-
یک سلسبیل بود و یک ناصر خان سنگتراش
ناصر کرمی، معروف به ناصر سنگتراش، از لوطیهای محله سلسبیل بود که از همان دوران جوانی وارد مسلک لوطیگری شد.
-
گندهلاتی که دل در گرو امام خمینی (ره) گذاشت
گندهلات جنوب تهران بود و پای ثابت دعواها و درگیریهای بزرگ. حرف که میزد باید همان میشد. برای خودش دار و دستهای راه انداخته بود و نوچه و مریدان بسیار داشت. طیب در کودتای ۲۸ مرداد و خلع مصدق نقش محوری داشت و لقب تاجبخش و نشان رستاخیز از شاه گرفت.
-
هدیههای بزرگ فرهنگی به دایرهالمعارف بزرگ اسلامی در گفتوگو با مدیر کتابخانه مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی
کتابخانهای که با اهدای کتاب متولد شد
اساس شکلگیری کتابخانه مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی در بدو تاسیس با اهدای کتابخانه شخصی «محمد کاظم موسوی بجنوردی» رئیس مرکز، اتفاق افتاد و بهتدریج فرهیختگان و اندیشمندان دیگری با اهدای کتابخانه شخصی به غنای این مجموعه افزودند.
-
حکایت چالمیدان و مسجد مطربان توبهکار
۲۰۰سال قبل دزدان و مطربان پایتخت با تصمیم اینکه توبه کنند و باقیاتالصالحاتی از خود به جای بگذارند، مسجدی در چهارراه سیروس بنا کردند. این مسجد سال ۱۲۱۶ در دوره سلطنت محمدشاه قاجار ساخته شد و نخست به مسجد چالانچیخان و طالانچیخان معروف بود.
-
تحول لات شهرری بعد از همنشینی با آیتالله فیروزآبادی | حسین ارباب برای ساخت مسجد نوچههایش را به خط کرد
حسین ارباب یکی از لاتهای مشهور شهرری بود که تحت تاثیر آیتالله سیدرضا فیروزآبادی زندگیاش دگرگون شد و در رکاب آیتالله فیروزآبادی در ساخت مسجد و مدرسه خیریه مشارکت کرد.
-
فیلم | ماجراهای عبرتآموز گندهلاتهای پایتخت
قصه زندگی و مرگ گندهلاتها برای عموم مردم جذاب است. بخشی از این جذابیت به اتفاقهای خارقالعاده و غریبی برمیگردد که این اشخاص در طول حیاتشان از سر میگذرانند؛ اتفاقهایی سرشته با خشونت و خون و عصیانگری و شورش.
-
لات معروف شهرری چگونه محافظ شهید بهشتی شد؟
عابدینسیاه، یکی از لاتهای معروف شهرری بود که در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه به لحاظ رفتاری و اخلاقی متحول میشود و بهعنوان فردی انقلابی به حلقه یاران و افراد مورد اعتماد شهید بهشتی میپیوندد.
-
قصه تولد کتابفروشیها و انتشاراتیهای معروف | عنوان نخستین کتاب دانشگاهی چه بود؟
روزگاری کتاب در میان اهالی تهران قدیم مثل فضای مجازی پرمخاطب بود و شغل نان و آبداری محسوب می شد. در این گزارش نگاهی داریم به تولد تعدادی از کتابفروشیها در تهران قدیم.
-
تهران؛ شهر هزار حکیم | حکمای اربعه که بودند؟ | وقتی تهران پایگاه فلسفه و عرفان شد
تهران در عصر قاجار به شهر هزار حکیم شهره شد آنقدر که اندیشمندان و فیلسوفان از شهرهای دیگر برای کسب درس و اندیشه راهی پایتخت میشدند.
-
فیلم | وضعیت زنان نویسنده قبل و بعد از انقلاب
اگرچه تاریخ تهران مملو از بانوان نویسندهای است که با وجود همه مشکلات سهم بهسزایی در توسعه فرهنگ و ادب داشتهاند، اما شمار نویسندهگان زن در دو و سه دهه اخیر نسبت به سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی رشد قابل توجهی داشته است.
-
چگونه لات دروازه غار پدر بچههای یتیم شد؟ | حکایت اکبر جیگرکی و شیخ رجبعلی خیاط
درباره سلوک شیخ رجبعلی خیاط روایتهای بسیاری منتشر شده و داستان تاثیرگذاری او در زندگی لات مشهور دروازه غار یکی از همین روایتهای خواندنی است.
-
مشهورترین کتابخانهدارهای تهران چه کسانی بودند؟
در دورهای که اینترنت و انتقال اطلاعات چنین سرعت نگرفته بود، محققان و پژوهشگران برای تکمیل پروژههای تحقیقاتی به منابع مکتوب و کتابهای قدیمی یا نسخههای خطی رجوع میکردند و این گونه بود که بعد از مدتی صاحب کتابخانههای پر و پیمانی میشدند.
-
یادی از «جمشید فیضی» قدیمیترین مسئول فنی تلهکابین توچال که چند روز پیش درگذشت
روز به یادماندنی در تلهکابین توچال | ۱۰۰ شمیرانی پای کار آمدند
ساخت تلهکابین در ارتفاعات توچال از آن دست خبرهایی بود که خیلی زود به گوش اهالی شمیران رسید و آنها را خوشحال کرد؛ چرا که قرار بود مرکزی تفریحی در محلهشان راهاندازی شود.
-
ماجرای کتابفروشهای دورهگرد در تهران
وقتی پای صنعت چاپ و دستگاههای مختلف چاپ به ایران باز شد، در تهران علاوه بر کتابفروشی شغل جدید دیگری شکل گرفت که تا پیش از آن در پایتخت وجود نداشت. کتابفروشهای دورهگرد را میگوییم؛ آنها کتابهایی که خواهان بیشتری داشتند را دستهبندی میکردند و در کوچه و خیابان به دنبال مشتری میگشتند.
-
اولین سازنده قفسه کتابخانهای که بود؟
«احمد تیموری» کار نجاری را در کنار پدر شروع کرد. او تمام ذوق و مهارتش را در ساخت قفسههای چوبی کتابخانهای به کار گرفت و خیلی زود به دلیل تبحر در این کار به شهرت رسید.
-
یادداشت | بینالحرمین، دروازه دولاب و سوغات خوانساریها
کتاب و کتابخوانی از اواخر دوره ناصری و با انتشار روزنامه رواج پیدا کرد. «کاغذ اخبار» نخستین روزنامهای بود که انتشارش به دوره محمدشاه قاجار برمیگردد و بعد از آن هم چاپ و نشر روزنامههای دیگر در دوره ناصری ادامه پیدا کرد.
-
«دانشکده»، کتابفروشی نماینده خانهنشین
مواضع مخالف ملکالشعرای بهار با رضا شاه باعث شد که این شاعر پرآوازه بعد از شش دوره حضور در مجلس شورای ملی از سر اجبار خانهنشینی را تجربه کند، اما از آنجا که اهل خانه نشستن و دوری از فضای علم و فرهنگ نبود، سال ۱۳۱۰ کتابفروشی دانشکده را در خیابان جمهوری (شاهآباد)، راهاندازی کرد.
-
اولین کتابفروشی پایتخت | از واردات کتاب تا خودکفایی با چاپ سنگی
۲ ناشر بزرگ «کتابفروشی اسلامی» و «انتشارات اسلامیه» از مراکز قدیمی توزیع و نشر کتب شیعی در تهران به شمار میروند. «سید محمدعلی کتابچی» کتابفروشیاش را در سال ۱۲۸۰ در تیمچه حاجبالدوله راهاندازی کرد و تا قبل از این سال هم با عنوان «کتابچی» فعالیت داشت.
-
فروش کتاب متری و کیلویی در تهران قدیم
شاید باورش کمی سخت باشد که برخی افراد کتاب را به صورت متری و کیلویی میخرند. در تهران قدیم و در روزگاری که هنوز صنعت چاپ درست و حسابی پا نگرفته بود خرید و فروش کتاب به صورت متری و کیلویی رایج بود و برخی کتاببازها با این روش کتاب میخریدند.
-
پاتوق کتابخوانهای شمیران «فردوسی» بود
«محمدعلی نودهیراد» سال ۱۳۳۸ از خوانسار راهی تهران شد. کار در مشهورترین انتشارات تهران و چند کتابفروشی موجب شد که او با تجربهای که کسب کرده بود در شمال تهران کتابفروشی راهاندازی کند.
-
نخستینهای پایتخت در مدرسه مدرن | روزگاری که تالیف کتاب اجباری بود
مدرسه دارالفنون، اولین اتفاقات تاریخ تهران را در دل خود جای داده و اولین کتابخانه تهران هم در همین مدرسه پا گرفته است.
-
حساب دفتری برای فروش اقساطی کتاب | بدون ضامن کتاب قسطی بخرید!
در تهران قدیم وقتی هنوز صنعت چاپ درست و حسابی پا نگرفته بود و قیمت کتابها هم گرانتر از چیزی بود که مردم عادی به کتابهای مورد علاقهشان دسترسی داشته باشند، پدیده فروش کتاب قسطی رایج شد. در ادامه و در گفتوگو با «اردشیر آل عوض» پژوهشگر فرهنگ عامه به کم و کیف خرید و فروش کتاب قسطی پرداختیم.
-
داروفروشان جای کتابفروشان را گرفتند
کوچه حاجنایب را یکی از نخستین راستهکتابفروشان تهران میدانند و اغلب دانشآموختههای دارالفنون و مدرسه مروی کتابهای درسی و آموزشی خود را از دکانهای این کوچه تهیه میکردند.
-
نخستین بانوی کتابدار تهران و احیای کتابخانه ملی | پوری سلطانی چگونه «مادر کتابداری» شد؟
داستان زندگی نخستین بانوی کتابدار تهران پر از فراز و نشیبهای خواندنی است. «پوراندخت سلطانی» بانویی است که برای نخستین بار شیوههای نوین کتابداری را در تهران رواج داد و با شیوههای منحصربهفرد در شکلگیری تشکیلات کتابخانه ملی ایران نقش پررنگی ایفا کرد.
-
قصه شاه کتابدار و کلید خزانه کتاب سلطنتی | نام رمان معروف ناصرالدینشاه چه بود؟
ناصرالدینشاه علاقه خاصی به کتاب و کتابخانه داشت، چه درزمانی که ولیعهد بود و چه در دوران سلطنتش کاملاً امور کتابخانه مملکتی را مدیریت میکرد.
-
روایتی درباره کتابخانههای بزرگان پایتخت
تهران میزبان کتابخانههای کوچک و بزرگی است که در محلهها و کوچهپسکوچههایش میزبان علاقهمندان به کتاب و کتابخوانی است. کتابخانهها محلی امن و آرامشبخش برای خلوت کردن با مهربانترین یار هستند. بیراه نیست که بگوییم بعد از مساجد و اماکن مذهبی، کتابخانهها نیز از ارزش معنوی درخوری برخوردار هستند.
-
معروفترین جای پایتخت برای اهدای کتاب
سنت وقف کتاب از دوره قاجار در تهران رواج پیدا کرد. در آن دوره تاریخی که هنوز قرائتخانههای زیادی در تهران تأسیس نشده بود، مردم برای مطالعه به سکوت و آرامش صحن مساجد پناه میبردند و از همان موقع ایده ساخت کتابخانه در مساجد تهران شکل گرفت.
-
بیستمین تور تهرانگردی مرکز تهرانشناسی همشهری و معرفی نخستینهای چاپ و نشر در پایتخت
بوی کتاب یا عطر ادکلن؛ مسئله این است! | حکایت خانهبهدوشی کتابفروشان تهران قدیم
مرکز اصلی خرید و فروش هر کالایی بازار تهران بود و عمده کتابفروشیهای بازار تهران، در تیمچه حاجبالدوله و حلبیسازها بودند. اکنون از بالغ بر ۲۰۰ کتابفروشی در این راسته کمتر از انگشتان دست باقی است.
-
ماجرای پیرمرد و باغ سبز کتاب | اینجا کتابها بال درمیآورند و کوچ میکنند
وارد مرکز تجاری ولنجک که میشوید، ناخودآگاه منظره یک باغ شما را به خود جذب میکند. رنگ و لعاب و فضای دنج آن در این هیاهوی شهر وصفناشدنی است. باغی با قفسههای سبزرنگ و کتابهایی که لابهلای آن به بار نشستهاند.
-
در شانزدهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری مطرح شد
ماجراهای شنیدنی تولد کتاب در طهران | کتابهای متری و کیلویی کجا فروخته میشد؟
شانزدهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری باعنوان کتاب در پیشخوان تاریخ پایتخت برگزار شد.