اهالی مرند به او امام می‌گفتند. به این دلیل که بیش از ۵۰ سال امام‌خوان بود و معین‌البکا.

علی اکبر کیانفر

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، علی اکبر کیانفر از جمله هنرمندان سرشناس تعزیه و شاعر در شهر مرند است. هنرمندی که به تازگی درگذشته و دوستانش معتقدند اگر در تهران می‌زیست، این چنین گمنام نمی‌ماند ولی فعالیت در شهر کوچکی مانند مرند سبب شد آن گونه که باید و شاید شناخته نشود.

این هنرمند که زاده ماه مهر است، در ماه تولدش و در روز اربعین درگذشت. اندکی بعد از درگذشت این هنرمند از این خبر مطلع شدیم و آنچه در ادامه می‌خوانید، اطلاعاتی است که دوستان علی اکبر کیانفر در اختیار قرار داده‌اند تا این هنرمند دست‌کم بعد از درگذشتش تا حدودی شناخته شود.

موسی احمدی هنرمند تئاتر و شاعر اهل مرند  و از شاگردان کیانفر که با استاد خود بسیار دمخور بوده است، درباره او می‌گوید: استاد علی اکبر کیانفر  در۲۰ مهر۱۳۱۰ در محله "قنبر چشمه" چشم به جهان هستی گشود و از اوان نوجوانی که مصادف با جنگ جهانی دوم و پیامدهای ویرانگر آن بود، با درد و رنج و قحطی و نداری و فقر آشنا شد و روح عصیانگر وعدالت‌خواه او به دنبال مأمنی برای آرامش بود.

او اضافه می‌کند: کیانفر در همان دوره باشخصیت‌های سیاسی، اجتماعی آن دوران که ترکیبی از ملی مذهبی‌ها و چپ‌های ملی آزادی‌خواه بودند آشنا شد، روزنامه‌های فکاهی آن دوران را که پر از شعرهای عدالت‌خواهانه و انقلابی بود، مروری کرد و آرام آرام افکار تجدد طلبانه و روشنگرانه پیدا کرد.

احمدی سپس از آشنایی کیانفر با وجهه آزادی‌خواه شخصیت امام حسین (ع) سخن می‌گوید که سبب شد تا پایان عمر درباره این امام آزاده شعر بگوید و در تعزیه نیز امام‌خوان باشد.

این هنرمند تئاتر در این باره توضیح می‌دهد: تا کلاس ششم ابتدایی درس خواند و مطالعات متفرقه سیاسی، اجتماعی از او شاعری ساخت که بلند گوی عدالت و آزادی باشد. چندین کتاب نوحه و شعر به رشته تحریر درآورد که «صفای عشق، جفای عشق» به زبان فارسی و «خزانسیز باهار» به زبان ترکی آذری آخرین کتاب اوست.

اما فعالیت او به اینها منحصر نمی‌شود. آن گونه که احمدی یادآوری می‌کند، کیانفر در جوانی با شغل سخت و سنگین آهنگری روزگار می‌گذراند و ساخته‌هایش را به روستاهای پرجمعیت می‌برد و در بازارهای مکاره به فروش می‌رساند. او که از نزدیک درد و رنج زحمتکشان روستایی را لمس می‌کند، اشعاری در دفاع  از رزمندگان جبهه و جنگ و سنگر سازان بی‌سنگر می‌سراید و به واسطه رابطه نزدیکی که با محمدعلی کسایی برادر شهید محمد حسن کسایی داشت، نمایشنامه‌هایی انتقادی، اجتماعی را به صحنه می‌برد که «سودا گران مرگ و آب» نوشته خود او از جمله آنهاست.

احمدی که در حوزه نویسندگی، کارگردانی و بازیگری فعال است، توضیح می‌دهد که چندین شعر کیانفر به شهرت زیادی رسیده و در اعیاد مذهبی و مراسم‌ها استفاده می‌شده است.

او از حضور موثر این هنرمند در جریان انقلاب اسلامی هم یاد می‌کند و ادامه می‌دهد : در اوایل انقلاب یکی از مبارزان و آزادیخواهان دست اول بود. مکالمات شبیه‌خوانی با دست‌خط او در تمام نقاط شهرستان و حتی خارج از آن با تذهیب و هاشور زنی خاصی به یادگار مانده است.

او سپس درباره حضور پررنگ کیانفر در شبیه‌خوانی می‌گوید: در محله قنبر چشمه مرند(محله استاد) به استاد کیانفر امام می‌گفتند؛ بنابر تکرر ایفای نقش امام حسین در مراسم شبیه خوانی.

این شاعر خاطرنشان می‌کند: اکثر نسخه‌های تعزیه یا از کتاب قمری است یا برداشتی از آن. اما استاد چون شاعر زبردستی بود، نسخه‌نویسی مستقل و صاحب فکر هم بود و شاید به جرأت می‌توان گفت تمام  نسخه‌های دست خط و نوشته استاد کیانفر هستند. در ضمن طنز نویس ماهری بود و در شبیه «خروج مختار» جنبه کمدی او به نحو احسن مشهود بود.

احمدی تاکید می‌کند: استاد شدیدا واقع گرا بود و نظریات تجدد طلبانه و روشنگرانه‌ای که در دهه  چهل  و پنجاه داشت، بعد از ده‌ها سال در کتاب «تحریفات عاشورا» ی استاد مطهری مطرح می‌شود. شاهد بر این ماجرا  این است که گویا «لیلا» در واقعه عاشورا حضور نداشته اما نقش آن در نسخه‌های قدیم لحاظ شده بود ولی استاد کیانفر این نقش را حذف کرده بود و با مطالعات عمیقی که در این زمینه داشت، به دنبال کشف حقایق بود و در دایره المعارف تعزیه‌خوانی سال ۴۷از ایشان به عنوان مرجع نامبرده شده است.

احمدی از کیانفر به عنوان بزرگترین غزلسرای منطقه یاد می‌کند. به گفته او، استاد  کیانفر پس از چندین عمل جراحی و تحمل مرارت‌های آن بر بستر بیماری افتاد و در مهرماهی که به دنیا آمده بود، در اربعین حسینی در سن ۸۹ سالگی چشم از جهان فرو بست.

کد خبر 556204

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha