هویت شهری
-
خانه معین لوکیشن سرزمین مادری و شهرزاد | محل سکونت ۲ هنرمند مشهور کشور حوالی چهارصددستگاه
خانهای قدیمی با نمای آجری و سنتی در چهاردهمین تکه از پایتخت، سکونتگاه ۲هنرمند برجسته و نامدار ایران، استاد محمدعلی امیرجاهد و دامادش، دکتر محمد معین، در محله چهارصددستگاه بوده است.۲
-
جلوهگری خانه پدر جراحی ایران در امیریه
ساختمان فرهنگستان و پژوهشکده هنر روزگاری خانه پروفسور یحیی عدل، پایهگذار جراحی نوین و پدر جراحی ایران، بود.
-
از نیس تا فرهنگسرای ملل | داستان پرفراز و نشیب ویکتوریا مسعود
عمارت ویکتوریا مسعود که در دل بوستان قیطریه با چنارها و انواع درختهای قدبرافراشته این بوستان تاریخی محاصره شده، مثل نگینی درخشان در دل این گستره سبز است. این عمارت زیبا با معماری ایرانی – فرنگیاش به ویکتوریا مسعود، دختر اکبرمیرزا صارمالدوله، یکی از چهرههای نامدار دوران قاجار و پهلوی، تعلق داشت.
-
ساده و بیآلایش؛ در سایه چنارهای بلندبالا | ۲۷۰ کتاب چاپ سنگی و خطی را اینجا ببینید
برای اهالی علم و فرهنگ محله و نمازگزاران مسجد جامع حصاربوعلی چهرهای ماندگار بود. آیتالله محمدتقی حکیم از همان روزی که مهمان محله کهن حصاربوعلی شمیران شد، در دل اهالی این محله جا باز کرد و طولی نکشید که خانهاش به محل گپ و گفتهای علمی و مذهبی میان جوانان و طلاب محله تبدیل شد.
-
خانه قاجاری در محله چاله میدان | یادگارهای یک چریک در گذر سرپولک
خانه موزهای زیبا و قاجاری در چهارراه سیروس بعد از گذر سرپولک در نبش کوچه بشیری قرار دارد که درهای چوبیاش به روی بازدیدکنندگان گشوده است و تابلوی مزین شده با نقوش تذهیب شما را برای دیدن خانه موزه شهید مصطفی چمران که روزگاری محل زندگی این شهید بود، ترغیب میکند.
-
شانه به شانه شما تا عمارت تاریخی وثوقالدوله | قدم زدن در باغی که قلمرو دولاب بود
عمارت وثوقالدوله با نمای آجری و متفاوتش در دل باغ وسیع سلیمانیه قرار داشت؛ همان باغ سرسبز محله دولاب که روزگاری بخش وسیعی از محله دولاب را در برمیگرفت و آب قنات جاری در آن نصیب کشاورزانی میشد که با کشت و زرع در اراضی اطراف روزگار میگذراندند. داستان ساخت این عمارت را بخوانید.
-
خانه شهید مطهری هنوز هم پررفتوآمد است
خانه شهید مطهری در محله دولت هنوز هم مثل سالهای پیش از انقلاب پررفتوآمد است. در گذشته پاتوق چهرههای برجسته و سخنرانان بنامی بود که جوانان انقلابی را برای مبارزه علیه طاغوت بسیج میکردند و اکنون خانهموزه شهید مطهری پاتوق جوانهایی است که میخواهند با ابعاد شخصیتی این چهره برجسته انقلاب آشنا شوند.
-
هدیه ارزنده خزانهدار فتحعلیشاه به دلبندش
باغ فردوس و عمارت زیبای آن محل زندگی عصمتالدوله و دوستمحمدخان معیرالممالک بود. این عمارت زیبا که در فهرست املاک پرشمار خاندان ثروتمند معیرالممالک قرار داشت، پس از ازدواج دوستمحمدخان و عصمتالدوله، دختر ناصرالدینشاه، به عمارت ییلاقی این زوج قجری تبدیل شد. داستان این عمارت زیبا را بخوانید.
-
اقامتگاه تابستانی رئیسالوزرا؛ پاتوق خوشنویسان امروز
اهالی دزاشیب، بهویژه موسفیدانی که گذشته این آبادی شمیران را به خاطر دارند، هنوز ساختمان انجمن خوشنویسان را که در دل باغی وسیع در کوچه سلیمی قرار گرفته، با نام عمارت و باغ حسین علاء میشناسند. داستان ساخت این عمارت اعیانی را در ادامه بخوانید
-
مداحان در دل عمارت نئوکلاسیک فخرالدوله
نیکولای مارکوف، معمار معروف روستبار، عمارت فخرالدوله را که یکی از زیباترین خانهباغهای تهران محسوب میشود با سبک معماری نئوکلاسیک طراحی کرد؛ سبکی برگرفته از معماری ایرانی و اروپایی که در دوران حضور این معمار پرکار در پایتخت بسیار رونق گرفته بود.
-
قصههای خیابان ویلا در آخرین شماره مجله تهرانگرد
خیابان ویلا، قصه خاص خودش را دارد. خیابانی تاریخی و قدیمی که به تعداد اهالیاش خاطرههای شنیدنی و ماجراهای جذاب دارد.
-
لالهزار، باغ خاطرهها
تهران را میتوان شهر باغها نامید؛ گر چه این شاخصه امروزه وجود ندارد اما در منابع متعدد آمده است که تهران روزگاری به این صفت شناخته می شد.
-
آجیل ویژه طهرونیها برای روزهای پایانی ماه رمضان
تهرانیها تنها در مراسم عید نوروز نبود که آجیل سر سفره میگذاشتند؛ آنها رسم داشتند در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان نیز آجیل بخورند و نام این آجیل متفاوت را هم آجیل مراد گذاشته بودند. در ادامه به جزئیات رسم پیراهن مراد و آجیل مراد که میان اهالی تهران قدیم در مباه مبارک رمضان رایج بود پرداختهایم.
-
رئیس تراموای بلژیکی طهران انگلیسی بود!
واگنهای اسبی یا تراموا شهری تهران به عنوان نخستین سیستم حمل و نقل عمومی تهران در ۲۹ آبان ۱۲۶۸ ه. ش (۱۳۰۷ه. ق) با حضور ناصرالدین شاه در تهران افتتاح شد. این واگنها به وسیله دو یا چهار اسب روی ریل حرکت میکرد.
-
ترنابازی شبانه تا سحر | بازی متفاوت تهرانیها در شبهای ماه رمضان
اکنون «ترنابازی» برای تهرانیها نامی غریب و یک بازی ناشناخته است. اما چند دهه پیش و روزگاری که قهوهخانههای تهران قدیم رونق داشت، ترنا بازی یکی از محبوبترین بازیهای مردم تهران به شمار میرفت. در ادامه به ویژگیهای این بازی متفاوت که تهرانیها در شبهای ماه رمضان انجام میدادند پرداختهایم.
-
رسم کیسهدوزی زنان تهرانی در ماه رمضان | زنان برای تهیه افطار و سحر جایزه میگرفتند
نقش زنان در برپایی آیین ماه رمضان در تهران قدیم بسیار پررنگ بود. آدابی که مختص به زنان بوده و آنها با شروع ماه مبارک رمضان خود را به انجام آنها موظف میکردند.
-
چرا نام این محله کامرانیه است؟ | رد پای پسر ناصرالدین شاه در کامرانیه
روزگاری نه چندان دور، کامرانیه آبادی کوچکی بود چسبیده به آبادی کهن حصاربوعلی؛ محلهای سرسبز با باغهای انبوه که روزگاری میزبان پسر ناصرالدینشاه و رجال آن روزگار بود. داستان خواندنی نامگذاری این محله و ارتباط آن با پسر ناصرالدینشاه قاجار را در ادامه بخوانید.
-
سلطان غذاهای قاجار در تهران قدیم چه بود؟ | این غذا چگونه پخته میشد؟
خوردن غذا درجشن ها وعیدها از مهمترین تفریحات تهرانیها بود. برای همین برای هر جشنی غذای خاصی میپختند. در این میان غذاهای نوروزی بسیار پرطرفدار بود و بهروشهای مختلف طبخ میشد.
-
مراسم ویژه رمضان در تهران قدیم | اجرای تعزیه به مناسبت شهادت حضرت علی(ع) و تولد امام حسن(ع)
اجرای نمایش تعزیه یکی از برنامههای رایج اهالی تهران قدیم در ماه مبارک رمضان بود که البته به نسبت ماه محرم و صفر عمومیت کمتری داشت و اجرایش مقطعی بود. اما به دلیل ارادت کامران میرزا به امام حسن مجتبی(ع) مراسم نمایش تعزیه در تکیهآقا حصاربوعلی در ماه مبارک رمضان در دوره ناصری اجرا میشد.
-
شیخ جعفر شوشتری و باشکوهترین مجالس ماه رمضان در تهران | ناصرالدینشاه با لباس مبدل به مجلس شیخ میرفت
مجالس ماه رمضان شیخ جعفر شوشتری از باشکوهترین مجالس روضهخوانی و سخنوری در تهران عهد قاجار محسوب میشود. مردی که مجالسش آنقدر شلوغ میشد که میگویند ناصرالدینشاه با لباس مبدل در آن شرکت میکرد.
-
دستکاری ترازوهای بازار | روایتی از راه و روش کاسبی بازاریان در ماه رمضان
مغازهداران و کاسبان بازار تهران در ایام ماه رمضان بیشتر مراقب بودند که حقالناس و حقالله برگردنشان نیفتد و برای اینکه مو لای درزش نرود، راه و روشی را در روزهای پایانی ماه شوال انجام می دادند.
-
عاشق بدشگون ونکیها و قصه باغچهبیدی
یکی از درخت های معروف پر آوازه تهرانی که در ادبیات و اشعار به ویژه شعرهای عاشقانه که از آن زیاد یاد می شود، درخت بید از نوع مجنون آن است. درخت بیدی که برای ونکی ها چندان خوشیمن نبود قصه جالبی دارد که خواندن خالی از لطف نیست.
-
کسادی بازار نان خراسانی و بربری | رونق کماج طرشتی در رمضان تهران قدیم
گندم قوت لایموت ساکنان تهران قدیم بود و فقط در نانواییها نان سنگک و تافتون پخته میشد. در ماه مبارک رمضان تقاضا و مصرف بیشتر از هر زمان دیگر بود.
-
رمضان در سفرنامههای جهانگردان اروپایی
یکی از مهمترین ماههای عبادت و راز و نیاز با خدا در میان مسلمانان، بهویژه ایرانیان، ماه مبارک رمضان است. ماهی که مسلمان تا ساعت ها دست از خوردن و آشامیدن با میل اراده شان می کشند. این ماجرا مورد توجه جهانگردانی قرارگرفته که در این ایام به ایران سفر می کردند و روایت های جالبی داشتند.
-
ماماشملی؛ سرآشپز سمنوپزون نوروزی | کاسه اول، سهم سادات محله | آشتیکنان همسایهها کنار دیگ سمنو
«ماماشملی» تنها فردی بود که در دوران قاجار از نخستین مراحل آمادهسازی تا طبخ سمنو حضور داشت و ذکر میگفت و بر مراحل پخت نظارت میکرد و سایر افراد با رخصت او پای دیگ میآمدند.
-
افطار و سحر تهرونیهای قدیم چه بود؟ |حکایت توپ افطار قزاقخانه و آبجوجه ضعفا
ماه رمضان در تهران از دیرباز تاکنون با حال و هوای متفاوتی همراه بوده است و نهتنها فضای زندگی شهری، بلکه سبک زندگی مردم تهران را نیز دستخوش تغییر میکرد.
-
کدام مشاغل طهران در رمضان تعطیل میشد؟ | رونق برخی کسب و کارها در شب
مشاغل در ماه مبارک رمضان در تهران قدیم دو دسته میشدند. مشاغلی که رونق میگرفتند و مشاغلی که تا آخر این ماه تعطیل بودند. حتی ساعت فعالیت کاسبان هم در این ماه تغییر میکرد و برخلاف امروز، مغازهداران روز استراحت و شب کار میکردند.
-
رمزگشایی از چنار سر مقبره | چرا به این میدان گلندوئک میگویند؟
اکنون دیگر خبری از روستای زیبای گلندوئک نیست، اما نامش روی یکی از میدانهای بزرگ لواسان نقش بسته. موسفیدان لواسان وقتی از میدان گلندوئک میگذرند، یاد آن روستای باصفا میافتند؛ یاد چنار سر مقبره و البته نام متفاوت روستای گلندوئک که کمتر کسی از دلیل این نامگذاری باخبر است.
-
جشن پیوندها | شباهتهای مراسم نوروز و ماه رمضان از نگاه جهانگردان خارجی
نوروز جشن بهاری همه اقوام ایرانی و آیین پیونددهنده انسان به طبیعت است که با خود، نشاط اجتماعی به همراه میآورد.
-
استقبال از ماه رمضان با موسیقی | غمزده به مهمانی نمیرفتند
ساکنان قدیم تهران با موسیقی به استقبال ماه رمضان میرفتند. آنها خوشذوق بودند و برای استقبال از رمضان و نیز پیشواز افطار و سحر، موسیقی رمضانی داشتند.