همشهری محله
-
قصه شنیدنی کوچهپسکوچههای غرب تهران | از ظلمآباد تا کوچه هستمک
عادت نامگذاری مردمان قدیم تهران بسیار جذاب و جالب بود. آنها بر اساس آنچه میدیدند و حس میکردند برای هر چیزی نام انتخاب میکردند. گاهی این نامها جذاب و شیرین و گاهی عجیب و تأملبرانگیز است.
-
نامهای عجیب کوچههای تهران | گذر وزیر دفتر و قاطرباشی کجاست؟
قاطرباشی، ماستبندها، پسته بدک، وزیردفتر و ... نامهای عجیب برخی از کوچههای دوازهمین تکه از پایتخت است که هسته نخستین تهران در آن شکل گرفت. هر کدام از این نامها دلیل خاص و تاریخچهای دیرینه دارد.
-
بیبی گل، نام نیکی که ماندگار شد
روزهای پایانی اسفند ۱۳۸۲ برای خانواده «بیبی گل» تلخ و غمانگیز بود. بیبی گل، دختری ۲۶ ساله پر از شور زندگی، که مدتها بود با بیماری سرطان دست و پنجه نرم میکرد، در این ایام چشم از جهان فروبست.
-
۸ خیابان مناسب قدم زدن در پاشاه فصلها
برای قدم زدن در خیابانها و کوچهپسکوچههای پایتخت که این روزها حال و هوای پاییزی بهخود گرفته، این راهنما حسابی به کارتان میآید.
-
یادگار هلندیها در محله زرکش| ارتباط نام کوچه هلند با زلزله بوئین زهرا چیست؟
در دل کوچههای تنگ و ترش محله زرکش، به کوچهای میرسیم که نام هلند روی تابلوی ورود کوچه حک شده است. کوچهای با خانههایی متحدالشکل که داستان نامگذاری آن با زلزله مهیب سال ۱۳۴۱ در بوئین زهرا گره خورده است. ماجرای نامگذاری کوچه هلند را در ادامه بخوانید.
-
نخستین معبر مدرن تهران کجاست؟ | این کوچه نخستین حوزه علمیه وقفی را در خود جای داده
تهرانشناسان و روایت کنندههای تهران قدیم، «کوچه مروی» را نخستین کوچه با سبک و سیاق معماری شهری و امروزی تهران میداند
-
قصه نامگذاری کوچه هفت تن | آن هفت نفر چه کسانی بودند؟
عمارت زیبای انتهای کوچه هفت تن آنقدر معروف است که بسیاری به اشتباه تصور کنند کوچه هفت تن در راسته مسگرها نام خود را از این عمارت گرفته است. اما نام این کوچه به تکیهای قجری در همین گذر اشاره دارد؛ تکیهای که نشانی از آن باقی نمانده و جای خود را به مسجد و مدرسه علمیه داده است.
-
پولدارهای تهران در این کوچه زندگی میکردند
شاید باورش سخت باشد که کوچهای تنگ و ترش عودلاجان در مجاورت بازار، روزگاری یکی از اعیانیترین کوچههای پایتخت بود. آنقدر که تهرانیها نامی عجیب روی آن گذاشتند و هنوز هم برخی از موسفیدان بازار این کوچه را با نام قدیمیاش یعنی کوچه صدتومانیها میشناسند. راز نامگذاری این کوچه را در ادامه بخوانید.
-
اسرار نامگذاری یک کوچه در حساسترین مرکز سیاسی ایران
روی هر کدام از کوچههای شهر، نامی نشسته است که برخی از زیباییهای طبیعت الهام گرفته و دیگری یاد شهیدی والا مقام را تداعی میکند، اما برخی از این نامها، عجیب و تاملبرانگیز هستند، مانند «سرپولک». پشت این نام داستانی خواندنی نهفته است.
-
این کوچه همه را آشتی میدهد
مردم کوچه و بازار به کوچههای تنگ و ترش «کوچه آشتیکنان» میگفتند. آنها بر این باور بودند که این کوچهها کدورتها را از بین میبرند. میگفتند دو نفر که با هم قهر هستند هنگام عبور از این کوچههای باریک به یکدیگر برخورد میکنند و آنوقت کار به خنده و سپس آشتی میکشد.
-
درباره یکی از معروفترین کوچههای شمال تهران؛ کوچه زغالیها
روزگاری نه چندان دور که نه خبری از گاز شهری بود و نه حتی بخاریهای نفتی، ساکنان آبادیهای شمال تهران خانههای خود را در زمستانهای پربرف شمیران با استفاده از زغال گرم میکردند. در همان دوران کوچهای در حوالی امامزاده صالح به کوچه زغالیها معروف شد. ماجرای نامگذاری این کوچه را در ادمه بخوانید.
-
آلمانیها این کوچه را دوست داشتند! | پاتوق هنرپیشههای دهه ۴۰ و ۵۰ کجا بود؟
خیابانی در قلب تهران کوچههای قدیمی بسیاری را در خود جای داده است که قدمت اغلب آنها با هویت تاریخی پایتخت گره خورده و ارتباط تنگاتنگی با گذشته شهرمان دارد. کوچه برلن، کوچه ملی و ... نامهای آشنایی از دیروز است که همچنان با همین نام ماندگارند.
-
خیابانی در محله نیروی هوایی بهنام «منوچهر احترامی»ثبت شده است
به احترام خالق قصههای حسنی
«حسنی نگو یه دسته گل»، امکان ندارد بخشی از این شعر آشنا را برای جوانهای امروز و کودکان دیروز بخوانید و ببینید که بقیه آن را برایتان از حفظ نمیخوانند! خالق این شعر محبوب و مشهور، منوچهر احترامی است.
-
چگونه سرنوشت یک کوچه در پامنار تغییر کرد؟ | همدستی مهاجران با لباس پلوخوری
کوچه سهراهدانگی از آن کوچههای قدیمی تهران است که بخشی از هویت تهران قدیم به آن گره خورده و نسل به نسل منتقل میشود. اما این نام چطور روی این کوچه گذاشته شد؟
-
بوی دلانگیز کوچه عشقی نیاوران از کجا میآید؟
هویت محله با حفظ نمادهای تاریخی، آداب و رسوم و پاسداشت نمادهای فرهنگی هر محله حفظ میشود. زنده نگهداشتن یاد بزرگانی که در محله زندگی کردهاند یکی دیگر از راههای حفظ هویت یک محله است.
-
اولین چراغ را حاج نایب روشن کرد
در دل بافت کهن تهران، کمی پایینتر از بنای تاریخی شمسالعماره، کوچهای وجود دارد که نام آن برای کتابخوانها به ویژه افرادی که اهل مطالعه کتابهای مذهبی هستند آشناست. کوچه حاج نایب را میگوییم؛ همان کوچهای که بیش از یک قرن پاتوق کتاببازها بوده است. در ادامه علت نامگذاری این کوچه را بخوانید.
-
جام ملی فوتبال نوجوانان در فرهنگسرای عطار | مهلت ثبتنام تا دوم آبان
مسابقات فوتبال محلی منطقه ۱۰ همزمان با فرا رسیدن روز ملی نوجوان با عنوان «یک روز خاص» توسط فرهنگسرای عطار نیشابوری برگزار میشود.
-
نقاشیهای یک هنرمند فرانسوی از تهران ۱۸۰ سال قبل را ببینید
وقتی از دوربین عکاسی خبری نبود، هنر نقاشان سهم مهمی در ثبت تاریخ و فرهنگ و آداب و رسوم مردم داشت. در تهران قدیم، بجز نقاشان بومی، سفرنامهنویسهای خارجی که با هنر نقاشی آشنا بودند آثار مهمی با هدف معرفی تاریخ و فرهنگ تهران از خود به جا گذاشتند. برخی نقاشیهای «پاسکال کوست» را ببینید.
-
نقاش بناهای دوران قاجار که بود؟ | بابهمایون ۱۵۰سال پیش را ببینید
وقتی هنوز خبری از دوربین عکاسی نبود، نقاشان سهم بسزایی در ثبت تصاویر تهران قدیم داشتند. آنها روی بوم نقاشی معماری، نحوه پوشش مردم، کسب و کارهای رایج و حتی آداب و رسوم ساکنان تهران قدیم را ثبت کردند. در ادامه به آثار محمودخان ملکالشعرا، یکی از معروفترین نقاشان دوره قاجار پرداختیم.
-
چه کسی قدیمیترین دیوار تهران را نقاشی کرد؟ | آثار منحصربهفرد این نقاش را اینجا ببینید
وقتی هنوز خبری از دوربین عکاسی نبود، نقاشان سهم بسزایی در ثبت تصاویر تهران قدیم داشتند. آنها روی بوم نقاشی معماری، نحوه پوشش مردم، کسب و کارهای رایج و حتی آداب و رسوم ساکنان تهران قدیم را ثبت کردند. این میان، آثار اوژن فلاندن، یکی از معروفترین نقاشان خارجی دوره قاجار، دیدنی است.
-
پرکارترین عکاس طهران | ثبت تصاویر دیدنی از مردم کوچه و بازار
آنتوان سوروگین، عکاس ارمنی-گرجی مقیم ایران، طی ۵ دهه فعالیت حرفهای در ایران به موضوعات متنوعی پرداخت و بیش از ۷ هزار نگاتیو شیشهای ثبت کرد و میتوان گفت که پرکارترین عکاس تهران قدیم شایسته اوست.
-
سفر به تاریخ تهران با نقاشیهای کمالالملک | تکمیل تابلوی نقاشی تالار آینه چند سال طول کشید؟
نام کمالالملک با هنر نقاشی گره خورده است. هنرمند برجسته دوران قاجار که به دلیل نقاشیهای پرتره از رجال سیاسی این عصر و آثار هنری منحصربهفردش در تاریخ معاصر ایران یکه است. کمالالملک اما در زمره نقاشانی است که در برخی آثارش تاریخ معاصر تهران، بناها و معماری عصر قاجار ثبت شده است.
-
چهاردهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری به بزرگداشت استاد عبدالله انوار اختصاص داشت
گنجینه بیبدیل استاد انوار | داستان زندگی مردی که رکوددار کتابخوانی بود
استاد عبدالله انوار، فرهنگپژوه، کتابشناس، نسخهپرداز و فهرستنویس معاصر، گنجینهای برای فرهنگ و ادب ایران و تاریخ تهران بود. او عمر خود را صرف نسخهشناسی کتابها و ثبت و حفظ نسخههای خطی کرد. در ادامه به شرح ابعاد مختلف زندگی و آثار این شخصیت برجسته تاریخ معاصر پرداختهایم.
-
توصیف تلخ و گزنده جهانگرد روسی از پایتخت قجری | در طول روز خیابانهای تهران پُر از این گروه است
سفرنامههای تاریخی که از سوی سیاحان و جهانگردان خارجی نوشته شدهاند که به ایران سفر کردند و برخی مدتی را در تهران اقامت داشتند. توصیفات جالبی از تهران در این سفرنامه نقل شده که حال و هوای بازار تهران در آن دوران خواندنی و هم شنیدنی است.
-
یادداشت | خلاءهای پژوهش در باره تهران
توجه به تهران، این کهن پایتخت کشور از چند جنبه اهمیت دارد. برای معرفی بیشتر تهران، بزرگذاشت پیشکسوتان که در قید حیات نیستند، معرفی بناهای تاریخی و هویت محلهها و... از نکات حائز اهمیت است که باید با اجرای برنامههای مختلف فرهنگی و هنری به آن پرداخته شود.
-
یادداشت | اهمیت موزههای محلی در ارتقای تعلقخاطر شهروندان
انتخاب یک روز به نام یک شهر با درنظر گرفتن مسائل تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نشاندهنده تعلق خاطر ساکنان آن شهر است.
-
نخستین عکسهای رنگی از تهران | چگونه مونتابونه عکسهای سیاهوسفید را رنگی میکرد؟
لوئیجی مونتابونه در دوران ناصرالدینشاه قاجار نزدیک به ۴ سال در ایران زندگی کرد. مهمترین عکسهای تهران و پرترههایی از مردم کوچه و بازار را باید در آثار او دید.
-
یادداشت | تهران؛ خانه امید
تاریخ ملک شانه از حضور انسان ایرانی برمیگیرد و دست در زلف پریشان خویش میافکند تا در قاب مواریث مادی و معنوی آیندگان، بر سر سفره تماشای اهل نظر جایی داشته باشد.
-
رعد و برق را لمس کنیم
کانون نجوم شباهنگ فرهنگسرای معرفت فردا در نشستی تخصصی آزمایش لمس پدیده رعد و برق را برگزار میکند.
-
دژ رشکان با ۳ باروی محافظ، دپوی تسلیحات ری بود
دژ رشکان روزگاری قلعهای برای محافظت از شهر بود و از سوی دیگر، ارگ سلطنتی به حساب میآمد. میتوان گفت از این قلعه در دورههای مختلف، استفادههای متفاوتی داشت.