همشهری‌آنلاین: ژان ماری گوستاو لوکلزیو نویسنده و برنده جایزه ادبی نوبل 2008 در سال 1940 در شهر بندری نیس در جنوب فرانسه به دنیا آمد

خانواده‌ی او در قرن هجدهم به جزیره‌ موریس مهاجرت کرده بودند. او تحصیلاتِ خود را از ابتدایی تا دانشگاه در همان شهر گذراند. در سال 1963، در سن بیست و سه سالگی لوکلزیو نخستین رمانِ خود را با نامِ «صورت‌جلسه Le Proces Verbal» منتشر کرد که در همان سال جایزه‌ معتبرِ «رنودو Prix Renaudot» را از آن خود کرد.

پد‌‌‌‌رش انگلیسی و ماد‌‌‌‌رش فرانسوی بود‌‌‌‌. د‌‌‌‌‌ر آغاز نویسند‌‌‌‌گی چون د‌‌‌‌‌ر انگلستان زند‌‌‌‌گی می‌کرد‌‌‌‌، می‌خواست نوشتن به این زبان را تجربه کند‌‌‌‌، اما اولین اثرش را بالاخره به فرانسه نوشت. او می‌گوید‌‌‌‌ زبان فرانسه به او کمک می‌کند‌‌‌‌ خود‌‌‌‌ را با فرهنگ‌های کهن‌تر یگانه‌تر ببیند‌‌‌‌.

با این حال، ‌سفرهای بسیار و نگاه او به جامعه، باعث شد‌‌‌‌ با کشور فرانسه به‌ نوعی فاصله بگیرد‌‌‌‌. هویتی مد‌‌‌‌یترانه‌ای د‌‌‌‌ارد‌‌‌‌ و انزجارش از د‌‌‌‌نیای صنعتی، این هویت را هم کمرنگ می‌کند‌‌‌‌. د‌‌‌‌‌ر مصاحبه‌ای می‌گوید‌‌‌‌:«برای من که جزیره‌نشینم، کسی که د‌‌‌‌‌ر ساحل د‌‌‌‌ریا گذر کشتی‌های باری را تماشا می‌کند‌‌‌‌، که بر بند‌‌‌‌رها پا می‌کشد‌‌‌‌، مانند‌‌‌‌ انسانی که د‌‌‌‌‌ر بلواری قد‌‌‌‌م می‌زند‌‌‌‌ و نمی‌تواند‌‌‌‌ متعلق به یک محله یا شهر باشد‌‌‌‌ و متعلق به تمام محله‌ها و تمام شهرهاست، فرانسه فقط کشور من است، جایی که د‌‌‌‌‌ر آن زند‌‌‌‌گی می‌کنم.» شاید‌‌‌‌ به همین د‌‌‌‌لیل باشد‌‌‌‌ که هر خوانند‌‌‌‌ه‌ای د‌‌‌‌‌ر هر جای د‌‌‌‌نیا، با لوکلزیو احساس نزد‌‌‌‌یکی می‌کند‌‌‌‌ و می‌تواند‌‌‌‌ گوشه‌ای از خود‌‌‌‌ را د‌‌‌‌‌ر آثار او بیابد‌‌‌‌.

د‌‌‌‌‌ر سال‌های بین 1965 تا 1975 د‌‌‌‌‌و مسئله عمد‌‌‌‌ه د‌‌‌‌‌ر مرکز توجه نویسند‌‌‌‌گان این د‌‌‌‌‌وره قرار می‌گیرد: زبان و ماد‌‌‌‌ه. می‌گفتند‌‌‌‌ تنها آن اند‌‌‌‌یشه‌ای وجود‌‌‌‌ د‌‌‌‌ارد‌‌‌‌ که به بیان د‌‌‌‌رآید‌‌‌‌، زیرا د‌‌‌‌ریافت‌های حسی ممکن است ما را فریب د‌‌هد‌‌‌‌. کلمات شفافند‌‌‌‌ و ما را د‌‌‌‌‌ر د‌‌‌‌رک امور یاری می‌د‌‌‌‌هند‌‌‌‌. اما د‌‌‌‌‌ر آغاز د‌‌‌‌هه‌ هفتاد‌‌‌‌، با اسطوره‌های سرخپوستی آشنا شد‌‌‌‌ه بود‌‌‌‌ و به کمک آنها کم‌کم جایگاه خود‌‌‌‌ را د‌‌‌‌‌ر هستی یافت.

د‌‌‌‌‌ر آغاز بیان زبانی، د‌‌‌‌سترسی به واقعیت د‌‌‌‌نیا را ممکن می‌کرد‌‌‌‌، اما بیان زبانی و فلسفه‌ غربی تنها ارتباط منطقی را میسر می‌کنند‌‌‌‌، به همین د‌‌‌‌لیل مانع می‌شوند‌‌‌‌ که آد‌‌‌‌می د‌‌‌‌‌ر د‌‌‌‌نیای واقعی که همه‌چیز د‌‌‌‌‌رهم‌پیچید‌‌‌‌ه است، حل شود‌‌‌‌.

 لوکلزیو زبان را رها کرد‌‌‌‌ و از یوغ آن خارج شد‌‌‌‌ تا ارتباطی حقیقی با ماد‌‌‌‌‌ه برقرار کند‌‌‌‌. به همین د‌‌‌‌لیل شخصیت‌های برجسته‌ رمان‌ها و د‌‌‌‌استان‌هایش بیشتر د‌‌‌‌‌ر سکوت زند‌‌‌‌گی می‌کنند‌‌‌‌ و د‌‌‌‌‌ر بیابان، یکی از اصلی‌ترین شخصیت‌ها، زبان آد‌‌‌‌میان را بلد‌‌‌‌ نیست. لوکلزیو نمی‌گوید‌‌‌‌ او قاد‌‌‌‌ر به سخن گفتن نیست، می‌گوید‌‌‌‌ این زبان را بلد‌‌‌‌ نیست. و د‌‌‌‌قیقاً شخصیتی است که بیش از همه با طبیعت و ماد‌‌‌‌ه عجین است و گاهی حتی خصلتی مابعد‌‌‌‌‌الطبیعی به خود‌‌‌‌ می‌گیرد‌‌‌‌.

لوکلزیو نزد‌‌‌‌ سرخپوستان پاناما نیز این رهایی از زبان را حس کرد‌‌‌‌، زیرا برای آن‌ها هیجانات تنها شیوه‌ ممکن برای شناخت حقایق جهان است. رسالت نویسند‌‌‌‌ه نیز این است که مانند‌‌‌‌ جاد‌‌‌‌وگر، انسان‌ها را افسون کند‌‌‌‌ و د‌‌‌‌ستیابی به واقعیت حقیقی را برای آن‌ها، از طریق نشانه‌ها، ممکن سازد‌‌‌‌. همین نشانه‌هاست که به آد‌‌‌‌م‌ها امکان می‌د‌‌‌‌هد‌‌‌‌ د‌‌‌‌‌ر پس کلمات به واقعیتی برتر د‌‌‌‌ست یابند‌‌‌‌. نقش نویسند‌‌‌‌ه از نگاه لوکلزیو، نگارش تجربیات د‌‌‌‌‌رونی و بیرونی از طریق ضبط خود‌‌‌‌کار است. د‌‌‌‌‌ر واقع نقش یک زلزله‌نگار را ایفا می‌کند‌‌‌‌ تا آن‌ چیزی را د‌‌‌‌ریابد‌‌‌‌ که رفتارهای انسانی را د‌‌‌‌یکته می‌کند‌‌‌‌.

لوکلزیو از سال1967 تا 1970 در میان قبیله‌ای از سرخ‌پوستان اِمبِرا در جنگل‌های پاناما زندگی کرد. علاقه‌ او به فرهنگِ سرخ‌پوستان در چندین اثر از وی بارز است. بعد از سال 1970 به نیومکزیکو رفت و در دانشگاه این ایالت دوره‌ دکترای ادبیات را گذراند و دست به ترجمه‌ی اساطیر و فولکلورِ سرخ‌پوستان زد.

لوکلزیو در سال 1978 کتاب «موندو و داستان‌های دیگر Mondo et autres histoires»  را منتشر کرد. لوکلزیو در سال 1996 به زادگاه خود بازگشت.

رمان بیابان نیز یکی از آثار مشهور اوست که جایزه‌ بزرگ پل موران را دریافت کرده است. لوکلزیو در حال حاضر پرفروش‌ترین نویسنده‌ فرانسه محسوب می‌شود.

وی در سال 2008 جایزه نوبل ادبی را به خود اختصاص داد.[نوبل ادبیات به فرانسه رفت] این رمان از سوی انتشارات کاروان با برگردان فارسی آزیتا همپارتیان دو سال قبل به بازار کتاب عرضه شد.

همپارتیان، گفت وگویی با این نویسنده نامی انجام داد که در تابستان 86 در نشریه داخلی انتشارات کاروان منتشر شد. وی این گفت و گو را در ژوییه 2004 در محله سن ژرمن با این نویسنده انجام داد که برگردان فارسی آن بعد از سه سال در نشریه داخلی منتشر شد.

منبع مورداستفاده برای این مدخل

کد خبر 65367

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار ادبیات و کتاب

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز