همشهری‌آنلاین- سلمان زند: «بعضی دوستان می‌روند و به آمریکا «گرا» می‌دهند که با ما بهتر می‌توانید کار کنید. ما که سکوت می‌کنیم، دلیل نمی‌شود که متوجه این گراها نیستیم. من کسی را متهم نمی‌کنم؛ ولی می‌دانم و خبرش را به من می‌دهند که گفته‌اند اینها در قدرت نمی‌مانند و قدرت اینها چندروزه است. اینجاست که فکر می‌کنم سیاست خارجی نیاز به این دارد که منسجم باشد، اینجاست که فکر می‌کنم ما با خارجی که طرفیم، یک نفر واحد باید تلقی شویم. شخصا وقتی به خارج از کشور می‌روم، همان اندازه که از همکارانم دفاع می‌کنم، از کسانی که علیه من حتی اتهام می‌زنند، نیز دفاع می‌کنم.» این بخشی از سخنان محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان است. سخنانی که تا حدی افشاگرانه هم تلقی شد.
-
صراحت و افشاگری‌های ظریف؛ به امریکا گرا می‌دهند ... | از آشنایی با بایدن تا واکنش به احتمال نامزدی در ۱۴۰۰
-
تخت‌گاز علیه ظریف | حمله مشاور احمدی نژاد به وزیر خارجه در یک شبکه ماهواره‌ای
-
افشاگری ظریف از گرا دادن مخالفان دولت به آمریکا | دوستان به آمریکا گفته‌اند ...
در ادامه گفت‌وگوی همشهری آنلاین با حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده پیشین مجلس و تحلیل‌گر سیاسی را درباره این اظهارات وزیر خارجه کشورمان و همچنین ترور شهید فخری زاده بخوانید.
آقای ظریف در گفت‌وگویی اخیرا گفتند که برخی به آمریکا گرا داده‌اند که اگر با ما مذاکره کنید نتیجه بهتری می گیرید. نظر شما در این باره چیست؟
ببینید من به طور کلی معتقدم که آقای ظریف به هر حال فعلا نمایندگی سیاست خارجی کشورمان را دارند و اصلا نباید وارد این مسائل شوند. برجام یک ایده آل نیست بلکه یک حد مقدور برای طرفین است. هیچکدام از طرفین نه طرف مقابل و نه ایران این معاهده را ایده آل ندانسته اند. تبدیل کردن برجام به یک امر مطلوب در داخل و در رقابت‌های جناحی به ضرر منافع ملی تمام می شود.
به هر حال یک واقعیت وجود دارد و آن اینکه هر کس منصب سیاسی دارد از هر جناح سیاسی که باشد منافع ملی را در آن شرایط خاص نمایندگی می‌کند. طبیعتا جناح های سیاسی ممکن است مواضع مختلفی را داشته باشند. یا چراغ سبزهایی نشان دهند اما کسانی که مسئولیت دارند مسئولیت منافع ملی و دفاع از آن بر عهده آنهاست. از این رو به نظرم ورود آقای ظریف و آقای روحانی به مسائل جناحی به نظرم به ضرر منافع ملی است.
حال با توجه به احتمال بازگشت امریکا به برجام چه پیشنهادی دارید؟
من شخصا معتقدم که برجام حد مقدور است و تبدیل آن به دعوای جناحی موجب می شود طرف های خارجی بر سر احیای برجام گران فروشی بکنند. چون به هرحال در ایران هم نقدهای جدی بر برجام وجود دارد و درست است که یک معاهده منع اشاعه و بی سابقه بود، اما خب ضعف های جدی هم دارد. ضعف‌هایی چون تحمیل برخی بندها از سوی آمریکایی‌ها و نداشتن ضمانت اجرایی و... که موجب شد عملا آقای ترامپ دستاورد دولت اوباما را زیر سوال ببرد و شاید اگر خود آقای اوباما می‌دانست که دستاورد دولتش اینگونه زیر سوال می‌رود حتما ضمانت اجرایی بیشتری در اختیار ایرانی ها قرار می داد. لذا من شخصا اعتقادم این است که دعواهای جناحی فقط قیمت احیای برجام را به زیان ایرانی‌ها بالا می برد.
با توجه به ترور دکتر محسن فخری زاده آیا انتقادی به نهادهای امنیتی وارد هست؟ اتفاق مشابهی نیز چند سال پیش برای خود شما در کرمانشاه رخ داد.
بله، به هرحال این نقد وجود دارد. وقتی در کمیسیون امنیت ملی مجلس بودم این بحث مطرح شد که سطح این نوع حفاظت‌ها برای برخی صاحب منصبان سیاسی که واقعا هیچ تهدیدی هم متوجه آنها نیست کاهش پیدا کند و در عوض کسانی که حساسیت روی آنهاست و نقش کلیدی برای کشور دارند مورد حفاظت بیشتر قرار گیرند که متاسفانه مقاومت‌هایی شکل گرفت و این کار صورت نگرفت و به نتیجه نرسید.
وزارت خارجه در پی وقوع این ترور چه اقداماتی می تواند انجام دهد؟
بحث مهمی که در این باره وجود دارد این است که به نظر من این موضوع در دیپلماسی عمومی کشور خیلی بهتر می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و افشا کننده دشمنان باشد. الان کل دنیا نتانیاهو را به عنوان یک عامل بی‌ثبات کننده و آشوب‌ساز می‌شناسد. به ویژه اینکه می بینیم حتی برنی سندرز، کاندیدای دوم دموکرات ها هم این جنایت را محکوم کرد و در چنین شرایطی به نظرم دیپلماسی عمومی وزارت خارجه باید فعال و تقویت شود.
برخی این موضوع را به برجام گره می‌زنند و دولت و حتی شخص رئیس جمهور و وزیر خارجه را باعث ترور معرفی می‌کنند. در این باره نظرتان چیست؟
حتی آنها که این چالش ها را مطرح می کنند خود می دانند که موضوع هسته‌ای جزو موضوعات کلان سیاسیت خارجی است که تصمیم گیری در مورد آن در شورای عالی امنیت ملی انجام می‌شود و این تصممیم گیری یک موضوع فرا جناحی و حتی فرادولتی و فرا مجلسی است. کما اینکه همین شورای عالی امنیت ملی در زمان آقای خاتمی تصمیم گرفت مذاکرات شروع شود، در زمان احمدی‌نژاد تصمیم گرفت ادامه یابد و در زمان روحانی به نتیجه رسید. الان هم باید در همین قالب موضوع را پیش برد. طرف مقابل به شدت از موضع استغنا با برجام برخورد می کند ولی در ایران تبدیل به مساله‌ای جناحی شده و این به ضرر منافع ملی است و در آینده اگر دشمنان ایران به این نتیجه برسند که برجام یک مزیت برای ایران است ممکن بازی تازه ای را آغاز کنند.
به نظر شما ترور شهید فخری زاده ممکن است بر مسیر احیای برجام تاثیری بگذارد؟
جای دیگر هم گفته ام که باید در شرایط بعد از ترور یک سه گانه در سیاست خارجی ایران شکل بگیرد. یک ضلع این سه گانه به هر حال حق ایران برای مقابله به مثل و انتقام هست که به هر حال دستگاه ها و نهادهای مسئول در این زمینه مشخص هستند و آنها باید از همین حالا ماموریت تعریف کنند و انتقام از تروریست‌ها را در دستور کار قرار دهند. بدین معنا که نباید کلیت سیاست کشور در یک راستا قرار گیرد چنانکه دیدم آقایی گفته بود که الان وقتش است که ما به حیفا حمله کنیم، اینها کسانی هستند که ناخودآگاه در کمین نتانیاهو قرار گرفته‌اند که اینگونه افراطی پیشنهاد می دهند. من می گویم بخشی از کشور چنین مسئولیتی را با حقانیت لازم دارد و به هر حال در زمان مناسب انتقام هم گرفته می شود.
بخش دوم، وزارت خارجه است که در قالب دیپلماسی عمومی از یک سو و شکایتی با همراهی دفتر حقوقی ریاست جمهوری در محافل بین المللی پیگیری شود.
بخش سوم که به نظر من بسیار هم مهم است دیپلماسی هسته ای ماست که باید از سوی شورای عالی امنیت ملی بدون آنکه در دام رژیم صهیونیستی و البته مثلث پمپئو، بن‌سلمان و نتانیاهو بیفتد پیگیری شود. این مثلث آخرین نفس های خود را می کشد و به هر دری می زند و به هر آتشی دامن می زند برای اینکه چالش تازه‌ای را به سیاست خارجی ایران تحمیل کند. این ضلع سوم به نظرم باید در شورای عالی امنیت ملی با دید بلند مدت پیگیری شود و برجامی که به نظر من احیا خواهد شد در راستای منافع ملی احیا شود و به چالش های شکل گرفته پایان دهد.
نظر شما