهكارهاي  براي  كاهش  فوري  آن  اتخاذ كنند.
وي  بابيان  اين  كه  مصرف  روزانه  بنزين  درسال  پاياني  برنامه  سوم  ۵۱ ميليون ليتر پيش  بيني  شده  بود ، ادامه  مي دهد ، مصرف  كنوني  كشور ۹ ميليون  ليتربيشتر از پيش  بيني  انجام  شده  است .
وي  توليد روزانه  پالايشگاههاي  كشور را حدود ۴۰ ميليون  ليتر بيان مي  كند و مي گويد: كمبود بنزين  مورد نياز بايد از خارج  وارد شود.
وي  اظهارداشت : مساله  فقط پول  نيست  چرا كه بررسي  كارشناسان  نشان  داده  است  تلمبه  خانه ها ، وسايل  حمل  ونقل  و ساير امكانات  موجود در كشور توان  واردات بيشتر بنزين  را ندارد، واگر وضع  به همين  صورت  ادامه يابد محدويت  عرضه  بنزين پيش  مي آيد.
وي  بااشاره  بررسي  طرح  سهميه  بندي  بنزين  به  روشهاي  گوناگون  ازجمله  توزيع  كارت ، مي افزايد : سرعت  بخشيدن  به  اجراي  طرح  از رده  خارج  كردن  خودروهاي فرسوده  ازديگر گزينه ها است .
صاحب  نظران مي گويند: گازسوز شدن  خودروها ضمن  كمك  به  كاهش  آلودگي  هوا، هزينه  سوخت  هر خودرو را به  يك  دهم  كاهش  مي دهد.
مهدي  هاشمي  مدير عامل  سازمان بهينه سازي  مصرف  سوخت  كه  اخيرا به  مشهد سفر كرده بود، گفته  است  كه  ايران  دومين  كشور از نظر ذخاير گاز طبيعي  است  و با توجه به  برنامه  دولت  براي  گازسوزكردن  خودروها تا ۱۵ سال  آينده  بيش  از ۵ هزارجايگاه  عرضه  گاز طبيعي  در كشور راه  اندازي  خواهد شد.
وي  مي افزايد ازاين  تعداد ۲۰۰ جايگاه  از سوي  دولت  تا دوسال  آينده  احداث مي شود.
او بابيان  اين  كه  تا پايان  سال  مشهد به  شهر نمونه  كشور در گازسوز كردن خودروها تبديل  مي شود اظهار داشت  تنها در اين  شهر ساليانه  ۵۰۰ ميليون  دلارصرف  خريد بنزين  مي شود، در حاليكه  با تبديل  سيستم  سوخت  رساني،  هزينه  سوخت خودرو كاهش  قابل  توجهي  مي يابد.
هاشمي  با اشاره  به  اينكه  ۸ درصد سوخت  كشور در مشهد مصرف  مي شود اضافه مي  كند طبق  توافق  انجام  شده  با خودروسازان  در سال  آينده  ۶۰ هزار دستگاه خودرو  گاز سوز  خواهد شد.
وي  مي گويد تا چهار سال  آينده  نيز حدود ۶۰ درصد خودروهاي  توليدي  كشوربه  سيستم  سوخت  گاز طبيعي  مجهز مي شوند.
او با انتقاد ازمصرف  بالاي  بنزين  در خودروهاي  توليدي  اضافه  مي كند: ارزش بنزين  مصرفي  كشور درسال  جاري  حدود ۵/ ۳ ميليارد دلار است  و با ادامه  روندفعلي  مصرف  ارزش  بنزين  مصرفي  در سال  ۸۴ به  هفت  ميليارد دلار بالغ  خواهد شدكه  بيش  از سه  ميليارد دلار آن  وارداتي  خواهد بود.
وي  ازپيكان  به  عنوان  پرمصرف ترين  خودروي  كشور نامبرد و مي گويد : خودروسازان  قول  داده اند تا پايان  سال  ۸۳ توليد خودرو پيكان  را متوقف  و خودروي ديگري  با سوخت  مناسب  جايگزين  آن  كنند.
برخي  ازكارشناسان معتقدند : اجراي  طرح  جيره  بندي  بنزين  بدون  توجه  به  راهكارهاي ديگر ممكن  است  تجربه  بازار سياه  بنزين  را مجددا احياء كند.
علي  رازي  كارشناس  اقتصادي  كه  چنين  نظري  دارد به  ايرنا مي گويد : بايدقبل  از اجراي  چنين  طرحي  به  فكر كاهش  مصرف  ازطريق  توليد خودروهاي  كم  مصرف بود.
وي  بااشاره  به  يارانه  ۱۳ ميليارد دلاري  انرژي  اضافه  مي كند بخش  عمده اي از اين  يارانه  توسط خودروهاي  فرسوده  و خودروهاي  پر مصرف  ساخت  داخل  هدر مي رود.
اوادامه  مي دهد: ازسوي  ديگراين  نكته  را نبايد فراموش  كرد كه  تاوان  زيادي مصرف  سوخت  خودروهاي  ايراني  را مردم  مي پردازند.
اين  كارشناس  تصريح  مي كند مصرف  سوخت  در خودروسازي  روز دنيا به  ( ۳) ليتردر ۱۰۰ كيلومتر رسيده  است ، اما شاهد هستيم  كه  برخي  ازخودروهاي  ايراني  تا۱۷ ليتر در ۱۰۰ كيلومتر بنزين  مصرف  مي كنند.
وي  بابيان  اينكه  شركتهاي  خودروسازي  به  تنهايي  سالانه ۲۵۰ ميليون  دلار به ميزان  مصرف  سوخت مي افزايند ادامه  مي دهد ، علت  افزايش  مصرف  سوخت  افزايش تعداد خودروها از يك  سو حذف  نشدن  خودروهاي  فرسوده  ازناوگان  شهري  از سوي ديگر است .
او خاطر نشان  مي كند ۴۰ درصد ازخودروهاي  كشور پيش  از ۲۰ سال  سن  دارد كه بايد براي  حذف  آنها اقدام  جدي  صورت  گيرد.
رازي  ادامه  داد در حال  حاضر ۴۳ درصد ميزان  مصرف  سوخت  ناوگان  سواري  كشورمربوط به  خودروهاي  فرسوده  است  .
وي  افزود : متوسطه  هزينه  سوخت  خودرو سواري  درخانوار ايراني  ۵/ ۱ ميليون ريال  ازسوي  سازمان  بهينه سازي  مصرف  سوخت  كشور اعلام  شده  است .

گاز ايران در راه هند
فراهم شدن زمينه صدور گاز ايران به هندوستان از مسير زميني به اعتقاد كارشناسان زمينه بسيار مساعدي است تا غرب هندوستان انرژي اوليه خود را از منابع گازي ايران تأمين كند
فريد قادري
001255.jpg

رئيس جمهور پاكستان درست چهار ماه پس از سفر رئيس جمهور هند به ايران، زمينه احداث خط لوله انتقال گاز طبيعي ايران به هند را مساعد خواند.
دوشنبه هفته گذشته پرويز مشرف در گفت وگوي خود با مدير شركت بي اچ پي بيلتون موافقت خود را براي عبور اين خط لوله اعلام كرد. اين در حالي بود كه در سمت ديگر اين گفت وگو، فيليپ آيكين از كامل شدن مطالعات فني طرح خبر داد.
وي در حالي خبر ارائه اين طرح به مقامات رسمي ايراني و هندي را به رئيس جمهور پاكستان اعلام كرد كه تا پيش از اين احداث اين خط لوله به دلايل عمدتاً امنيتي و سياسي به تعويق افتاده بود. خبرگزاري داوجونز كه منبع اصلي خبر ملاقات فوق بود در تيتر خبر خود آورده بود كه پاكستان مجوز عبور خط لوله گاز ايرانهندوستان را از سرزمين خود صادر كرد.
فراهم شدن زمينه صدور گاز ايران به هندوستان از مسير زميني به اعتقاد كارشناسان زمينه بسيار مساعدي است تا غرب هندوستان انرژي اوليه خود را از منابع گازي ايران تأمين كند. از فاز اول اين خط لوله روزانه ۳۲۰ ميليون فوت مكعب گاز طبيعي به هندوستان صادر خواهد شد و بنا به پيش بيني هاي طرح، اين رقم در فاز دوم به ۵۰۰ ميليون فوت مكعب در روز افزايش خواهد يافت.
جدا از مسأله صدور گاز طبيعي ايران كه به عنوان يك عامل مهم اقتصادي در منطقه مطرح خواهد شد، دستيابي ايران به بازار پرمصرف غرب هندوستان از طريق خط لوله، مزيتي مهم را براي كشور ما رقم خواهد زد.
در عين حال تلاش هايي كه براي تشكيل ناوگان حمل LNG (گاز طبيعي مايع شده) صورت گرفته، تاكنون به شكل رسمي اعلام نشده است. از اين رو موافقت سه جانبه ايران-پاكستان و هند براي احداث اين خط لوله گامي مهم در راستاي بهره برداري از ذخاير غني گاز ايران است.
001265.jpg

در ابعاد سياسي و ديپلماتيك قضيه نيز احداث اين خط لوله، با توجه به تضميني كه دولت ها و به ويژه پاكستان و هند براي حفظ و نگاهداري از آن مي دهند، به بالابردن امنيت منطقه شبه قاره كمك خواهد كرد.
شركت مجري اين طرح نيز كه يك شركت با اكثريت سهام استراليايي است و علاقه مندي خود را براي توسعه طرح هاي نفت و گاز پاكستان اعلام كرده است، در اين زمينه سهيم خواهد بود.
اين شركت در برآورد خود اعلام كرده است كه فاز اول اين طرح براي عبور خط لوله از جنوب پاكستان ۱۵۰ ميليون دلار هزينه در بر خواهد داشت.
اگر چه تا زمان انتشار خبر ملاقات بي اچ پي بيلتون با پرويز مشرف خبري از اعلام نظر رسمي مقامات ايراني و هندي در مورد موافقت نهايي با پروژه پيشنهادي اين شركت منتشر نشده است، اما صراحت و شفافيت اظهارات طرف استراليايي حكايت از آن دارد كه اين شركت موافقت ضمني طرفين ايران و هند را جلب كرده است.
بي ترديد اين شركت فعال در صنايع نفت و گاز نيز درصدد افزايش سهم و درآمد خود است و تا زماني كه حداقلي از اطمينان را كسب نكرده باشد در اين خصوص اقدام نخواهد كرد.
در هر حال جدا از اظهارات برخي كارشناسان كه كشيده شدن ايران به سمت بازار شرق آسيا چه از طريق خط لوله و چه گاز طبيعي مايع شده (LNG) از سياست كشور روسيه براي دورشدن ايران از بازار اروپا حكايت دارد، اما به دست آوردن بازار بزرگ هند با قيمت كاملاً مناسب و با توجيه اقتصادي، كم ارزش تر از حضور در بازار اروپا نيست.
رئيس جمهور ايران چندي پيش اعلام كرد كه ايران آماده است تا به همه كشورهاي دنيا گاز صادر كند. رئيس جمهور پاكستان نيز اعلام كرد كه زمينه هاي عبور خط لوله را از سرزمين پاكستان فراهم كرده است. رئيس جمهور هندوستان نيز در سفر به ايران آمادگي كشورش را براي خريد گاز از ايران اعلام كرد. آيا اعلام نظر موافق روِساي جمهور سه كشور در نهايت به آرميدن خط لوله انتقال گاز ايران به هند در خاك پاكستان منجر خواهد شد؟
در سوي ديگر ابعاد اقتصادي و كسب درآمد ارزي براي ايران، انتقال گاز ايران از مسير زميني پاكستان به هندوستان برگ برنده اي در روابط ديپلماتيك ايران خواهد بود و در نهايت همراهي انرژي و ديپلماسي وزن سياسي ايران در منطقه را افزايش خواهد داد.

حضور ۵۰۰ شركت و پيمانكار داخلي در طرح هاي توسعه اي پتروشيمي
در حال حاضر حدود ۵۲۸ شركت پيمانكار و شركت داخلي در اجراي طرح هاي جديد و برنامه توسعه مجتمع هاي پتروشيمي در كشور مشاركت دارند و اين شركت ها و پيمانكاران در بخش هاي مهندسي، ساخت و ساز، نصفب، مشاوره، ساخت قطعات و تجهيزات همكاري مي كنند.
001265.jpg
براساس گزارش شركت ملي صنايع پتروشيمي، تحولات چند سال اخير در صنعت پتروشيمي كشور، ضمن ايجاد فرصت اشتغال، توسعه كارگاه ها و كارخانه هاي صنعتي، بيش از ۳۰ درصد هزينه هاي اجراي طرح را كاهش داده است.
بر پايه اين گزارش، شركت ملي صنايع پتروشيمي ضمن حمايت از مشاركت مراكز تحقيقاتي و واحدهاي صنعتي داخلي در تأمين تجهيزات مواد شيميايي مورد نياز واحدهاي پتروشيمي كشور، شركت طراحي مهندسي و تأمين قطعات و مواد شيميايي صنايع پتروشيمي (اسپك) را ملزم به ايجاد پل ارتباطي ميان مجموعه صنايع و مراكز تحقيقاتي كشور و صنايع پتروشيمي كرده است.
در ادامه گزارش آمده است:  ترويج و توسعه فرهنگ خودكفايي، شناسايي نيازهاي فعلي مجتمع ها و طرح هاي آتي پتروشيمي، شناسايي و ارزيابي توان بالقوه و بالفعل واحدهاي صنعتي و مراكز علمي داخل كشور از جمله اهداف شركت فوق به شمار مي رود.
نظارت مهندسي مستمر و اعمال بازرسي فني بر مراحل ساخت كالا به منظور ارتقاي كيفيت ساخت داخل و حصول به استانداردهاي جهاني و همچنين حمايت از صنايع داخلي از ديگر اهداف اين شركت است.
اين گزارش مي افزايد: شركت طراحي مهندسي و تأمين قطعات و مواد شيميايي صنايع پتروشيمي كه از شركت هاي زيرمجموعه شركت ملي صنايع پتروشيمي محسوب مي شود، تشويق واحدهاي داخلي در جهت توليد تجهيزات و موادي كه ازخارج وارد مي شوند را در دستور كار خود دارد.
بر پايه آخرين گزارش ها، در آينده نزديك ظرفيت توليد مواد پتروشيميايي كشور به ۳۵ ميليون تن مي رسد و دسترسي آسان و گسترده به منابع غني گاز از مهمترين دلايل رشد صنعت پتروشيمي در داخل كشور محسوب مي شود.

رئيس كميته قانونگذاري مجمع جهاني انرژي:
بايد به سمت ايجاد بازارهاي آزاد انرژي برويم
متن زير گفت وگويي است با پروفسور سرجيو گاريبا، رئيس كميته قانونگذاري مجمع جهاني انرژي و عضو عالي رتبه هيأت قانونگذاري بخش گاز و برق ايتاليا كه از سايت energy Forum2003.org استخراج شده است.
پروفسور گاريبا، اهداف اصلي مجمع جهاني انرژي چيست؟
به طور كلي اين مجمع سه هدف عمده دارد:
۱) دستيابي به جديدترين اطلاعات روز دنيا براي پيش بيني حوادث حال و آينده جهان.
۲) هماهنگي بين مراجع قانوني، سياستگذاران، مديران اجرايي، مصرف كنندگان و همچنين سرمايه گذاران.
۳) يافتن فرصت  هاي جديد سرمايه گذاري در بازارهاي انرژي.
با توجه به اين اهداف، آيا مي توانيد نتايج اختصاصي مجمع را در آينده پيش بيني كنيد؟
به طور كلي هدف مجمع ايجاد فرصتي براي ابراز عقيده و مشاركت سرمايه گذاران در جهت اصلاح قوانين انرژي و تأثير آن بر روندهاي خصوصي سازي و ايجاد بازارهاي آزاد خواهد بود. با تسريع روند ايجاد بازارهاي آزاد در سراسر جهان چنين چارچوبي در زمينه ايجاد و اصلاح قوانين مربوط به انرژي حياتي است.
نتايج اختصاصي مجمع در آينده چه خواهد بود؟ اولين نتيجه مورد انتظار از مجمع ايجاد يك پايگاه اطلاع رساني اينترنتي در زمينه قانونگذاري بخش انرژي است. در حال حاضر بسياري از كشورها دچار كمبود انرژي هستند. به طوري كه ايتاليا و كشورهاي ديگر به خصوص كشورهاي شمال اروپا با خاموشي هاي مداوم مواجه بوده اند. مجمع چه راه حلي براي اين مشكل خواهد يافت؟
سؤال شما بسيار مهم است. زيرا موضوع اساسي و محوري در روند ايجاد بازارهاي آزاد انرژي است. به طور كلي براي افزايش رقابت و كاهش قيمت ها و ايجاد فرصت انتخاب براي مصرف كنندگان بايد اقدام به ايجاد بازارهاي آزاد انرژي كرد. در نهايت براي ايجاد تعادل بين اين اهداف نياز به يك چارچوب قانوني مؤثر داريم. البته در اين زمينه طرح قطعي در دست نيست ولي مي توان از تجارب گذشته نيز بهره گرفت. به طور كلي هدف حال حاضر مجمع به كار گرفتن بهترين راهكار در ايجاد چارچوب هاي قانوني است.
طبق گفته شما، قانونگذاران در اين حوزه مسؤوليت مهمي برعهده دارند. آيا اين افراد در حوزه هاي ديگر نيز مؤثر هستند؟
اين افراد علاوه بر هدايت بازارها، در حمايت از منابع انرژي و محيط زيست، حفظ كيفيت خدمات و حمايت از حقوق مصرف كنندگان كم درآمد نقش مؤثري دارند.
قوانين و قانونگذاران با نظارت بر اجراي اهداف توسط مديران اجرايي در امنيت بازارها تأثيرگذار هستند.
آيا مجمع جهاني بر ضرورت ايجاد بازارهاي برق و گاز در خاور نزديك تأكيد دارد؟
اكثريت كشورهاي خاور نزديك به خاطر محدوديت منابع نياز ضروري به تأمين انرژي از طريق شبكه هاي منطقه اي دارند. علاوه بر نماينده هاي حاضر مجمع در خاور نزديك، ما دو هيأت محلي در روسيه، چين و هند ايجاد خواهيم كرد. هدف از ايجاد اين هيأت ها هماهنگي در بازارهاي منطقه اي خواهد بود. تجربه بازارهاي انرژي منطقه اي حتي در كشورهاي توسعه يافته نيز يك مسأله جديد است. سؤال مهم در اينجا اين است كه چه مرجعي در بازارهاي منطقه  تصميم گيرنده خواهند بود؟
يك راه اين است كه مسؤوليت تصميم گيري را به مراجع دولتي واگذار كنيم. راه ديگر واگذاري مسؤوليت به آژانس ها و سازمان هاي محلي است.
مسأله مهم ديگري كه در كار اين هيأت ها در هند و چين مطرح است چگونگي جذب سرمايه گذاران در كشورهاي در حال توسعه است. سرمايه گذاران براي اجراي پروژه ها و سرمايه گذاري در اين كشورها، نياز به وجود يك چارچوب قانوني باثبات و مطمئن دارند.

انرژي
آب و كشاورزي
بانك و بورس
بين الملل
ساختمان و مسكن
حمل و نقل
|  آب و كشاورزي  |  انرژي  |  بانك و بورس  |  بين الملل  |  ساختمان و مسكن  |  حمل و نقل  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |