به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، دریاچه و تالاب بین‌المللی هامون واقع در شمال سیستان و بلوچستان بزرگترین دریاچه آب شیرین و سومین دریاچه بزرگ ایران پس از خزر و ارومیه، هفتمین تالاب بین‌المللی جهان و یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست کره در ایران است.
این تالاب از سه دریاچه کوچک به نام‌های هامون پوزک، هامون سابوری و هامون هیرمند تشکیل شده و در زمان فراوانی آب به هم می‌پیوندند و تالاب بین‌المللی و مشترک هامون بین افغانستان و ایران را تشکیل می‌دهند.
وسعت تالاب هامون در زمان پرآبی پنج هزار و ۶۶۰ کیلومترمربع است که از این سطح سه هزار و ۸۲۰ کیلومترمربع متعلق به ایران و بقیه متعلق به افغانستان است.
دریاچه هامون وابسته به رودخانه هیرمند است و این وابستگی باعث شده تا هرگونه نوسانات در میزان آب آن، مشکلاتی را برای کل سیستم به وجود آورد.
تالاب هامون در چهارمین کنگره جهانی ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره که روزهای پایانی سال ۹۴ در لیما پایتخت پرو برگزار شد، از سوی سازمان یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه زیست کره ثبت شد و بدین ترتیب تعداد ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در ایران به ۱۲ مورد افزایش یافت.
در ادبیات و اساطیر ایران باستان دریاچه هامون به همراه رودخانه هلمند (هیرمند) در یک جایگاه خاص به ویژه در آخر زمانشناسی زردشتی قرار دارد.
تالاب بین‌المللی هامون در زمان پرآبی یکی از تالاب های مهم دنیا و بزرگترین دریاچه آب شیرین در سراسر فلات ایران به شمار می‌آید.
بارندگی‌های خوب در حوضه آبریز هیرمند و هامون سبب جاری شدن سیلاب در رودخانه هیرمند تنها شاهرگ حیاتی سیستان و آبگیری بخش‌هایی از تالاب شد که این امر خوشحالی صیادان و کشاورزان و دامداران را در پی داشت.
هامون زیستگاه پرندگان و گیاهان
پس از چندین سال خشکسالی این روزها با ورود مجدد آب و تمهیدات انجام شده از سوی دستگاه‌های دست اندرکار، دوستداران محیط زیست و همکاری مردم محلی و نیز اقدامات فنی اداره محیط زیست که منجر به ماندگاری بیشتر آب شده است شاهد تخم‌گذاری و تولید مثل بسیاری از گونه‌های پرنده در بخش‌های مختلف این تالاب هستیم.
اهمیت پرندگان پناهگاه حیات وحش هامون از بعد ملی و بین‌المللی قابل توجه است.
این منطقه همچنین تنوع گیاهی فراوانی دارد که از نمونه‌های آن می‌توان به گیاهان دم اسبیان اشاره کرد.
آوای پرندگان بومی و مهاجر در تالاب هامون
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان بیان کرد: آوای پرندگان بومی در تالاب هامون با توجه به ورود سیلاب‌ها و رواناب‌های منطقه پرندگان مهاجر را نیز به منطقه کشانده و این به معنای نتیجه بخش بودن برنامه‌های احیای تالاب هامون است.
وحید پورمردان گفت: برخی از این گونه‌ها به صورت مهاجر عبوری و برخی برای گذراندن فصل تولید مثل به تالاب هامون مهاجرت می کنند که این امر موجب ایجاد تنوع زیستی و چشم اندازی متفاوت در این پهنه اکولوژی می شود.
وی افزود: مشاهده پرندگان، لانه‌ها و تخم گذاری آنها در تالاب هامون نوید بخش حیات مجدد گونه‌های جانوری در این تالاب است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان بیان کرد: گونه‌هایی مانند پرستوی دریایی، چوب پا، چنگر معمولی، چنگر نوک سرخ، حواصیل، کاکائی، بوتیمار و فلامینگو در هامون هیرمند و در بخش‌هایی از هامون سابوری از جمله جلوه‌های زیبا و چشم نواز این روزهای تالاب است.
این مسئول ادامه داد: مطالعات، عملیات ها و پروژه های بسیاری به منظور انتقال بیشتر آب به بستر و کانون‌های گرد و غبار تالاب هامون صورت گرفته که نتیجه آن را امروز با بازگشت پرندگان و شروع فصل تخم‌گذاری آنها می بینیم که این مساله بعد از لطف و کرم خداوند، نشانگر نتیجه بخش بودن زحمات ماه‌های گذشته و به ثمر رسیدن احیای تدریجی تالاب هامون بر مبنای مطالعات و تصمیمات موثر و کاربردی در کنار همدلی، همراهی و همسویی دستگاه‌های متولی دیگر مانند مجموعه استانداری، شرکت آب منطقه ای و سایر دستگاه های دست اندرکار تالاب هامون و رودخانه هیرمند است.
نظر شما