نگاه: مردی پشت دوربین فیلمبرداری

او که در سال‌های اخیر فعالیتی در سینما نداشته،  در حالی پشت دوربین فیلم کرم‌پور ایستاد که به همه اعلام کرده بود، این آخرین فیلمی است که فیلمبرداری می‌کند.

سابقه فعالیت مهرداد فخیمی در سینما به سال‌های دور بازمی‌گردد. جالب است که بدانید اولین فیلم عباس کیارستمی را او فیلمبرداری کرده است.

هنگامی که  کیارستمی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان «نان و کوچه» را مقابل دوربین برد، فخیمی فیلمبردارش بود. نکته جالب توجه این که فخیمی در همان روزهای اول کار، با کیارستمی دچار اختلاف سلیقه شد. 

فخیمی در دهه پنجاه به سینمای حرفه‌ای آمد. بهرام بیضایی که در فیلم اولش «رگبار»، از فیلمبرداری بد و زیر استاندارد بیشترین لطمه را خورده بود؛ برای ساخت «غریبه و مه» به سراغ فخیمی آمد، فیلمی که با دشواری‌های بسیار و پس از چند وقفه طولانی در فیلمبرداری، در شمال کشور ساخته شد. نمایش «غریبه و مه» در جشنواره جهانی فیلم تهران، همه را شگفت‌زده کرد و یکی از نکات شگفت‌انگیز فیلم ساختمان بصری‌اش بود.

فیلمبرداری سیاه و سفید فخیمی در «غریبه و مه» به لحاظ کمپوزیسیون، نورپردازی و حرکت‌های دوربین با فیلمبرداری فیلمی چون «هفت سامورایی» شاهکار کوروساوا، کاملاً برابری می‌کرد.

همکاری پر ثمر فخیمی و بیضایی در چند فیلم دیگر ادامه یافت. بعد از «غریبه و مه»، بیضایی فیلم‌های «کلاغ»، «چریکه تارا» و «مرگ یزدگرد» را ساخت که فیلمبردار تمامی آنها فخیمی بود. اوج هنر فخیمی را می‌شد در سکانس تهران قدیم «کلاغ» مشاهده کرد، با قاب‌هایی که از فرط زیبایی و ظرافت به تابلوی نقاشی می‌مانند.

در دهه شصت بیضایی، فیلم‌های «باشو، غریبه کوچک» و «شاید وقتی دیگر» را با فیلمبردارانی دیگر ساخت. در آن سال‌ها فخیمی هم با علی حاتمی و مسعود کیمیایی همکاری کرد.

همچنان که اپیزود دوم فیلم «دستفروش» را برای محسن مخملباف فیلمبرداری کرد که یک سروگردن از دیگر اپیزودهای فیلم بالاتر بود. فخیمی در اوج تجربه و خلاقیت با «مسافران» بار دیگر پشت دوربین فیلمی از بهرام بیضایی ایستاد که حاصل کار یکی از بهترین فیلمبرداری‌های سینمای پس از انقلاب بود.

فخیمی از اواسط دهه هفتاد حضورش در سینما را به تدریج کمرنگ و کمرنگ‌تر کرد؛ به طوری که وقتی پشت دوربین «چه کسی امیر را کشت» ایستاد، پنج سال از آخرین کارش در سینما می‌گذشت.

فخیمی در حالی خود را بازنشسته می‌کند که به شهادت آخرین کارش می‌توان گفت هنوز و همچنان از بهترین فیلمبرداران سینمای ایران است.