لزوم تقویت اخلاق ورزشی در میان کودکان

رشد اخلاق در طول قرن‌ها از مهم‌ترین مسائل اجتماعی مورد توجه بوده است. زیرا اخلاق اساس طرح شخصیت انسان و موهبتی است که انسان به کمک آن، رفتار خود را پیرو اصول می کند. همان‌گونه که انسان می تواند بر طبیعت مسلط شده و تغییرات مطلوب در آن ایجاد کند و آنها را در خدمت خود قرار دهد، بر نفس خود نیز می تواند حاکم گردد، خصوصیات آن را به شکل دلخواه خود دگرگون سازد و از این طریق به بازسازی شخصیت اخلاقی و معنوی خود بپردازد. حقیقت این است که انسان به طور فطری به انجام کارهای اخلاقی و معنوی گرایش دارد و بسیاری از کارها را به خاطر کسب ارزش اخلاقی که قسمتی از فطرت معنوی و انسانی اوست، انجام می دهد. تأکید بر تربیت معنوی و اخلاقی و تقویت آن در کودکان از این جهت اهمیت دارد کــه آنها در آینده ای نه چندان دور مسئولیت اداره جامعه را به عهده خواهند گرفت و اگر این تربیت، درست اتفاق بیفتد می توان امیدوار بود که آیندگان نیز در انتقال آن ارزش ها به نسل بعد موفق باشند.  تحقق ارزش های اخلاقی در مدرسه و باشگاه‌های ورزشی در صورتی میسر است که معلمان و مربیان ورزشی  به این ارزش ها معتقد بوده ومهارت های لازم را برای تبدیل آنها به هدف های رفتاری کسب کرده باشند. یکی از نشانه های جامعه سالم و بهنجار وجود اخلاق حسنه در آن جامعه است و ورزش از بهترین روش ها برای ایجاد و تقویت اخلاق در افراد و جامعه بوده و یکی از کارکردهای مهم ورزش اشاعه اخلاق است. تقویت اخلاق مداری موجب امنیت بیشتر در زندگی افراد جامعه می شود. ورزش بهترین راه برای ایجاد، تقویت و موجب پایداری آن است. ایران سرزمینی کهن با فرهنگی غنی و تاریخی و سرشار از اخلاق مداری است. قبل از ورود اسلام در اساطیر ما، پر است داستانهایی از جوانمردی و پهلوانی که سینه به سینه در قلب و در منش و رفتار مردم کشورمان وجود داشته است. بعد از اسلام نیز الگوی اخلاقی و والای انسانی، پهلوان پهلوانان حضرت علی (ع) بوده است. ورزشکاران با تاسی از مولای جوانمردان حضرت علی (ع) اخلاق و منش پهلوانی و جوانمردی را سرلوحه کار خود قرار داده اند. ایرانیان، پهلوانان را، امین و ماوای امن و مطمین برای خود می دانستند. تاریخ کهن ایران تا عصر حاضر پر است از ورزشکاران جوانمرد، با مرام و معرفت مانند پوریای ولی و جهان پهلوان تختی و... در گذشته ورزش و قدرت بدنی در خدمت به مردم و ضعیفان بوده و ورزشکاران مورد افتخار و سرمایه های اخلاقی ارزشمند جامعه بوده اند. در جامعه ما همیشه افرادی که توانمند اما افتاده و دست گیر ضعیفان بوده، مورد احترام و توجه بوده اند. ورزشکاران نمونه چنین افرادی هستند. اگر ورزشکاری با وجود موفقیت های بزرگ ورزشی و شهرت و معروفیت، سادگی و تواضع را در خود تقویت کرده ، دست گیر و حامی مردم شود، مانند بزرگانی همچون پوریای ولی، تختی و... در قلب های مردم جا گرفته و الگوی رفتاری و شخصیتی بسیاری از مردم می شود. قهرمانان برای ماهها و شاید سالی در یادها بمانند اما پهلوانان برای سالها حتی بعد از مرگ در قلب ها زنده اند. به همین خاطر لازم است ورزش حرفه ای با نقاط قوت و ضعفی که داشته بجای آنکه ما را با خودش بومی یا همراه کند، ما ورزش حرفه ای را متناسب با تاریخ، ادب و فرهنگ ایرانی و اسلامی اصیل خودمان بومی و هنجارسازی نماییم تا نقش ارزنده ورزش در شکل گیری و هدایت جامعه به سمت هویت ملی و دینی و رشد اخلاق به نحو احسن صورت بگیرد. آموزش و و ترویج اخلاق پهلوانی به کودکان یکی از بهترین شیوه ها در بومی سازی ورزش متناسب با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما است. مربیان جایگاه والایی در نزد ورزشکاران داشته و تاثیرات زیادی می توانند بر آنها بگذارند. اگر مربیان اخلاق مدار بوده و به جایگاه اخلاق در رشد و سلامت انسان ها و جامعه واقف باشند و از طرفی نگران به خطر افتادن جایگاه خود با اخلاق مداری نباشند، می توانند بسیار در رشد و نهادینه کردن اخلاق مداری در ورزشکاران موثر باشند. در کنار آموزش ها و تمریناتی که کودکان می بینند، لازم است به اخلاق حرفه ای و منش پهلوانی که میراث اصیل ایرانی و اسلامی است، توجه ویژه ای شود. این امر موجب موفقیت بیشتر آنان و سبک زندگی ورزشی درست خواهد شد، و کودکان ورزشکار ما در کنار موفقیت های ورزشی، نقش ارزنده و ارزشمندی در جامعه ایفا خواهند کرد. هویت ملی و فرهنگی، بخش مهمی از سلامت جامعه است، که به طرق مختلف برای افراد یک جامعه کسب شده و موجب انسجام، رشد و بالندگی افراد آن جامعه می شود. قهرمانان و پهلوانان نقش ارزنده ای در ایجاد و تقویت هویت ملی داشته و الگوی تربیتی و اخلاقی با ارزشی برای کودکان، نوجوانان و جوانان هستند. با پرورش ورزشکاران با اخلاق از دوران کودکی در باشگاهها، هویت ملی و انسجام ملی بیشتر شده و از آسیب های فرهنگی و هویتی جلوگیری می شود. در سال‌های اخیر کشور ما مورد هجمه فرهنگی و هویتی قرار گرفته و برخی جوانان درگیر الگوهای رفتاری نامتناسب و مغایر با فرهنگ اصیل و کهن ایرانی و دینی شده اند. برخی از نوجوانان و جوانان ما با علیرغم داشتن هویت ملی و فرهنگی  چند هزار ساله و سابقه اصالت و کهن تاریخی به الگوبرداری از افرادی که هویت فرهنگی آنها و کشورشان شاید به یک قرن هم نرسیده پرداخته اند. بنابراین با توجه به پتانسیل بالای ورزشکاران و تاثیرگذاری آنها بر روی جامعه، لزوم تربیت ورزشکارانی با اخلاق برای جامعه بسیار ضرورت دارد. این امر از دوران کودکی و در بطن خانواده، مدرسه و باشگاه‌های ورزشی شروع می‌شود. بنابراین از ورزش به عنوان ابزار مهمی برای تربیت و سلامت فرزندانمان و جامعه و به عنوان روشی مناسب برای حفظ از آسیب های روانشناختی، شخصیتی و اجتماعی استفاده کنیم. ورزش هایی که به کودکان داده می شود، باید چنان باشند که به تربیت قوای فکری و نظم روحی آن ها منتهی گردد؛ بدین معنان که تکوین اخلاق کنند، ایجاد منش نمایند، عادت های مطلوب را (نظیر نظم و انضباط و اطاعت از قانون و جوان مردی و همکاری) مایه گذارند و یا حس ابتکار را بیدار کنند و بپرورند. این مسایل را حین بازی و تمرین به کودکان بهتر از هر گونه درس می توان به آنان یاد داد، زیرا اثر این چنین آموزش‌هایی، تا پایان عمر، باقی می ماند.