لطف میکنید مختصری در رابطه با خودتان و مؤسسهی آموزشی فرهنگی علوی توضیح دهید؟
من امیر عربپور مدیر عامل مؤسسهی آموزشی فرهنگی علوی هستم. مؤسسهی علوی با بیش از 3 دهه سابقه در حوزههای مدرسه، انتشارات، آزمون و آموزشگاه فعالیت دارد. علوی در حال حاضر 18 شعبه در تهران، 40 مرکز آموزشی از دبستان تا متوسطهی دوم در مراکز استانها و بیش از 120 واحد نمایندگی هماهنگ در سراسر کشور دارد. همانطور که اشاره کردم مؤسسهی علوی علاوه بر شعب و واحدهای نمایندگی فعال، در زمینهی نشر کتاب و برگزاری آزمون نیز فعالیت دارد. علوی یکی از 12 مرکز آزمونساز در ایران محسوب میشود که مجوز فعالیت دارند. انتشارات علوی همچنین تا کنون بیش از 460 عنوان کتاب کمک آموزشی برای دانشآموزان و دانشجویان تألیف کرده است.
در بخش آموزش خصوصی، شبهات بسیاری در رابطه با شهریههای کلان و کیفیت نامطلوب آموزش وجود دارد. قطعاً بسیاری از این صحبتها برای شما آشنا و تکراریاند. نظر شما در این رابطه چیست؟
بله؛ سریالها، شبکههای اجتماعی و کانالهای خبری، مدارس غیر دولتی را به سخره میگیرند و از شهریههای نجومی حرف میزنند اما از خدماتی که بخش خصوصی آموزش به کشور ارائه داده سخنی در میان نیست. تعداد کتب کمک آموزشی که سالیانه توسط همین مؤسسات خصوصی تألیف و در اقصی نقاط کشور توزیع میشود و در دسترس قرار میگیرد از توان بخش دولتی خارج است. در رابطه با کیفیت ارائهی خدمات، کافیست آمار رتبههای برتر کنکور را مشاهده کنید؛ بیش از 80 درصد رتبههای برتر در مؤسسات غیر دولتی تحصیل کردهاند. به عنوان شاهد حاضر، بحث آموزش مجازی در دوران شیوع کرونا را بررسی کنید. مدارس دولتی به جز هدایت دانشآموزان به سمت شبکهی آموزش یا استفاده از سیستم برنامهی شاد چه فعالیتی انجام دادند؟ در صورتی که مدارس غیر دولتی تمام توان خودشان را برای ارتقای سطح آموزش مجازی به کار گرفتند و سیستمهای آموزشی برخطی را برای این منظور ارائه کردند. نتیجهی این فعالیتها در امتحانات پایانترم سال 99 محسوس بود.
ضمناً اگر مدارس غیر دولتی بازدهی ندارند چرا تمام سیاستمداران، نمایندگان مجلس و وزرا، فرزندانشان را در همین مدارس ثبت نام میکنند؟ البته این فشارها نه تنها در حوزهی آموزش، بلکه در تمام حوزهها بر بخش خصوصی تحمیل میشود.
چه میزان تفاوت در هزینهی شهریهی مدارس دولتی و غیر دولتی وجود دارد؟
مدارس دولتی در حال حاضر هزینهای با عنوان کمکهای مردمی دریافت میکنند. همچنین مدارس تیزهوشان و نمونهی دولتی نیز شهریههایی را لحاظ میکنند که گاهاً با شهریهی مدارس غیر دولتی برابری میکند. بالا بودن شهریه در مراکز آموزشی خصوصی دلایل قابل دفاعی دارد وگرنه ما هم دوست داریم با کمک دولت، نرخ شهریه را پایین بیاوریم. ضمن اینکه بسیاری از مدارس غیر دولتی از جمله علوی، تسهیلاتی مانند پرداخت اقساطی شهریه را نیز برای دانشآموزان در نظر گرفتهاند.
به طور کلی بخش خصوصی هنوز فشارهای زیادی را متحمل میشود. شما چه نمرهای به فعالیت این بخش میدهید؟
اگر بخواهیم در مقیاس جهانی هم در نظر بگیریم در تمام کشورهای توسعهیافته، بخش خصوصی نقش پررنگی در رشد و ترقی داشته است. شما یک مثال از کشور توسعهیافتهای بزنید که اقتصاد خوبی داشته اما از ظرفیت بخش خصوصی استفاده نکرده باشد. بخش خصوصی شریف است و هیچ حامی و همراهی جز خودش ندارد؛ به همین جهت باید برای رشد و جلب رضایت مخاطبانش بیشتر تلاش کند. برای مثال در حوزهی خدمات اینترنتی، شرکتهای خصوصی مثل آسیاتک، شاتل و ... خدمات خوبی ارائه میدهند و پاسخگویی بهتری نسبت به بخش دولتی دارند. چرا؟ چون تجارتشان تضمین شده نیست و افراد جامعه برای استفاده از خدمات آنها حق انتخاب دارند.
همچنین در بخش خصوصی اختلاسی وجود ندارد و اگر مشکلی به وجود آید از بیتالمال نیست و از بودجهی خود بخش خصوصی است. اشتغالزایی و کارآفرینی در آن جریان دارد و نخبگان زیادی به کشور معرفی کرده است.
چه موانعی بر سر راه شما و سایر مؤسسات آموزشی خصوصی و غیر دولتی وجود دارد؟
مهمترین مانع، شهریهای است که آموزش و پرورش برای مدارس تعیین میکند. این شهریهها با احتساب هزینههای مشترک مدارس مشخص میشوند. در نتیجه تفاوت ارائهی خدمات در این مبالغ محاسبه شده در نظر گرفته نمیشود. البته در نهایت همین هزینهی مشخص شده نیز مدیریت شده و کاهش مییابد. به این ترتیب حق مؤسسین این مدارس نادیده گرفته میشود. برای مثال بسیاری از مدارسی که در اختیار ما قرار دارند، استیجاریاند. در شرایطی که قیمت زمین در منطقهی 3 تهران، متری 170 میلیون تومان برآورد شده، بخش بسیاری از درآمد ما صرف تأمین اجارهبهای املاک میشود. ما نمیتوانیم مدارس را به دیگر مناطق یا اطراف تهران منتقل کنیم. هزینهی ملک، ساختمان، انبار و ... در صنعت با انتقال به اطراف شهر قابل تعدیل است اما محیط آموزشی باید در نزدیکی منطقهی سکونت دانشآموزان باشد.
در این مسیر چقدر مورد حمایت قرار دارید؟
مالک برخی از شعب ما وزارت آموزش و پرورش است. اما آیا در همین دوران شیوع کرونا این وزارتخانه و به طور کلی دولت، تخفیف محسوسی به ما در پرداخت اجارهی ماهیانه داده است؟ خیر! البته وزیر محترم میخواستند این کار انجام شود اما بودجهی تخصیص یافته به نواحی و مناطق در حدی نبود که این مهم میسر شود. مالکان حقیقی بخشی از هزینههای اجارهی بها را به ما تحفیف دادند اما آموزش و پرورش بودجهای برای تخصیص دادن به مراکز خصوصی و تخفیف در اجاره نداشت. اگر دولت در این مسیر ما را حمایت کند و فضای آموزشی در اختیارمان بگذارد، قطعاً شهریهی مدارس غیر دولتی نیز کاهش پیدا خواهد کرد. البته ما از آموزش و پرورش تشکر میکنیم که در شعب مرکز علوی با اجاره دادن ملک آموزشی کمکهایی به ما کرد تا بتوانیم شهریه را کاهش دهیم. در حال حاضر مدارسی وجود دارند که با وجود حمایت و در اختیار داشتن فضای آموزشی از طرف دولت، وزارتخانه یا ... باز هم شهریهی بالاتری نسبت به مدارس ما دارند.
برای راهاندازی سیستم آموزش مجازی، هزینههای بسیاری شد تا دانشآموزان بتوانند با بهترین کیفیت آموزشی، تحصیل کنند و عملاً سودی برای مؤسسهی ما باقی نمانده است. در این شرایط و با وجود مشکلات بسیار به جای استفاده از نخبگان بخش خصوصی در دولت باید فشار اخبار مغرضانه و اکاذیب بیپایه در رابطه با بخش خصوصی را نیز تحمل کرد.
استفاده از نخبگان خصوصی در بخش دولتی؟ منظورتان از این حرف را دقیقتر بیان میکنید؟
بله حتماً؛ افرادی که سابقهی فعالیت در بخش خصوصی را دارند، آسیبها، چالشها، جزئیات و جوانب مسیر را بهخوبی میشناسند و راه عملکرد بهتر را میدانند. برای مثال اگر خاطرتان باشد آقای قاضیزاده هاشمی وزیر سابق بهداشت عملکرد شایان توجهی داشت. حال شما فرض کنید افراد دیگری در بخشهای خصوصی که تجارب بالایی دارند سهمی در تصمیمگیری بخش دولتی داشته باشند. مثلاً فرض کنید آقای کاظم قلمچی کانون، حداد عادل مدرسهی فرهنگ یا مجتهدی گزینهی دو بهعنوان وزیر آموزش و پرورش انتخاب شوند. ایشان با وجود سابقهی درخشان در امر آموزش و کسب موفقیتهای بسیار در این حوزه در وزارت آموزش و پرورش هم قوی عمل خواهند کرد. شاید مناسب باشد چند سالی در وزارت ورزش به شخصی مثل علی دایی فرصت مدیریت داده شود.
بهطور کلی باید این دید منفی نسبت به بخش خصوصی آموزش حذف شود. سهم بزرگی از آموزش کشور در دستان بخش خصوصی است که اگر مورد حمایت و همراهی بزرگمردان قرار گیرد نتایج بهتری نیز رقم خواهد خورد. از مردم عزیز تقاضا داریم به این اکاذیب توجه نکنند و با یک حساب سرانگشتی، هزینههای مدارس خصوصی را در نظر بگیرند. حقوق دبیران، حقوق پرسنل، اجارهی ملک مدارس، هزینهی بازسازی و آبونمان، فرآیند هوشمندسازی مدارس و ... اموری هستند که بدون پرداخت شهریه انجام نمیگیرند. در نهایت اگر ما هم مورد حمایت بخش دولتی باشیم میتوانیم کیفیت بالای آموزشی را با هزینهی پایینتری ارائه دهیم.
نظر شما