اما همینجا به ذهنتان بگویید دست نگه دارد، پروژه آبشار البرز نه تنها به طبیعت صدمه نمی‌زند، بلکه با توسعه فضای‌سبز و در نتیجه جلوگیری از ساخت و سازهای مغایر با شرایط زیست‌محیطی، به حفظ طبیعت ارتفاعات لتمال کمک می‌کند.
با برنامه‌ریزی و حساب کتاب دقیقی که درباره این پروژه 3 هزار هکتاری انجام شده، قرار است با توسعه فضای‌سبز بصورت مصنوعی یعنی دخالت انسان ارتفاعات لتمال کن به سمت بوم طبیعی خودش برگردانده شود.
برای اینکه با جنبه‌های زیست‌محیطی این پروژه بیشتر آشنا شویم سراغ «علی شیخانیان‌پور» مشاور عالی و اجرایی شهردار منطقه 22 رفتیم.
مشاور عالی و اجرایی شهردار درباره همسویی پروژه آبشار البرز با جنبه‌های زیست‌محیطی ارتفاعات لتمال کن می‌گوید: «وقتی فضای‌سبز پهنه‌های ارتفاعات را توسعه بدهیم و از ساخت و ساز و دخل و تصرف‌هایی که مخالف با شرایط زیست‌محیطی منطقه است، جلوگیری کنیم، به خودی خود به حفظ طبیعت لتمال کمک کرده‌ایم.
گو اینکه پوشش گیاهی که برای توسعه فضای‌سبز لتمال در نظر گرفته‌ایم با دقت ویژه‌ای انتخاب شده است.» او توضیح می‌دهد: «برای انتخاب پوشش گیاهی از استادان فن و متخصصان فضای‌سبز و کارشناسان باغ ملی گیاه شناسی مشاوره گرفتیم تا بتوانیم از گونه‌های گیاهی سازگار با اقلیم لتمال استفاده کنیم.»
آنچه در نوروز 88 انتظار شهروندان را می‌کشد
2 میلیارد تومان، اعتباری است که شهرداری منطقه 22 برای احداث آبشار البرز در نظر گرفته است البته می‌دانید که آبشار البرز تنها بخشی از این پروژه عظیم گردشگری است. شیخانیان‌پور می‌گوید: «اگر سرمای هوا مانع سرعت کار نشود، پروژه آبشار البرز تا پایان سال 88 به بهره‌برداری می‌رسد.
به این ترتیب شهروندان می‌توانند وسایل نقلیه خود را در پارکینگ‌های پیش‌بینی شده پارک کنند و از پیاده‌روی و کوهنوردی در معابر لذت ببرند. این معابر بصورت باغ‌راه احداث می‌شود و کناره آن پوشیده از گل و گیاه است. ضمن اینکه با هدایت آب بصورت نهر و در بعضی جاها ریزش آب، مناظر زیبایی برای شهروندان ایجاد می‌شود.»
به گفته او تاکنون بیش از 50 درصد اقدامات عمرانی و اجرایی سنگین به انجام رسیده است. آب آبشار البرز از کجا تأمین می‌شود؟ این‌طور که برنامه‌ریزی شده قرار است آب آبشار البرز از سرریز آب موجود در عملیات حفر تونل «حرا» تأمین شود این تونل انتقال آب را از سد کرج انجام می‌دهد.
همچنین پیش‌بینی شده است به صورت کمکی از چاه‌های آب موجود در منطقه استفاده شود. این آب بصورت چرخشی به مخازن برگشته و دوباره در باغ‌راه‌ها سرازیر می‌شود. فکرش را بکنید، ارتفاع نوردی با شیب 8 درصد در میان باغ‌های گل و آبشار و آبراه و... مشاور عالی و اجرایی شهردار دراین‌باره می‌گوید:
«برای اینکه افراد مسن و کسانی که نمی‌توانند زیاد بالا بروند از مناظر لذت بیشتری ببرند، برکه‌ها را در چند تراز احداث می‌کنیم. ارتفاع 1400 متر، ارتفاع 1800 متر و همین‌طور تا بالادست که بیش از 2 هزار متر ارتفاع دارد.» این‌طوری هم جوانان از آبشارها و برکه‌ها لذت می‌برند و هم سالمندان که قادر به بالا رفتن نیستند.
علاوه بر وجود برکه‌ها، پیست‌های دوچرخه‌سواری هم لذت یک روز به یادماندنی را در آبشار البرز کامل می‌کند. پیست دوچرخه کوهستان و بچه‌ها در ارتفاع 1400 متر به شیوه‌ای احداث می‌شود که در هنگام حرکت از عارضه‌های طبیعی و پلهای چوبی، عبور کند. در کنار پیست هم نرده‌های چوبی نصب شده است که از دوچرخه‌سواران در برابر سقوط احتمالی محافظت می‌کند. دقت می‌کنید؟
نرده‌های چوبی این یعنی همه چیز به رنگ طبیعت. احداث رستوران سنگی در نزدیکی برکه اصلی از دیگر جنبه‌های زیست‌محیطی پروژه است. این رستوران به شیوه‌ای احداث می‌شود که از بیرون نمای سنگ طبیعی دارد. این کار برای همخوانی بیشتر پروژه با طبیعت انجام شده است.
این پروژه کم‌نظیر
علی شیخانیان‌پور درباره این پروژه می‌گوید: «نمونه این پروژه در تهران وجود ندارد. یعنی پروژه‌ای که به صورت مصنوعی بعد از کاشت، ارتفاعات را به سمت بوم طبیعی خودش برگرداند. البته پارک جمشیدیه و ارتفاعات مرکزی مانند آبشار دوقلو و پس‌قلعه تا حدی شبیه است اما در آن پروژه‌ها فقط از فضای طبیعی موجود و رود دره‌ها استفاده شد و توسعه‌ای در کار نبود.»
او دسترسی آسان و به دور از ترافیک را از دیگر امتیازات ویژه پروژه ذکر می‌کند و می‌گوید: «دسترسی به آبشار البرز از 35 متری همت است. این 35 متری از بزرگراه شهید همت جدا می‌شود و بار ترافیکی ایجاد نمی‌کند.»به گفته مشاور عالی شهردار، قطب سبز گردشگری تهران با وجود وزش باد غرب به شرق و جنوب به شمال به تلطیف هوای آلوده شهر تهران کمک بزرگی می‌کند. این‌طور که برنامه‌ریزی شده است پروژه آبشار البرز می‌تواند در چند نقطه دیگر پهنه 3 هزار هکتاری لتمال کن تکرار شود. با پیست‌های کوهستانی و دوچرخه‌سواری و همه امتیازات ویژه‌اش.
آبشاری سبز برای تمام فصول
پروژه آبشار البرز با هدف ایجاد محیطی طبیعی برای استفاده شهروندان احداث می‌شود. بنابراین دقت در انتخاب و کاشت گونه‌های مناسب و ترجیحاً بومی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از این رو جلساتی با حضور کارشناسان شهرداری، متخصصان وزارت کشاورزی ¨باغ گیاهشناسی و استادان دانشگاه برگزار و گونه‌های مقاوم و سازگار با شرایط موجود گزینش شده است.
به عنوان نمونه در ارتفاع 1500 متر به بالا از گونه‌های درختی و درختچه‌ای مانند ارس، بنه، بادام، ارغوان، سنجد، زالزالک و... استفاده می‌شود. اما به تدریج با کاهش ارتفاع و مناسب‌تر شدن شرایط، از گونه‌های درختی، درختچه‌ای، بوته‌ای،گیاهان پوششی، رونده، آویز، گیاهان دائمی و فصلی در ایجاد فضای‌سبز بهره گرفته می‌شود. از دیگر جاذبه‌های پروژه آبشار، برکه‌های کوچک و بزرگی است که در آن پیش‌بینی شده است.
احداث برکه‌ها این امکان را فراهم می‌کند تا از گیاهان آبزی مانند نیلوفر آبی، نی‌لوئی و... نیز استفاده شود. همچنین گیاهان آویز و رونده در لابه‌لای صخره‌ها منظره زیبایی را برای ثبت در خاطره شهروندان فراهم خواهد کرد. به این منظره زیبا عطر خوش و رنگ‌های آتشین گیاهان رونده گلدار و معطر را نیز بیفزایید. بویژه در کنار آلاچیق‌ها که کاشت گیاهان گلدار و معطر سبب عطرآگین شدن محیط و ایجاد فضایی دل‌‌انگیز برای آرامش خاطر شهروندان می‌شود.
خوب است بدانید استفاده از انواع گل‌های رز، گیاهان دائمی نظیر بومادران، اسطوخدوس، مخلصه، مریم گلی، گندمی و... ترکیب زیبایی در باغ‌های گل به وجود می‌آورد. همچنین از گل‌های چند ساله مانند تاج‌الملوک، زبان پس‌قفا، انگشتانه، کرئوپیس، رعنا زیبا، مارگریت و... در کنار گیاهان پیازی، مانند انواع آلیوم، انواع زنبق و... برای پرگل و معطر بودن باغ در همه فصول بهره می‌گیریم.
افزون بر این درختان و درختچه‌های زینتی و گلدار سرتاسر سال زیبایی منظره این تفرجگاه را تکمیل می‌کنند به این ترتیب که در ابتدای بهار از گل‌های یاس زرد، به ژاپنی، اسپیره، طاووسی، توری، ختمی و... و در فصل زمستان از زیبایی وصف‌ناپذیر گل یخ لذت خواهیم برد. به این مجموعه زیبا گیاهان پوششی و پرچین‌ها را نیز اضافه کنید که هرکدام در جای خود فضای‌سبز آبشار را کامل‌تر می‌کنند. فرشیده یولچی کارشناس فضای‌سبز پروژه آبشار البرز
آبشار مصنوعی البرز در یک نگاه
در این پروژه احداث فضای‌سبز و ایجاد محورهای گردشگری در آبشار البرز هماهنگ با کاربری طبیعت در ارتفاع 1400 تا 2200 متر، با استفاده از پتانسیل اقلیمی منطقه به شیوه‌ای صورت می‌پذیرد که هر چه میزان ارتفاع بالا می‌رود، فضای‌سبز نیز افزایش پیدا می‌کند. ایجاد آبشار صخره‌ای و آبراه‌های عبوری از میان جنگل و باغ‌های گل، برکه‌های پلهای در 5 بخش متصل به هم، ایجاد استراحتگاه به صورت سایبان‌های چوبی و صخره‌های طبیعی، باغ‌راه‌های عبوری از میان فضاهای مشجر و گلکاری شده و همچنین باغ‌های گل و باغ گیاهان دارویی در این پروژه گنجانده شده است.
به این مجموعه زیبا گلخانه‌های نگهداری و نمایش گیاهان منطقه گرم و خشک، مرطوب و حاره‌ای، گیاهان گلخانه‌ای، گیاهان دارویی، کلاس آموزش گیاهشناسی، بخش فروش گل و گیاه و نشریات مرتبط، نصب تندیس‌های هنری و ساعت آفتابی، زمین بازی و دوچرخه کودکان و نوجوانان را نیز اضافه کنید.
البته پروژه‌های دیگری نیز در مجموعه 3 هزار هکتاری لتمال گنجانده شده‌اند؛ احداث نمازخانه، فضای باز ورزشی از جمله اسکیت، طرح‌های کالسکه‌سواری، احداث محلی برای آشنایی شهروندان بویژه کودکان با پرندگان و حیوانات اهلی و ماهی‌ها، پارکینگ عمومی وسایل نقلیه در 2 نقطه، سرویس‌های بهداشتی و غرفه فروش مواد غذایی برای شهروندان از این پروژه‌هاست.
این‌طور که مشاور عالی و اجرایی شهردار منطقه 22 می‌گوید قرار است با مشارکت بخش خصوصی، یک تله‌کابین نیز احداث شود. این تله‌کابین از ارتفاع 2 هزار متری به سمت دریاچه و بوستان چیتگر می‌رود تا مجموعه گردشگری لتمال کن را کامل کند.
همشهری محله - 22
