فکر اولیه تأسیس «دفتر ادبیات و هنر مقاومت» زمانی شکل گرفت که مرتضی سرهنگی و هدایت الله بهبودی به عنوان خبرنگار جنگی در مناطق عملیاتی و جبهه‌های جنگ ایران و عراق به عنوان یک تیم خبری حاضر شدند.

 با کنار هم قرار گرفتن این دو، یکی از موفق‌ترین فعالیت‌های انتشاراتی ایران که برای بیش از دو دهه ادامه یافته است آغاز شد.

فعالیت‌های این زوج موفق فرهنگی با تهیه خبر، گزارش و تحلیل از رویدادهای جبهه جنگ از سالهای 64 و 1365 آغاز شد و گزارش‌هایی که این دو از صحنه‌های رزم ایران و عراق تهیه و ارسال می‌شد،  در صفحات روزنامه‌های جمهوری اسلامی و گاهی هم  در روزنامه اطلاعات به چاپ می‌رسید.

روایت خود سرهنگی این است که من به اتفاق آقای بهبودی صفحه‌ای را در روزنامه جمهوری اسلامی با عنوان «جبهه و جنگ» راه‌اندازی کردیم و بعد از آن با استفاده از تجربیاتمان که به عنوان خبرنگار جنگی در یکی دوسال قبل‌تر کسب کرده بودیم نسبت به مسأله تاریخ نگاری جنگ هوشیارتر شدیم و مترصد فرصتی بودیم که از طریق یک کار فراگیر علمی، تاریخ نگاری جنگ را شروع کنیم.

این طرح در سال 1366 به ستاد تبلیغات جنگ که در آن زمان تحت مسئولیت کمال خرازی - وزیر خارجه آینده ایران - فعالیت می‌کرد ارائه شد اما به دلایلی این طرح در آن ستاد به ثمر نرسید و بعد از قبول قطعنامه و پایان جنگ، این طرح که حالا جامع‌تر هم شده بود به حوزه هنری ارائه شد و راه‌اندازی دفتر هنر و ادبیات مقاومت مورد موافقت ریاست وقت حوزه قرار گرفت و پس از تهیه مقدمات و امکانات نرم افزاری و سخت‌افزاری، این دفتر فعالیت خود را از ابتدای سال 1367 آغاز کرد.

سرهنگی درباره شروع فعالیت‌های دفتر ادبیات و هنر مقاومت می‌گوید: «از همان ابتدا کارمان را به شکل تخصصی شروع کردیم؛ اگر نگاهی به کتابهایی که در ابتدای تأسیس دفتر منتشر شده بیندازید می‌بینید که هر موضوعی که از آن زمان تا کنون در قالب کتاب به چاپ رسیده است برای خود تعریف مشخصی دارد و این تعریف چون از ابتدا دقیق بوده است تاکنون هم ظرفیت ادامه روش را داشته است.»

مثلاً خاطرات اسرای جنگ برای خود سرفصل مستقل و تعریف مشخصی دارد، خاطرات، یادداشت‌های فیلمنامه، نامه‌ها، یادداشت‌های روزانه، نمایشنامه، گزارش‌های جنگی و همه این موضوعات از ابتدا مشخص شده بود.

 قبل از تبادل بزرگ اسیران ایران و عراق سه عنوان کتاب درباره خاطرات اسرا به چاپ رسانده بودیم. برای انتشار کتاب هم ما خود به دنبال تألیف و سفارش دادن بودیم و هم کتابهایی را که به دستمان می‌رسید، تنظیم و منتشر می‌کردیم . متن‌ها و کتابهایی را که به دستمان می‌رسید حک و اصلاح می‌کردیم و با روشی که در دفتر تدوین و مشخص شده بود آنها را ادیت می‌کردیم.

مرتضی سرهنگی تأکید می‌کند: اساساً ادبیات جنگ را سرباز می‌نویسد و نه مورخ؛ طبیعی است که این متن‌ها نیاز به ویرایش، فصل بندی دارد تا مطالعه آن متن برای خواننده راحت باشد. این کارها همه ادبیاتی ساده اما به گونه‌ای «سهل و ممتنع» دارد. ما سعی می‌کنیم که لحن کتاب همان لحن مولف اثر و یا راوی باشد یعنی خود لحن شهرستانی که پر از الفاظ دیگرگون و بومی مربوط به مناطق مختلف جغرافیایی است، باید در متن نگهداری شود.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا از ابتدای تأسیس «دفتر ادبیات وهنر ‌مقاومت» هدف استقرار یک تحریریه منسجم و علمی برای تألیف کتاب مدنظر بوده است، گفت: بله ، ما از ابتدا به دنبال انجام کارها به صورت هیأت تحریریه علمی مستقر شدند و تخصصشان در این حوزه بود.

سرهنگی اذعان می‌کند که دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری شیوه نامه دارد اما تاکنون این شیوه نامه به صورت مکتوب تدوین نشده است:«ما شیوه نامه داریم اما تاکنون آن را مکتوب نکرده‌ایم و سینه به سینه منتقل می‌شود. از ابتدای دهه هفتاد که ما کار را شروع کرده‌ایم تاکنون هر کتابی که منتشر شده بر اساس یک روش مشخص بوده که تاکنون حفظ شده و تحولی در آن به معنای تغییر روش به وجود نیامده است.»

وی تصریح می‌کند: ممکن بود که در سالهای ابتدایی که دفتر کار خود را آغاز کرد به دلیل نبود شیوه‌نامه با تغییر مدیریت‌ها و جابجایی مسئولان دفتر کار دچار مشکل شود اما اکنون که نزدیک به دو دهه به کار خود ادامه می‌دهیم، این دفتر تبدیل به نهاد شده است و روش‌های ما همه نهادینه شده و به جز این بچه‌هایی که با ما فعالیت می‌کنند،  همه پخته شده‌اند.

دفتر   ادبیات و هنر  مقاومت یکی از مجموعه‌های موفقی است که در تمام این سالها آهسته و پیوسته به کار خود ادامه داده است و از منشورات این دفتر تاکنون چندین عنوان به زبانهای دیگر ترجمه شده است.

یکی از آخرین این کتابها ، سفر به گرای 270 درجه نوشته احمد دهقان است که از سوی پل اسپراکمن آمریکایی در کشور ایالات متحده منتشر شده است. هم اکنون فهرست منشورات دفتر هنر و ادبیات مقاومت از پانصد عنوان فراتر رفته است و این کتابها شامل نمایشنامه، کتاب کودک و نوجوان و ادبیات داستانی هم می‌شود.

کد خبر 4887

پر بیننده‌ترین اخبار ادبیات و کتاب

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز