به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه سبزینه، منطقه سراوان رشت یکی از سرسبزترین مناطق جنگلی ایران، در اوایل دهه ۶۰ به محلی برای تخلیه و دفن زبالههای شهر رشت تبدیل شده است. اکنون شاهدیم که روزانه ۸۰۰ تن زباله در سراوان دفن میشود که اگر ۶۰۰ تن آن در نیروگاه سوزانده و بخشی نیز به کمپوست تبدیل شود، شاهد آن خواهیم بود که سراوان از وضعیت فعلی نجات پیدا کند.
منطقه سراوان رشت با درختانی سر به فلک کشیده و از سرسبزترین مناطق جنگلی ایران است که در اوایل دهه ۶۰ تبدیل به محلی برای تخلیه و دفن زبالههای شهر رشت و مناطق اطراف آن شد و حتی شیرابههای ناشی از انباشت این زبالهها به دو رودخانه گوهررود و زرجوب رشت ریخته میشود که برای بسیاری از مردم داخل شهر رشت نیز نگرانی ایجاد کرده است.
مردم منطقه سراوان رشت سالهاست که آزار و مشکلات ناشی از انباشت زباله در این منطقه از جمله بوی نامطبوع، وجود حشرات موذی و آلودگیهای فراوان آن را تحمل میکنند و در مقابل از مسئولین کشوری و استانی انتظار دارند که اهتمام و جدیت بیشتری برای حل معضلات این منطقه داشته باشند و تصفیهخانه شیرابه سراوان را زودتر به بهرهبرداری برسانند.
البته مسئولین در چند سال اخیر وعدههای زیادی برای رفع معضل زباله سراوان و پسماند استان دادند و اخیراً نیز اعلام کردند تصفیهخانه شیرابه سراوان با بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی قرار است بهزودی افتتاح شود.
هیچ جایی برای تخلیه زباله شهر رشت وجود ندارد
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار گیلان در تاریخ ۲۷ مرداد سال ۱۳۹۸ ضعف مدیریتی در حوزه مدیریت پسماند گیلان را غیرقابل انکار دانست و به تسنیم گفته بود: در گیلان مناطق زیادی همچون سراوان وجود دارد که با مشکلات پسماند مواجهند و برای سراوان نیز باید از مدتها قبل چارهاندیشی میشد، اما این کار به علل مختلف و عدم مدیریت صحیح به ثمر نرسید.
علیاوسط اکبریمقدم به این موضوع که هیچ جایی برای تخلیه زباله شهر رشت وجود ندارد، اشاره کرد و معتقد بود در صورت نصب دستگاه زبالهسوز دیگر زبالهای وارد منطقه سراوان نمیشود و از شهرداری رشت نیز خواست تا در این مقطع زمانی حساس بحث تفکیک زباله از مبدأ را جدیتر بگیرند تا میزان ورود زباله به سراوان کاهش پیدا کند.
شیرآبه زبالههای سراوان وارد آبهای زیرزمینی میشود
شهردار رشت نیز در تاریخ ۱۳ مهر ۱۳۹۸ تفکیک زباله از مبدأ، تولید زباله کمتر توسط شهروندان و ایجاد تأسیسات برای تهیه کمپوست، تصفیه شیرآبه و امحای زباله در منطقه سراوان را از جمله اقدامات اساسی برای کاهش معضلات سراوان اعلام کرد و معتقد بود شیرآبههایی که از زبالههای سراوان وارد آبهای زیرزمینی میشود، محصول عدمتفکیک زبالههای تر از خشک است.
ناصر حاجمحمدی به تولید شش تا ۱۰ لیتر بر ثانیه شیرآبه در محل دفن زباله سراوان اشاره کرده و گفته بود: روزانه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ تن زباله به محل کارخانه کود آلی رشت جهت تهیه کمپوست وارد میشود؛ اما با توجه به زیرساختهای موجود و فرسودگی ماشینآلات، امکانات فعلی برای تولید کمپوست جوابگو نیست. اکنون شاهدیم که روزانه ۸۰۰ تن زباله در سراوان دفن میشود. اگر ۶۰۰ تن آن در نیروگاه سوزانده و بخشی نیز تبدیل به کمپوست شود، شاهد آن خواهیم بود که سراوان از وضعیت فعلی نجات پیدا کند. البته ما در کارخانه زبالهسوز حجمی از خاکستر را خواهیم داشت که راهی جز دفن آنها نداریم.
در تاریخ چهارم خرداد سال ۱۳۹۹ نیز قرارداد پروژه دانشبنیان تفکیک زباله از مبدأ با عنوان «دوباره» با حضور نماینده رسمی گروه فنآوا و مدیرعامل کانون تفکر زبرالحدید و شهردار رشت در این شهر منعقد شد. هدف اصلی اجرای این طرح مشارکت حداکثری شهروندان در تفکیک پسماند، توسعه سیستم مکانیزه جمعآوری، تفکیک پسماند ارزشمند مبتنی بر اصول بهداشتی به همراه امکان نظارت دستگاههای اجرایی و نظارتی در رشت بود.
نماینده رسمی گروه فنآوا در حاشیه انعقاد این قرارداد معتقد بود در طرحهایی که قبلاً در خصوص تفکیک زباله از مبدأ اجرا شدند به دو مسئله فراهم کردن دو متغیر کلیدی «امکان» و «انگیزه» مشارکت توجه زیادی نشده است تا جاییکه اکنون نرخ تفکیک زباله از مبدأ وضعیت مناسبی ندارد، اما در طرح دوباره به دو متغیر انگیزه و امکان ارائه خدمات به شهروندان توجه شده است.
جلوگیری از دفن زباله در سراوان ضروری است
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی نیز در تاریخ ۲۴ شهریور سال ۱۳۹۸ وضعیت انباشت زباله در سراوان را متذکر شد و با ابراز ناراحتی از اینکه معلوم نیست در آن زمان کدام عقل سلیمی ایده دفن زباله را در سراوان مطرح و اجرایی کرد، گفت: سرریز آبهای آلوده این منطقه بهسمت شهر یکمیلیونی رشت میآید و آبهای زیرزمینی آن را آلوده میکند.
جبار کوچکینژاد بهرهبرداری از زباله بهعنوان طلای سیاه را در کشورهای توسعهیافته و نگاهی که آنان به پسماند دارند رویکردی کاملاً اقتصادی و متفاوت با آنچه در کشورمان روی میدهد، دانست و پاسخگویی صریح مسئولین به مردم، فعالان محیطزیست و جلوگیری از دفن زباله در سراوان را براساس تابلوی روزشماری که در آن منطقه نصب شده، ضروری اعلام کرد.
همانطور که اشاره شد متأسفانه معضل انباشت زباله سراوان شهرستان رشت فقط مربوط به همان منطقه نمیشود، بلکه آلودگیهای آن از طریق دو رودخانه گوهررود و زرجوب رشت به داخل شهر و مردمان آن نیز میرسد که قسمتی از آن در گزارش ۲۵ دیماه سال ۹۸ که با حضور در محله سیاه اسطلخ رشت تهیه کرده بودیم، مشهود است.
محله سیاه اسطلخ یکی از محلههای محروم شهرستان رشت و دارای جمعیتی بیش از پنجهزار نفر است که طبق گفته مردم از ابتداییترین امتیازات و امکانات شهری برخوردار نیست و آلودگیهای ناشی از عبور رودخانه گوهررود از وسط این محل باعث بروز مشکلات فراوان و ناراحتی مردم آن منطقه شده است.
استفاده از آب آلوده گوهررود برای مصارف کشاورزی
تعدادی از مردم این محله از وضعیت کلی محل و آلودگیهای ناشی از عبور رودخانه گوهررود از وسط این محل، مشکلات زیستمحیطی و زباله که به نوعی نتیجه انباشت زباله در سراوان است، ناراحت بودند. یکی از بانوان محل میگفت: آلودگی و بوی نامطبوع این رودخانه زندگی را برای ما سخت کرده، از طرفی قرار بود خانههایی که در مجاورت رودخانه قرار دارند، تخریب شوند؛ ولی هنوز اقدامی نشده است.
یکی دیگر از بانوان قدیمی محل با بیان اینکه کشاورزان بهناچار از آب آلوده گوهررود برای مصارف کشاورزی خود استفاده میکنند، خاطرنشان کرد: آب آلوده باعث بیمار شدن و حتی فوت برخی اهالی محل شده است.
مهمترین چالش در حوزه مدیریت پسماند، در واقع عدم تفکیک زبالهها، عدم محدودیت در تولید زباله، و آموزش و فرهنگسازی ناکافی است؛ بهویژه تفکیک پسماند خشک که میتواند یک منبع درآمدی برای شهرداری باشد و بخشی از هزینههای مدیریت شهری را پوشش دهد و لازم است که در این زمینه اقدامات جدیتری انجام شود تا شاهد کاهش ورود زباله به سراوان باشیم.
ساماندهی وضعیت اسفناک منطقه سراوان و کاهش مشکلات زیستمحیطی ناشی از زباله، به دستان مردم و همت و تلاش ویژه مسئولین ملی و استانی بستگی دارد؛ لذا لازم است راهحل کلیدی برای آن اندیشیده شود، در غیر این صورت شاهد افزایش تعداد و حجم محلهای دفع زباله بیشتر در آینده خواهیم بود.
نظر شما