به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایسنا، مجتبی بصیری با تشریح دلایل حادثه ریزش خیابان میرزاطاهر اصفهان و سقوط یک دستگاه اتوبوس شرکت واحد در حفره ای به ابعاد ۱۰ متر در ۴ متر به عمق ۱.۵ تا ۲ متر، اظهار کرد: پدیده هایی همچون ریزش خیابان میرزاطاهر یا میرفندرسکی اصفهان ارتباطی با موضوع فرونشست زمین نداشته و به اصطلاح فروریزش زمین است که منجر به ایجاد فروچاله شده و براثر دلایل مختلفی رخ می دهد.
وی گفت: یکی از دلایل ایجاد فروچاله‌ها تاثیر روان‌آب‌ها و ایجاد آب شستگی رسوبات در زیر زمین به ویژه در محل مجاری آب‌های زیرزمینی همچون قنات‌های قدیمی، شبکه‌های فرسوده فاضلاب یا تونل‌های زیرزمینی است.
این پژوهشگر مخاطرات و بحران همچنین اضافه کرد: فعالیت‌های ساختمانی، گودبرداری، عملیات احداث تونل مترو و ... می‌توانند از دلایل دیگر فروریزش زمین و ایجاد ناگهانی فروچاله‌ها باشند.
دستورالعملی برای فروچاله‌ها نداریم
وی تاکید کرد: فروچاله‌ها به دلیل ایجاد آنی آنها بسیار خطرناک هستند، دستورالعمل مشخصی وجود ندارد که بگوییم کدام قسمت شهر مستعد پدیده فروچاله است، البته روش‌های ژئوفیزیک پرهزینه‌ای برای شناسایی حفره‌های زیرزمینی وجود دارد که به طور معمول برای تمام سطح شهرها استفاده نمی‌شود.
وی تصریح کرد: در خصوص احتمال وقوع برخی مخاطرات می‌توانیم با بررسی‌های دقیق علمی هشدار دهیم. مثلا با شناسایی گسل‌ها می‌توانیم بگوییم کدام مناطق مستعد زلزله است، اما در اکثر موارد برای فروچاله چنین امکانی وجود ندارد.
بصیری اظهار کرد: به برخی فروچاله‌ها در کشور که منجر به خسارت انسانی شده است، نخستین تلفات انسانی بر اثر پدیده فروچاله اواخر شهریور ۹۲ در جاده قدیم کاشان- قم بود که با سقوط یک پراید داخل آن دو سرنشین آن فوت کردند، همچنین چهارم فروردین ۹۹ ایجاد فروچاله در میدان کشاورز قم منجر به سقوط دو دستگاه خودرو به درون آن و کشته شدن سه نفر شد.
وی به موارد بزرگ پدیده فروچاله در کشور اشاره کرد و گفت: در سال ۹۵ در محله شهران تهران فروریزش بزرگ زمین منجر به انفجار مهیب لوله‌های گاز شد و شعله‌های گاز بیش از ۵۰ متر زبانه کشید، همچنین نمونه دیگر یکم دی ماه ۹۸ در خیابان میرفندرسکی اصفهان فروچاله‌ای عمیق ایجاد شد که در مجاورت پایه‌های پل شهری قرار داشت. در آن زمان چنانچه پل آسیب می‌دید ممکن بود با سقوط خودروها ابعاد حادثه بسیار گسترده شود.
فروچاله‌ها به صورت آنی ایجاد می‌شوند
پژوهشگر مخاطرات و بحران در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی کشور درباره احتمال نقش فرسودگی شبکه فاضلاب در ایجاد فروریزش، توضیح داد: در پی بارش‌های شدید بهاری و ورود دبی بالا و ناگهانی آب به شبکه فرسوده فاضلاب ممکن است لوله‌ها دچار شکستگی شده و با ورود آب به داخل آبرفت، پدیده آب شستگی رسوبات رخ دهد. در چنین شرایطی بر اثر ارتعاشات ترافیکی در بالای این محل می‌تواند فروریزش رخ دهد، همچنین خروج گاز از لوله‌های فرسوده فاضلاب می‌تواند موجب خردگی لوله‌ها و بتن محافظ شبکه فاضلاب و به مرور از بین رفتن آن و ورود آب به داخل رسوبات شود.
وی گفت: درباره حادثه روز گذشته ۱۳ اردیبهشت ۹۹ ایجاد فروچاله در خیابان میرزاطاهر اصفهان، به نظر می‌رسد بارش‌های شدید بهاری موجب تزریق دبی بیش از حد نرمال به شبکه فاضلاب شده که فشار تزریق روان‌آب‌های سطحی به این شبکه در صورت پوسیدگی موجب نشتی شبکه فاضلاب و آب شستگی رسوبات و در نهایت ایجاد فروچاله شود.
وی تاکید کرد: اگر شبکه قبلی فاضلاب از مدار خارج شده باشد باید با بررسی دقیق میدانی مشخص شود که ورودی‌های آن کاملا مسدود شده باشد.
بصیری در خصوص اینکه آیا فروچاله‌ها می‌توانند به اندازه پدیده فرونشست در شهرها نگران‌کننده باشند، گفت: به طور قطع فروچاله‌ها به هر دلیل که ایجاد شوند به مراتب خطرناک‌تر از فرونشست زمین هستند چراکه به صورت ناگهانی رخ می‌دهند ولی فرونشست زمین پدیده‌ای تدریجی است و همانند دشت مهیار اصفهان آرام آرام رخ می‌دهد.
وی تاکید کرد: به احتمال زیاد اتفاق روز گذشته اصفهان به دلیل بارندگی‌های شدید بهاری بوده که روان‌آب به هر طریقی به زیر آسفالت نفوذ کرده و با شستن آبرفت‌ها، در نهایت براثر ارتعاشات ترافیکی، فروچاله و ریزش ایجاد شده است.
نظر شما