همشهری آنلاین - فاطمه کاظمی: چند ماه پیش شورای شهر همدان مصوبهای به تصویب رساند که بر طبق آن برای ساختوساز در بافت تاریخی این شهر تاریخی دیگر نیازی به استعلام از میراث فرهنگی نیست. این مصوبه جنجالی که مغایر با قوانین حفاظت از میراث فرهنگی بود، صدای دوستداران و فعالان میراث فرهنگی را درآورد و در نهایت فرماندار همدان این مصوبه را در کمیته تطبیق رد کرد.
بعد از آن طی اعتراض تعدادی از ساکنان بافت تاریخی همدان که مدعی بودند میراث فرهنگی وضعیت املاک آنها را مشخص نمیکند و حقوق مالکانه آنها را ضایع کرده، دادستان همدان در نامهای به مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان دستور تعیین ضوابط اختصاصی میراث فرهنگی بافت تاریخی همدان را صادر کرد و برای آن یک ماه زمان تعیین کرد تا از سرگردانی شهروندان ساکن در بافت تاریخی جلوگیری شود.
این ضوابط در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مورد بررسی و تصویب قرار گرفت و ۲۹ آبان سال جاری به استانداری همدان ابلاغ شد و تا استانداری بعد از طی مراحل اداری این ابلاغیه را به دست شهرداری برساند، معاون معماری و شهرسازی شهرداری همدان در اقدامی عجیب روز دوم آذر در نامهای خطاب به شهرداران مناطق چهارگانه همدان اعلام کرد بر اساس طرح تفصیلی مجوز ساخت و ساز در بافت تاریخی را صادر کنند و در حرکتی غریب در عرض چند ساعت برای چندین پرونده مجوز ساخت و ساز صادر شد که به معنای نابودی بافت تاریخی همدان است.
حالا چه شده که شهرداری به فکر شهروندان افتاده و در عرض چند ساعت به صورت انتحاری مجوز تخریب بافت تاریخی را صادر کرده جای شک و شبهه دارد.
معاون معماری و شهرسازی باید پاسخگو باشد
از شهردار همدان میپرسم «مگر ضوابط میراث فرهنگی بافت تاریخی به همدان ابلاغ نشده که مجوز تخریب بافت تاریخی را صادر کردید؟» و «عباس صوفی» میگوید: تا الان هیچ نامهای از طریق استانداری به ما ارسال نشده و اگر هم این اتفاق افتاده باشد ما برابر قانون عمل خواهیم کرد. میپرسم پس چرا همزمان با اعلام ضوابط اقدام به صدور مجوزهای فوری و چند ساعته کردید، توضیح میدهد: معاون معماری و شهرسازی شهرداری خودش باید در این زمینه پاسخگو باشد. میگویم پس باید دستور صادر شده را پس بگیرید و صوفی میگوید: هیچکس اجازه انجام کار غیرقانونی ندارد و قطعا طبق قانون رفتار خواهد شد.
قوانین حفظ بافت تاریخی
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان دراینباره میگوید: بافت تاریخی همدان در سال ۱۳۸۸ توسط رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وقت به وزارت کشور وقت ابلاغ شد که البته رینگ اول این شهر را شامل میشد.
در سال ۱۳۹۴ محدوده بافت تاریخی ۱۶۸ شهر در کل کشور توسط شورای عالی معماری و شهرسازی تطبیق و ابلاغ شد که چهار شهر همدان، ملایر، نهاوند و تویسرکان از استان همدان در بین این ۱۶۸ شهر دیده میشود. در محدودهای که توسط شورای عالی معماری و شهرسازی ابلاغ شد، عملا محدوده سال ۱۳۳۵ شهر همدان مبنا قرار گرفت و به عبارت دیگر رینگ دوم شهر نیز به محدوده بافت تاریخی اضافه شد.
«علی مالمیر» توضیح میدهد: بر اساس قوانین و ضوابط موجود مانند ماده ۳ آئیننامه اجرایی قانون اساسنامه که تأکید میکند «شهرداری هرگونه مجوزی که در بافت تاریخی و محدوده آثار تاریخی صادر میکند، باید نظر میراث فرهنگی را استعلام کند» و همچنین ضوابط دیگری مانند بند ۱۰، ۱۱ و ۱۲ اساسنامه و ماده ۱۰۲ قانون شهرداریها، تأکید بر این بوده که شهرداری همدان قبل از صدور پروانه ساخت و ساز در بافت تاریخی از میراث فرهنگی استعلام بگیرد. علاوه بر این سال ۱۳۸۹ ضوابط عمومی حفاظت از بافتهای تاریخی توسط سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وقت ابلاغ شده است.
وی ادامه میدهد: اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان مانند سایر استانهای دارای بافت تاریخی موظف به تعیین و تصویب ضوابط اختصاصی برای بافت تاریخی بود و بر اساس ماده ۲ و ۳ قانونی که سال گذشته در مجلس تصویب شد، ضوابط تاریخی شامل چند بعد از جمله ضوابط حفاظتی و طرح تفصیلی که به احیای بافت تاریخی میپردازد، میشود که نیازمند مشارکت دستگاههایی مانند ادارهکل راه و شهرسازی، شهرداری، بنیاد مسکن و میراث فرهنگی است تا با در نظرگرفتن مشوقهایی برای ساکنان در بافت تاریخی، انگیزه حفظ بافت تاریخی را در آنها ایجاد کنند.
ابلاغ ضوابط میراث فرهنگی به شهردار
مالمیر با بیان اینکه تعیین ضوابط اختصاصی بافت تاریخی همدان از سال ۱۳۹۲ آغاز شده بود، توضیح میدهد: خواستار اصلاحاتی در این ضوابط به خصوص رینگ دوم شهر بودیم چون تعدد محلات در این رینگ بیشتر است و علاوه بر این به علت ساختوسازهای زیادی که انجام شد، بخشی از هویت و ماهیت تاریخی خود را از دست داده است. دادستان همدان نیز حدود یک ماه پیش در نامهای به ما دستور تعیین این ضوابط را صادر کرد تا از سرگردانی ارباب رجوع در شهرداری و میراث فرهنگی جلوگیری شود. بر این اساس وزارتخانه آخرین ویرایش ضوابط اختصاصی بافت تاریخی همدان را ۲۸ آبان سال جاری مصوب و طی نامهای به تاریخ ۲۹ آبان به استانداری ابلاغ کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری در جریان نامه وزارتخانه به استانداری بوده است، میگوید: روز گذشته (۲ آذر) طبق مکاتبهای که شهردار همدان با ما داشت اعلام کرد که ضوابط هنوز تعیین نشده و ما بر طبق نامه دادستان عمل خواهیم کرد. من تصویر نامه وزارتخانه و همچنین نامه خودم را برای شخص شهردار ارسال کردم و وی در جریان این اتفاق قرار گرفت.
در نامه وزارت میراث فرهنگی چه آمده؟
در نامه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به استانداری همدان آمده است: با عنایت به ضرورت حفاظت و ساماندهی بافت تاریخی شهر همدان و نظر به مفاد وظایف وزارتخانه متبوع، مستندا به استاناد بند ۶، ۱۰، ۱۱ و ۱۲ قانون اساسنامه میراث فرهنگی کشور مصوبه یکم اردیبهشت ۶۷، با توجه به مصوبه مورخ ۲۷ مهر ماه سال ۱۳۹۴ شورای عالی معماری و شهرسازی که طی ابلاغیه ۳۰۰/۴۲۶۵۲ مورج ۴ آبا ماه سال ۱۳۹۴ دبیرخانه شورای مذکور به استانداران محترم استانها ابلاغ شده به استحضار میرساند ضوابط
حفاظتی عمومی بافت فرهنگی تاریخی شهر همدان در جلسه ۲۸ آبان سال ۱۳۹۹ شورای تخصصی پایگاههای میراث جهانی و ملی مطرح و به تصویب اعضا رسیده و جهت بهرهبرداری، اجرا و رعایت مفاد ابلاغ میشود.
قانون لازم الاجراست
«فرهاد فرزانه» معاون امور عمرانی استاندار همدان نیز با تأیید ابلاغ ضوابط میراث فرهنگی بافت تاریخی همدان به استانداری، تأکید میکند: این ضوابط از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به استانداری همدان ابلاغ شده و باید با هماهنگی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیوستهای آن مورد بررسی قرار بگیرد و لازم الاجراست.
نامه مدیرکل میراث فرهنگی به شهرداری
نامه معاون شهردار مبنی بر صدور مجوز ساخت و ساز در بافت تاریخی همزمان با ابلاغ ضوابط میراث فرهنگی بافت تاریخی همدان
دستور دادستان به مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان مبنی بر تعیین ضوابط میراث فرهنگی بافت تاریخی
نظر شما