تروما و افزایش متقاضیان جراحی پلاستیک صورت

شنیدن این آمار در حالی است که متخصصان در اولین کنگره خاورمیانه‌ای راینولوژی و جراحی پلاستیک صورت که 14 تا 17 ماه جاری برگزار شد معتقدند: جراحی پلاستیک بر خلاف تصور عمومی به هیچ وجه صرفا جنبه زیبایی ندارد بلکه طیف وسیعی از جراحی‌ها که شامل ترمیم تمام بدشکلی‌های صورت می‌شود را در بر می‌گیرد.

در این میان به گفته کارشناسان  در حال حاضر مهم‌ترین عاملی که تعداد مراجعان برای این نوع جراحی را بیشتر کرده، تروما یا حوادثی است که منجر به شکستگی نواحی مختلف صورت می‌شود.

بینی سهم بیشتری دارد!

دکتر محسن نراقی، رئیس انجمن اولین کنگره خاورمیانه‌ای راینولوژی و جراحی پلاستیک، رئیس انجمن تحقیقات راینولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این باره به همشهری می‌گوید:  با شنیدن جراحی پلاستیک نخستین چیزی که در ذهن بیشتر مردم تداعی می‌شو، جراحی زیبایی است در حالی که برخی از ناهنجاری‌های مادرزادی در بینی به‌وجود می‌آیند که احتیاج به جراحی پلاستیک دارند.

بعضی از افراد هم ممکن است مبتلا به تومور‌ بینی شوند که این هم نیاز به جراحی دارد؛ اما به گفته وی  یکی از مهم‌ترین مواردی که فرد را ملزم به انجام جراحی پلاستیک می‌کند، ترومای بینی یا ضربه‌های وارده بر این قسمت از صورت است که هم  می‌تواند به شکل شکستگی باشد و هم به صورت از دست دادن قسمتی از بافت بینی.

وی با بیان اینکه در این مورد جراحی پلاستیک به طرق مختلفی انجام می‌شود تا ظاهر بینی به شکل طبیعی برگردد، توضیح می‌دهد: به هر حال یکی از شایع‌ترین شکستگی استخوان‌ صورت شکستگی بینی است؛ چون این ناحیه برجسته‌تر از قسمت‌های دیگر صورت است و بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرد.

اما به گفته دکتر نراقی در مورد افرادی که دچار شکستگی می‌شوند، بهترین زمان برای جا انداختن، همان هفته اول بعد از ضربه یا تروماست.

ولی در مورد افرادی که دیر به پزشک مراجعه می‌کنند مثلا یک ماه بعد، در این صورت دیگر امکان جا‌اندازی بینی وجود ندارد و جراحی پلاستیک، تنها راه حل است.

«در این افراد بهتر است زمانی این جراحی انجام شود که حداقل 6 ماه از ضربه وارد به بینی گذشته باشد.»

رئیس انجمن تحقیقات راینولوژی با بیان این عبارات خاطرنشان می‌کند: در جراحی پلاستیک بینی  انحراف داخل بینی و  شکستگی ایجاد شده اصلاح می‌شود، علاوه بر اینکه عمل زیبایی هم روی بینی انجام می‌شود.

شکستگی‌ها و مشکلات روانی

اما اگرچه به گفته کارشناسان تروماها و تصادفات در ایران بعد از بیماری‌های قلبی دومین عامل مرگ و میر در کشور  محسوب می‌شوند، ولی ظاهرا بینی تنها یکی از اعضای صورت است که در صورت ضربه ناشی از تروما نیاز به جراحی پلاستیک دارد.

دکتر عطا قراجه‌ای، متخصص جراحی فک و صورت و عضو کمیته علمی اولین کنگره خاورمیانه‌ای راینولوژی و جراحی پلاستیک صورت در گفت‌وگو با همشهری  می‌گوید: با توجه به میزان بالای تصادفات و به‌خصوص اینکه این تصادفات بیشتر گروه‌های جوان جامعه را در برمی‌گیرد، افراد دچار صدمات ناحیه فک و صورت کسانی خواهند بود که اگر به درستی درمان نشوند، به خاطر بدشکلی‌های صورت دچار مشکلات روانی خواهند شد.

وی با اشاره به اینکه در این میان آسیب‌های ناحیه فک و صورت طیف وسیعی دارند و از یک زخم ساده تا از دست رفتن یک قسمت از صورت گسترده هستند، توضیح می‌دهد: به طور کلی ترومای صورت شامل ضربه‌های یک سوم فوقانی صورت، تروماهای با آسیب مغزی و ترومای یک سوم میانی صورت است که بینی و چشم هم در این ناحیه قرار دارند.

البته به گفته وی در این میان شکستگی گونه و شکستگی ناحیه فک پایین هم به‌خصوص در منازعات و زد و خوردها بسیار شایع است.

دکتر قراجه‌ای نیز با ابراز تاسف از اینکه تصور عامه مردم از جراحی پلاستیک این است که قسمت آسیب دیده دوباره خلق می‌شود، تاکید می‌کند:  به نظر ما جراحی پلاستیک به معنی بازسازی عضو آسیب‌دیده است و این در حالی است که با انجام جراحی بخش عمده‌ای از این آسیب‌ها قابل درمان هستند.

با این حال، سومین بخشی که در اثر تروما و در ناحیه صورت متحمل آسیب‌های جدی می‌شود، ناحیه چشم است؛ ناحیه‌ای که شایع‌ترین شکستگی در آن به‌وجود می‌آید، شکستگی کاسه چشم (اوربیت) و دیواره داخلی آن است.

دکتر ابوالفضل رحیمی، عضو کمیته علمی اولین کنگره خاورمیانه‌ای راینولوژی و جراحی پلاستیک صورت در این باره به همشهری می‌گوید:  جراحی زیبایی چشم و اطراف آن در واقع 4 قسمت دارد: پلک،‌ کاسه چشم (اوربیت)، مجاری اشکی و جراحی زیبایی اطراف چشم و صورت.

به گفته وی در این میان اوربیت یک فضای استخوانی است که داخل آن کره چشم، عروق، عضلات و... قرار دارد. این فضای استخوانی 4 دیواره دارد که هر کدام از آنها ممکن است بر اثر حوادث مختلف مثل تصادفات  یا برخورد با زمین بشکند.

دکتر رحیمی در ادامه توضیح می‌دهد: پزشک معمولا با معاینه و گاهی با رادیولوژی یا سی‌تی‌اسکن متوجه شکستگی داخل چشم، یا اطراف آن می‌شود. البته درمان این عوارض به عوامل مختلفی مرتبط است؛

از جمله اینکه شکستگی چه زمانی اتفاق افتاده؟ سن بیمار و محل شکستگی هم مهم است. البته خیلی از درمان‌ها، درمان‌های طبی هستند و بلافاصله یا چند روز بعد از حادثه، فرد جراحی می‌شود ولی برخی بیماران باید با تعویق جراحی شوند.

وی خاطرنشان می‌کند: گاهی نیز این شکستگی‌ها با مواد مصنوعی فلزی یا غیرفلزی ترمیم می‌شود؛  البته روش‌های جدیدی برای درمان شکستگی‌های چشم و اطراف آن وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توان شکستگی را درمان کرد و چشم را به حالت طبیعی بازگرداند