سرنوشت تلخ تنها زمین خاکی اراج

همشهری آنلاین_حسن حسن‌زاده:  ماجرای زمین فوتبال شهدای محله اراج هم روایت دیگری از سرنوشت تلخ زمین‌های خاکی شمیران است. زمین خاکی که روزگاری تپه‌ای بایر در دل باغ‌های اراج بود و با دست اهالی به محلی برای اجتماع فوتبالیست‌های محله و میزبانی از مسابقات محله‌های شمیران تبدیل شد، چند سالی است که به پارکینگ خودروهای بیمارستان نیکان تبدیل شده و این روزها هم آثار شروع یک پروژه ساختمانی در آن دیده می‌شود. سری به این زمین خاطره‌انگیز زده و در گفت‌وگو با اهالی و شورایاران معضل نبود زمین ورزشی در این محله را بررسی کرده‌ایم.  

یک زمین خاکی پر از سنگریزه بود که گاهی پای مدافعان را هنگام تکل زدن می‌خراشید و گاهی هموار نبودنش سبب مصدومیت جدی مهاجمان پا به توپ می‌شد. زمین خاکی شهدای اراج با همین شرایط هم زمین خاکی محبوب جوانان محله بود. موسفیدان امروز اراج یا همان فوتبالیست‌های چابک چند دهه پیش محله، روزگاری را به خاطر دارند که در زمین خاکی محله جای سوزن انداختن نبود.

«سعید سلیمانی» شورایار و ورزشکار قدیمی محله اراج می‌گوید: «آخر هفته‌ها وقتی تیم محله اراج با تیم قلهک یا کاشانک بازی داشت، خیابان‌های محله خلوت می‌شد. پیر و جوان هم نداشت. تمام محله خبردار می‌شدند که تیم اراج میزبان تیم محله‌های اطراف است. زمین خاکی شهدای اراج هم یکی از زمین‌هایی بود که از مسابقات محله‌های شمیران میزبانی می‌کرد. وقتی مسابقات شروع می‌شد، شور و هیجان خاصی در محله به پا بود. اهالی دور زمین جمع می‌شدند و تیم اراج را تشویق می‌کردند.» حالا دیگر خاطره‌ کری‌خوانی‌ها و غم و شادی بعد از برد و باخت تیم محله به خاطره‌ای دور در ذهن اهالی تبدیل شده است. زمین خاکی شهدای اراج بیش از ۴ دهه پیش به دست اهالی محله، هموار و به محلی برای اجتماع ورزشکاران اراج تبدیل شد.

سلیمانی ادامه می‌دهد: «در روزهایی که به تدریج توسعه ساخت‌وسازها در اراج آغاز می‌شد، اهالی قدیمی محله تپه بایری را که در دل باغ‌های اطراف قرار داشت، مسطح و با نصب تیردروازه و دیگر امکانات ابتدایی یک زمین فوتبال به تنها زمین ورزش محله تبدیل کردند. زمینی که خیلی زود به مکانی برای برگزاری مسابقات محلی تبدیل شد.»

•  وقتی زمین فوتبال پارکینگ شد

وضع امروز زمین خاکی شهدای اراج هیچ شباهتی به توصیف ورزشکاران و فوتبالیست‌های قدیمی محله ندارد. از آن همه خاطره نه تیردروازه‌ای مانده و نه خط‌کشی‌ها دور زمین. آن زمین فوتبال خاطره‌انگیز امروز پر از ماشین‌آلات ساختمانی است و به گفته اهالی زمانی نخواهد گذشت که روی همین سنگریزه‌ها چند غول سنگی جدید سبز شود.

با وجود این، زمین خاکی اراج چند سالی پارکینگ بیمارستان نیکان بود. جای فوتبالیست‌ها، خودروهای کارکنان و مراجعه‌کنندگان به بیمارستان تمام طول زمین را اشغال کرده و جایی برای جوان‌های ورزشکار محله باقی نگذاشته بود. «هادی کاشانی» شورایار سابق و یکی از اهالی قدیمی محله می‌گوید: «یکی از مشکلات جدی محله اراج، ترافیک خیابان ۲۲ بهمن و کمبود جای پارک حاشیه‌ای در کوچه‌های فرعی این خیابان بود.

ترافیک و راهبندانی که به دلیل پارکینگ نداشتن بیمارستان نیکان، شب و روز نداشت. ۲ سال پیش با اعتراض اهالی محله، مسئولان بیمارستان نیکان پروژه ساخت پارکینگ را شروع کردند اما تا پایان کار ساخت پارکینگ، زمین فوتبال شهدای اراج را که به تازگی صاحب مالک شخصی شده بود به‌صورت موقت از مالکان، اجاره و به پارکینگ بیمارستان تبدیل کردند.» از همان روزها بود که با حذف تیردروازه و خط‌کشی‌های دور زمین، آخرین نشانه‌های زمین فوتبال اراج از بین رفت و قصه این زمین خاکی خاطره‌انگیز هم به خط پایان رسید.  

•  زمین خاکی حالا مالک شخصی دارد

قصه مالکیت زمین فوتبال شهدای اراج هم سر دراز دارد. این روزها اهالی اراج از نشانه‌های شروع یک پروژه ساختمانی در این زمین قدیمی خبر می‌دهند. کاشانی می‌گوید: «زمین فوتبال شهدای اراج پیش از انقلاب اسلامی از املاک تیمسار برال یهودی یکی از مالکان بزرگ محله اراج بود. این ملک توسط ستاد اجرایی فرمان امام(ره) در یک آگهی مزایده در دهه ۷۰ به فروش رسید. با اینکه این ملک اواخر دهه ۷۰ فروخته و صاحب چند مالک خصوصی شد اما مالکان تا سال ۱۳۹۶ تصمیمی برای ساخت‌وساز در این زمین نداشتند. سال ۱۳۹۶ پس از توسعه بیمارستان نیکان، مالکان این زمین را به‌عنوان پارکینگ به بیمارستان اجاره دادند. کاربری این زمین هم پس از تصویب طرح جامع شهر تهران از کاربری ورزشی به پهنه S۲۱۳ یا کاربری اداری و تجاری تغییر کرد.»

• زمین از شما، ساخت زمین فوتبال از ما

با وجود این مشکلات، شورایاران اراج هم پیگیر جانمایی و ساخت یک زمین ورزشی دیگر در دل محله بوده‌اند. اکنون محله اراج با وجود سکونت ۲۵ هزار خانوار هیچ سهمی از سرانه ورزشی ندارد و جوانان محله مجبورند برای چند ساعت تمرین فاصله دور تا محله‌های اطراف را طی کنند یا عطای ورزش را به لقایش ببخشند. سلیمانی می‌گوید: «۲ سال پیش وقتی زمین شهدای اراج به پارکینگ بیمارستان تبدیل شد، مسئولان بیمارستان یک زمین چمن مصنوعی در شهرک گلها برای ما اجاره کردند. اگرچه مسئولان بیمارستان به قول خود وفا کرده‌اند و هنوز هم از ورزشکاران محله حمایت می‌کنند اما از آنجایی که در محله اراج هیچ زمین ورزشی وجود ندارد، درخواست اصلی اهالی محله از نهادهای مسئول، ساخت یک زمین ورزشی در دل محله است.

پس از درخواست اهالی، زمینی زیر پل صیاد را برای ساخت زمین ورزشی به شهرداری منطقه معرفی کردیم. زمینی که علاوه بر شرایط لازم برای تبدیل شدن به یک زمین فوتبال، برای اهالی دسترسی مناسبی دارد و در مالکیت شهرداری است. در جلسه‌ای که با مالکان فعلی زمین شهدای اراج و جمعی از خیّران داشتیم، آنها برای کمک به اهالی محله قول پرداخت هزینه‌های ساخت یک زمین فوتبال را به ما داده‌اند. امیدواریم با همکاری شهرداری شرایطی فراهم شود تا زمین محدوده پل صیاد را که اکنون به کارگاه خدمات‌ شهری تبدیل شده است در اختیار جوانان ورزشکار محله قرار دهیم.»