رمزگشایی از سخنان نتانیاهو

حال این بسته به طرف‌های این سخنان دارد که بگویند این لیوان پر، خالی یا نیمه‌پر و نیمه‌خالی است. آیا کسی به این توجه کرده که نتانیاهو همچنان در این سخنرانی ادعای دیگران مبنی بر اینکه عقب‌نشینی شهرک‌نشین‌ها صلح می‌آورد را همچنان رد کرد؟ یا بدون توجه به این نکته ترجیح می‌دهند تنها بر این موضوع تاکید کنند که او برای نخستین بار 2کلمه فلسطین و کشور را کنار هم ادا کرد؟

نتانیاهو چند روز گذشته را در پس دودی غلیظ از انتظارت و توقعات اندک و سطح پایین به سر برده و حتی مجبور شده تا ایهود باراک، وزیر دفاع را به صحنه بفرستد تا اعلام کند که این سخنرانی ابهام خواهد داشت. اما کلماتی که نتانیاهو به زبان آورد تأثیری متفاوت از آنچه او انتظار دارد می‌گذارد. همه به جای آنکه بگویند خوب او بالاخره عقلانیت به خرج داد و از کشور فلسطین سخن گفت، می‌گویند که چرا آنقدر دیر چنین کرده و پس سه ماه گذشته را چه می‌کرده‌است.

 اسرائیلی‌ها همانطور که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد، نمی‌خواهند که با رئیس‌جمهوری آمریکا بر سر دو موضوع کشور فلسطین و ماجرای شهرک‌ها وارد جنگ شوند.
این مخالفت به این دلیل نیست که اسرائیلی‌ها فکر می‌کنند راه‌حل دو کشور در کوتاه مدت ممکن است بلکه به این خاطر است که اسرائیلی‌ها معمولا عملگرا هستند و می‌دانند که حرف فقط در حد حرف است. یک هفته پیش نوشتم که سخنرانی‌ها بر خلاف ادبیات و شعر و نثر آن، نباید مورد قضاوت و موشکافی قرار گیرند. اما درباره اوباما ما این را فراموش می‌کنیم.

او با چنان سخنوری پیام می‌دهد که همه مبهوت می‌شوند. اما کلمات به تنهایی کافی نیستند؛ کلمات وقتی در ذهن می‌مانند که پیامد عملی داشته‌باشند. نتانیاهو هم مانند اوباما یاد گرفته که قشنگ حرف بزند. او بسیار بهتر از دیگر سیاستمداران این رژیم سخنرانی می‌کند و از قدرت کلام حتی وقتی عملی در پی آن نباشد با خبر است. اگر اوباما خیلی دلش می‌خواهد که نتانیاهو درباره راه حل دوکشور سخن بگوید خوب او هم می‌گوید.

درباره توسعه شهرک‌های صهیونیست‌نشین که موضوع مهم‌تری است، نتانیاهو حرف زیادی نزد. او قول داد که از ایجاد شهرک‌های جدید و توسعه آنها خودداری کند اما توقف کامل ساخت و ساز همه شهرک‌ها را که خواسته دولت اوباماست نپذیرفت. او گفت: قصد نداریم شهرک‌های جدید ایجاد کنیم یا شهرک‌های موجود را توسعه دهیم اما نمی‌توانیم مانع نیاز طبیعی شهرک‌نشین‌ها شویم. او در حقیقت پیگیر سیاست گذشته اسرائیل مبنی بر قبول نقشه راه برای صلح و البته با ملاحظات خاص اسرائیل برای این طرح است.

نتانیاهو همچنین تلاش می‌کند سوء برداشت‌هایی را تصحیح کند که در سخنرانی اوباما ریشه دارد. او هیچ اشاره‌ای به سخنرانی اوباما نمی‌کرد اما همه می‌فهمیدند که منظورش چیست و در حقیقت از نکات تاریخی سخنان رئیس‌جمهوری آمریکا انتقاد می‌کند.

مخالفان نتانیاهو از ساعاتی بعد از اتمام سخنرانی از بسیاری از شرط‌هایی که او برای موضوع پذیرش کشور فلسطین مشخص کرده انتقاد کردند. در روزهای اخیر ستون‌نویسان مطبوعات از نتانیاهو خواسته‌اند که شجاع باشد اما او می‌داند که چنین شجاعتی به بهای از دست رفتن شغلش تمام می‌شود. اگر به سمت راست متمایل شود و در مقابل اوباما مقاومت کند دچار همان وضعیتی می‌شود که به سمت چپ‌ بچرخد و از اصولی که ائتلافش را در کنار هم نگه داشته چشم بپوشد.

یکی از دستیاران نتانیاهو می‌گوید: آنها می‌خواهند نتانیاهو شجاع باشد حتی اگر به قیمت مرگش تمام شود. اما او یک سیاستمدار است و از شرکت در چنین بازی خودداری می‌کند. نمادین‌ترین شرط نتانیاهو برای پذیرفتن کشور فلسطین که شرطی برای همه شروط است این بود که اعراب باید اسرائیل را به‌عنوان یک کشور یهودی به رسمیت بشناسند.

برای او خودداری اعراب برای پذیرش یک اسرائیل یهودی همان موضوعی است که در 60 سال گذشته مانع صلح شده است. او قول داد  اگر فلسطینی‌ها آماده به رسمیت شناخته شدن اسرائیل به‌عنوان یک کشور یهودی شوند ما هم آماده پذیرش راه حل نهایی و واقعی خواهیم بود. به‌نظر می‌رسد که نتانیاهو فکر می‌کند این تقاضا هرگز محقق نمی‌شود و بدون شک ایجاد کشور فلسطین تا مدتی به تعویق خواهد افتاد. در سه ماه گذشته نتانیاهو به‌شدت به خاطر خودداری بچگانه‌اش از به کار بردن عبارت راه حل دو کشور مورد انتقاد قرار می‌گرفت. منتقدان می‌گفتند این حرف تبعاتی دارد. حالا او این حرف را به زبان آورد.

نیوریپابلیک