به گزارش همشهری آنلاینبه نقل از فارس، سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران امروز (یکشنبه) در نشستی درباره ابعاد سیاسی و راهبردی پیامدهای ترور سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در محل دانشکده روابط بین الملل وزارت خارجه ضمن تسلیت به مناسبت شهادت سپهبد سلیمانی و قرائت فاتحه عنوان کرد:تحولی که رخ داد و اشتباه راهبردی که آمریکایی ها در اقدام تروریستی صورت دادند، نقطه عطف بزرگی در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس ایجاد کرده و تبعات ژئوپلتیکی و راهبردی خواهد داشت.
وی افزود: ترور سردار سلیمانی و همچنین پاسخ موشکی ایران بر معادلات و مناسبات راهبردی منطقه تاثیر گذاشت. شهادت سردار سلیمانی بر محور مقاومت، تروریسم تکفیری و داعش و بر معادله قدرت بین ایران و آمریکا در غرب آسیا و خلیج فارس تاثیر گذاشت.
عراقچی با بیان اینکه در بحث مقاومت تبعات از دست دادن سردار سلیمانی تبعات مثبت بسیار زیادی خواهد داشت، عنوان کرد: ما یک فرمانده بزرگ را از دست دادیم و هیچ تردیدی نمی توان در این زمینه کرد، ولی وقتی جریان مقاومت را در کلیت خود می نگریم، شاهدیم این جریان در اثر این ضربه جغرافیای خود را از دست نداده و گروه های تشکیل دهنده همان گروه ها هستند، سلاح و آرمان مقاومت و گفتمان مقاومت و حتی فرماندهی مقاومت کماکان سرجایش است.
معاون وزیر خارجه افزود: انگیزه های مقاومت نیز سر جایش است و بلکه تقویت هم شده است.
وی گفت: تردید ندارم که اثر شهید سلیمانی در پیشبرد مقاومت بیشتر از سردار سلیمانی است. کسانی که در منطقه و بیرون از آن از شهادت خوشحال شدند، آمریکا رژیم صهیونیستی و بقیه بدانند که شهادت سردار و حضور شهید سلیمانی مطمئنا به مقاومت پیشبرد بیشتری خواهد داد، تا سردار سلیمانی و نقش شهید سلیمانی تعیین کننده تر خواهد بود.
- مبارزه با داعش و گروه های تروریستی در منطقه ادامه خواهد داشت
عراقچی با ذکر این نکته که برخی گفته اند که شهادت سردار سلیمانی و فقدان ایشان یک پیروزی برای داعش است و یک خوشحالی بزرگ برای داعش و عناصر داعش که فرمانده اصلی مبازه با داعش به شهادت رسید، اظهار داشت: به نظر من این هم بحث درستی نیست. حتما مبارزه با داعش و گروه های تروریستی در منطقه ما ادامه خواهد داشت و مبارزه با داعش یک مبارزه راهبردی است که ایران و دیگر کشورهای منطقه و گروه های مقاومت باید آن را ادامه دهند و خواهند داد و از این جهت خللی ایجاد نمی شود، مگر خلل های تاکتیکی که آن هم به سرعت جبران می شود.
این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه بزرگ ترین اثر راهبردی شهادت سردار بر معادله قدرت بین ایران و آمریکا در منطقه است، اظهار داشت: اگر به سابقه معادلات امنیتی در غرب آسیا و خلیج فارس نگاه کنیم در مقطعی انگلیسی ها در این منطقه بودند و بعد خارج شده و آمریکا وارد شد. انقلاب اسلامی، اولین نقطه عطف در معادلات امنیتی در منطقه بود و آمریکا در منطقه ناچار شد، حضور فیزیکی پیدا کرده و نیرو به منطقه اعزام کند.
وی به دوران جنگ تحمیلی و تلاش ها برای به تحلیل بردن قدرت انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی نیز اشاره کرد و افزود: ایران بعد از جنگ با اتکای بیشتر به توانمندی های دفاعی خود وارد عرصه شد و به تدریج به قدرت دفاعی موثر تبدیل شد که بدون جنگ شاید به این نقطه نمی رسیدیم که ایران چاره ای جز اتکا به توانمندی های دفاعی خود ندارد.
معاون وزیر خارجه به دوران بعد از ۱۱ سپتامبر و حمله آمریکا به افغانستان و عراق نیز پرداخت و بیان کرد: تبعات حمله آمریکا به افغانستان و عراق با همه هزینه هایی که کردند و تلفاتی که دادند، به اعتراف خودشان سر بر آوردن جمهوری اسلامی به عنوان قدرت منطقه بود. وقتی طالبان و صدام از صحنه خارج و افغانستان و عراق دارای دولت هایی شدند که دوست ایران بودند، نقطه عطف دوم در معادلات در منطقه بود.
عراقچی اضافه کرد: ایجاد داعش و تروریسم در منطقه ما حرکت بعدی بود که صورت گرفت و اشتباه بعدی بود که رخ داد و مقابله با داعش، ظرفیت های بیشتری از ایران و محور مقاومت آزاد کرد. در اثر این گروه های تروریستی و داعش، شاهد بودیم گروه های جدید مقاومت با هدف دفاع از حرم شکل گرفتند و به تدریج ظرفیت های راهبردی و ژئوپلتیکی جدیدی در منطقه ایجاد کرد.
وی با بیان اینکه اشتباهات آمریکا و غرب پشت سر هم به قدرت و اقتدار ایران در منطقه منجر شد، خاطرنشان کرد: ایران در برابر هر کدام از این وقایع سیاست های مدبرانه ای اتخاذ کرد.
معاون وزیر خارجه به برجام نیز اشاره کرد و گفت: اینکه دولت اوباما وارد تعامل با ایران شد، نه ناشی از این بود که اوباما فرد صلح طلبی بود، یا فرق خاصی با بقیه روسای جمهور قبلی داشت. ایشان تجربه روسای جمهور قبل را داشت و چاره ای نداشت وارد سیاست تعامل شود. با برجام ظرفیت های جدیدتری از ایران رها شد، ظرفیت های اقتصادی جدیدی رها شد که در اثر تحریم ها محدود شده بود، به اضافه ظرفیت های دیپلماتیک کشور.
عراقچی بیان کرد: اولین کسی که تشخیص داد این حرکت (برجام) اشتباه بود، نتانیاهو بود که از ابتدا به تخریب مذاکرات هسته ای پرداخت و بعد از خروج ترامپ از برجام، اذعان کرد که از روز اول در این خصوص تلاش کرده است. کشورهای دیگری در این زمینه فعال شدند از جمله سعود الفیصل وزیر خارجه پیشین عربستان چندین سفر به محل مذاکرات و ژنو داشت و حتی جان کری در هواپیما با او صحبت کرد.
وی گفت: اوباما بعد از برجام برخی سران کشورهای عربی را در کمپ دیوید جمع کرد و در پاسخ به اعتراضات آنها این جمله را گفت که شما به ضعف های خودتان توجه کنید، کدام یک از شما یک سردار سلیمانی دارد که همزمان بتواند در چهار جبهه بجنگد و الان توقع دارید آمریکا به جای شما مقابله کند و بجنگد.
عراقچی اضافه کرد: بعد از آمدن ترامپ، صهیونیست ها و برخی کشورهای عربی او را قانع کردند که این سیاست باید عوض شود و سیاست جدید که کنار گذاشتن برجام و شروع فشارهای بیشتر بر ایران تحت عنوان فشار حداکثری است صورت گیرد.
به گزارش فارس، معاون سیاسی وزیر خارجه با اشاره به خروج آمریکا از برجام خاطرنشان کرد: فشارها را در همه عرصه های دیگر شروع کردند. سیاست فشار حداکثری آمریکا با سیاست مقاومت حداکثری ایران مواجه شد و از ۹ ماه پیش به سیاست مقاومت فعال تبدیل شد و زمینه های شکست این سیاست به تدریج پدیدار شد و بحث هایی که در آمریکا و دیگر جاها صورت می گرفت حاکی از این بود که فشار حداکثری جواب نداده است.
- بزرگ ترین اشتباهی که آمریکا مرتکب شد
وی اضافه کرد: در ادامه همه اشتباهات آمریکا، بزرگ ترین اشتباه ممکن را انجام داد و برای تکمیل سیاست فشار حداکثری، وارد برخورد نظامی با ایران شد. آنها تصور می کردند با یک ضربه قاطع نظامی، سیاست فشار حداکثری را تکمیل می کنند و ایران قادر به پاسخگویی نخواهد بود.
این دیپلمات ارشد کشورمان گفت: اینجا معتقدم نقطه عطف سوم در معادلات امنیتی منطقه شکل می گیرد، وقتی که حادثه شهادت سردار سلیمانی با شلیک موشک به پایگاه های آمریکا پاسخ داده شد و آمریکا از پاسخ مجدد عاجز بود، این بزرگ ترین تحول راهبردی در خلیج فارس و غرب آسیاست.
عراقچی ادامه داد: آمریکا تصور می کرد با زدن ضربه نظامی تاثیرگذار هیمنه نظامی ایران را می شکند و مقاومت را با ضعف مواجه می کند. ایران با دو حرکت این را جواب داد، یکی با تشییع جنازه سردار و حضور میلیونی مردم که ده ها میلیون نفر در ایران در تشییع جنازه سردار که به نوعی ابراز اعتقاد و خشم خود نسبت به آمریکا بود، شرکت کردند و عزمی ملی شکل گرفت و در ادامه این عزم ملی، ضربه راهبردی به آمریکا صورت گرفت.
وی بیان کرد: شلیک ۱۵ موشک قدر و سنگین به بزرگ ترین پایگاه آمریکا در عراق، امر کوچکی نیست و ضربه ای راهبردی است. میزان تلفات اصلا اهمیت ندارد، اینکه آمریکا تصمیم گرفته عنوان کند تلفات نداده اند، مهم این است که به این نتیجه رسیدند که پاسخ ندهند.
معاون سیاسی وزیر خارجه گفت: نتیجه این برقراری یک موازنه راهبردی و بازدارندگی راهبردی بین ایران و آمریکا بود و این تحول کوچکی نیست؛ شلیک موشک به پایگاه آمریکایی، کاری به تلفاتش نداریم که یا بوده یا نبوده، هیمنه نظامی آمریکا را شکست و سیلی محکمی خوردند و یک موازنه راهبردی نظامی و دفاعی بین ایران و آمریکا برقرار کرد و آنها موفق به پاسخ دادن نشدند.
عراقچی عنوان کرد: در تئوری بازدارندگی زمانی به توانمندی می رسید که تهدید دشمن را به خاطر توانمندی خود دفع می کنید و اقتدار شما در منطقه زمانی است که ضربه ای بزنید که ضربه دوم را نخورید و این کاری بود که در اثر حمله تروریستی آمریکا و بعد حمله ایران شکل گرفت و ایران ضربه دوم را زد و آمریکا قادر به ضربه بعدی نشد. اینکه می گویند چون تلفات ندادیم، ضربه را نزدیم یک بهانه است، مگر می شود ضربه بخورد و تلفات نداشته باشد؟.
- قدر و قواره رژیم صهیونیستی در حدی است که دیگران پاسخش را بدهند نه ایران
وی همچنین در ادامه اظهاراتش بیان کرد: رژیم صهیونیستی در طول یکی دو سال گذشته سعی کرد در سوریه با حملاتی که انجام می دهد ایران را تحریک و وارد بازی جدیدی کند، ولی اتفاقی که رخ داد ایران گفت که طرف من در منطقه تو نیستی، طرف من آمریکاست. قد و قواره رژیم صهیونیستی در حدی است که دیگران پاسخ آن را بدهند نه ایران، دیگرانی هستند که پاسخ این رژیم را بدهند.
به گزارش فارس، عراقچی گفت: در طول ۴۰ سال گذشته بعد از انقلاب، آمریکا از این اشتباهات راهبردی زیاد داشته و هر اشتباه منجر به پیروزی راهبردی برای ایران بود و این اشتباه آخر بزرگ ترین پیروزی راهبردی برای ایران بود. خسارت از دست دادن شهید سلیمانی خیلی زیاد بود، ولی دستاوردهای راهبردی داشت در بحث وحدت ملی و ... حضور پربرکتی سردار سلیمانی هم در زمان حیات و هم شهادت داشت. برکاتی داشت که بعد از شهادتش ادامه خواهد داشت. معاون وزیر خارجه اظهار داشت: چک آخر را ایران زد به خاطر تعادلی که در قدرت در منطقه شکل گرفت.
- آنها نمی توانند اقدام جبرانی علیه اقدام جبرانی انجام دهند
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی اروپایی ها، عنوان کرد: مکانیسم ماشه آنگونه که به قطعنامه شورای امنیت منجر شود، از سوی سه کشور شروع نشده است. آنها مکانیسم حل و فصل اختلافات که در بند ۳۶ برجام مندرج است را می خواهند شروع کنند. مکانیسم ماشه و به قطعنامه های شورای امنیت مربوط می شود، در بند ۳۷ است و بند ۳۶ به طور اتوماتیک به بند ۳۷ منجر نمی شود، البته راه را می‌تواند باز کند.
وی گفت: قبول نداریم اروپایی‌ها می توانند این سازوکار را فعال کنند. الان درگیر یکسری بحث های پیچیده حقوقی هستیم ، نظر روسیه و چین نیز همین است. ابتدا ایران بود که بند ۳۶ را فعال کرد و مراحل این سازوکار را به پایان رساندیم و اینکه به کاهش شروع تعهدات در برجام شروع کردیم، ناشی از همین بند بود.
این دیپلمات ارشد کشورمان خاطرنشان کرد: کشورهای اروپایی به لحاظ حقوقی و سیاسی و حتی به لحاظ منطقی نمی توانند این سازوکار را در حالی که ما قبلا فعال کرده، طی کرده و به پایان رسانده ایم، استفاده کنند. اقدام ما در کاهش تعهداتمان اقدام جبرانی بوده نسبت به کاری که آنها کرده بودند و خروج آمریکا از برجام و عدم توانایی اروپا در عمل به تعهداتشان در برجام و کار ما اقدام جبرانی بوده است. آنها نمی توانند اقدام جبرانی علیه اقدام جبرانی انجام دهند.
عراقچی اضافه کرد: یکسری این بحث های حقوقی است و موضع روسیه و چین نیز مثل موضع ماست و این رایزنی ها جریان دارد.
معاون سیاسی وزیر خارجه درباره خروج از برجام نیز با بیان اینکه هنوز اتفاقی نیفتاده که بخواهیم درباره عاقبت کار تصمیم بگیریم، ست در این باره صحبت کنیم، خاطرنشان کرد: ایران نشان داده تصمیمات کاملا عاقلانه حساب شده و سنجیده در زمان خود انجام می دهد.
عراقچی درباره تاثیرات ترور سردار سلیمانی بر تحولات و معادلات منطقه خاطرنشان کرد: یک تحول جدی راهبردی در منطقه صورت گرفته است و تبعات مختلفی داشته و در اشکال مختلف خود را نشان داده است و یکی از تبعات آن محاسبات جدید امنیتی در بقیه کشورهای منطقه است. کشورهایی که به چتر امنیتی آمریکا دل و امید بسته و زیر آن زندگی می کردند، ناتوانی آمریکا را در محافظت از خودشان در موارد مختلف در چند ماه گذشته مشاهده کردند و عدم اراده آمریکا در واکنش نسبت به حملاتی که به آنها شد را دیدند و از همه مهمتر، ناتوانی آمریکا را در واکنش به حمله ای که به آن شد را مشاهده کردند.
معاون سیاسی وزیر خارجه بیان کرد: حتما محاسبات امنیتی بین کشورهای منطقه ما دچار تحول خواهد شد و مجبورند تجدیدنظر کنند. ما نشانه های این تجدیدنظر را در یکسری تحولات و رفت و آمدها شاهدیم.
وی گفت: معتقدم الان زمینه مناسب تری وجود دارد برای رفتن به سمت ایده ای که از ابتدا ایران مطرح می کرده و آن ترتیبات امنیتی منطقه ای با حضور کشورهای منطقه و بدون حضور نیروهای خارجی است. این سیاست و راهبرد ما بوده و همیشه بیان می کردیم و تجربه ۴۰ سال گذشته نیز نشان داده که حضور نیروهای خارجی فقط امنیت منطقه را از بین برده تا بتواند ایجاد کند. الان زمینه بهتری وجود دارد که این بحث مطرح شود و امیدواریم کشورهای منطقه نیز در این راستا حرکت کنند.
عراقچی همچنین اظهار داشت: بلافاصله بعد از ترور سردار سلیمانی، به رئیس شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل نامه نوشتیم و الان شروع یک روند حقوقی در این زمینه را بخش حقوقی وزارت خارجه با همکاری بخش حقوقی ریاست جمهوری و دبیرخانه شورای امنیت در حال بررسی دارند و این کار را انجام می دهیم.
- رد شایعات درباره سفر امیر قطر
معاون سیاسی وزیر خارجه همچنین شایعات مطرح شده در پی سفر امیر قطر درباره پیشنهاد مبالغی به ایران را رد کرد و گفت: سفر امیر قطر براساس برنامه از پیش تعیین شده صورت گرفت.
وی در این باره عنوان کرد: سفر امیر قطر از قبل طراحی شده بود و قرار بود ایشان به ایران سفر کند که با توجه به تحولات صورت گرفته با موافقت دو کشور آن سفر در آن تاریخ انجام شد و سفر به موقع و مهمی بود. تحولات جدی امنیتی در منطقه شکل گرفته و رایزنی بین کشورهای منطقه یک ضرورت است.
عراقچی گفت: ادعاهایی شده بود که آمریکایی ها از یک پایگاه شان در قطر استفاده کردند و دوستان قطری اصرار داشتند که این ادعا را رد کنند و اطمینان دهند که اجازه نخواهند داد از پایگاه های آنها علیه ایران استفاده شود و در یک شرایط بحرانی در منطقه این گونه رایزنی ها کاملا طبیعی است. اما بقیه شایعاتی که مطرح شد مبنی بر اینکه مبالغی پیشنهاد شده در حد شایعه است.
- با آمریکا مذاکره نمی‌کنیم
معاون سیاسی وزیر خارجه همچنین درباره مذاکره با آمریکا نیز تصریح کرد که بحث مذاکره با آمریکا محاسبات خودش را دارد، براساس منافع ملی کشور و منافع کلان جمهوری اسلامی ایران تصمیم گیری می شود، قبل از این حادثه هم تصمیم گیری شده بود و ما به عنوان یک سیاست اصولی اعلام کرده بودیم که تحت فشار و فشار حداکثری مذاکره نمی کنیم، این سیاست کماکان به جای خودش است و تا زمانی که سیاست فشار حداکثری آمریکا جریان دارد، اصولا صحبت از مذاکره و یا فکر درباره اینکه مذاکره شود یا نشود، موضوعیت ندارد و در کار ما جایگاهی ندارد.
وی گفت: بعد از خروج آمریکا از برجام و شروع سیاست فشار حداکثری توسط آمریکا، سیاست اصولی ما این بوده که مذاکره نمی کنیم و این سیاست کماکان برقرار است.
عراقچی همچنین در پاسخ به سوالی درباره شکایت عراق از ایران پس از حمله موشکی به عین الاسد نیز گفت: بله صحت دارد، دولت عراق براساس یک کار حقوقی روتینی که باید انجام می شده، این کار را انجام داده است. هم حمله آمریکا را به شورای امنیت اطلاع دادند و هم درباره حمله موشکی ما این کار را صورت دادند ما با دوستان در وزارت خارجه عراق در حال رایزنی مستمر هستیم. در هر شرایطی دولت عراق به عنوان دولت دارای حاکمیت باید حاکمیتش را حفظ کند و ما در این موضع با آنها شریکیم، ولی در مسائل حقوقی ما نیز استدلال هایی را داریم و این عنوان را که حاکمیت عراق نقض شده را قبول نداریم و پاسخ حقوقی به آن را خواهیم داد.
وی خاطرنشان کرد: شرایط ناشی از اقدام آمریکا و مسائل بعد از آن و واکنشی که ایران باید انجام می داد ویژگی های خود را داشت.
معاون سیاسی وزیر خارجه درباره خبر منشتر شده مبنی بر نظر مثبت روسیه برای پذیرش ایران در شانگهای به همکاری های ایران و روسیه در سوریه و سایر حوزه ها اشاره کرد و گفت: آنقدر که حضور روسیه به صلح و ثبات در منطقه می تواند کمک کند استقبال و به همکاری های خود ادامه می دهیم. پذیرش عضو جدید در شانگهای منوط به پذیرش همه اعضاست و روسیه نسبت به عضویت ما نظر مثبت دارد.
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره اقدامات وزارت خارجه بعد از تحولات ژئوپلتیک در منطقه عنوان کرد: وزارت خارجه با دقت تحولات منطقه را دنبال می کند و این تحول بزرگ ژئوپلتیک، تحولی است که همه ارکان کشور باید به آن توجه داشته باشند هم در بخش سیاسی و نظامی. ما در وزارت خارجه به طور طبیعی این را از نزدیک دنبال می کنیم و تبعات آن را ادارات منطقه ای ما بر آن متمرکز هستند.
معاون سیاسی بیان کرد: ما باید یک تحولی روبرو هستیم که تحولات و آثار خود را در سال های پیش رو خواهد داشت.
نظر شما