-
ماجرای ورود فوتبالیستهای تهرانی به سیاست | ملیپوش فوتبالی که خلبان شخصی شاه شد
در ۳ دهه اخیر با پدیدهای به نام کوچ ورزشیها به عالم سیاست مواجه بودهایم، اما این رویه در سالهای قبل از انقلاب هم معمول بوده و تعدادی از فوتبالیستهای مشهور به طور ناگهانی مناصب سیاسی را از آن خود کردند.
-
نشان امینالضرب بر سینه پسر فراری از درس
مرحوم علی اصغر قندچی از آن دست بچههای فراری از درس و مدرسه بود که در بزرگسالی با خلاقیت و نبوغی که داشت باعث تحول بزرگی در صنعت کامیونسازی کشور شد و در دوران جنگ هم با بازسازی ادوات جنگی سهم بزرگی در موفقیت سربازان در جبههها داشت.
-
شغل خاص پدر مهندس بازرگان که نمیدانستید
مرحوم عباسقلی بازرگان، پدر مهدی بازرگان و نخستوزیر دولت موقت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، از کارآفرینان و تجار بنام اواخر حکومت ناصرالدینشاه تا اوایل دوره پهلوی دوم بود.
-
ماجرای نامگذاری یک خیابان در دهه ۴۰ به نام رئیس جمهور وقت آمریکا
وقتی موج ترور در ینگهدنیا به خیابانهای تهران رسید
از زمانی که اولین نقشه دارالخلافه تهران توسط موسیو کرشش مدرس دارالفنون برداشته شد حدود ۱۵۰ سال میگذرد. آن موقع فقط کوی و برزن، گذر و معبر بود برای این شهر تازه پایتخت شده، ولی حالا هزاران هزار کوچه و خیابان و چهارراه دارد که هر یک سرگذشتی خواندنی دارد.
-
جزئیات ورشکستگی تولیدکننده بزرگ پارچه | صف عجیب مردم برای خرید پارچه کوپنی
در برههای تقاضا برای خرید پارچههای کارخانه ممتاز به حدی بالا رفت که دولت کوپن قماش بین مردم توزیع کرد و مشتریها برای خرید چند متر پارچه باید در صف میایستادند.
-
شاهکار کارآفرین گرجستانی در بازار تهران
منوچهرخان گرجی، ملقب به معتمدالدوله، در یک خانواده مسیحی در تفلیس به دنیا آمده بود و بعد از ورود به ایران به دین اسلام گرویده بود. فتحعلیشاه بیش از اندازه به معتمدالدوله اعتماد داشت و کارهای مهم و بزرگ را به او واگذار میکرد.
-
روشن شدن موتور داف با آبگوشت
مرحوم محمدعلی نوید از کارآفرینان مطرح نیم قرن گذشته تهران است. کارآفرینی که توانمندسازی نسل جوان و توسعه و رونق صنعت کشور برایش مهمترین دغدغه بود و تا پایان عمر پربرکتش همواره در این مسیر بود. قصه زندگی این کارآفرین را بخوانید.
-
«بیبی سهشنبه»؛ یک سفره کاملاً زنانه | خوردن این نذری مردان را کور میکرد!
در دنیای مردانه قاجارها جای کوچکی برای فعالیتهای اجتماعی و مذهبی بانوان تهران وجود داشت که خانمها دور هم جمع شوند، نماز، قرآن و... بخوانند و درباره دین، واجبات و شرعیات آن کسب اطلاع کنند و همچنین دورهمی سادهای داشته باشند، جلسات دعا و روضه بود و نذر سفره «بیبی سهشنبه» یکی از آنها بود.
-
پدر داروسازی ایران که بود؟ | حرکت به سوی خودکفایی از سهراه امینحضور
شاید باورش سخت باشد که بزرگترین کارخانه تولید دارو در ایران کارش را در خانهای قدیمی در سهراه امینحضور تهران آغاز کرد. در روزگاری که شیوع بیماریهای واگیردار قربانی میگرفت و قیمت داروهای خارجی نیز بالاتر از توان مردم بود، جوانی تحصیلکرده برای تاسیس کارخانه تولید دارو آستین همت بالا زد.
-
نذری ناصرالدین شاه چگونه ضربالمثل شد؟
نذری ناصرالدینشاه که محرم هر سال و با حضور درباریها و رجال مملکتی در کاخ شهرستانک پخته میشد با ماجراهای عجیب و نامتعارفی همراه بوده است.
-
در هفدهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری با عنوان «روزی روزگاری بنیسیها» مطرح شد
معجزه تازهوارد صنعت تحریر و فتوکپی | چطور فتوکپی دوزاری را ۱۰ تومن میفروختند؟
هفدهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری با عنوان «روزی روزگاری بنیسیها» به بررسی تاریخچه ورود بینسیها به تهران و چند و چون فعالیتهای اجتماعی آنان در پایتخت و در نهایت به چگونگی شکلگیری صنعت تحریر و فتوکپی توسط آنان پرداخت که ماجراهاو خاطراتی خواندنی با خود داشت.
-
بررسی«ورود اقوام به تهران؛ روزیروزگاری بنیسیها» در هفدهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری
ماجرای پخت نخستین کیک و کلوچهها در تهران | بانوی گرجستانی عصای دست حاجمصیب شد
حاج مصیب درخشانی کسب و کار تازهاش در حوالی میدان توپخانه را با کمک همسرش و تهیه نوعی شیرینی سنتی گرجستان شروع کرد و خیلی زود از مشتریان تهرانی جواب گرفت. مهاجرت اقوام مختلف به تهران ریشه تاریخی دارد و از وقتی این شهر بهعنوان پایتخت انتخاب شد اوج گرفت.
-
چه کسی برق را وارد ایران کرد؟ | کارآفرینی با کارخانه برق روسی
او را پدر برق ایران مینامند. محمد حسین امینالضرب را میگوییم؛ کسی که در دوران قاجار، وقتی که شبها گذرهای شهر در سیطره تاریکی بود، با راهاندازی نخستین کارخانه برق، به دوران چراغهای نفتی و روغنی پایان داد و با راهاندازی این کارخانه به یکی از نخستین کارآفرینان و تجار مدرن پایتخت تبدیل شد.
-
فیلم | راز یککتی راه رفتن لوطیها
سید حسن شجاعت، پهلوان شهیر پایتخت، به خاطر شغلش -او برنجفروش بود- به سید حسن رزاز معروف شد. زور بازوی حیرتآور، نفوذ کلام و صلابت رفتار و گفتار، از او شخصیتی ساخته بود که هم معتمد آزادیخواهان و علما و مردان سیاست بود و هم محبوب مردم کوچه و بازار.
-
درباره تاجر مشهوری که انگلیسیها را ناکام کرد | قول و قرار تاریخی عالی نسب با نخستوزیر مشهور
نقل است که مصدق از عالینسب خواسته بود برای خنثی کردن تحریم نفت ایران از سوی انگلیسیها، محصولی تولید کند تا نفت بیشتری در داخل کشور مصرف شود.
-
مبتکر مهر«ساخت ایران» که بود؟ | کارآفرینی که خیرگمنام پایتخت شد
زمانی که هنوز زمینهای سعادتآباد بیابانی و خاکی بود، کلنگ ساخت کارخانه تولید نخستین دستگاههای تهویه هوای کشور زده شد. مهندس هدایتالله دهش، بنیانگذار ساراول و از پیشگامان صنعت تهویه مطبوع نوین ایران، با ساخت این کارخانه تحولی نوین در عرصه صنعت تهویه کشور ایجاد کرد.
-
هفت لقمه؛ نذر منحصربهفرد روستایی در لواسان
ناصرآبادیها دههاست که ظهر عاشورا با نذر «هفت لقمه» همبستگی و همدلی یک آبادی را برای ادای یک نذر کهن به نمایش میگذارند. این نذر متفاوت سالهاست که اهالی روستا را گرد هم جمع میکند تا همگی در ادای نذر و برگزاری مراسم ظهر عاشورا سهیم شوند.
-
فیلم | با افتخار؛ ساخت تهران
نخستین کارآفرینان تهران، اولین قدمهای توسعه صنعت را از دل همین محلههای پایتخت برداشتند تا چرخ تولید ملی به پشتوانه نیروهای کار بومی به گردش درآید.
-
از گلریزان تا پادرمیانی در دفتر رئیس شهربانی | رسم تهرانیهای قدیم برای آزادی زندانیها
نذر آزادی زندانیان و گلریزان برای رهایی از بند یکی از رایجترین نذرهایی است که در تهران سابقهای دیرینه دارد. این نذر پسندیده بعد از گذشت سالها همچنان به قوت خود باقی است و هر ساله در ایام مختلف و به مناسبتهای خاص، مردم نذر میکنند زندانیای را از بند رها کنند.
-
چرا زائران امامزاده صالح (ع) نمک نذر میکنند؟! | ماجرای یک نذر عجیب تهرانیها
از دیرباز زائران آستان مقدس امامزاده صالح (ع) برای حاجتروا شدن نمک نذر میکنند. اگرچه نمک در فرهنگ اسلامی جایگاه ویژهای دارد و این نذر میان زائران دیگر امامزادهها و نیز نذر نمک به نیت حضرت فاطمه زهرا(س) رایج است، اما داستان نذر نمک در امامزاده صالح (ع) روایتی جالب و شنیدنی دارد.
-
حکایت آب و نور و استغاثه
سقاخانهها به انگیزه سیراب کردن افراد تشنه و در راهمانده در محلههای مختلف تهران از سوی مردم ساخته میشد به مرور به یک نماد مذهبی تبدیل شد و مردم برای روشن ماندن این اتاقکهای کوچک در معابر شمع نذر میکردند. اما چرا شمع؟
-
نذر شاخههای چنار برای دیگ حسینیه | طعامی برای باران و شفای بیماران
درختان چنار نزد اهالی محله کن ارزش بسیار دارند؛ درختی استوار و بلندبالا که نماد مقاومت و نشاط است و چوبش برای پخت طعام امام حسین (ع) نذر میشد.
-
ماجرای دو لوطی مردمدار | سیلی مهدیقصاب دزد را آدم میکرد | لوطی سردمدار و لاتهای میدان اعدام
مرام و روش لوطیگری تهران قدیم با لاتها و اوباش زمین تا آسمان فرق داشت. لوطیهای جوانمرد زور بازو و اعتبارشان را برای خدمترسانی به اهالی محل به کار میبردند. در این بین، آنها بهنوعی الگوی مجسم مردانگی بهحساب میآمدند و چه بسیار لوطیهای بزنبهادر و خلافکار را سر به راه میکردند.
-
نذر متفاوت مستوفیالممالک در ده ونک | باغ بالا؛ نذر استراحت زائران امامزاده(ع)
میرزا یوسف خان مستوفیالممالک یکی از مشهورترین و در عین حال ثروتمندترین رجال دوره قاجار بود و بخشی از اموالش از جمله زمینهای وسیع و باغ مشهورش در دهونک را نذر استراحت زائران امامزاده داوود(ع) کرده بود.
-
تاریخچه نذر خاص اهالی کن | فرش قرمز زیر پای زائران امامزاده داوود(ع)
ادای نذر در قریه کن تاریخچهای طولانی دارد و حتی به قبل از دورهای برمیگردد که مردم به فرحزاد میرفتند و از آنجا با پای پیاده یا الاغ کرایهای خودشان را به امامزاده داوود(ع) میرساندند.
-
نذری ۱۷۰ساله قجری در تکیه قدیمی تهران
تهرانیها تا قبل از عمومیت پیدا کردن مصرف چای، قهوه مینوشیدند و مصرف آن به حدی در تهران فراگیر شده بود که در دوره قاجار، به عنوان نذری در یکی از تکیههای مشهور پایتخت توزیع میشد.
-
جام چهلکلید و زمزمه سلام بر حسین(ع)
خانههای تهرانیها در دهه ۲۰ و ۳۰ هنوز به آب لولهکشی مجهز نشده بود. در آن دوران برخی از کسبه به یاد سقای کربلا و همچنین اهل بیت امام حسین(ع) و برای اینکه رهگذران و عابران تشنه نمانند، نذر آب میکردند.
-
متفاوتترین حلواپزان تهران | داستان متفاوت این نذری را بخوانید
نذر حلوا در تهران قدیم رایج بود و تهرانیها با نیتهای مختلف برای حاجتروا شدن حلوا نذر میکردند. این میان نذرحلوا در چهارراه گلوبندک روایت متفاوتی دارد؛ نذری که چند دهه است از یک نذر خانگی به خیابان کشیده شده و روز تاسوعا دهها نفر با پخت حلوا در این خیابان نذر خود را ادا میکنند.
-
غذایی که به نیت همسایه، بار گذاشته میشد
قدیمیها اعتقاد داشتند که همسایه از برادر و خواهر به آنها نزدیکتر است؛ الجار ثم الدار: اول همسایه، بعد خانه خود. برای انتخاب خانه هم میگفتند نخست همسایه را بشناس، سپس خانه بخر. به همین دلیل در توزیع نذریها، نخست همسایهها را در نظر میگرفتند.
-
مرامنامه عجیب و غریب لوطیها
جماعت لوطیها برای خود مرامنامهای نانوشته مبتنی بر نکات اخلاقی و انسانی داشتند. در تهران قدیم، لاتهایی که توبه میکردند و تغییر و تحولی در زندگیشان ایجاد میشد نیز با بازگشت به مرام لوطیگری، خود را ملزم به رعایت این موازین، اصول فتوت و جوانمردی میدانستند.