همشهری محله
-
سرگذشت پرماجرای قصر مارکوف | دورهمی اهالی در زندان مشهور
باغموزه قصر تاریخچهای پر فراز و نشیب دارد؛ از روزگاری که در این محدوده قصری به نام قصر قاجار وجود داشت تا ساخت زندان قصر در ضلع جنوبی اراضی قصر قاجار در دوران دوران پهلوی.
-
بوستان باصفا به جای آبجوسازی | داستان شکلگیری مجیدیه
محله مجیدیه به سلطان «عبدالمجید میرزا» ملقب به عینالدوله یکی از شاهزادههای قاجاری تعلق داشت. این محله در دوره قاجار بیابان و خارج از شهر بود که فقط باغ سرسبز و بزرگی با درختان چنار ۴۰۰ ساله داشت و به باغ شازده معروف بود. این باغ از بزرگراه رسالت کنونی آغاز میشد و تا میدان سرباز ادامه پیدا میکرد.
-
سبزی فروشی در انبار مهمات
شاید باورش کمی سخت باشد محلی که امروز به میدان میوه و تره بار تبدیل شده و پاتوق شهروندان برای تامین مایحتاج روزانه است، روزگاری انبار نگهداری مهمات و یکی از زندانهای تهران بود. زندان قزل قلعه را میگوییم که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به یکی از میادین بزرگ ترهبار تهران تبدیل شده است.
-
بوستانی که گورستان بود
بوستان فداییان اسلام پاتوق خانوادههای جنوب شهر برای گذراندن اوقات فراغت در روزهای آخر هفته است. اما شاید باورش سخت باشد بوستانی با فضای سبز دلباز، روزگاری گورستانی بود دلهرهآور که اراضی رها شده آن رعب و وحشت به دل مردم میانداخت. ماجرای تبدیل این گورستان به بوستان را در ادامه بخوانید.
-
پایان خوش قصه سلاخخانه سالخورده | خاستگاه فرهنگ و هنر بهجای کشتارگاه تهران
کشتارگاه نازیآباد یا همان قصابخانه تهران در زمینهای وسیعی در محدوده اراضی نازیآباد ساخته شد. کشتارگاهی که تا سالها چهره ناجور و ناپسندی به این محدوده از تهران داده بود.
-
داستان یک گورستان قدیمی که فرهنگسرا شد
باورکردنی نیست محلی که مثل نگینی سبز در دل محله میدرخشد و از هر گوشه آن صدای خنده و بازی کودکان به گوش میرسد روزگاری یکی از گورستانهای قدیمی پایتخت بود.
-
تبدیل عشرتکده به مرکزی با ۴۰هزار جلد کتاب تخصصی
باغ «امیر هوشنگ دَوَلّو» در خیابان شریعتی فعلی و نزدیک میدان قدس در روزگار پهلوی دوم مکانی برای عشرت و خوشگذرانی شاه بود.
-
فروریختن دیوارهای بلند قلعهمرغی | بزرگترین بوستان خاورمیانه اینجاست
زمینهای قلعهمرغی که سالها بهعنوان منطقه نظامی، بخش وسیعی از منطقه ۱۹ را به خود اختصاص داده بود سال ۱۳۹۱ به بزرگترین بوستان پایتخت تبدیل شد.
-
برگزاری نمایشگاه عکس «از طهران تا تهران»
قدیمیترین موجود زنده تهران، نخستین مسجد پایتخت، زیباترین گذر تهران، بلندترین چنار تهران و...تصاویری تماشایی از سالیان دور پایتخت است که در قالب نمایشگاه «از طهران تا تهران» در ایوان انتظار میدان ولیعصر(عج) برگزار شد.
-
قصه خواندنی بازگشت اراضی عباسآباد به مردم
در دوران پهلوی دوم قرار بود اراضی عباسآباد که اکنون پهنهای سرسبز با فضاهای فرهنگی و تفریحی متعدد است، به شهستان پهلوی یا محلی برای استقرار نهادهای حکومتی رژیم تبدیل شود. با پیروزی انقلاب اسلامی اما طرح اجرا نشد و به جای آن اراضی عباسآباد با ساخت فضاهای فرهنگی در اختیار شهروندان قرار گرفت.
-
ماجرای تولد بزرگترین بانک بندناف خاورمیانه در بنیهاشم
۳۲سال قبل به همت تعدادی دانشجوی جوان، پژوهشگاه رویان در فضایی ۱۲ متری در چهارراه حافظ تهران راه اندازی شد. این پژوهشگاه با بودجهای که با عنایت و توجه رهبری برای پیشرفت در زمینههای علم تحقق پیدا کرد، امروز اعتبار و آوازهای بینالمللی دارد.
-
فیلم | وقتی ورق برگشت | تهران در آغوش تهرانیها
همزمان با پیروزی انقلاب ا اسلامی مراکز فساد بسیاری در شهر تهران تعطیل شدند؛ مراکزی که دیانت مردم را نشانه گرفته بودند. اما کمکم سرنوشتشان تغییر کرد و به پاتوقهای فرهنگی و تفریحی پایتخت نشینان تبدیل شد.
-
پهلوانی و بخور و بخواب قبل از مسابقه | موسسه پهلوانی را چه کسی تأسیس کرد؟
ورزش پهلوانی و آدابورسوم آن همیشه برای فرنگیانی که روایت گر تهران قدیم بودند جذاب و دیدنی بود. آنقدر که بخشی از سفرنامه خود را به آن اختصاص میدادند.
-
تغییر سرنوشت کارخانه بدنام محله
اینجا روزگاری یکی از منفورترین اماکن محله نواب اناری بود و خانوادهها فرزندانشان را از نزدیک شدن به آن منع میکردند. کارخانه آبجوسازی شمس را میگوییم. کارخانهای که بر خلاف میل اهالی متدین محله در محله نواباناری فعال بود اما با پیروزی انقلاب اسلامی به دست اهالی دیندار محله برای همیشه تعطیل شد.
-
تولد یکی از بدنامترین کابارههای قبل از انقلاب
بعد از ساخت بیمارستان تخصصی فارابی هیچ بیماری برای جراحیهای مهم چشم به خارج نرفت و خاطرات روزهای تاریک کاباره شکوفهنو از ذهن تهراننشینها محو شد. اگر میخواهید درباره نمونههای دیگهای از این اقدامات در پایتخت خبردار شید، سراغ این شماره همشهری محله بیاید.
-
فیلم | سجل تاریخ در آرامستان امامزاده عبدالله(ع)
اینجا یکی از پر رمز و رازترین آرامستانهای پایتخت است. محلی که بسیاری از چهرههای برجسته ملی و مذهبی تهران و ایران در آن آرمیدهاند. آرامستان آستان مقدس امامزاده عبدالله(ع) شهر ری را میگوییم. قدمت برخی قبور این آرامستان به دوران صفویه میرسد و هر مزار آن روایتگر قصهای از تاریخ کهن پایتخت است.
-
معرفی نشانههایی شگفتانگیز در پایتخت که گواهی میدهند در شهری تاریخی زندگی میکنیم / ۲
فیلم | عجایب چندهزارساله تهران
وقتی بیش از یک سده از پایتخت شدن تهران میگذرد، به سراغ معرفی نشانههای شگفتانگیزی در این کلانشهر رفتهایم که گویی از دل تاریخ هزاران ساله برخاستهاند تا به عنوان شاهدان عینی حیات انسانی و زایش تمدنی دیرپا، از جغرافیای تاریخی پایتخت بگویند.
-
همدستی نظامیان برای تحقق رویاهای مردی که از غرب آمد
تعلیم ورزش سوئدی در خرابههای ناصرخسرو
حدود ۹۰ سال قبل اولین اردوی ورزشی در شمال تهران پا گرفت، اما جالب است بدانید که ۲۰ سال پیش از آن و درست در نقطه مقابل، یعنی در جنوب شهر، نخستین موسسه ورزشی پایتخت در قلب تهران قدیم راهاندازی شد.
-
یادداشت | طهرانیها کجا شنا میکردند؟ | لذت آبتنی در چالحمامهای پایتخت
شنا کردن مردم در تهران قدیم عمل غریبی بود. فقط در فصل گرما جوانان و علاقهمندان شنا میتوانستند تنی به آب بزنند.
-
یادداشت | تاریخچه پرافتخار اولین صعود زنان به قلههای تهران
ورزش بانوان در ایران تاریخچهای طولانی ندارد، اما افتخاراتی که بانوان توانستهاند بهویژه در سالهای اخیر بهدست آورند نشاندهنده باور و اعتماد بهنفس بانوان ایرانی است که در مقام یک زن، مادر و ورزشکار توانستهاند با تلاش و فعالیت در رشتههای مختلف ورزشی، مدالآوری کنند و خوش بدرخشند.
-
ماجرای آقا پشتکی و مسابقات خرسواری در خیابان عینالدوله
خاطرات ورزش در پایتخت روایتهای جذابی را در دل خود دارد؛ از علاقه تهرانیها به ورزش و بهخصوص مسابقههای کوچک و بزرگ محلی تا مسابقات خرسواری و ماجرای شنای آقا پشتکی همگی خواندنی و جذابند.
-
نوزدهمین تور تهرانگردی مرکز تهرانشناسی همشهری به ورزش پایتخت اختصاص داشت
تعیین پهلوان پایتخت در میدان ارگ | فوتبال اجنبیها در خیابان فردوسی
میدان ارگ، نخستین میدان مسابقات کشتی تهران، آخرین مقصد نوزدهمین تور تهرانگردی است؛ میدانگاهی که طی سالها نامهای بسیاری داشته و اکنون هم نام «پانزده خرداد» را یدک میکشد.
-
یادداشت | بازیهای بومی و محلی؛ نخستین ورزشهای همگانی پایتخت
بازیهای محلی که اغلب در کوچهها و گذرهای تهران قدیم انجام میشد همگی تمرینی برای جسم و ذهن بودند. البته این ویژگی ناخودآگاهانه در این بازیها نمود داشت؛ بازیهایی که برگرفته از حس خوب با هم بودن و شور و شوق همکاری و رقابت شکل گرفته بودند.
-
پانزدهمین نشست مرکز تهرانشناسی همشهری به ورزش پایتخت از صفویه تا امروز اختصاص داشت
پهلوانان تهران حامیان امنیت مردم بودند | کدام پهلواننماها به مردم پشت کردند؟
ورزش پهلوانی پیوندی عمیق با فرهنگ مردم داشته و از صفویه تا قاجار پهلوانان بسیاری را به جامعه تهرانیها تحویل داد. اگر چه پهلوانان مردمی در برهههای مختلف تاریخی همواره کنار مردم بودند اما برخی پهلواننماها به اصول این ورزش پشت پا زدند و در مقابل مردم ایستادند.
-
نوزدهمین تور تهرانگردی مرکز تهرانشناسی موسسه همشهری به جستوجوی محل ظهور و شناسایی تاریخ تولد ورزشهای مختلف در پایتخت تعلق داشت
وقتی صدای شمشیر از دارالفنون بلند شد
تهران قدیم را به نوعی میتوان مهد و محل ظهور اغلب ورزشهای امروزی کشور دانست. ساخت اولین استادیوم ورزشی در باغهای امجدالوزرا یا آموزش کلاسهای ژیمناستیک و شمشیربازی در دارالفنون و همچنین شنا در چالحوضهای حمامهای عمومی، دلیل محکمی برای این ادعاست.
-
چرا این کوچه «لب تشنه» نام دارد؟ | خاطراتی که با عشق امام حسین(ع) گره خورده است
نامگذاری کوچههای قدیمی تهران پیشینه تاریخی و داستانی خواندنی دارند؛ داستانی که نشان دهنده تاریخ و هویت آن محله و کوچه به شمار میآید و مردمانی که روزگاری در آن کوچه زندگی میکردهاند.
-
اولین پهلوان پایتخت که بود؟ | ماجرای افسردگی قهرمان تهرانیها را بخوانید
تهران خاستگاه پهلوانان نامی بسیاری بود؛ از پهلوان حسن رزاز که میان تهرانیها به شجاعت و فتوت شهره بود تا پهلوان شریف چالمیدانی که تهرانشناسان او را نخستین پهلوان پایتخت میدانند.
-
محبوبترین پهلوان تهران که بود؟ | این قهرمان مردمی تا درجه اجتهاد پیش رفت
او را الگو و اسوه پهلوانان تهران و ایران مینامند؛ کسی که در دینداری، شجاعت، مردمداری و اخلاق نمونه بود و جوانهای بسیاری از او الگو میگرفتند. پهلوان حسن رزاز را میگوییم. همان پهلوان نامی دوره قاجار و پهلوی که علاوه بر پیرزویهای بسیار در گود قهرمانی، همواره در کنار مردم ایستاد.
-
«پشت بدنه»، کوچههایی مجاور حصار شهر
در تهران قدیم، کوچههای بسیاری وجود داشت که با توسعه شهر از بین رفتند و رد آنها را تنها میتوان در اسناد یا نقشههای تاریخی باقی مانده از آن دوران پیدا کرد.
-
خاطرات کوچه پستونک | سنجدهای این کوچه معروف بود
محله بهاران به سمت باغهای کن ۳ کوچه با یک اسم دارد که نظر هر رهگذری را به خود جلب میکند. کوچههایی که بر روی تابلوی آبیرنگ آنها نام «بستانک» حک شده است؛ اما در واقع نام این کوچهها «پستونک» است.