مجموع نظرات: ۰
شنبه ۱۰ خرداد ۱۳۹۹ - ۲۰:۵۰
۰ نفر

رابرت میِ (Robert May)، فیزیکدان و بوم‌شناسی استرالیایی که از او به عنوان پدر نظریه آشوب یاد می‌شود، در ۸۴ سالگی درگذشت.

Robert May

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از لایوساینس می با درک عمیقش از پیچیدگی بر حوزه‌های گوناگونی از علوم تاثیر گذاشت. او نشان داد هرچه سیستم‌ها پیچیده‌تر می‌شوند، به ناپایدارتر و آشفته‌تر شدن گرایش پیدا می‌کنند. او نشان داد حتی یک دستکاری جزئی در یک سیستم پایدار پیچیده می‌تواند آن را به آشوب و تلاطم بکشاند. او نشان داد این اصل از  فیزیک سیلالات تا جمعیت موجودات زنده و حتی نظام‌های مالی مصداق دارد.

می در مصاحبه‌ای با آکادمی علوم استرالیا خودش را «دانشمندی با فراخنای کوتاه توجه» توصیف کرده بود.

او گفته بود: «به نظر انواع متفاوتی از آدم‌ها در حوزه علوم وجود دارند و تفاوت‌ها محدود به نظریه‌پردازان در برابر تجربه‌گرایان محدود نمی‌شود، بلکه یک تفاوت دیگر میان افرادی است که یک مسئله را برمی‌گزینند و زندگیشان را وقف آن می‌کنند، در مقابل افرادی که به طور اتفاقی با موضوعات گوناگون مشغول می‌شوند.» او خودش را در این دسته دوم قرار می‌داد.

می در ابتدای کارش به طور گیرایی درباره پیچیدگی از لحاظ تعامل میان گونه‌های جانوری نوشت. یوجین ویگنر، یک فیزیکدان متقدم نشان داده بود که  «ماتریس‌های متقارن»- آرایه‌هایی که در آن ردیف‌ها و ستون‌ها را می‌توان جایگزین هم کرد و به ساختار مشابهی رسید- در انواع معینی از موقعیت‌های پیچیده ناپایدار می‌شوند.

می این ایده را پروراند و آن را به ارتباط گونه‌های شکارچی و شکار مربوط کرد: شبکه‌ بزرگ و پیچیده شکارچیان و شکارها حتی اگر چند گونه حذف شوند، می‌تواند به ناگهان سقوط کند-  این ایده که یک ایده انتزاعی ریاضی بود، به عنوان نظریه ویگنر-می برای اولین بار در سال ۱۹۷۲ در ژورنال «نیچر» منتشر شد- اما پسایندهایی در دنیای واقعی دارد که دانشمندان برخی از آنها را هنوز دارند جستجو می‌کنند.

می یکی از نخستین پدران نظریه آشوب بود و در سال ۱۹۷۷ در نخستین سمپوزیوم در این باره در آکادمی علوم نیویورک شرکت کرد.

بعدها در سال ۱۹۹۶ می استاد دانشگاه آکسفورد شد و به خاطر خدماتش به علوم نشان شوالیه گرفت.

کد خبر 516402

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha